Poradnia samorządowa

• Czy w regulaminie korzystania ze świetlicy można określić wzór umowy najmu
• Kto ma prawo wyboru sołtysa
• Jak określić warunki przyjmowania dzieci do przedszkola
• Czy można przesądzić czas trwania umowy na dostarczanie wody i odprowadzania ścieków
• Jakich danych może żądać firma wodociągowo-kanalizacyjna przy zawieraniu umowy

W projekcie regulaminu korzystania ze świetlic wiejskich na terenie gminy określono wzór umowy najmu. Czy rada może ustalić tego typu formularz kontraktu?

Nie. Rada gminy nie jest upoważniona do ustalania wzoru umowy najmu świetlicy wiejskiej. Pogląd ten potwierdza rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody warmińsko-mazurskiego z 8 lipca 2022 r. (nr PN.4131.293.2022), w którym stwierdzono, że do obowiązków organu wykonawczego gminy należy kształtowanie stosunków cywilnoprawnych, w tym poprzez składanie oświadczeń woli w imieniu gminy, o czym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.). Dlatego zdaniem organu nadzoru postanowienia załącznika do regulaminu, stanowiącego wzór umowy najmu świetlicy oraz zapisy regulaminu odsyłające do niego, należało uznać za podjęte z przekroczeniem upoważnienia wynikającego z art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. Zredagowanie postanowień przyszłej umowy (umów) w omawianej materii nie jest ustaleniem generalnych reguł odnośnie do warunków umowy, lecz bezwzględnym związaniem organu wykonawczego przyjętym konkretnym wzorcem umowy, bez jakiejkolwiek sposobności swobodnego kształtowania jej postanowień przez strony danego stosunku cywilnoprawnego uprawnione do składania oświadczeń woli. Tymczasem norma kompetencyjna z art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. nie daje radzie gminy podstaw do tak daleko idącej ingerencji w układaniu szczegółowych relacji między stronami stosunku cywilnoprawnego. Zdaniem wojewody takie działanie wkraczałoby ponadto w sferę uprawnień organu wykonawczego, powołanego do gospodarowania mieniem komunalnym (art. 30 ust. 2 u.s.g.), łamiąc ustawową zasadę rozdziału kompetencji między organami gminy.