Część II. Porządki w emeryturach i rentach
to wchodzi w życie 18 września
Czerwcowi emeryci
Nowelizacja rozwiązuje jedno z najbardziej krytykowanych rozwiązań, które dotyczy sposobu obliczania emerytury dla osób, którym była ona ustalana w czerwcu. Obecna konstrukcja dwóch przepisów ‒ art. 25 i 25a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 794; dalej: ustawa emerytalna) ‒ które ustalają zasady waloryzacji rocznej i kwartalnej składek, powoduje, że osoby przechodzące na emeryturę w czerwcu każdego roku otrzymywały niższą emeryturę, niż gdyby przechodziły w innym miesiącu. Wynikało to z tego, że kwota zgromadzonych przez nich składek była objęta waloryzacją roczną, ale już nie kwartalną, tak jak w przypadku składek osób przechodzących na emerytury w okresie styczeń‒maj oraz lipiec‒grudzień. Niekorzystnego wyliczenia emerytury można było uniknąć, przechodząc na nią miesiąc później, co często doradzano nawet w ZUS. Nie zmienia to jednak faktu, że gorsza sytuacja „emerytów czerwcowych” nie miała usprawiedliwienia i trzeba było ją legislacyjnie poprawić.
Nowelizacja ustawy systemowej tę nierówność likwiduje, wprowadzając do ustawy emerytalnej art. 25a ust. 2a, zgodnie z którym w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu danego roku waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Dzięki temu przejście na emeryturę w czerwcu nie będzie oznaczało niższego świadczenia. A zasada ta będzie stosowania także wtedy, gdy w maju taka osoba nie ukończyła jeszcze wieku emerytalnego.
Przykład
Korzystniejszy wariant
Pani Maria 60 lat ukończy 3 czerwca 2022 r. Jeśli wystąpi o emeryturę w pierwszym możliwym terminie, tj. w czerwcu 2022 r., ZUS dokona dwóch obliczeń - dla emerytury przyznawanej w czerwcu oraz hipotetycznej emerytury przyznawanej w maju. Jeśli korzystniejsze okaże się obliczenie majowe, to ZUS przyzna pani Marii emeryturę w takiej właśnie wysokości, mimo że formalnie rzecz biorąc, w maju 2022 r. nie osiągnie jeszcze wieku emerytalnego.