Wcześniej na emeryturę

Osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. emerytura przysługuje od miesiąca, w którym zgłoszą wniosek o świadczenie, nie wcześniej jednak niż od 17 stycznia 2000 r. - dnia ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 stycznia 2000 r., który rozszerzył krąg uprawnionych do omawianego świadczenia.

Wnioski wymienionych wyżej osób rozpatrywane są na podstawie przepisów obowiązujących do dnia wejścia w życie ustawy emerytalnej, czyli do 1 stycznia 1999 r.

Osoby ubiegające się o wcześniejszą emeryturę muszą zatem spełnić warunki określone w rozporządzeniu z 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki.

Do 15 lipca 1999 r. - wejście w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 lipca 1999 r. - z pierwszeństwa w uzyskaniu wcześniejszej emerytury korzystała przed ojcem dziecka matka, która nie mogła kontynuować zatrudnienia z powodu stanu zdrowia swojego dziecka, wymagającego bez względu na wiek jej stałej opieki oraz pielęgnacji lub pomocy w czynnościach samoobsługowych. Trybunał Konstytucyjny uznał taką regulację za niezgodną z Konstytucją. Trafnie stwierdził w uzasadnieniu, że taka regulacja przesądza nie tylko o pierwszeństwie matki w prawie do wcześniejszej emerytury, lecz także w realizacji związanego z nim prawa do sprawowania opieki nad dzieckiem. Przesądza więc z góry, które z rodziców ma w tym zakresie pierwszeństwo, różnicuje ich sytuację ze względu na płeć, a nadto wkracza w sferę wolnego od ingerencji prawa wyboru rodziców, dla rozstrzygania którego właściwy jest sąd rodzinny. W praktyce oznacza to, że z prawa do wcześniejszej emerytury może obecnie skorzystać zarówno matka, jak i ojciec opiekujący się dzieckiem wymagającym stałej opieki.