Samorządów nie ominie obowiązek powiadamiania ministra finansów o nowo zawartych umowach, czyli 15 pytań o nowy rejestr jawności

Już od 1 lipca, a więc za trzy miesiące, informacje o wszystkich kontraktach przekraczających wartość 500 zł, które od początku tego roku zostały zawarte przez organy publiczne - w tym JST - będą jawne i trafią do rejestru prowadzonego przez ministra finansów. Dotyczy to umów w formie pisemnej, dokumentowej, elektronicznej czy szczególnego rodzaju. Nie będzie to jednak ewidencja umów, jak sądzą niektórzy urzędnicy, a dość szczegółowy zestaw danych o treści danego kontraktu. Niestety regulacja wprowadzona nowelizacją kodeksu karnego oraz niektórych innych ustaw z 14 października 2021 r. (obowiązek wpisu do rejestru został zawarty w nowo dodanym art. 34a ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych dalej: u.f.p.) rodzi wiele pytań. Staramy się odpowiedzieć na niektóre z nich, zaznaczając, że przepisy w niektórych miejscach nie dają konkretnych wskazówek i wiele wątpliwości rozwieją dopiero praktyka oraz orzecznictwo.

1. Jakie podmioty będą musiały przekazywać informacje do rejestru umów?

Artykuł 34a u.f.p. wskazuje, że chodzi o umowy zawarte przez jednostki sektora finansów publicznych, czyli:

• organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
• jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
• związki metropolitalne;
• jednostki budżetowe;
• samorządowe zakłady budżetowe;
• agencje wykonawcze;
• instytucje gospodarki budżetowej;
• państwowe fundusze celowe;
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
• Narodowy Fundusz Zdrowia;
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
• uczelnie publiczne;
• Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
• państwowe i samorządowe instytucje kultury;
• inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków oraz spółek prawa handlowego;