Badanie sprawozdania finansowego - zasady współpracy z biegłym rewidentem

Weronika Gackowska

doktor nauk ekonomicznych, biegły rewident

Wstęp

Działalność gospodarcza, której obraz prezentuje sprawozdanie finansowe, jest nieodłącznie związana z ryzykiem gospodarczym. Z reguły pojęcie "ryzyko" ma zabarwienie negatywne. Postrzegane jest przede wszystkim jako możliwość poniesienia straty. Ryzyko w odniesieniu do działalności gospodarczej to - po pierwsze - możliwość wystąpienia niepożądanych wyników, które mogą prowadzić do utraty zasobów majątkowych, a po drugie - przypuszczenie, że oczekiwane wyniki nie zostaną osiągnięte. Jeśli istnieje szansa osiągnięcia zysków, nie widzi się jej. Badanie sprawozdania finansowego jest jedyną czynnością kontrolną, która ma m.in. za zadanie orzekanie o niebezpieczeństwach i szansach, ponieważ nawiązuje do rynkowego sposobu gospodarowania, odmiennego od podejścia właścicieli, dla których najważniejsze są kwestie własności.

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zakresu obowiązków stron oraz sposobu postępowania w trakcie badania sprawozdania finansowego. Równocześnie podjęto próbę wskazania sposobu bezkonfliktowego współdziałania oraz wykorzystania wiedzy biegłego rewidenta.

Uwzględniając - z jednej strony - znaczenie, jakie do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego ma badanie sprawozdania finansowego, z drugiej zaś - ukształtowaną niechęć do wszelkich kontroli, przedstawiamy, na tle ustawowych obowiązków jednostki gospodarczej, warunki ułatwiające współpracę jednostki gospodarczej z biegłym rewidentem.

Rozdział I

Badanie sprawozdań finansowych

1. Obligatoryjne badanie sprawozdań finansowych

Sprawozdanie finansowe jest dla odbiorcy zewnętrznego podstawowym, najbardziej wiarygodnym źródłem informacji o jednostce prowadzącej działalność gospodarczą. Jednak nie zawsze i nie wszystkie informacje są w nim ujawniane poprawnie. Poza tym partnerzy biznesowi firmy mają nierówny dostęp lub wcale nie mają dostępu do wszystkich danych. Dodatkowo, ważne są tu mniejsze lub większe umiejętności interpretowania danych ekonomicznych, a często dochodzi brak zaufania do informacji na temat sytuacji finansowo-ekonomicznej firmy. Osobą, która weryfikuje "w imieniu" odbiorcy sprawozdanie finansowe, jest biegły rewident (audytor). Audytor ma dostęp do dokumentów finansowych, ksiąg rachunkowych, wszystkich dokumentów wewnętrznych firmy, jej bazy danych, podpisanych umów oraz prowadzonych negocjacji. Biegły rewident jest więc w lepszej sytuacji niż adresat sprawozdania finansowego, który dysponuje tylko opublikowanym bilansem oraz rachunkiem zysków i strat.