Emerytury pomostowe

Emilia Derucka

Ustawa znacznie ograniczyła liczbę prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawniało dotychczas do wcześniejszego przejścia na emeryturę. W nowych wykazach pozostawiono jedynie najbardziej ciężkie i ryzykowne prace, wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz sprawności psychofizycznej.

Prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze

Ustawa o emeryturach pomostowych zawiera bardzo szczegółową definicję prac w szczególnych warunkach (art. 3 ust. 1 i 3). Stanowi ona, że są to prace związane z czynnikami ryzyka, które spełniają łącznie następujące w warunki:

1) z dużym prawdopodobieństwem mogą spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia (wraz z upływem wieku pracownika),

2) wykonywane są w szczególnych warunkach środowiska pracy,

3) determinowane są siłami natury lub procesami technologicznymi,

4) pomimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej lub medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku.

Zgodnie z ustawą pracami w szczególnych warunkach są m.in. prace pod ziemią, na wodzie i pod wodą, w powietrzu, w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu, bardzo ciężkie prace fizyczne czy też prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego.

Pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze są pracownicy, którzy w pełnym wymiarze czasu pracy są zatrudnieni przy pracach w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionych w załączniku nr 1 lub nr 2 do tej ustawy. Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ustawa uważa również takie osoby zatrudnione przed dniem 1 stycznia 2009 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn.zm.), a także rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 z późn.zm.). Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważani są również tancerze zawodowi, wykonujący pracę związaną z ciężkim wysiłkiem fizycznym, ubezpieczeni z tytułu działalności twórczej.