Wykreślenie z rejestru zabytków nie jest proste

Możliwe jest jedynie w dobrze uzasadnionych przypadkach, np. w razie utraty wartości historycznej, kulturowej lub edukacyjnej obiektu. Nie wystarczy argument o złym stanie technicznym nieruchomości czy konieczności realizacji celu publicznego

Główną formą ochrony zabytków nieruchomych [ramka 1] jest wpis do rejestru zabytków prowadzonego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Wpis taki nie tylko ogranicza prawo własności przysługujące właścicielom nieruchomości, lecz także nakłada na nich wiele obowiązków. Nie dziwi więc, że wielu właścicieli zabytkowych budynków stara się o ich wykreślenie z tego rejestru.

Ramka 1

Definicja i zakres ochrony

Za zabytek nieruchomy - zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - uważa się nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

Ustawodawca nie przewidział regulacji dotyczących szczegółowych przesłanek, jakie muszą zostać spełnione, by dana nieruchomość została wpisana do rejestru. Zakłada się, że decyzja o wpisie do rejestru ma charakter rozstrzygnięcia eksperckiego - organ ochrony musi na podstawie zebranej dokumentacji ocenić, czy dany budynek posiada cechy określone w definicji zabytku nieruchomego.