Przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę jawną - wybrane zagadnienia

Przekształcenie spółki kapitałowej (z o.o. lub akcyjnej) w spółkę jawną to sposób na zmianę formy prawnej podmiotu gospodarczego bez naruszania jego tożsamości. Praktycznym uzasadnieniem dla dokonania tej czynności bywa zazwyczaj potrzeba przystosowania aparatu organizacyjnego spółki do zmniejszonej skali operacji gospodarczych lub zmienionego zakresu działalności. Przepisy nie formułują jednak żadnych szczególnych przesłanek przekształcenia, toteż powód, dla którego transformacja spółki dochodzi do skutku, może być dowolny.

Jak wynika z głosów czytelników, pewne kwestie podatkowe związane z przekształceniem sprawiają trudności oraz wywołują rozbieżności interpretacyjne w opiniach organów skarbowych. Celem niniejszego artykułu jest rozwiązanie niektórych z tych problemów.

Dla pełnego zobrazowania sytuacji wspólników spółki jawnej, powstałej w wyniku przekształcenia spółki z o.o. lub spółki akcyjnej, należy w pierwszym rzędzie przywołać przepisy zawarte w dziale III tytułu IV kodeksu spółek handlowych.

W myśl art. 551 § 1 k.s.h. każda spółka handlowa - zarówno osobowa, jak i kapitałowa - może być przekształcona w inną spółkę handlową. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wspólnicy spółki przekształcanej, uczestniczący w przekształceniu, stają się z dniem przekształcenia - to jest z dniem wpisu spółki przekształconej do rejestru przedsiębiorców - wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 k.s.h.).