Czy należy rozliczyć import usług od zakupu usług sprzątania samochodu wykonanych poza Polską
PROBLEM
Zwracam się z pytaniem dotyczącym faktur otrzymywanych z firmy DKV. Dokumentują one usługi serwisowe (serwis sprzątający samochody) wykonywane na terenie UE, w tym Polski. Wystawca faktury, firma DKV, tak opisuje faktury: „E- FAKTURA zgodnie z procedurą samonaliczenia podatku VAT”. Czy w związku z tym, że usługa była wykonana w kraju UE poza Polską (Litwa, Łotwa), a faktura została wystawiona przez podmiot zarejestrowany w Niemczech, należy ten zakup rozliczać jako import usług? Czy usługę wykonaną w Polsce także należy wykazać jako import usług? Co z VAT do odliczenia – czy można odliczyć 100% czy jednak 50%? Dodam, że na fakturach widnieje informacja o takiej treści: „Zobowiązanie podatkowe świadczeniobiorcy zgodnie z art. 196 w pow. z art. 44 Dyrektywy 2006/112/WE. Państwo są płatnikiem podatku (Steuerschuldnerschaft des Leistungsempfängers)”.
RADA
Tak, zakupy wskazanych usług stanowią dla polskiego podatnika import usług. To, w jakiej wysokości będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego, zależy od rodzaju samochodów, których dotyczą usługi sprzątania. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług są co do zasady sprzedawcy (dostawcy towarów oraz usługodawcy). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W przypadkach określonych przepisami art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT podatnikami z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług mogą być również nabywcy (w ramach tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia).
Czy rozliczamy VAT od importu usług sprzątania samochodów
Kupując usługę od podmiotu zagranicznego możemy być zobowiązani do rozliczenia importu usług. Importem usług ustawodawca nazywa sytuację, w której dochodzi do świadczenia usług, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (zob. art. 2 pkt 9 ustawy o VAT). Ma to miejsce – w niewielkim uproszczeniu – gdy podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (względnie osoba prawna niebędąca podatnikiem, mająca siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabywa usługi od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).
Aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego usługi musi znajdować się na terytorium Polski. Tylko bowiem wówczas dochodzi do świadczenia podlegającej opodatkowaniu w Polsce usługi (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
Polski podatnik rozlicza import usług, gdy miejsce świadczenia, według ustawy o VAT, zakupionej usługi znajduje się w Polsce.
Warunki te są w przedstawionej sytuacji spełnione, gdyż polski podatnik (czyli podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabywa – jak rozumiem – usługi od zagranicznego (niemieckiego) podatnika, który nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Miejsce świadczenia usług sprzątania pojazdów samochodowych znajduje się na terytorium kraju, gdyż jest ustalane na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, który określa zasadę, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest kraj, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej.
Prowadzi to do wniosku, że zakupy wskazanych usług stanowią dla polskiego podatnika import usług (co potwierdza zresztą treść otrzymywanych faktur, w szczególności powołanie się na art. 196 Dyrektywy 206/112/WE) opodatkowany VAT według stawki podstawowej 23%. Import usług podatnik obowiązany jest wykazywać w polach K_29 i K_30 części ewidencyjnej oraz uwzględniać w polach P_29 i P_30 części deklaracyjnej pliku JPK_V7 (tj. w polach właściwych dla importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT). Dotyczy to usług wykonywanych zarówno w Polsce, jak i poza terytorium Polski.
W jakiej wysokości odliczymy VAT od importu usług sprzątania samochodu
Kwota podatku należnego z tytułu importu usług stanowi również kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy o VAT), która podlega odliczeniu na zasadach ogólnych. Jeżeli zatem zakupione usługi dotyczą wykonywania przez podatnika czynności dających prawo do odliczenia (w szczególności do wykonywania czynności opodatkowanych), podatnikowi przysługuje prawo do odliczania całości lub połowy kwot podatku naliczonego z tytułu importu usług. W omawianym przypadku kwota podatku naliczonego może zostać ograniczona na podstawie art. 86a ustawy o VAT, gdyż są to tzw. wydatki samochodowe. Podatnik odliczy tylko 50% VAT naliczonego, gdy zakupione usługi dotyczą pojazdów nieuznawanych zgodnie z art. 86a ustawy o VAT za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Za pojazdy wykorzystywane wyłącznie do działalności uznawane są pojazdy ze względu na faktyczny sposób wykorzystania(dla których prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu i złożono VAT-26) albo ze względu na ich cechy(zob. tabelę).
Pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy
Lp. | Rodzaj pojazdów samochodowych |
1. | pojazdy samochodowe, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony |
2. | pojazdy samochodowe konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (czyli autobusy) |
3. | pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van |
4. | pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków |
5. | pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu |
6. | pojazdy specjalne o przeznaczeniach: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych oraz żuraw samochodowy |
7. | pojazdy specjalne o przeznaczeniu pogrzebowym, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony |
8. | pojazdy specjalne o przeznaczeniu bankowóz typu A lub B, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony |
Podatek naliczony z tytułu importu usług powinien zostać przez podatnika wykazany w polach K_42 i K_43 części ewidencyjnej oraz uwzględniony w polach P_42 i P_43 części deklaracyjnej pliku JPK_V7.
art. 2 pkt 9, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5, art. 28b ust. 1, art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a, art. 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1911
Tomasz Krywan
doradca podatkowy