Interpretacja indywidualna z dnia 29 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.250.2024.2.MD
Nie można uznać, że w opisanej sytuacji przysługuje prawo do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z posiadanych potwierdzeń przelewu nie da się bowiem jednoznacznie potwierdzić pochodzenia otrzymanych środków.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 17 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizn od siostry zamieszkałej w Kanadzie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dostała Pani darowiznę od siostry w postaci przelewu kwoty na konto, darowizna była ustalona między Paniami w formie ustnej. Z tej umowy ustnej wynikała kwota, jaką Pani siostra zamierzała Pani darować. Kwoty tych przelewów po przewalutowaniu odpowiadają kwotom, jakie otrzymała Pani na swoje konto.
Po zgłoszeniu do Urzędu Skarbowego w (...) i wypełnieniu odpowiednich dokumentów dostała Pani informację, że jest potrzebna interpretacja, w celu wyjaśnienia, iż na chwilę obecną nie można zidentyfikować darczyńcy.
Ze względu na udział banku pośredniczącego w przelewie, darowizna nie została przelana na Pani konto bezpośrednio z banku kanadyjskiego, w którym siostra nadawała przelew, ale poprzez bank pośredniczący (w Anglii), który to przekazał darowiznę na Pani konto. I w tym wypadku na potwierdzeniach nie jest wskazana siostra tylko bank, który te kwoty przekazywał na Pani konto. Tym samym, niestety bezpośrednie potwierdzenia przelewów wyjściowych z Kanady od siostry nie są możliwe, gdyż bank kanadyjski ma możliwość wydania potwierdzeń tylko do roku wstecz, co też siostra próbowała w swoim banku dostać, ale taką dostała informację bezpośrednią, że nie jest to możliwe po takim czasie. I tym samym, ma Pani tylko potwierdzenia przelewów z banku pośredniczącego w tych przelewach, czyli z banku w Anglii, z którego to banku wpłynęły do Pani kwoty darowizn. Niestety również nie można zidentyfikować darczyńcy. Ze względu na udział banku pośredniczącego w przelewie, który to przekazał darowiznę na Pani konto, a nie bezpośrednio z banku kanadyjskiego, gdzie przelew zgłaszała siostra.
Daty, w jakich otrzymała Pani te darowizny to: (...) r.
Daty, w jakich złożyła Pani zgłoszenie o nabyciu darowizn:
-darowizna z (...) r. zgłoszona została do Urzędu (...) r.,
-darowizny z (...) r. zostały zgłoszone (...) r.
Pytanie
Czy w opisanej sytuacji przysługuje Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z otrzymaniem darowizny od siostry zamieszkałej w Kanadzie?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, w związku z otrzymaniem darowizny od siostry jest Pani zwolniona z podatku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019 r. poz. 1813 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.
Zgodnie z art. 2 cyt. ustawy:
Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Z art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wynika, że:
Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Art. 6 ust. 1a oraz ust. 4 cyt. ustawy stanowi, że:
Jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części.
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Stosownie do treści art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Jak wynika z treści art. 14 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Do I grupy podatkowej zalicza się – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:
Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skali dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej:
-od kwoty do 10.278 zł – 3%,
-dla kwot w przedziale 10.278 a 20556 zł – 308 zł i 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10.278 zł,
-dla kwot powyżej 20.556 zł – 822 zł i 7% nadwyżki ponad 20.556 zł.
W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Jak stanowi art. 4a ust. 4 pkt 1 i 2 ww. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).
Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:
- otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
- złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy);
- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że otrzymała Pani kilkukrotnie (w (...) roku) darowizny od siostry zamieszkałej w Kanadzie. Zawarły Panie umowę ustną, z której wynikały kwoty, jakie zamierzała Pani siostra przekazać Pani. Wskazuje Pani, że otrzymane kwoty (po przewalutowaniu) odpowiadają kwotom deklarowanej przez Pani siostrę darowizny. Posiada Pani potwierdzenia wpływu środków na Pani konto z banku pośredniczącego zlokalizowanego w Wielkiej Brytanii. Z uwagi na upływ czasu nie jest już Pani w stanie uzyskać potwierdzeń bankowych przelewów wychodzących z konta Pani siostry w Kanadzie. Otrzymanie darowizn zgłosiła Pani przed upływem terminu 6 miesięcy od każdej z nich.
Chciałaby Pani dowiedzieć się, czy otrzymane darowizny korzystają ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z wniosku wynika zatem, że otrzymała Pani darowiznę od siostry – a więc osoby najbliższej wymienionej w ww. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgłosiła Pani również otrzymanie darowizn od siostry w przewidzianym w ustawie terminie 6 miesięcy od otrzymania. Wobec powyższego, pierwsze dwa warunki zostały spełnione.
Wątpliwości budzi, czy darowizna została udokumentowana w sytuacji, kiedy posiada Pani jedynie potwierdzenia przelewu z banku pośredniczącego na Pani konto.
Z opisu przedmiotowej sprawy wynika, że w zakresie udokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny posiada Pani jedynie potwierdzenia przelewów środków pieniężnych z banku angielskiego. Z przelewów tych nie wynika jakim tytułem, jak również od kogo otrzymała Pani te środki. Ze względu na formę ustną zawarcia umowy darowizny, nie dysponuje Pani w tym zakresie również żadnym innym dokumentem.
Odnosząc zatem powyższy stan faktyczny do przepisu wynikającego z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, który wskazuje na potrzebę udokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny, nie można uznać, że w opisanej sytuacji przysługuje Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z posiadanych przez Panią potwierdzeń przelewu nie da się bowiem jednoznacznie potwierdzić pochodzenia otrzymanych przez Panią środków.
W związku z powyższym, nabycie przez Panią środków podlega opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla I grupy podatkowej.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.