Zasady umarzania zaległych należności z tytułu składek pobieranych przez ZUS

Po trzyletnim okresie obowiązywania zasad określonych w art. 28 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887 z późn.zm.) - zwanej dalej ustawą o systemie, według których Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmował decyzję o umorzeniu zaległych należności, zdecydowano się na wprowadzenie pewnego wyłomu w zakresie restrykcyjnie określonych przesłanek umorzenia zaległych składek. Zmiany wprowadzone zostały dwiema ustawami: ustawą z 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 241, poz. 2074) oraz ustawą z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 498).

Obecnie zarówno katalog przesłanek, jak i zasady umarzania stały się nieco bardziej liberalne. Niestety płatnicy nie mogą w pełni korzystać ze znowelizowanych zasad umarzania określonych w art. 28 ustawy o systemie, bowiem nie zostało jeszcze wydane rozporządzenie wykonawcze, które ma określić szczegółowe zasady umarzania zaległych należności.

Należy się jednak spodziewać, że w najbliższym czasie Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wyda rozporządzenie, na podstawie którego Zakład będzie podejmował stosowne decyzje. W świetle obecnych uregulowań należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części, tak w przypadku ich całkowitej nieściągalności, jak i w sytuacji, gdy przesłanka całkowitej nieściągalności nie występuje. Jednakże ta ostatnia sytuacja, tj. umorzenie na podstawie art. 28 ust. 3a, doznaje w tej chwili ograniczenia z uwagi na brak stosownego rozporządzenia, a ponadto jej działanie jest ograniczone podmiotowo tylko i wyłącznie do osób fizycznych.