Wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 października 2024 r., sygn. II SA/Wa 272/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Antoniuk (spr.), Sędzia WSA Joanna Kube, Asesor WSA Arkadiusz Koziarski, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 17 października 2024 r. sprawy ze skargi N. B. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] sierpnia 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] czerwca 2023 r. nr [...]

Uzasadnienie

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej jako Prezes ZUS) decyzją z [...] sierpnia 2023 r. nr [...], na podstawie art. 138 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775, z późn. zm.), po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję z [...] czerwca 2023 r. nr [...] o odmowie przyznania N. B. renty z tytułu niezdolności do pracy, wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251); zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że zgodnie z powołanym wyżej przepisem, świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania. Podał, że do przyznania świadczenia w drodze wyjątku muszą być spełnione łącznie wszystkie warunki wskazane w powołanym przepisie, a niespełnienie jednego z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku.

W toku postępowania ustalił, że N. B. na 49 lat życia udowodnił łączny okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 21 lat i 3 miesiące. Organ zasygnalizował, że choć wnioskodawca udokumentował odpowiedni do wieku staż ubezpieczeniowy to jednak nie jest to wystarczające do przyznana żądanego świadczenia, bowiem aby je przyznać należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności w sprawie i dokonać ich oceny pod katem szczególnych okoliczności, które spowodowały niespełnienie warunków do jego przyznania w trybie zwykłym. W dziesięcioleciu przypadającym przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym udowodnił jedynie rok, 6 miesięcy i 22 dni tych okresów. Ponadto od 1 października 1997 r. do 31 października 1998 r., od 11 kwietnia 2005 r. do 23 czerwca 2007 r., od 14 listopada 2009 r. do 21 października 2018 r. nie wykonywał zatrudnienia lub innej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi.