VAT jako przychód i koszt (cz. 1)

Marcin Banasik

W myśl obowiązującej ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.) VAT należny jest podatkiem, którym opodatkowane są czynności wymienione w art. 5 tej ustawy. Jeżeli zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług sprzedaż towaru lub pewne usługi podlegają opodatkowaniu VAT, w cenie towaru lub usługi uwzględnia się podatek od towarów i usług. VAT jest elementem ceny, a ceną towaru lub usługi na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz.U. Nr 97, poz. 1050 z późn.zm.) jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy. Rozliczenie VAT opiera się na podstawowym prawie, jakim jest możliwość odliczenia przez podatnika podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług, które są wykorzystywane dla celów działalności opodatkowanej VAT. Zobowiązanie w zakresie VAT stanowi nadwyżka podatku należnego nad naliczonym, ale dzięki prawu odliczenia podatku naliczonego może również pojawić się nadwyżka podatku naliczonego nad należnym. Różnicę taką możemy wykazać do bezpośredniego zwrotu na rachunek bankowy albo do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych opiera się na zasadzie neutralności podatku od towarów i usług względem podatku dochodowego. Jest to założenie słuszne, skoro przedsiębiorca i tak nie ponosi jego ciężaru, ponieważ jest to podatek pośredni, zwany również konsumenckim. Istnieje jednak kilka wyjątków od tej zasady, w których podatek od towarów i usług wpływa na przychody lub koszty w zakresie podatku dochodowego.