analiza

Zmiany granic, statusów, nazw i siedzib samorządów – jakie argumenty są najmocniejsze

Jeśli gmina zamierza zmienić granicę, nazwę lub siedzibę albo uzyskać dla siebie lub swojej miejscowości status miasta od 1 stycznia 2026 r., ma czas na złożenie wniosku do wojewody tylko do końca I kw. br. Zmiany terytorialne jednostek samorządu terytorialnego następują co roku 1 stycznia. Od miesiąca mamy więc w Polsce siedem nowych miast i dwie nowo utworzone gminy (Grabówka w woj. podlaskim i Szczawa w woj. małopolskim). W kilku kolejnych gminach lub miastach zmieniły się granice.

Następna szansa na zmiany będzie 1 stycznia 2026 r., ale żeby z niej skorzystać, należy rozpocząć procedurę już teraz i złożyć wniosek do MSWiA za pośrednictwem wojewody do 31 marca br. Wnioski są rozpatrywane do 31 lipca. Analiza wniosków składanych przez samorządy w ostatnich latach pokazuje, na co zwracają uwagę wojewoda, MSWiA i Rada Ministrów przy ich rozpatrywaniu.

Dla kogo status miasta

Według przepisów nadanie gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalenie jego granic i ich zmiana dokonywane są w sposób uwzględniający infrastrukturę społeczną i techniczną oraz układ urbanistyczny i charakter zabudowy. W sprawach nadawania statusu miasta wniosek gminy powinien zawierać m.in. rys historyczny gminy lub miejscowości objętej wnioskiem, informacje dotyczące struktury zatrudnienia w gminie, dane o zabytkach architektonicznych, kulturowych, wyznaniowych oraz o charakterze i stanie technicznym zabudowy.