Interpretacja indywidualna z dnia 30 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.512.2024.1.JKU
Wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury stanowią wydatki mające wpływ na wartość początkową oprogramowania SAP, które ujęli Państwo w ewidencji jako wartość niematerialną i prawną i od którego dokonują Państwo odpisów amortyzacyjnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia, o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie, ustalenia:
- czy Spółka powinna potraktować wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury jako wydatki mające wpływ na wartość początkową SAP, który Spółka ujęła w ewidencji jako WNiP i od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych poprzez dokonanie korekty zarówno wartości początkowej SAP, jak i wysokości wartości odpisów amortyzacyjnych,
- jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, to czy Spółka powinna skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
X Sp. z o.o. (dalej: „X”, „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, polskim rezydentem podatkowym, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
Spółka jest podmiotem należącym do międzynarodowej Grupy (dalej: „Grupa”). Do Grupy należą również spółki: Y (dalej: „Y”) oraz Z (dalej: „Z”).
Y podpisała z podmiotem trzecim (dalej: „Dostawca”) umowę na wdrożenie oprogramowania do planowania zasobów przedsiębiorstwa SAP (dalej: „SAP”) u podmiotów z Grupy (dalej: „Umowa”). Zgodnie z Umową Y zobowiązała się do zapłaty ustalonej kwoty wynagrodzenia, niezależnie od tego, u ilu podmiotów z Grupy zostanie wdrożony SAP.
Dostawca wystawił fakturę na Y obciążając tę spółkę całością wynagrodzenia przewidzianego w Umowie. Y dokonała refaktury części kosztów wynagrodzenia na inne podmioty z Grupy, które planowały wdrożenie SAP (w tym X i Z).
X wdrożyła SAP w 2022 r. i 31 grudnia 2022 r. wprowadziła SAP do ewidencji jako wartość niematerialną i prawną (dalej: „WNiP”). Od 1 stycznia 2023 r. dokonywała od tej WNiP odpisów amortyzacyjnych.
Z ostatecznie wycofała się z wdrożenia SAP. W związku z uprzednim obciążeniem Z częścią kosztów wynagrodzenia na podstawie Umowy, Z dokonała refaktury tych kosztów na pozostałe podmioty z Grupy, u których został wdrożony SAP, w tym X (dalej: „Refaktura”). (…) 2023 r. Z wystawiła na rzecz X fakturę.
Z uwagi na brak istniejącej umowy regulującej sposób rozliczenia kosztów w przypadku rezygnacji jednego z podmiotów z Grupy z wdrożenia SAP, X, Z oraz Y zawarły porozumienie dotyczące Refaktury (dalej: „Porozumienie”). Celem zawarcia Porozumienia było formalne przedstawienie ustaleń dotyczących zobowiązań finansowych stron tego porozumienia, tj. Y, X i Z w zakresie Refaktury.
Zgodnie z Porozumieniem:
- Y, działając w imieniu podmiotów z Grupy, ustaliła z Dostawcą stałą kwotę za wdrożenie SAP, niezależnie od liczby podmiotów z Grupy, które wdrożą SAP, bez możliwości pomniejszenia tej kwoty i uzyskania zwrotu części środków od Dostawcy;
- Z poniosła koszty związane z wdrożeniem SAP, jednak z uwagi na fakt, że Z ostatecznie nie wdrożyła SAP, Z nie powinna ponieść wydatków z tym związanych. W konsekwencji koszty, które pierwotnie zostało poniesione przez Z musiały zostać proporcjonalnie rozdzielone pomiędzy pozostałe podmioty z Grupy, które wdrożyły SAP, w tym w części na X;
- faktura wystawiona przez Z na rzecz X jest Refakturą kosztów za usługi wdrożenia SAP świadczone przez Dostawcę. Refaktura nie dotyczy żadnych usług świadczonych przez Z na rzecz X, a kwota wykazana na fakturze nie zawiera marży doliczonej przez Z.
W rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT”) za rok 2023 X potraktowała wydatki poniesione z tytułu Refaktury jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu.
Pytania
1. Czy Spółka powinna potraktować wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury jako wydatki mające wpływ na wartość początkową SAP, który Spółka ujęła w ewidencji jako WNiP i od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych poprzez dokonanie korekty zarówno wartości początkowej SAP, jak i wysokości wartości odpisów amortyzacyjnych?
2. Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, to czy Spółka powinna skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
1. Spółka powinna potraktować wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury jako wydatki mające wpływ na wartość początkową SAP, który Spółka ujęła w ewidencji jako WNiP i od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych poprzez korekty zarówno wartości początkowej SAP, jak i wysokości wartości odpisów amortyzacyjnych.
2. Zakładając, że odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, Spółka powinna skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta.
W zakresie pytania nr 1
Wybrane przepisy podatkowe mające zastosowanie w analizowanej sprawie
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części - wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów, w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na czas ich poniesienia.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane zgodnie z art. 16a-16m (...).
Zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Zgodnie z art. 16g ust. 1 ustawy o CIT, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia.
Zgodnie z art. 16g ust. 3 ustawy o CIT, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 16g ust. 14 ustawy o CIT, wartość początkową praw majątkowych, w tym licencji i autorskich praw majątkowych, stanowi cena nabycia tych praw (...).
Definicja kosztów uzyskania przychodu
Definicja kosztów uzyskania przychodów sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji jako kosztu uzyskania przychodów. Należy zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Wyjątkiem od powyższej zasady ogólnej jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje przynależność danego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów.
Artykuł 16 ust. 1 ustawy o CIT zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Jednocześnie podkreślić należy, że nieujęcie danego wydatku w katalogu kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie oznacza automatycznie, że koszt ten stanowi koszt uzyskania przychodów. W takim przypadku należy bowiem zbadać, czy dany koszt poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez Wnioskodawcę stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, powinny być spełnione łącznie następujące warunki:
1) został poniesiony przez Wnioskodawcę, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych Wnioskodawcy,
2) jest definitywny, tj. wartość poniesionego wydatku nie została Wnioskodawcy w jakikolwiek sposób zwrócona,
3) pozostaje w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, ponieważ w rzeczywistości wydatki poniesione na rzecz Z dotyczyły nabycia,
4) poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów,
5) nie znajduje się w grupie wydatków, które zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie stanowią kosztów uzyskania przychodów,
6) został właściwie udokumentowany.
Ocena, czy wydatki Wnioskodawcy stanowią koszty uzyskania przychodu
Przechodząc na grunt analizowanej sprawy, Wnioskodawca wraz z innymi podmiotami z Grupy postanowił wdrożyć SAP, czyli oprogramowanie do planowania zasobów przedsiębiorstwa, które miało na celu zautomatyzowanie i usprawnienie określonych procesów w Spółce. W związku z tym, Y podpisała Umowę z Dostawcą, nienależącym do Grupy, na wdrożenie SAP u podmiotów z Grupy. Umowa zawierała określoną kwotę wynagrodzenia, którą Y zobowiązała się zapłacić Dostawcy za wykonanie usługi wdrożenia SAP. Cena ta nie była jednak uzależniona od liczby podmiotów z Grupy, u których SAP zostanie wdrożony.
Y dokonała refaktury części kosztów poniesionych na rzecz Dostawcy na inne podmioty z Grupy, które planowały wdrożyć SAP, w tym na Spółkę oraz Z.
Spółka wdrożyła SAP w 2022 r. i 31 grudnia 2022 r. ujęła SAP w ewidencji jako WNiP o wartości początkowej równej cenie wynikającej z faktury wystawionej przez Y na rzecz Spółki, która stanowiła refakturę części kosztów poniesionych uprzednio przez Y na rzecz Dostawcy. Począwszy od 1 stycznia 2023 r. Spółka dokonywała odpisów amortyzacyjnych od tak ustalonej wartości początkowej SAP.
Y dokonała refaktury części kosztów również na rzecz Z, która miała wdrożyć SAP i Z opłaciła tę fakturę na rzecz Y. Ostatecznie, Z nie wdrożyła oprogramowania SAP.
Z uwagi na fakt, że cena za wdrożenie SAP w Grupie nie była uzależniona od liczby podmiotów, u których SAP zostanie wdrożony, wycofanie się Z z wdrożenia SAP nie miało wpływu na wysokość wynagrodzenia należnego Dostawcy. W konsekwencji, konieczne było dokonanie odpowiednich rozliczeń wewnątrz Grupy tak, żeby Z nie musiała ponosić wydatków na SAP, którego ostatecznie nie wdrożyła.
Podmioty z Grupy uzgodniły zatem, że Z dokonana refaktury poniesionych na wdrożenie SAP kosztów na pozostałe podmioty z Grupy, które wdrożyły SAP, w tym w części na Spółkę.
(…) grudnia 2023 r. Z wystawiła na rzecz Wnioskodawcy fakturę, która stanowiła refakturę części kosztów za SAP. Refaktura nie dotyczyła żadnych usług świadczonych przez Z na rzecz Wnioskodawcy, a kwota wykazana na fakturze nie zawiera marży doliczonej przez Z. Wnioskodawca dokonał zapłaty na rzecz Z na podstawie faktury z (…) grudnia 2023 r.
Dodatkowo, Y, Wnioskodawca oraz Z podpisały Porozumienie, którego celem było formalne przedstawienie ustaleń dotyczących zobowiązań finansowych stron tego porozumienia, tj. Y, X i Z w zakresie Refaktury.
Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, że wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz Z z tytułu Refaktury zostały poniesione przez Wnioskodawcę, tj. w ostatecznym rozrachunku to z zasobów majątkowych Wnioskodawcy zostały poniesione koszty wynikające z Refaktury. Wydatek ten nie podlegał zwrotowi od Z, a więc był definitywny.
Jednocześnie, wydatek pozostawał w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Należy zauważyć, że Z nie świadczył żadnych usług na rzecz Wnioskodawcy, a jedynie dokonał Refaktury kosztów, które poniósł nienależnie z uwagi na wycofanie się z wdrożenia SAP. Wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na rzecz Z należy zatem potraktować jako wydatki na nabycie SAP. SAP jest oprogramowaniem, które ma na celu usprawnienie i zautomatyzowanie pewnych procesów w Spółce i jest wykorzystywany na co dzień w działalności gospodarczej Wnioskodawcy.
Należy podkreślić, że wdrożenie SAP ma na celu zwiększenie efektywności zarządzania i planowania zasobami przedsiębiorstwa. SAP umożliwia integrację różnorodnych procesów biznesowych w jednym systemie, co zapewnia płynny przepływ informacji między różnymi działami. Dzięki temu możliwe jest szybkie reagowanie na zmiany i podejmowanie decyzji w oparciu o aktualne dane. SAP wspiera standaryzację procesów biznesowych, co przyczynia się do zwiększenia ich przejrzystości i redukcji ryzyka błędów. SAP oferuje dostęp do aktualnych danych w czasie rzeczywistym, co jest nieocenione dla menedżerów i pracowników potrzebujących szybkiego dostępu do informacji niezbędnych do podejmowania decyzji. SAP jest rozwiązaniem długoterminowym, które może dostosować się do zmieniających się potrzeb biznesowych. Zaawansowane narzędzia analityczne zawarte w SAP pozwalają na głęboką analizę danych, co wspiera procesy decyzyjne na wszystkich szczeblach zarządzania. Przez automatyzację i optymalizację procesów, SAP pomaga w zwiększeniu wydajności operacyjnej przedsiębiorstwa. SAP jest dostosowany do obsługi wielojęzycznej i wielowalutowej, co jest kluczowe dla firm działających na arenie międzynarodowej. Zatem SAP w sposób długotrwały i pozytywny wpływa na działalność Wnioskodawcy. Lepsze zarządzanie i planowanie zasobami skutkuje polepszeniem efektywności działania przedsiębiorstwa, a to z kolei niesie ze sobą skuteczniejszą realizację celów biznesowych Wnioskodawcy przekładając się na poziom jego przychodów. Tym samym, należy stwierdzić, iż pomiędzy wydatkami, które poniósł Wnioskodawca a przychodami Wnioskodawcy będzie istniał związek przyczynowo-skutkowy.
W konsekwencji, należy też uznać, że wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz Z zostały poniesione w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów. Wydatki te były niezbędne, by Spółka mogła nadal korzystać z SAP. Wnioskodawca zmuszony był pokryć dodatkowe koszty wdrożenia SAP z uwagi na wycofanie się Z z wdrożenia SAP, a niepokrycie tych dodatkowych wydatków mogłoby wpłynąć negatywnie na relacje z innymi podmiotami z Grupy, które w konsekwencji musiałyby ponieść dodatkowe koszty.
Wydatek poniesiony na rzecz Z został udokumentowany fakturą z (…) grudnia 2023 r. wystawioną przez Z, a także Porozumieniem, które Spółka, Z oraz Y podpisały celem doprecyzowanie ustaleń faktycznych związanych z Refakturą.
Wydatki poniesione na nabycie WNiP, co do zasady, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, jednak cena nabycia WNiP stanowi jej wartość początkową, od której podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych, które stanowią koszty uzyskania przychodów.
Wnioskodawca wprowadził SAP do ewidencji WNiP ustalając wartość początkową na podstawie pierwotnie ustalonej ceny nabycia SAP od Y, która dokonała refaktury części kosztów poniesionych na rzecz Dostawcy, który wdrożył SAP u wybranych podmiotów z Grupy, w tym u Wnioskodawcy. Następnie Wnioskodawca musiał ponieść dodatkowe koszty związane z tą samą WNiP z uwagi na niezależne od niego przyczyny, tj. wycofanie się Z z wdrożenia SAP, to należy uznać, że Wnioskodawca nie nabył żadnej nowej WNiP, a jedynie cena nabycia tej WNiP uległa zwiększeniu.
W konsekwencji, Wnioskodawca powinien mieć prawo do skorygowania wartości początkowej SAP o dodatkowe koszty, jakie poniósł na rzecz Z z własnych zasobów.
Jednocześnie, Wnioskodawca powinien mieć prawo do skorygowania wartości odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od skorygowanej wartości początkowej SAP.
Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że powinien potraktować wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury jako wydatki mające wpływ na wartość początkową SAP, który Spółka ujęła w ewidencji jako WNiP i od którego dokonuje odpisów amortyzacyjnych poprzez dokonanie korekty zarówno wartości początkowej SAP, jak i wysokości wartości odpisów amortyzacyjnych.
W zakresie pytania nr 2
Zgodnie z art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.
Dodatkowo, w myśl art. 15 ust. 4j ustawy o CIT, jeżeli w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w ust. 4i, podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota poniesionych kosztów uzyskania przychodów jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów.
Powyższe przepisy wskazują zatem, że tylko w przypadku wystąpienia „błędu rachunkowego” lub „innej oczywistej omyłki”, można dokonać korekty wstecz. W innych przypadkach korekta powinna zostać dokonana „na bieżąco”, czyli w okresie otrzymania faktury lub innego dokumenty potwierdzającego przyczynę korekty.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 października 2023 r., sygn. akt. II FSK 375/21 wskazał, że: „W ustawie podatkowej nie zamieszczono definicji legalnej ani „błędu rachunkowego”, ani „oczywistej omyłki”. Użycie funktora alternatywy nierozłącznej „lub” w treści art. 15 ust. 4i u.p.d.o.f. wskazuje, że obydwa te wyrażenia są równoważne, synonimiczne. Jak trafnie wskazano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 kwietnia 2019 r., w sprawie II FSK 1064/17 (publ. CBOSA), na gruncie reguł znaczeniowych języka polskiego przez „nieprawidłowość” rozumie się: „1. brak prawidłowości; 2. fakt lub zjawisko niezgodne z przepisami, normami, prawidłami”. Z kolei przez „błąd” rozumie się: „1. niezgodność z obowiązującymi regułami pisania, liczenia, wymowy itp.; 2. niewłaściwe posunięcie; 3. błąd dotyczący treści, istoty czegoś”. Z kolei użycie określnika „rachunkowy” w treści art. 15 ust. 4i u.p.d.o.p. wskazuje, że chodzi o omyłkę w działaniu matematycznym (pomyłka arytmetyczna). Należy także wskazać, że zgodnie z językowym znaczeniem pojęcia „rachunkowy” to: „1. dokonywany za pomocą rachunku; arytmetyczny; 2. związany z rachunkami (w znaczeniu stanu majątkowego)”, bądź „dotyczący rachowania, działania na liczbach, arytmetyczny” (por. https://sjp.pl/rachunkowy; M. Szymczak [red.], Słownik języka polskiego, PWN Warszawa 198ą, Tom III, str. 7). Określenia „nieprawidłowość”, „błąd”, czy „omyłka” zawierają zatem sugestię, że chodzi o negatywnie oceniane odstępstwo od stanu uważanego za prawidłowy. Natomiast określenia „błąd rachunkowy” lub zrównana z nim „inna oczywista omyłka” wskazują jednoznacznie na pomyłkę arytmetyczną jako przyczynę owego odstępstwa. Nie można wobec tego utożsamiać błędu rachunkowego z wszelkimi błędami czy nieprawidłowościami, które mają charakter merytoryczny.”
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stwierdza, że Refaktura kosztów przez Z na rzecz Wnioskodawcy nie była spowodowana błędem rachunkowym ani inną oczywistą omyłką. Pierwotnie zakładano, że Z wdroży SAP i poniesie część kosztów z tym związanych, jednak w późniejszym okresie Z wycofała się z wdrożenia oprogramowania, co nie było spowodowane pomyłką, a wynikało z decyzji podjętej przez Z.
Zatem dopiero w momencie wystawienia faktury przez Z na rzecz Wnioskodawcy (…) grudnia 2023 r. Wnioskodawca dowiedział się o zaistnieniu nowej okoliczności, która spowodowała konieczność poniesienia przez niego dodatkowych wydatków związanych z nabyciem SAP, którą Wnioskodawca wprowadził do ewidencji WNiP i od której dokonywał odpisów amortyzacyjnych od 1 stycznia 2023 r.
W konsekwencji, korekty odpisów amortyzacyjnych Spółka powinna dokonać na bieżąco w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymała fakturę od Z dokumentującą poniesienie dodatkowych kosztów związanych z nabyciem SAP i wynikających z wycofania się Z z wdrożenia SAP.
Na możliwość zastosowania powyższych przepisów do sytuacji Wnioskodawcy wskazuje również ustawodawca w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej ustawę o CIT, w którym zaznaczono, że „Proponuje się wprowadzenie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (u.z.p.d.) rozwiązania, które zakłada, że zdarzenia wpływające na korektę podstawy opodatkowania, które miały miejsce w późniejszym okresie rozliczeniowym, nie powinny być rozliczane wstecznie (ex tunc), lecz w bieżącym okresie rozliczeniowym. W przypadku wystąpienia okoliczności zmieniającej wartość sprzedaży, a tym samym umożliwiającej zmniejszenie lub zwiększenie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, korekta przychodów i kosztów podatkowych powinna być przeprowadzana w bieżącym okresie rozliczeniowym, tj. w dacie jej wystawienia i odpowiednio otrzymania”.
Celem ustawodawcy było zatem wyeliminowanie sytuacji, w której podatnicy muszą dokonywać korekt rozliczeń wstecznie.
Należy zaznaczyć, że przyczyna korekty dokonywanej przez Spółkę powstała dopiero w momencie wystawienia faktury przez Z (…) grudnia 2023 r., zatem Wnioskodawca uważa, że ma prawo do korekty odpisów amortyzacyjnych w okresie, w którym otrzymał fakturę od Z.
Spółka powinna zatem ustalić nową wartość początkową WNiP (SAP) w miesiącu otrzymania ww. faktury od Z. Od tego momentu Spółka powinna dokonywać odpisy amortyzacyjne w zaktualizowanej, nowej wysokości.
Korekcie powinny podlegać nie tylko przyszłe odpisy amortyzacyjne, lecz również te, które zostały już wcześniej dokonane. Modyfikacji będą podlegały wszystkie odpisy amortyzacyjne rozliczane począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym WNiP wprowadzono do ewidencji, czyli od stycznia 2023 r.
W opinii Spółki, korekty rozliczonych już wcześniej odpisów należy dokonać na bieżąco w miesiącu otrzymania faktury od Z (czyli w grudniu 2023 r.) dokumentującej poniesienie dodatkowych kosztów wpływających na zmianę wartości początkowej SAP.
Ze względu na fakt, że art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, nie określa, w jaki sposób należy przeprowadzić korektę, w ocenie Wnioskodawcy, najrozsądniejszym rozwiązaniem jest skorygowanie zarówno odpisów amortyzacyjnych, jak i wartości początkowej na bieżąco. W związku z tym, Wnioskodawca w pierwszym skorygowanym odpisie powinien uwzględnić skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania WNiP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta w trybie przytoczonego powyżej przepisu ustawy o CIT, tj. korygując wysokość odpisów amortyzacyjnych na bieżąco. W ten sposób, w pierwszym odpisie zostaną skorygowane łącznie wszystkie odpisy amortyzacyjne dokonane od dnia przekazania SAP do użytkowania, umożliwiając tym samym aktualizację wartości przyszłych odpisów amortyzacyjnych.
Spółka stoi zatem na stanowisku, że powinna skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „updop”),
kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…).
Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 updop, oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.
Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie jego przychodu.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT,
kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.
Amortyzacja podatkowa stanowi formę rozłożonego w czasie, obniżenia kosztów podatkowych wartością używanych w prowadzonej działalności gospodarczej składników majątku, które zużywają się w dłuższym okresie czasu.
Zasady dotyczące dokonywania odpisów z tytułu zużycia wartości niematerialnych i prawnych (odpisów amortyzacyjnych) zawarte zostały w art. 16b-16m ww. ustawy.
Jak stanowi art. 16b ust. 1 ustawy o CIT,
amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
1) (uchylony)
2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
3) (uchylony)
4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
5) licencje,
6) prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej,
7) wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.
Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej, w pierwszej kolejności należy odnieść się do sposobu ustalenia tej wartości początkowej.
Jak stanowi bowiem art. 16f ust. 1 ustawy o CIT:
podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.
Zgodnie z art. 16d ust. 2 ustawy o CIT,
składniki majątku, o których mowa w art. 16a-16c, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 9 ust. 1, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 4.
Przy czym, jak wynika z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT,
odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Z przytoczonego wyżej art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT wynika, że podatnik by móc dokonywać odpisów amortyzacyjnych od nabytej wartości niematerialnej i prawnej, musi ustalić jej wartość początkową. Wartość ta wyznacza bowiem granicę wysokości dokonywanych następnie odpisów amortyzacyjnych.
Ustalenia wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej należy dokonać zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 16g ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, w myśl którego
za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-14, uważa się w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia.
Z kolei za cenę nabycia, w myśl art. 16g ust. 3 ustawy o CIT,
uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Ponadto, stosownie do art. 16g ust. 14 ustawy o CIT,
wartość początkową praw majątkowych, w tym licencji i autorskich praw majątkowych, stanowi cena nabycia tych praw; jeżeli wynagrodzenie (opłaty) wynikające z umowy licencyjnej albo z umowy o przeniesienie innych praw majątkowych jest uzależnione od wysokości przychodów z licencji lub praw uzyskanych przez licencjobiorcę albo nabywcę, przy ustalaniu wartości początkowej praw majątkowych, w tym licencji, nie uwzględnia się tej części wynagrodzenia.
Przy ustaleniu wartości początkowej środków trwałych niezbędne jest prawidłowe ustalenie ceny nabycia, której elementem składowym jest kwota należna zbywcy. W związku z tym, że kategoria kwoty należnej zbywcy nie jest zależna od terminu przyjęcia danego składnika majątku do używania i wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wszelkie zmiany tejże kwoty (obniżające lub podwyższające ją) rzutują na wartość początkową składnika majątku i to niezależnie od dnia ich dokonania. Kwotą należną zbywcy jest cena ostateczna, po wszelkich jej obniżkach i podwyżkach, niezależnie od momentu ich dokonania oraz zaewidencjonowania wartości niematerialnych i prawnych (np. waloryzacja wynagrodzenia).
Podatnicy mają zatem obowiązek ustalenia kosztów uzyskania przychodów, w tym amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z przepisami ustawy podatkowej, jednocześnie mają obowiązek dokonania korekty wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych jeżeli wystąpi okoliczność, która ma wpływ na ustalenie wartości początkowej.
W Państwa przypadku wystąpiła taka okoliczność w wyniku zawarcia porozumienia dotyczącego Refaktury oraz otrzymania wystawionej przez Z refaktury kosztów za usługi wdrożenia SAP świadczone przez Dostawcę.
Zgadzam się z Państwem, że wydatki poniesione na rzecz Z z tytułu Refaktury stanowią wydatki mające wpływ na wartość początkową oprogramowania SAP, które ujęli Państwo w ewidencji jako wartość niematerialną i prawną i od którego dokonują Państwo odpisów amortyzacyjnych. Zasadnie zatem dokonają Państwo korekty zarówno wartości początkowej oprogramowania SAP, jak i wysokości wartości odpisów amortyzacyjnych.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.
Z uwagi na uznanie Państwa stanowiska w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 za prawidłowe, należy zatem odnieść się do Państwa wątpliwości objętych pytaniem oznaczonym we wniosku nr 2, tj. czy powinni Państwo skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta.
Zasady podatkowego ujmowania korekty odpisów amortyzacyjnych zostały uregulowane w art. 15 ust. 4i ustawy o CIT, zgodnie z którym:
jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.
Stosownie do treści art. 15 ust. 4j ustawy o CIT:
jeżeli w okresie rozliczeniowym, o którym mowa w ust. 4i, podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota poniesionych kosztów uzyskania przychodów jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 15 ust. 4k ustawy o CIT:
przepisów ust. 4i i 4j nie stosuje się do:
1) korekty dotyczącej kosztu uzyskania przychodów związanego ze zobowiązaniem podatkowym, które uległo przedawnieniu;
2) korekty cen transferowych, o której mowa w art. 11e.
Z powyżej powołanych przepisów art. 15 ust. 4i i 4j ustawy o CIT wynika, że w przypadkach innych niż błędy rachunkowe/inne oczywiste omyłki, faktury korygujące powinny skutkować korektą przychodów oraz korektą kosztów uzyskania przychodów w okresie, w którym faktury korygujące zostały otrzymane. Z kolei w przypadku zdarzeń o charakterze błędów rachunkowych lub innych oczywistych omyłek, korekty kosztów uzyskania przychodów, wynikające z otrzymanych faktur korygujących, powinny być odnoszone wstecz, tj. do okresów, w których ww. przychody oraz ww. koszty podatkowe zostały rozpoznane w błędnej wysokości.
Z opisu sprawy wynika, że Refaktura kosztów przez Z na Państwa rzecz nie była spowodowana błędem rachunkowym ani inną oczywistą omyłką. Pierwotnie zakładano, że Z wdroży SAP i poniesie część kosztów z tym związanych, jednak w późniejszym okresie Z wycofała się z wdrożenia oprogramowania, co nie było spowodowane pomyłką, a wynikało z decyzji podjętej przez Z.
Zatem, zgadzam się z Państwem, że powinni Państwo skorygować wartość początkową SAP oraz wartość odpisów amortyzacyjnych w okresie bieżącym, tj. w okresie otrzymania faktury od Z, uwzględniając w pierwszym skorygowanym odpisie skumulowaną część, o którą korygowany będzie miesięczny odpis od miesiąca następującego po miesiącu przekazania SAP do używania, aż do miesiąca, w którym dokonywana jest korekta.
Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).