Interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.808.2024.2.PS
Możliwości oraz moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów powstałej straty w środkach pieniężnych.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów powstałej straty w środkach pieniężnych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 listopada 2024 r. (wpływ 27 listopada 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Prowadzi Pan działalność gospodarczą od ponad 30 lat, od kwietnia 1999 roku pod obecną nazwą i jest Pan czynnym podatnikiem VAT zarejestrowanym również na potrzeby rozliczeń w VAT UE.
Dokonał Pan zakupu samochodu ciężarowego marki X, rok produkcji 2018, VIN: (...). Samochód był ogłoszony na popularnym serwisie z maszynami budowlanymi – (...), nr ogłoszenia (...).
Kontaktował się Pan ze sprzedającym poprzez formularz kontaktowy dostępny na stronie (...), przez telefon (ustnie oraz poprzez wiadomości) oraz mailowo.
5 grudnia 2023 roku dokonał Pan przelewu bankowego na kwotę (...) euro na niemieckie konto sprzedającego prowadzone w (...) ze swojego firmowego konta walutowego (EUR) prowadzonego w A w B na podstawie faktury wystawionej przez sprzedającego z dnia 1 grudnia 2023 roku; (...).
Dane widniejące na fakturze zostały przez Pana sprawdzone (firma sprzedającego wskazana w ogłoszeniu i na fakturze, sąd rejestrowy i numer zostały sprawdzone w niemieckim rejestrze handlowym (...), nr VAT widnieje jako aktywny w systemie (...), nr VIN pojazdu jest prawidłowy).
Po dokonaniu przelewu, sprzedający pozostawał z kupującym w kontakcie informując, że oczekuje na zaksięgowanie przelewu na swoim koncie. Strony jednocześnie ustalały szczegóły odbioru samochodu ciężarowego. Niedługo po tym, sprzedający urwał z Panem kontakt, był nieosiągalny telefonicznie i mailowo, również firma transportowa, której zlecił Pan odbiór zakupionego pojazdu nie mogła skontaktować się ze sprzedającym.
Niezwłocznie, dnia 13 grudnia 2023 r. zawiadomił Pan polską policję (Komenda Powiatowa Policji w B; sygn. sprawy (...), tj. o czyn z art. 286 par. 1 k.k. oraz niemiecką policję o oszustwie (...)). 13 grudnia 2023 r. wystąpił Pan również do banku A w B (zgłoszenie nr: (...)) z wnioskiem o anulowanie przelewu w związku z oszustwem. Oszustwo zgłosił Pan również w banku sprzedającego.
Nie uzyskał Pan zwrotu środków pieniężnych w drodze reklamacji oraz uzyskał Pan informację za pośrednictwem banku, że pieniądze zostały wypłacone z rachunku odbiorcy (pismo z dnia 21 grudnia 2023 r., nr (...)).
Od niemieckiej policji prowadzącej postępowanie drogą telefoniczną uzyskał Pan informację, ze podana firma istnieje a jej dane zostały bezprawnie wykorzystane do oszustwa oraz nie posiada konta w banku wskazanym na fakturze.
19 stycznia 2024 roku otrzymał Pan pismo z Prokuratury Rejonowej w B z dnia 16 stycznia 2024 r. sygn. akt (...) o zawiadomieniu postanowieniem Prokuratora z dnia 27 grudnia 2023 r. o wszczęciu śledztwa w Pana sprawie, tj. o czyn z art. 286 par. 1 kk w zw. z art, 294 par 1 kk.
W odpowiedzi na Pana zgłoszenie karne w dniu 13 grudnia 2023 r. do niemieckiej policji w dniu 31 maja 2024 roku otrzymał Pan decyzję o umorzeniu śledztwa wystawione przez Prokuraturę w C dnia 11 kwietnia 2024 r., sygn. nr (...), gdzie jest napisane, cyt.: „(...)”
W piśmie otrzymał Pan również informację dotyczącą środków prawnych, a mianowicie że ma Pan prawo do złożenia skargi na tą decyzję do Biura Prokuratora Generalnego, (...) w ciągu dwóch tygodni od niniejszej decyzji.
Postanowił Pan złożyć skargę na wydaną decyzję dnia 11 czerwca 2024 r. z prośbą o dalsze kontynuowanie dochodzenia i wystosowanie europejskiego nakazu dochodzeniowego do organów ścigania w Hiszpanii.
W odpowiedzi na Pana skargę z dnia 11 czerwca 2024 r. otrzymał Pan w dniu 21 sierpnia 2024 r. odpowiedź, tj. pismo z dnia 26 lipca 2024 r. dotyczące śledztwa o oszustwo - (...), gdzie jest napisane, cyt.: „(...)”
Z kolei z Prokuratury Rejonowej w B dnia 15 lipca 2024 r. otrzymał Pan wystawione dnia 3 lipca 2024 r. Postanowienie o umorzeniu śledztwa o czyn z art. 286 par 1 k.k. w zw. z art. 294 par 1 k.k. gdyż wcześniej wszczęte postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby jest prowadzone przez Prokuraturę w C sygn. (...). Wobec powyższego prowadzone śledztwo należało umorzyć na podstawie art. 17 par 1 pkt 7 k.p.k.
W uzupełnieniu wniosku z 25 listopada 2024 r. (wpływ 28 listopada 2024 r.) wskazuje Pan, że samochód ciężarowy, o którym mowa w złożonym przez Pana wniosku zakupił Pan na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej na podstawie udzielonej koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż, udzielonej przez Urząd Marszałkowski (...) oraz licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy wydanej przez Starostę w B.
Jest Pan producentem (...) dostarcza Pan kontrahentom własnym transportem na terenie kraju. Transport drogowy w Pana firmie odgrywa bardzo ważną część uzyskiwanych dochodów.
Obecnie posiada Pan (...), dlatego też podjął Pan decyzję o stopniowym zamiarze wymiany pojazdów na młodsze.
Jak się okazało podczas prób umówienia odbioru pojazdu od początku kontaktów ze sprzedającym, miał Pan do czynienia z osobą podszywającą się pod sprawdzonego w niemieckim rejestrze handlowym sprzedającego i cały przebieg transakcji musiał być przemyślany przez oszusta.
Faktura została przesłana elektronicznie, nie można było jej zmienić /forma nieedytowalna/bez możliwości podmiany konta bankowego i dostępu osób trzecich.
Przelewu dokonał Pan osobiście poprzez bankowość elektroniczną za pomocą hasła, przelew został zrealizowany dopiero po telefonicznym potwierdzeniu transakcji przez pracownika banku.
Oprócz weryfikacji danych wskazanych w ogłoszeniu i na fakturze w postaci nr VAT, nr VIN oraz sądu rejestrowego i numeru, uzyskał Pan telefonicznie dodatkowe informacje o pojeździe i poprosił Pan o dodatkowe zdjęcia, które zostały Panu przesłane.
Ponadto ogłoszenie znalazł Pan na zaufanym serwisie z ogłoszeniami pojazdów używanych ((...)), który weryfikuje sprzedających. Dotychczas zrealizował Pan kilkanaście zakupów pojazdów/maszyn budowlanych za pośrednictwem serwisu (...) i pierwszy raz natknął się Pan na oszustwo.
Weryfikacje danych, które zostały przez Pana dokonane w Pana ocenie wydawały się rzetelne. Wielkim zaskoczeniem był dla Pana fakt oszustwa, że w kraju takim jak Niemcy, który w przeszłości brał Pan za kraj rzetelny z zasadami, gdzie wszystkie transakcje były transparentne. Niestety po takim zdarzeniu Pana pogląd na ten kraj radykalnie się zmienił.
Na uwagę zasługuje również fakt, że mimo tak wysokiej kwoty transakcji, bank odbiorcy (oszusta) zaksięgował wpłatę na konto, którego właścicielem jest inna osoba a nie Firma, za którą podawał się oszust. Rozbieżność danych posiadacza konta jest potwierdzona treścią postanowienia Prokuratury w C o umorzeniu postępowania w sprawie o oszustwo.
Adres mailowy korespondował z nazwą firmy, za którą podszywał się oszust i z tego adresu została wysłana faktura.
Rachunek wskazany na fakturze jest/był prowadzony w niemieckim banku. W związku z tym, że była to transakcja międzynarodowa możliwości weryfikacji rachunków (jak w Polsce na podstawie tzw. białej listy podatników) są ograniczone lub poważnie utrudnione.
Nie próbował Pan kontaktować się z tą firmą, ponieważ działał Pan w zaufaniu do uznanego wiodącego serwisu z ogłoszeniami pojazdów i maszyn używanych (...), za pośrednictwem którego dokonał Pan wcześniej kilkanaście zakupów z pozytywnym rezultatem.
Serwis (...) twierdzi, że weryfikuje sprzedających, w związku z tym zastosował rozsądne środki ostrożności a nie nadzwyczajne.
W przypadku wiedzy, że ma Pan wątpliwości o uczciwość kontrahenta przelew nie zostałby uruchomiony i podjąłby Pan działania zgłoszenia o próbę wyłudzenia do organów ścigania.
Pytania
1.Czy opisana w stanie faktycznym strata w środkach pieniężnych powstała w wyniku oszustwa stanowi dla Pana koszt uzyskania przychodów?
2.Z jaką datą poniesioną stratę należy zaksięgować w koszty uzyskania przychodów w PKPiR.
Pana stanowisko w sprawie (doprecyzowano w uzupełnieniu wniosku)
Pana zdaniem może Pan zaliczyć stratę w środkach pieniężnych do kosztów uzyskania przychodów. Strata powstała na skutek oszustwa, mimo podjętych przez Pana działań sprawdzających kontrahenta niemieckiego.
Strata jest konsekwencją prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, została poniesiona przez Pana jako podatnika, zapłacona na podstawie wystawionej faktury. Wydatek został przez Pana poniesiony jako podatnika, jest rzeczywisty, tj. wartość poniesionego wydatku nie została w jakikolwiek sposób zwrócona.
Powstanie straty było spowodowane działaniem niezawinionym, nieprzewidywalnym i nie przypisuje Pan sobie winy przy jej powstaniu bowiem zachował Pan należną staranność przeciwdziałającą ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w Pana majątku.
Zasady kwalifikowania wydatków jako koszt uzyskania przychodów określają przepisy art. 22 ust. 1 i art. 23 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizcyznych.
Zgodnie z art. 23 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów nie obejmuje swym zakresem strat, gdy strata ta jest niezawiniona, tj. jeżeli podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, gdy podatnik nie mógł przewidzieć powstania szkody ani też jej zapobiec.
Przez wiele miesięcy od zgłoszenia ww. oszustwa próbował Pan odzyskać wpłacone środki pieniężne, jednak pomimo odwołań do organów ścigania w Polsce i w Niemczech nie uzyskał Pan pozytywnych odpowiedzi z prowadzonych postępowań, dlatego dla Pana jako podatnika pokrycie straty ma ogromny wpływ na dalsze funkcjonowanie Pana firmy, biorąc pod uwagę wartość poniesionej straty jak również Pana osobistą trudną sytuację zdrowotną.
Pana zdaniem poniesioną stratę w środkach pieniężnych w wyniku oszustwa może Pan zaliczyć w koszty uzyskania przychodów w momencie zakończenia postępowania i rozstrzygnięcia przez Prokuraturę - postanowienie o umorzeniu śledztwa o oszustwo.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Zatem w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej kosztem uzyskania przychodów będzie taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:
·został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
·jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
·pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
·poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
·został właściwie udokumentowany,
·nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Przy czym należy pamiętać, że związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku.
Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zatem kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.
Należy też przyjąć, że koszty związane z zachowaniem źródła przychodów to takie, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej mogło istnieć.
Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać te koszty, które zostały poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne jego funkcjonowanie. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości.
Jednocześnie zwracam uwagę, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.
Wspomniany wcześniej katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, zostaną ex lege uznane za koszty uzyskania przychodów.
Wśród wyżej wymienionego, tzw. negatywnego katalogu kosztów, nie wyszczególniono strat w środkach obrotowych. Nie oznacza jednak, że w każdym przypadku straty te, jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.
Jednak wyraźnie podkreślam, że w niektórych sytuacjach strata w środkach obrotowych – w Pana sprawie środkach pieniężnych – może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Niemniej jednak strata ta powinna mieć charakter wyjątkowy, sporadyczny i faktycznie niemożliwy do uniknięcia.
Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo ocenione w aspekcie:
·całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
·okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
·udokumentowania straty,
·podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.
Na ogół stratą jest zniszczenie, uszkodzenie, utracenie towarów lub maszyn, urządzeń i innych wartości w wyniku pożaru, powodzi lub kradzieży. Strata jest następstwem zdarzeń losowych i nie wynika z celowego działania danego podmiotu. Dla celów podatkowych natomiast uznaje się za stratę tylko taką, która dodatkowo powstała na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych i będących nie do uniknięcia przez racjonalnie działającego podatnika. I tylko takie okoliczności mogą być uzasadnione dla zaliczenia powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Podkreślam przy tym, że w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej jedynie straty w środkach obrotowych powstałe w trakcie działania podatnika, ze szczególnym uwzględnieniem dochowania przez niego należytej staranności, mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów. Jednocześnie każdy przypadek straty w środkach obrotowych należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie oraz oceniać pod kątem całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika.
Co do zasady za stratę w środkach obrotowych można uznać wyłącznie skutki takiego nagłego i nieprzewidywalnego zdarzenia, które spowodowało uszczerbek w majątku podatnika, tj. utratę (bądź zmniejszenie wartości) składników majątku będących w jego posiadaniu lub stanowiących jego własność.
Zwracam uwagę, że dodatkowym warunkiem zaliczenia straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów jest wymóg braku zawinienia podatnika w powstaniu straty. W konsekwencji – zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów mogą podlegać tylko takie straty, które nie zostały zawinione przez podatnika i są normalnym, niezamierzonym następstwem działalności, a ich wystąpienie przy zachowaniu należytej staranności było nieuniknione.
Straty będące wynikiem braku staranności bądź nieracjonalnego działania podatnika, nawet jeśli mieszczą się w normach ustalonych przez daną jednostkę gospodarczą, nie będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, aby można było zaliczyć poniesioną przez podatnika stratę do kosztów uzyskania przychodów, niezbędne jest spełnienie także warunku formalnego, jakim jest właściwe udokumentowanie poniesionego kosztu.
Dlatego też podkreślam, że to na podatniku spoczywa szczególny obowiązek zachowania należytej staranności, aby strata w ogóle nie powstała. Nie może być też ona skutkiem działań lub zaniedbań podatnika.
Należy przyjąć, że dla celów podatkowych wydatek będący wynikiem przestępczej działalności powstały na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot gospodarczy można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.
Istotnym warunkiem jest, aby wydatek będący wynikiem przestępczej działalności nie powstał z winy podatnika jako wynik jego niedbalstwa lub naruszenia przepisów bądź braku nadzoru nad pracownikami. Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika przez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody, uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi wydatek o charakterze losowym.
Określając należytą staranność, należy mieć na uwadze staranność ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju, chodzi tu o pewien wzorzec zachowania w zakresie zaangażowania i dbałości w wykonywaniu pewnych czynności. Ocena należytej staranności w zakresie prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej musi tym bardziej uwzględniać zawodowy charakter tej działalności. W tym przypadku zawodowy charakter działalności określa obiektywny wzorzec wymaganej staranności.
W sytuacji, gdy wydatek będący wynikiem działalności przestępczej powstał na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia dla starannie działającego przedsiębiorcy, niezawiniony przez niego, może stanowić koszt uzyskania przychodów. Koniecznym jest jednak, aby był to wydatek rzeczywisty, który musi być również prawidłowo udokumentowany.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że:
·prowadzi Pan działalność gospodarczą od ponad 30 lat i jest Pan czynnym podatnikiem VAT zarejestrowanym również na potrzeby rozliczeń w VAT UE;
·Jest Pan producentem (...) dostarcza Pan kontrahentom własnym transportem na terenie kraju. Transport drogowy w Pana firmie odgrywa bardzo ważną część uzyskiwanych dochodów;
·posiada Pan (...), dlatego też podjął Pan decyzję o stopniowym zamiarze wymiany pojazdów na młodsze;
·dokonał Pan zakupu samochodu ciężarowego;
·samochód był ogłoszony na popularnym serwisie z maszynami budowlanymi – (...), który weryfikuje sprzedających;
·dotychczas zrealizował Pan kilkanaście zakupów pojazdów/maszyn budowlanych za pośrednictwem serwisu (...);
·kontaktował się Pan ze sprzedającym poprzez formularz kontaktowy dostępny na stronie (...), przez telefon (ustnie oraz poprzez wiadomości) oraz mailowo;
·5 grudnia 2023 roku dokonał Pan przelewu bankowego na kwotę (...) euro na niemieckie konto sprzedającego ze swojego firmowego konta walutowego (EUR) prowadzonego w A na podstawie faktury wystawionej przez sprzedającego z dnia 1 grudnia 2023 roku;
·dane widniejące na fakturze zostały przez Pana sprawdzone (firma sprzedającego wskazana w ogłoszeniu i na fakturze, sąd rejestrowy i numer zostały sprawdzone w niemieckim rejestrze handlowym (...), nr VAT widnieje jako aktywny w systemie (...), nr VIN pojazdu jest prawidłowy);
·faktura została przesłana elektronicznie, nie można było jej zmienić /forma nieedytowalna/bez możliwości podmiany konta bankowego i dostępu osób trzecich;
·przelewu dokonał Pan osobiście poprzez bankowość elektroniczną za pomocą hasła, przelew został zrealizowany dopiero po telefonicznym potwierdzeniu transakcji przez pracownika banku;
·oprócz weryfikacji danych wskazanych w ogłoszeniu i na fakturze w postaci nr VAT, nr VIN oraz sądu rejestrowego i numeru, uzyskał Pan telefonicznie dodatkowe informacje o pojeździe i poprosił Pan o dodatkowe zdjęcia, które zostały Panu przesłane;
·weryfikacje danych, które zostały przez Pana dokonane w Pana ocenie wydawały się rzetelne;
·adres mailowy korespondował z nazwą firmy, za którą podszywał się oszust i z tego adresu została wysłana faktura;
·rachunek wskazany na fakturze jest/był prowadzony w niemieckim banku. W związku z tym, że była to transakcja międzynarodowa możliwości weryfikacji rachunków (jak w Polsce na podstawie tzw. białej listy podatników) są ograniczone lub poważnie utrudnione;
·nie próbował Pan kontaktować się z ta firmą, ponieważ działał Pan w zaufaniu do uznanego wiodącego serwisu z ogłoszeniami pojazdów i maszyn używanych ((...)), za pośrednictwem, którego dokonał Pan wcześniej zakupów;
·po dokonaniu przelewu, sprzedający pozostawał z kupującym w kontakcie informując, że oczekuje na zaksięgowanie przelewu na swoim koncie. Strony jednocześnie ustalały szczegóły odbioru samochodu ciężarowego;
·niedługo po tym, sprzedający urwał z Panem kontakt, był nieosiągalny telefonicznie i mailowo, również firma transportowa, której zlecił Pan odbiór zakupionego pojazdu nie mogła skontaktować się ze sprzedającym.
Jak wyjaśnił Pan we wniosku, mimo tak wysokiej kwoty transakcji, bank odbiorcy (oszusta) zaksięgował wpłatę na konto, którego właścicielem jest inna osoba a nie Firma, za którą podawał się oszust.
Rozbieżność danych posiadacza konta została potwierdzona treścią postanowienia Prokuratury w C o umorzeniu postępowania w sprawie o oszustwo. Z pisma tego wynika sposób działania sprawcy oszustwa polegający na sprzedaży drogich pojazdów bez faktycznego zamiaru sprzedaży, aby wzbogacić się na cenach zakupu, które klienci przelewają na zgłoszone konto w oparciu o zawarciu prawidłowej umowy kupna. Nieznani sprawcy regularnie ukrywają swoją tożsamość wykorzystując fałszywe lub niewłaściwie wykorzystywane dane osobowe lub korzystając z tzw. pośredników finansowych. Również w Pana przypadku dochodzenie wykazało, że dane osobowe oskarżonego zostały niewłaściwie wykorzystane do otwarcia docelowego konta na portalu sprzedażowym.
Na podstawie całokształtu okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących przepisów uznać należy, że podjął Pan racjonalne działania zabezpieczające i weryfikujące sprzedającego. Zakupu dokonał Pan również na popularnym portalu, który weryfikuje sprzedających i sam dokonał Pan również weryfikacji podstawowych danych sprzedającego.
Biorąc pod uwagę również fakt, że serwis (...) weryfikuje sprzedających, zastosował Pan rozsądne środki ostrożności, a nie nadzwyczajne.
Z okoliczności sprawy wynika również, że:
·niezwłocznie, 13 grudnia 2023 r. zawiadomił Pan polską policję;
·13 grudnia 2023 r. wystąpił Pan również do banku A w B z wnioskiem o anulowanie przelewu w związku z oszustwem;
·oszustwo zgłosił Pan również w banku sprzedającego;
·nie uzyskał Pan jednak zwrotu środków pieniężnych w drodze reklamacji oraz uzyskał Pan informację za pośrednictwem banku, że pieniądze zostały wypłacone z rachunku odbiorcy;
·19 stycznia 2024 roku otrzymał Pan pismo z Prokuratury Rejonowej w B o wszczęciu śledztwa w Pana sprawie;
·w odpowiedzi na Pana zgłoszenie karne w dniu 13 grudnia 2023 r. do niemieckiej policji w dniu 31 maja 2024 roku otrzymał Pan decyzję o umorzeniu śledztwa wystawione przez Prokuraturę w C dnia 11 kwietnia 2024 r.;
·złożył Pan skargę na wydaną decyzję z prośbą o dalsze kontynuowanie dochodzenia i wystosowanie europejskiego nakazu dochodzeniowego;
·w odpowiedzi otrzymał Pan pismo odrzucające Pana skargę jako bezzasadną;
·z Prokuratury Rejonowej w B 15 lipca 2024 r. otrzymał Pan wystawione dnia 3 lipca 2024 r. Postanowienie o umorzeniu śledztwa gdyż wcześniej wszczęte postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby jest prowadzone przez Prokuraturę w C.
Na podstawie całokształtu okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących przepisów uznać należy również, że podjął Pan racjonalne i możliwe w okolicznościach sprawy działania zmierzające do odzyskania utraconych środków, jak również dysponuje Pan stosownymi dokumentami potwierdzającymi podjęcie tych działań oraz posiada Pan dokumenty z niemieckiej policji oraz polskiej i niemieckiej Prokuratury.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności oraz fakt, że samochód ciężarowy, o którym mowa w złożonym przez Pana wniosku zakupił Pan na potrzeby prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, strata, o której mowa we wniosku, stanowi – w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszt uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.
Odnosząc się natomiast do momentu ujęcia poniesionej straty w kosztach uzyskania przychodu, należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyróżnia dwie kategorie kosztów:
1.koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami;
2.koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami.
W myśl bowiem art. 22 ust. 5 ww. ustawy:
U podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.
Stosownie natomist do art. 22 ust. 5c ww. ustawy:
Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Art. 22 ust. 6 stanowi:
Zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.
Jak stanowi natomiast art. 22 ust. 6b ustawy podatkowej:
Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
Koszty bezpośrednio związane z przychodami to wydatki, których poniesienia przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów, które składają się na całość przychodów osiąganych w roku podatkowym. Są to koszty określonego rodzaju działalności prowadzonej przez podatnika a także koszty związane z konkretnymi transakcjami składającymi się na tą działalność. Koszty bezpośrednie to wszystkie koszty, które w sposób bezpośredni wpłynęły na przychód. Będą one różne w zależności od profilu działalności danego podatnika.
Z kolei do kosztów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami, należy zaliczyć wszelkie inne koszty dotyczące funkcjonowania jednostki, które nie mają bezpośredniego związku z uzyskiwanymi przychodami.
Wydatki związane z poniesioną stratą stanowią inny niż bezpośredni koszt podatkowy w rozumieniu art. 22 ust. 5c ustawy, gdyż nie mają one bezpośredniego odzwierciedlenia w uzyskanych przychodach, ale ich poniesienie jest niewątpliwie związane z całokształtem działalności lub też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Koszty pośrednie jak wskazano powyżej potrąca się, co do zasady, w dacie ich poniesienia, a przypadku podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów w dniu wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
Zatem właściwym momentem rozpoznania kosztu z tytułu poniesionej przez straty w środkach pieniężnych będzie zatem moment uzyskania ostatecznej informacji o niemożności odzyskania środków, o których mowa we wniosku, tj. moment otrzymania przez Pana postanowienia o umorzeniu postępowania w Pana sprawie, (dzień otrzymania z Prokuratury Rejonowej w B postanowienia o umorzeniu śledztwa).
Wtedy bowiem powstała strata miała postać wydatku definitywnego i nie będzie Pan w stanie w jakikolwiek sposób podejmować dalszych prób odzyskania środków przekazanych na konto oszusta.
Pana stanowisko uznać należy za prawidłowe.
Podkreślenia wymaga jednak, że dokonanie jednoznacznych ustaleń w ww. zakresie wykracza poza ramy postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej, które jest postępowaniem szczególnym, odrębnym od postępowania podatkowego. W jego toku organ interpretacyjny nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawcy na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Nie jest więc uprawniony do zbadania, czy Wnioskodawca dochował wskazanej powyżej należytej staranności, podjął wszelkie niezbędne (możliwe) w określonych okolicznościach działania, zmierzające do odzyskania utraconych środków pieniężnych oraz czy dysponuje on stosownymi dokumentami potwierdzającymi spełnienie ww. przesłanek.
Ryzyko dokonania prawidłowej oceny, w tym zakresie spoczywa na Wnioskodawcy.
Z ww. zastrzeżeniem przedstawione we wniosku stanowisko uznano więc za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe wyłącznie wobec Pana i tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
·Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:
Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).