Umowa faktoringu i jej skutki podatkowe

Umowa faktoringu jest umową nienazwaną w przepisach prawa polskiego. Dopuszczalność jej zawierania wynika z zasady swobody zawierania umów, a także z przepisu art. 509 i następnych kodeksu cywilnego traktujących o zmianie wierzyciela. Zgodnie z tymi przepisami wierzyciel, bez zgody dłużnika, może przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo samej właściwości zobowiązania.

Pojęcie faktoringu można zdefiniować jako nabycie przez faktora krótkoterminowej pieniężnej wierzytelności handlowej, przed terminem jej płatności, z potrąceniem opłaty na jego rzecz. Współczesny faktoring określany jest jako rodzaj działalności polegającej na bezpośrednim zakupie, najczęściej przez banki lub instytucje finansowe, wierzytelności klientów należnych im z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług. Nie każda jednak wierzytelność może być przedmiotem faktoringu. Musi ona charakteryzować się takimi cechami, jak:

1) bezpośredni związek z obrotem gospodarczym,

2) pieniężny charakter,

3) bezsporny charakter,

4) związek ze sprzedażą towarów lub usług,

5) istnienie wierzytelności w chwili zawarcia umowy lub jej powstanie w przyszłości.

Skutkiem zawarcia przedmiotowej umowy jest zmiana wierzyciela - w miejsce dotychczasowego wstępuje faktor - który albo przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika (faktoring właściwy, pełny) albo tego ryzyka nie przejmuje (faktoring niewłaściwy, niepełny). W praktyce spotyka się także faktoring mieszany - faktor co do jednych wierzytelności przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności dłużnika, a co do innych odstępuje od tego ryzyka. W praktyce polega to na ustaleniu limitu kwotowego tej odpowiedzialności.