Miasto może udzielić poręczenia spółce, która wykonuje dla niego kluczowe zadania
Spółka dostarczającą energię cieplną dla mieszkańców zwróciła się do prezydenta miasta z prośbą o poręczenie części jej zobowiązań wobec jej kluczowego kontrahenta. Poręczenie ma uwiarygodnić pozycję spółki i umożliwić jej spłatę zobowiązań w ratach. Nie ma żadnego powiązania kapitałowego miasta ze spółką, także jeśli chodzi o organy spółki. Dla naszej jednostki kluczową kwestią jest zapewnienie mieszkańcom dostaw ciepła oraz ciepłej wody. Czy miasto może udzielić takiego poręczenia?
Instytucja poręczenia została uregulowana w art. 876 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), w którym postanowiono, że przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Oświadczenie poręczyciela powinno być złożone na piśmie pod rygorem nieważności. Zaś w art. 879 k.c. postanowiono, że o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. Przy czym czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela. Z kolei w orzecznictwie sądowym akcentuje się, że istotą poręczenia jest udzielenie gwarancji, że poręczyciel wykona zobowiązanie, gdyby dłużnik go nie wykonał. Odpowiedzialność poręczyciela ma charakter zobiektywizowany i jest oparta na zasadzie ryzyka. To ryzyko jest wkalkulowane w obowiązek umowny i leży u podstaw stworzonego dla wierzyciela stanu zabezpieczenia. Jeżeli obowiązek poręczyciela stanie się aktualny, nie może się on już powoływać na żadne przyczyny egzoneracyjne (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 6 marca 2019 r., sygn. akt I AGa 313/18), co oznacza poręczenie wiąże się z poważnym ryzykiem dla udzielającego go.