Wycena i ewidencja majątku w księgach upadłego przedsiębiorstwa (cz. I)

Upadłość występuje w sytuacji, gdy dłużnik stał się niewypłacalny, czyli nie wykonuje swoich wszystkich wymagalnych zobowiązań. Zgodnie z ustawą z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze wniosek o ogłaszanie upadłości może być oddalony przez sąd, jeżeli:

1) opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10 proc. wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika,

2) majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

W zależności od rodzaju ogłoszenia upadłości, sąd powołuje:

• syndyka - w przypadku upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego,

• nadzorcę sądowego - jeżeli jest to upadłość z możliwością zawarcia układu,

• zarządcę - gdy upadłość wiąże się z możliwością zawarcia układu, a upadłemu odebrano zarząd majątkiem upadłego, jak również w razie ustanowienia nad częścią majątku zarządu własnego upadłego; zarządca pełni wówczas czynności zastrzeżone dla nadzorcy sądowego.

Podstawowe czynności związane z pełnieniem funkcji nadzorcy, zarządcy i syndyka przedstawia tabela 1.

Do czynności związanych z wyceną i ewidencją majątku upadłego należy przeprowadzenie inwentaryzacji składników aktywów i pasywów upadłego. Na syndyka, nadzorcę sądowego lub zarządcę nałożony został obowiązek ustalenia składu masy upadłości na podstawie zapisów w księgach upadłego oraz dokumentów bezspornych, w drodze sporządzenia spisu inwentarza i oszacowania majątku wchodzącego do masy upadłości. Należy zaznaczyć, że prawo upadłościowe i naprawcze oraz kodeks spółek handlowych (k.s.h.) nie określają precyzyjnie, w jakim terminie powinien być przeprowadzony spis inwentarza. Świadczą o tym zapisy art. 306 i 307 prawa upadłościowego i naprawczego: