Ustawa Kamilka bez tajemnic: odpowiedzi na 30 pytań, które często zadają dyrektorzy szkół, nauczyciele i rodzice

Od 1 października w wielu polskich szkołach trwają kontrole wdrożenia przepisów tzw. ustawy lex Kamilek, która m.in. znowelizowała ustawę o ochronie małoletnich. Pomimo że nowelizacja weszła w życie 15 lutego br., to jej przepisy wciąż budzą wiele wątpliwości. Przypomnijmy, że od 15 lutego br. ustawa wprowadziła poszerzony obowiązek weryfikowania niekaralności osób zajmujących się małoletnimi, a od sierpnia br. jednostki, instytucje i firmy zajmujące się dziećmi muszą mieć opracowane standardy ochrony małoletnich. Niestety przepisy są różnie interpretowane, a często bywają błędnie rozumiane. O czym m.in. świadczy to, że w ostatnim czasie Krajowy Rejestr Karny został zasypany wnioskami o wydanie zaświadczeń, których dyrektorzy często wymagają od pracowników „na wszelki wypadek”. Porządkujemy wiedzę i odpowiadamy na niektóre pytania, przytaczamy przy tym stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Edukacji Narodowej.

OD KOGO OBOWIĄZKOWE ZAŚWIADCZENIE

1. Zatrudnieni „od zawsze”

Pytanie: Czy można wymagać zaświadczenia o niekaralności od pracownika, który był zatrudniony przed 15 lutego 2024 r.?

Odpowiedź: Nie można. Tylko bowiem pracownicy, którzy są zatrudniani od 15 lutego 2024 r., kiedy to wszedł w życie obowiązek weryfikowania w rejestrach osób zajmujących się małoletnimi, muszą przedstawiać zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego (KRK). Z kolei osoby zatrudnione przed 15 lutego 2024 r. dyrektor szkoły może jedynie poprosić o dobrowolne przedstawienie wyciągu z KRK oraz o zgodę na przetwarzanie danych osobowych w celu weryfikacji w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (RSPnTS).

2. Konsekwencje przekroczenia uprawnień przez pracodawcę

Pytanie: Co, jeśli pracodawca, mimo braku upoważnień ustawowych lub odpowiedniej zgody osoby, zasięgnie informacji o pracowniku zatrudnionym przed 15 lutego 2024 r. w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym?