MF: L4 za granicą bez uzasadnienia lekarskiego będzie zachęcać do nadużyć
Przygotowany przez resort pracy projekt reformy orzecznictwa lekarskiego, zakłada możliwość przebywania na zwolnieniu lekarskim za granicą. Ministerstwo Finansów wyraziło jednak obawy, że brak wymogu uzasadnienia lekarskiego w przypadku możliwości przeprowadzenia kontroli w innym państwie może prowadzić do nadużyć. Resort finansów rekomenduje wycofanie się z tej propozycji.
Obowiązek poinformowania pracodawcy o chorobie »
Kontrola L4 za granicą - projekt resortu pracy
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który reguluje kwestie wydawania orzeczeń i kontroli zaświadczeń lekarskich w ZUS. Orzeczenia te uprawniają m.in. do renty z tytułu niezdolności do pracy, do dodatku pielęgnacyjnego czy renty socjalnej. Ponadto lekarze orzecznicy w ZUS wykonują kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich. Projekt został opublikowany w Rządowym Centrum Legislacji w październiku 2024 roku. Obecnie jest na etapie konsultacji.
Projektowane zmiany dotyczą m.in. uregulowania przebywania na zwolnieniach poza granicami kraju. Według przygotowanej regulacji miejscem pobytu wskazanym w zwolnieniu może być adres pobytu w innym państwie, jeżeli uzasadnione to jest zaleceniami lekarza lub innymi istotnymi okolicznościami. Wyjątkiem od tej reguły ma być sytuacja, w której ZUS ma możliwość zlecenia przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia w tym państwie na mocy przepisów odrębnych.
Według ministerstwa będzie to miało zastosowanie przede wszystkim w przypadku państw członkowskich UE.
"Na podstawie przepisów prawa UE ZUS ma możliwość wystąpienia do zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej o przeprowadzenie kontroli, jeżeli osoba niezdolna do pracy zamieszkuje lub przebywa w innym państwie członkowskim " - podkreślił resort w ocenie skutków regulacji dołączonym do projektu.
MF rekomenduje zmiany w projekcie
Ministerstwo Finansów w uwagach do projektu, podkreśliło, że "przepis ten stanowi systemową zachętę do nadużyć i wykorzystywania zwolnień lekarskich, w celu turystycznych lub wypoczynkowych wyjazdów zagranicznych". Zapowiadane w projekcie kontrole pobytów krótkoterminowych - np. siedmiodniowych - według resortu finansów będą iluzoryczne. Resort finansów rekomenduje wycofanie się z tej regulacji. Alternatywą byłoby ograniczenie tego typu kontroli do okoliczności ściśle określonych i możliwych do zweryfikowania.
"W takim przypadku konieczne byłoby wprowadzenie mechanizmu systemowego powiadamiania ZUS o wystawieniu zwolnienia lekarskiego, które świadczeniobiorca będzie spędzał poza granicami Polski – w celu szybkiej weryfikacji czy jest to w danych okolicznościach uzasadnione" - podkreślił resort finansów.
Ministerstwo Pracy odnosząc się do uwag, podkreśla, że obowiązujące regulacje prawne oraz techniczne możliwości oprogramowania elektronicznych zwolnień lekarskich nie ograniczają możliwości podania w zwolnieniu lekarskim adresu zagranicznego jako adresu miejsca pobytu osoby korzystającej z tego zwolnienia. Ponadto, ZUS dysponuje wiedzą o tych zwolnieniach.
Wiceminister Jurand Drop zaznaczył, że zagwarantowanie realnej możliwości kontroli wykorzystania zwolnienia lekarskiego nie może być uznane za naruszenie prawa do zabezpieczenia społecznego. Według MF przesłanką wskazania miejsca pobytu poza granicami kraju powinno być uzasadnienie lekarskie lub inne istotne okoliczności - bez dodatkowych wyłączeń, w odniesieniu do wszystkich krajów pobytu, a nie wyłącznie tzw. państw trzecich.
(PAP)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw »