PIT - zmiany na 2007 r. (cz. I)

Obszerność dokonanej nowelizacji i konieczność jej szczegółowego omówienia zobligowała nas do podzielenia niniejszego komentarza na dwie części. Już teraz zapraszamy Czytelników do lektury drugiej części komentarza, która zostanie opublikowana w nr 1 „Prawa Przedsiębiorcy” z 2007 r.

Katalog przychodów wyłączonych z działania ustawy został rozszerzony o:

• Świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęte wspólnością majątkową małżeńską, które dotychczas podlegały opodatkowaniu według skali podatkowej. Chodzi tu o przypadki, gdy małżonek pozostający w małżeństwie nie chce dobrowolnie łożyć na utrzymanie rodziny. W takich przypadkach sąd ma prawo zobligować małżonka do ponoszenia odpowiednich nakładów poprzez ustalenie alimentów. Dzięki temu wyłączeniu alimenty te nie będą podlegać opodatkowaniu.

• Przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem tonażowym. Od 1 stycznia 2007 r. do polskiego systemu podatkowego zostanie wprowadzony podatek tonażowy. Podlegać mu mogą niektóre dochody (przychody) armatorów eksploatujących morskie statki handlowe w żegludze międzynarodowej. Podatek ten ma być alternatywą w stosunku do podatku dochodowego i podatnik może wybrać opodatkowanie tym podatkiem, ale nie musi¹.

Niezwykle istotne dla podatników przepisy wyznaczające zakres nieograniczonego bądź ograniczonego obowiązku podatkowego w dotychczasowym brzmieniu ustawy sprawiały w praktyce wiele problemów interpretacyjnych. Szczególne problemy istniały z prawidłowym określeniem kraju rezydencji podatkowej osób uzyskujących dochody z pracy najemnej za granicą. Przesądzające dla ustalenia jurysdykcji podatkowej było kryterium miejsca zamieszkania osoby fizycznej. Osoby fizyczne mające miejsca zamieszkania w Polsce podlegały opodatkowaniu od całości osiąganych dochodów bez względu na miejsce położenia źródła przychodów. Gdy osoba miała miejsce zamieszkania poza Polską, w naszym kraju podlegała opodatkowaniu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium RP na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych w Polsce. Z uwagi na brak w ustawie podatkowej jasnych i czytelnych kryteriów decydujących o miejscu zamieszkania organom podatkowym pozostawało kierowanie się przepisami kodeksu cywilnego. Przykładowo w decyzji Izby Skarbowej w Łodzi z 22 września 2006 r. (nr PB I-3/4117/IN-53/US/2006/Ach) czytamy m.in. (...) „Wobec braku w polskim prawie podatkowym definicji legalnej »miejsca zamieszkania osoby fizycznej« oraz w związku z tym, iż nie powinno się utożsamiać miejsca zamieszkania z miejscem zameldowania na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności - celowe jest przy określaniu tego pojęcia posłużenie się definicją zawartą w polskim prawie cywilnym. (...) W świetle art. 25 ustawy - Kodeks cywilny miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Aby zatem można było uznać daną miejscowość (w kraju czy za granicą) za miejsce zamieszkania osoby fizycznej, muszą być spełnione dwie przesłanki: