Data publikacji: 27.06.2018
Świadczenia emerytalne dla przedsiębiorców
Kiedy przedsiębiorca ma prawo do emerytury lub świadczenia przedemerytalnego? Czy wykonywanie działalności gospodarczej przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie powoduje wydanie decyzji odmownej przez ZUS?
Dariusz Noszczak
Polski system emerytalny, poza nielicznymi wyjątkami, nie przewiduje odrębnej grupy świadczeń przeznaczonych wyłącznie dla przedsiębiorców. Jednakże zawsze wtedy, gdy przepisy nie łączą możliwości nabycia uprawnień wyłącznie z ubezpieczeniem z tytułu stosunku pracy, mogą je również uzyskać osoby wykonujące działalność gospodarczą.
Na gruncie ubezpieczeń społecznych nie występuje pojęcie „przedsiębiorcy”, ale „osoby prowadzącej pozarolniczą działalność”. Jest ono szersze od pojęcia przedsiębiorcy wykonującego pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Obejmuje bowiem również twórców i artystów, osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, a także wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółek jawnych, komandytowych i partnerskich.
Prawo do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym
Zgodnie z art. 27 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. Nr 39, poz. 353 z późn.zm.), ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeśli spełnili łącznie dwa warunki:
• osiągnęli wiek emerytalny 60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn,
• udowodnili okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn.
Ustawa przewiduje również możliwość uzyskania uprawnień emerytalnych przez osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. przy niższym stażu ubezpieczeniowym wynoszącym co najmniej 15 lat w przypadku kobiet i co najmniej 20 lat w przypadku mężczyzn. Jednakże taka emerytura nie została objęta gwarancją minimalnej wysokości świadczenia. Jeśli więc po jej wyliczeniu okaże się niższa od tej kwoty (obecnie 562,58 zł), wówczas ZUS nie podwyższy świadczenia do tej wysokości, ale będzie je wypłacał w kwocie faktycznie wyliczonej.