Jak zacząć prowadzenie rachunkowości fundacji i stowarzyszeń

Organizacje pozarządowe (ang. non governmental organization, NGO) to wszystkie podmioty, które nie są jednostkami albo organami administracji publicznej oraz których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysku. Zwane są również trzecim sektorem. Stowarzyszenia i fundacje to najpopularniejsze formy organizacji pozarządowych. Fundacje i stowarzyszenia (rejestrowe) mają osobowość prawną i podlegają przepisom ustawy o rachunkowości. Dotyczą ich więc obowiązki w zakresie prowadzenia ksiąg, wyceny składników majątku, inwentaryzacji, ogłaszania i badania sprawozdań. Choć mogą też (po spełnieniu określonych warunków) skorzystać z uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Ponieważ charakter działalności fundacji i stowarzyszeń odbiega nieco od działalności podmiotów gospodarczych, jest przygotowany dla nich osobny wzór sprawozdania dla organizacji pozarządowych (załącznik nr 6 do ustawy o rachunkowości). Trzeci sektor jest bardzo zróżnicowany, oprócz dużych i znanych fundacji i stowarzyszeń występują setki małych organizacji.

zakładanie i rejestracja

Prawo o stowarzyszeniach rozróżnia dwa rodzaje stowarzyszeń: rejestrowe i zwykłe. Z punktu widzenia prowadzenia rachunkowości interesować nas będą te pierwsze.

Zakładanie i rejestrację stowarzyszeń regulują art. 9‒17 prawa o stowarzyszeniach. Osoby w liczbie co najmniej siedmiu, zamierzające założyć stowarzyszenie, uchwalają jego statut oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia. Najwyższą władzą jest walne zebranie członków. W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego zebrania członków.

Zarząd składa wniosek o wpis stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego wraz ze statutem, listą założycieli, zawierającą imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokołem z wyboru władz oraz adresem siedziby. Sąd rejestrowy wydaje postanowienie o wpisie stowarzyszenia do KRS po stwierdzeniu, że jego statut stowarzyszenia jest zgodny z przepisami prawa i założyciele spełniają wymagania określone ustawą. Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność po wpisie do KRS.