debata dgp

System przyznawania stypendiów wymaga ewaluacji, a nie rewolucji

Trzeba pilnie zwiększyć nakłady na pomoc socjalną dla osób, które chcą studiować, ale ich na to nie stać. Nieadekwatność tego wsparcia zagraża możliwości podjęcia studiów przez wielu kandydatów. Nie możemy sobie pozwolić na to, by przez problemy materialne spadł w naszym kraju odsetek osób z wyższym wykształceniem – przekonywali uczestnicy debaty DGP

Jakie są największe problemy systemu przyznawania pomocy materialnej na studiach?

Marcin Kędzierski

Pierwszym problemem jest wysokość świadczeń i on, w kontekście galopującej inflacji, staje się palący. Drugim są opóźnienia w ich wypłacie. Są uczelnie, które wypłacają je z dwu-trzymiesięcznym opóźnieniem, ale też takie, które przelewają stypendia z wyrównaniem na konta studentów dopiero pod koniec pierwszego semestru. Trzecim problemem jest niewielka wiedza na temat systemu stypendialnego u osób, które dopiero ubiegają się o przyjęcie na studia. To powoduje, że jest pewna grupa absolwentów szkół średnich - szacujemy ją na ok. 8 proc. - która rezygnuje z podjęcia studiów ze względu na ograniczenia finansowe, a chciałaby je rozpocząć, gdyby miała zapewnione wsparcie, ale o takiej możliwości nie wie. Czwartym problemem jest decentralizacja systemu - każda uczelnia na podstawie ogólnych ustawowych ram sama ustala reguły przyznawania świadczeń, wprowadza inne zasady wnioskowania o stypendia, inaczej interpretuje przepisy, mniej lub bardziej restrykcyjnie podchodzi do respektowania prawa. Różna jest wreszcie wysokość przyznawanego wsparcia. Studenci, którzy są w identycznej sytuacji finansowej, uzyskują inną pomoc tylko z uwagi, że studiują na innych uniwersytetach. Niektóre szkoły wyższe przyznają bardzo wysokie świadczenia, w innych stypendia są głodowe. To są cztery główne słabości systemu, zdiagnozowane na podstawie badań przeprowadzonych przez nasz zespół, który przygotował projekt reformy systemu stypendialnego.