Przy ocenie wniosku o umorzenie składek ZUS powinien uwzględnić podwyżkę stóp procentowych

W styczniu 2022 r. ZUS odmówił mi umorzenia zaległych składek należnych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Uzasadnił, że nie było wystarczających przesłanek do umorzenia. W ostatnim miesiącu moja sytuacja materialna się jednak pogorszyła, bo po podwyżce stóp procentowych znacznie wzrosła wysokość rat kredytowych. Czy taki argument można wykorzystać i złożyć nowe wniosek? A może upłynęło zbyt mało czasu od otrzymania decyzji odmownej?

Zasady umorzenia zaległych składek określa ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa). Zgodnie z art. 28 ust. 1 należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez ZUS. Można to zrobić jedynie w przypadku ich całkowitej nieściągalności, której definicję zawarto w ust. 3. Za całkowitą nieściągalność można uznać sytuację, gdy np. dłużnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku, i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie. Ustawa systemowa przewiduje jednak wyjątkowe rozwiązanie dla osób, których sytuacja nie spełnia warunku całkowitej nieściągalności. Zgodnie z ust. 3a należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami składek na te ubezpieczenia mogą być w uzasadnionych przypadkach umarzane mimo braku ich całkowitej nieściągalności. Chociaż decyzja ZUS w każdym z tym przypadków jej uznaniowa, to jednak ramy, w jakich porusza się organ, oceniając taki wniosek, są wyznaczone przez przepisy rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Z przepisów tego rozporządzenia wynika, że ZUS może umorzyć ubezpieczonemu będącemu płatnikiem składek należności z tytułu składek, jeżeli zobowiązany wykaże, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie ich opłacić, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny. Taka sytuacja ma miejsce, gdy: