Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 27 sierpnia 2024 r., sygn. II SA/Bd 516/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jarosław Wichrowski Sędziowie Sędzia WSA Joanna Brzezińska Sędzia WSA Joanna Janiszewska-Ziołek (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Jakub Jagodziński po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2024 r. sprawy ze skargi L. R. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] kwietnia 2024 r. nr [...] w przedmiocie potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] stycznia 2024 r. nr [...] Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych ("Szef USKiOR"), działając na podstawie m.in. art. 5 ust. 1 w zw. z art. 2 oraz art. 3 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 388 ze zm., dalej jako "ustawa", "ustawa o działaczach") odmówił L. R. ("Skarżącej") potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał w szczególności, że Skarżąca jako na tytuły upoważniające ją do uzyskania wnioskowanych statusów wskazała na: podejmowanie wobec niej bezprawnych czynności służb bezpieczeństwa, wynikających z aresztowania jej męża (przesłuchania, inwigilacja, nakłanianie do rozwodu); nierówne traktowanie w pracy; ukrycie w domu ulotek antykomunistycznych; pomaganie w okresie stanu wojennego mężowi oraz innym osadzonym poprzez dostarczanie do więzienia mięsa od rolników. Do wniosku dołączyła również oświadczenia dwóch świadków (J. R. i B. M.). W toku postępowania organ, jak wskazał, zwrócił się do IPN o przekazanie informacji oraz dokumentów archiwalnych dotyczących Skarżącej oraz wezwał Skarżącą do przedstawienia innych ewentualnie posiadanych dowodów potwierdzających jej działalność antykomunistyczną lub poniesione represje. W odpowiedzi na powyższe Skarżąca nadesłała kolejne oświadczenie świadka (M. L.), natomiast IPN poinformował w piśmie z dnia [...] listopada 2023 r., że w wyniku szczegółowej kwerendy dotyczącej Skarżącej w zasobie archiwalnym odnaleziono akta paszportowe Skarżącej, które – jak wskazał organ - nie zawierają żadnych informacji świadczących o działalności antykomunistycznej lub poniesionych represjach. Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy organ uznał, że w sprawie nie ma podstaw do potwierdzenia spełnienia przez Skarżącą przesłanek z art. 2 i art. 3 ustawy o działaczach. Nie przedstawiła ona bowiem jednoznacznych dowodów, które mogłyby potwierdzić prowadzenie przez nią przez 12 miesięcy nielegalnej działalności opozycyjnej w ramach struktur zorganizowanych lub we współpracy z nimi. Zdaniem organu przedłożone oświadczenia świadków nie zawierają informacji na temat działalności antykomunistycznej oraz represji Skarżącej w rozumieniu art. 2 i art. 3 ustawy o działaczach. Odnośnie rozpowszechniania ulotek, na które wskazała M. L. organ podkreślił, że ani Skarżąca, ani inni świadkowie nie wspomnieli nawet o tym rodzaju jej aktywności. Ponadto samo wskazanie, że Skarżąca kolportowała prasę czy inne materiały bez podania konkretnych informacji nie jest wystarczające dla potwierdzenia, że prowadziła ona faktycznie działalność na rzecz Polski. Aktywność Skarżącej podczas aresztu męża w ocenie organu obiektywnie interpretować należy natomiast jako aktywność skupiającą się na relacjach rodzinnych i towarzyskich, podczas gdy działalność opozycyjna w rozumieniu art. 2 ustawy o działaczach winna być ukierunkowana i prowadzona w ramach zorganizowanych struktur lub ścisłej współpracy. Nie stanowi jej zatem jakikolwiek przejaw aktywności stanowiącej o braku akceptacji antykomunistycznej.