Niekonstytucyjność przepisu obniżającego emeryturę funkcjonariusza do wysokości przeciętnej emerytury z FUS w przypadku wcześniejszego pełnienia krótkotrwałej służby zakwalifikowanej jako służba na rzecz totalitarnego państwa - Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2025 r., sygn. I USKP 132/24

Kryterium "służby na rzecz totalitarnego państwa" określone w art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb powinno być oceniane na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym indywidualnych czynów funkcjonariusza. Przepis art. 15c ust. 3 tej ustawy, obniżający wysokość emerytury do kwoty przeciętnej emerytury wypłacanej przez ZUS, jest w sposób oczywisty sprzeczny z art. 32 ust. 1 i 2, art. 64 ust. 1-3, art. 67 ust. 1 oraz art. 2 Konstytucji RP, gdyż niweczy uprawnienia emerytalne nabyte przez funkcjonariusza w okresie służby po 1990 r. na rzecz demokratycznego państwa prawa, co uzasadnia odmowę jego zastosowania przez sąd.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Halina Kiryło

‎SSN Romualda Spyt

w sprawie z odwołania J. W. ‎przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie ‎o wysokość emerytury policyjnej, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 9 stycznia 2025 r., ‎skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie ‎z dnia 10 listopada 2022 r., sygn. akt III AUa 208/22,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

W wyroku z dnia 10 listopada 2022 r., sygn. akt III AUa 208/22, Sąd Apelacyjny w Szczecinie – w sprawie z odwołania J. W. przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie (dalej jako: „Dyrektor ZER” lub „organ rentowy”) – zmienił zaskarżony apelacją organu rentowego wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Szczecinie z dnia 24 lutego 2022 r., sygn. akt VI U 23/19, w ten sposób, że oddalił odwołanie J. W. od decyzji organu rentowego z dnia 13 lipca 2017 r., nr KR W [...], w której Dyrektor ZER – na podstawie art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2019 r., poz. 288 ze zm., dalej jako: „ustawa zaopatrzeniowa”) oraz na podstawie otrzymanej z IPN informacji nr [...] z dnia 11 kwietnia 2017 r. – ponownie ustalił wysokość należnej J. W. emerytury, stwierdzając, że od dnia 1 października 2017 r. miesięczna wysokość tego świadczenia dla ubezpieczonego - po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy - wynosi 1.716,81 zł, przy przyjęciu, że podstawa wymiaru emerytury to 5.303,81 zł.