Jak samorządy mogą się bronić przed dostarczaniem do ich urządzeń ścieków przemysłowych o złej jakości

Pozornie symboliczna nowelizacja prawa wodnego, która weszła w życie 10 września br., istotnie wpływa na odprowadzanie ścieków przemysłowych do komunalnych urządzeń kanalizacyjnych. Niestety zmiana brzmienia art. 407 ust. 5 prawa wodnego spowodowała, że pozwolenie wodnoprawne mogą obecnie otrzymać od Wód Polskich nawet takie podmioty, które odprowadzały ścieki o złej jakości. Nie jest jednak tak, że są one całkowicie bezkarne. Dziś wyjaśniamy więc nie tylko, na czym polega nowelizacja, lecz także wskazujemy, jakie uprawnienia mają właściciele urządzeń kanalizacyjnych, którzy chcą wyegzekwować od dostawców zrzut ścieków o określonych parametrach.

 Na czym polega uchwalona nowelizacja prawa wodnego. Do jakich postępowań ma zastosowanie nowe brzmienie art. 407 ust. 5 prawa wodnego?

Przed nowelizacją art. 407 ust. 5 prawa wodnego (dalej: p.w.) do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, który jest składany do Wód Polskich, należało każdorazowo dołączyć zgodę właściciela urządzeń, do których dostawca miał zamiar wprowadzać ścieki przemysłowe zawierające substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska. Zasadniczo podmiotami wyrażającymi zgodę były gminne przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne bądź samorządy (jeśli odprowadzanie ścieków realizowały samodzielnie). Natomiast w świetle nowego brzmienia art. 407 ust. wnioskodawca może dołączyć do wniosku alternatywnie:

1) zgodę właściciela urządzeń (jak dotychczas) albo

2) obowiązującą na dzień złożenia wniosku umowę (obejmującą zobowiązanie do odbioru ścieków) zawartą z właścicielem urządzeń kanalizacyjnych.

Zmiana przepisów prawa wodnego dotyczy postępowań w toku, tj. wszczętych i niezakończonych przed 10 września br., a także do tych, które zostaną wszczęte po tym terminie w stosunku do dotychczasowych dostawców. Niestety nowe brzmienie art. 407 ust. 5 stwarza potencjalne ryzyko uzyskania przez dotychczasowego dostawcę ścieków przemysłowych pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie swoich ścieków o gorszej jakości niż dotychczasowa. A może się to tak skończyć, jeśli organ, czyli Wody Polskie, będzie badał tylko sam fakt istnienia zobowiązania do odbioru ścieków, nie zaprzątając sobie głowy analizą relacji ilości i składu wprowadzanych ścieków. Warto zauważyć, że nowelizacja art. 407 od początku była krytykowana przez JST oraz branżę wodociągowo-kanalizacyjną. Sygnalizowano, że umowy na odprowadzanie ścieków przemysłowych częstokroć są zawierane na bardzo długi czas (a nawet na czas nieokreślony), a dotychczasowa instytucja zgody stanowiła skuteczne narzędzie kontroli i ochrony przed wprowadzaniem do urządzeń ścieków przekraczających możliwości infrastruktury kanalizacyjnej. Niestety mimo poprawek zaproponowanych przez Senat Sejm przyjął nowelizację w pierwotnie zaproponowanym przez siebie kształcie.