Sprawdź, w jaki sposób można się rozstać z pracownikiem

Po latach niskiego bezrobocia ekonomiści przewidują jego wzrost z powodu nadchodzącego kryzysu. Widać to także po nastrojach przedsiębiorców, którzy zapowiadają nieuniknione redukcje. Dzisiaj nasi eksperci doradzają, jak przeprowadzić w firmie restrukturyzację zatrudnienia, jak uniknąć błędów w procedurze zwolnień zarówno indywidualnych, jak i grupowych. A te niestety zdarzają się dość często.

Restrukturyzacja zatrudnienia

Polskie przepisy dotyczące zwolnień zawarte są zasadniczo w ustawie z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2140; dalej: k.c.) oraz w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1969; dalej: ustawa o zwolnieniach grupowych). I choć tytuł tej ostatniej sugeruje, że zawiera ona przepisy szczególne, to nic bardzie mylnego - w odniesieniu do restrukturyzacji zatrudnienia stanowią one reguły ogólne. Kodeks pracy i ustawa o zwolnieniach grupowych zawierają jedynie ramowe zasady zwolnień, a szczegółowe reguły postępowania, w szczególności w zakresie zasadności zwolnień i zmian warunków zatrudnienia, zostały ukształtowane przez judykaturę.

Porównując polskie przepisy do obowiązujących w innych krajach europejskich, można zauważyć, że nasze regulacje są dość liberalne. Jest to pokłosiem przełomu lat 80. i 90. XX w., z którego to czasu pochodzi pierwowzór ustawy o zwolnieniach grupowych. W wielu zagranicznych ustawodawstwach, w szczególności w państwach Unii Europejskiej, zwolnienia są zacznie trudniejsze do przeprowadzenia, występują tam bardziej rozbudowane obowiązki konsultacyjne oraz konieczność uzyskania zgód w szerszym katalogu przypadków niż w naszym systemie prawnym. Jednocześnie zwolnienia pracowników są znacznie droższe, ponieważ zarówno odprawy, jak i odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązywania umów istotnie przewyższają pułapy przewidziane przez nasz system prawny, które co do zasady nie przekraczają wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia.