Interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.380.2024.2.IG
Sprzedaż działki w trybie egzekucji będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz pkt 2 ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 19 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży w drodze egzekucji nieruchomości niezabudowanej. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 13 września 2024 r. (wpływ 13 września 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawcą jest Komornik Sądowy (...), który będzie dokonywał sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości opisanej w księdze wieczystej o numerze KW (…) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (…) w sprawie przeciwko dłużnikowi A. Sp. z o.o. w (…).
W stosunku do dłużnika ustalono następujący stan faktyczny: dla przedmiotowej nieruchomości prowadzona jest przez (...) Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w (…), księga wieczysta nr (…), której stan prawny ustalono na podstawie wglądu na portal Podsystemu Dostępu do Centralnej Bazy Danych Ksiąg Wieczystych - Ministerstwo Sprawiedliwości - omawiana KW zawiera m. in. następującą treść:
DZIAŁ I Wpisy dotyczące oznaczenia nieruchomości i wpisy praw związanych z jej własnością
Nieruchomość gruntowa położna w miejscowości (…), Działka numer 1, sposób korzystania - nieruchomość rolna. Obszar 2,2700 ha.
DZIAŁ II Wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, siedziba (…). Podstawa nabycia umowa sprzedaży Rep. A Nr (…).
- w operacie rzeczoznawcy majątkowego mgr inż. (...) wydanym (…) można uzyskać m.in. następujące informacje o przedmiotowej nieruchomości:
z Urzędu Gminy w (…) stwierdzono, że działka numer 1 położona w miejscowości (…) znajduje się na terenach rolnych oraz terenach zabudowy produkcyjnej i działalności gospodarczych nieuciążliwych poza strefą terenów. Działka o powierzchni 2,2700 ha w kształcie wielokąta, kształtem podobnym do trójkąta o wymiarach boków: od strony wschodniej około (...) metrów, od strony południowo-zachodniej około (...) metrów, od strony zachodniej około (...) metrów i od strony północno-zachodniej około (...) metrów. Działka nie jest zabudowana, nie jest zagospodarowana, jest użytkowana rolniczo.
Na podstawie Zaświadczenia Województwa (…).
Sposób użytkowania nieruchomości jest zgodny z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; mieszkaniowych (oznaczonych symbolem P i R) - zgodnie z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na obszarze gminy (…) zatwierdzonym Uchwałą Nr (…)i ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) zmienionym Uchwałą Nr (…) i ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym.
Wg informacji ujawnionych w KRS rejestracja spółki nastąpiła 21 listopada 2014 r., a z dniem 1 marca 2023 r. zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej, dłużnik wg Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT - posiada status podatnika niefigurującego w rejestrze VAT, albowiem został wykreślony z tego rejestru na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 2.
Dłużnika na podstawie art. 761 Kodeksu postępowania cywilnego wezwano do złożenia wyjaśnień w zakresie pytań zadanych w toku wcześniej prowadzonej sprawy o interpretację indywidualną (pismo KIS z 24 maja 2023 r. nr 0113-KDIPT1-1.4012.317.2023.1.RG). Jednak dłużnik nie udzielił takiej informacji i obecnie organ egzekucyjny nie będzie miał możliwości uzyskania takich informacji od dłużnika, gdyż spółka ta nie posiada obecnie władz a został jedynie powołany przez sąd kurator do reprezentowania spółki w toku prowadzonego postępowania o egzekucję z nieruchomości. Kuratorem ustanowiony został Adwokat B.B.
Organ egzekucyjny prowadząc egzekucję na zadane pytania może udzielić odpowiedzi:
- egzekucja i sprzedaż dotyczy prawa własności (udział 1/1) działki nr 1,
- z kopii aktu notarialnego z (…)., na podstawie którego spółka nabyła nieruchomość nie wynika, że kwota sprzedaży zawierała podatek VAT a w akcie nieruchomość została określona jako nieruchomość rolna - gospodarstwo rolne i sprzedaż podlegała zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 Ustawy z 9 września o podatku od czynności cywilnoprawnych,
- w toku egzekucji ustalono, iż działka nie jest zabudowana, nie jest zagospodarowana - jest użytkowana rolniczo - odłogowana od lat,
- plan zagospodarowania został opisany powyżej,
- działka nie jest zabudowana a organ egzekucyjny nie posiada informacji o tym czy działka może zostać zabudowana tym bardziej, że działka położona jest bezpośrednio przy drodze krajowej nr 50,
- pozostałe informacje nie zostały ustalone mimo próby uzyskania takich informacji od dłużnika, (wystosowano wezwania, wymierzona została grzywna), jednak obecnie spółka nie posiada władz.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Organ egzekucyjny posiada jedynie kopię aktu notarialnego z (…). Zgodnie z aktem nieruchomość w dniu sprzedaży przez osobę fizyczną stanowiła gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 2.1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym i podlegała opodatkowaniu podatkiem rolnym zgodnie z wyżej wymienioną ustawą i sprzedaż podlegała zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy z 9 września o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z aktu nie wynika, że kwota podlegająca zapłacie zawierała podatek VAT.
Organ egzekucyjny nie posiada wiedzy, czy w związku z nabyciem wskazanej działki przez dłużnika, przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Organ egzekucyjny nie posiada wiedzy w jaki sposób (do jakich celów) dłużnik wykorzystywał działkę. Brak informacji o czynnościach prawnych i finansowych związanych z działką. W toku egzekucji ustalono, iż działka nie jest zabudowana, nie jest zagospodarowana. Nieruchomość od wielu lat nie jest użytkowana, obecnie działka jest zarośnięta krzakami i drzewami. Działka przed jej zakupem przez spółkę w 2015 r. nie była zabudowana i już wtedy nie była użytkowana i była odłogowana.
Organ egzekucyjny nie posiada wiedzy, czy działka była/jest wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług i jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywana była nieruchomość, wykonywał dłużnik.
Zgodnie z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na obszarze gminy (…) zatwierdzonym Uchwałą Nr (…). i ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…). zmienionym Uchwałą Nr (…). działka numer 1 położona w miejscowości (…) znajduje się na terenach rolnych oraz terenach zabudowy produkcyjnej i działalności gospodarczych nieuciążliwych poza strefą terenów mieszkaniowych (oznaczonych symbolem P i R).
Jednocześnie Wnioskodawca informuje, iż nie był składany wniosek co do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego dla tej działki i nie występuje się o warunki zabudowy, jeżeli obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego.
Zgodnie z planem:
- ustala się następujące zasady użytkowania, kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów o symbolu na rysunku planu - P:
1)podstawowym rodzajem zainwestowania w obrębie terenów P są:
a)zabudowa produkcyjno-gospodarcza,
b)tereny magazynów i składów,
c)zabudowa usługowo-rzemieślnicza,
d)obiekty obsługi rolnictwa jak: przechowalnie, przetwórnie płodów rolnych i owocowo-warzywnych itp.,
2)uzupełniającym rodzajem zainwestowania w obrębie terenów P są:
a)zabudowa administracyjno-biurowa,
b)zabudowa pomocnicza związana z podstawowym rodzajem zainwestowania terenu,
c)niezbędne elementy infrastruktury technicznej: sieciowe i kubaturowe,
d)zieleń towarzysząca,
3)dopuszczalnym rodzajem zainwestowania są:
a)obiekty usług towarzyszących,
b)zabudowa mieszkaniowa zabezpieczająca potrzeby inwestora oraz niezbędnych pracowników firmy,
4)istniejąca zabudowa, w obrębie wyznaczonych terenów P, przewidziana jest do utrzymania, modernizacji, wymiany lub zmiany sposobu użytkowania pod warunkiem zachowania wymienionego w pkt 1), 2), 3) zainwestowania terenu,
5)zabudowa, o której mowa w pkt 1), 2), 3) zaliczona jest do zabudowy nierolniczej i może być realizowana wyłącznie na warunkach, o których mowa w ust. 3, pkt 11, 12, 13 i 15,
6)ustala się zasady kształtowania zabudowy jak w ust. 5, pkt 6, ppkt a, b, c, d,
7)zainwestowanie dopuszczalne określone w pkt 3) należy lokalizować na wyodrębnionym fragmencie terenu działki, wśród zieleni izolacyjnej z osobnym wjazdem zewnętrznym,
8)wielkość działki wynikać winna z programu inwestycyjnego i technologii inwestycji,
9)ustala się następujące zasady zagospodarowania działek:
a)zabudowę należy strefować; z frontu wydzielić strefę administracyjno-biurową z parkingami itp. obiektami, a w głębi strefę produkcyjno-gospodarczą; część mieszkaniowo-usługową należy sytuować w strefie całkowicie wydzielonej jak w pkt 7,
b)nieprzekraczalne linie zabudowy jak w § 10 pkt 4 do 8,
c)maksymalna powierzchnia zabudowy działki jak w ust. 5, pkt 8, ppkt b),
d)pozostałe zasady zagospodarowania jak w ust. 3, pkt 18), ppkt d) do f),
10)obsługa terenów w zakresie infrastruktury jak w ust. 3, pkt 19.
- ustala się następujące zasady użytkowania i zagospodarowania terenów otwartych oznaczonych symbolem R:
1)podstawowym rodzajem użytkowania w obrębie terenów R są tereny rolne: upraw polowych i sadowniczych,
2)ochronie podlegają rolnicze przestrzenie produkcyjne oraz przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe wartości terenów,
3)tereny rolne klas bonitacyjnych IV i wyższej oraz pochodzenia organicznego podlegają szczególnej ochronie w zakresie zmiany ich przeznaczenia na cele nierolnicze, zgodnie z obowiązującymi przepisami szczególnymi i odrębnymi,
4)istniejąca rozproszona zabudowa zagrodowa podlegać może:
a)przebudowie, rozbudowie oraz wymianie,
b)uzupełnieniu o niezbędne elementy infrastruktury technicznej z dopuszczeniem lokalnych rozwiązań w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków i zaopatrzenia w wodę,
5)uzupełniającą formą użytkowania terenów rolnych mogą być:
a)nowe budynki gospodarcze o max. pow. użytkowej 30 m2 dla właścicieli zamieszkałych daleko od areału po uzyskaniu opinii Rady Gminy,
b)nowe budynki mieszkalne i siedliska dla rolników w przypadku posiadania w miejscu lokalizacji areału uznanego przez Radę Gminy za wystarczający do funkcjonowania gospodarstwa lub w przypadku realizacji gospodarstwa specjalistycznego, o charakterze uciążliwym w stosunku do zwartej zabudowy osadnictwa wiejskiego,
c)budynki mieszkalne i siedliska dla rolników, jeżeli stanowią one uzupełnienie istniejącej rozproszonej zabudowy zagrodowej i nie wymagają budowy nowych dróg dojazdowych,
d)budynki mieszkalne i gospodarcze, jeżeli stanowią uzupełnienie istniejącej zagrody,
6)na terenach rolnych dopuszcza się przeznaczenie gruntów rolnych na cele leśne. Należy uregulować granice rolno-leśne poprzez wskazanie terenów do zalesień nieprzydatnych dla gospodarki rolnej,
7)istniejące trasy komunikacji publicznej do utrzymania, przebudowy, modernizacji, poszerzenia do normatywnych parametrów oraz o tereny parkingów dla celów turystycznych.
Na terenach otwartych, o których mowa w ust. 5 i 6 dopuszcza się realizację:
1)obiektów służących intensywnej gospodarce rolnej jak: przechowalnie, szklarnie, deszczownie, obiekty przetwórstwa oraz obiekty przemysłowe, o ile ich lokalizacja jest niemożliwa na terenach strefy zabudowy określonej w § 7 i uzyska pozytywną opinię Rady Gminy oraz pozytywne uzgodnienia wymagane przepisami szczególnymi i odrębnymi,
2)nowych obiektów uzbrojenia terenów: drogi, linie energetyczne, telekomunikacyjne, gazociągi, sieci wod.-kan. wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi,
3)urządzeń melioracyjnych i regulujących stosunki wodne,
4)obiektów niekubaturowych, obsługi turystyki i wypoczynku,
5)wysypisk odpadów,
6)lokalnych punktów poboru surowców mineralnych,
7)obiektów sakralnych, cmentarzy, kapliczek (dopuszcza się także lokalizację kaplic, jeżeli uwarunkowane jest to względami widokowymi i funkcjonalnymi) oraz obiektów Służby Zdrowia, wymagających specjalnych warunków klimatycznych,
8)urządzeń i obiektów obsługi tras komunikacyjnych, np. stacje paliw, stacje obsługi, motele, zajazdy itp.,
9)obiektów obsługi turystyki, obiektów sportowych o otwartym charakterze pod warunkiem zachowania i wykorzystania walorów krajobrazu naturalnego.
Wymienione w pkt 1) do 9) obiekty zaliczone do inwestycji nierolniczych mogą być realizowane na warunkach określonych jak dla zabudowy nierolniczej w § 7 ust. 3 pkt 11, 12, 13 i 15 oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami szczególnymi i odrębnymi.
Organ egzekucyjny przedstawił posiadane informacje w niniejszym piśmie oraz we wniosku z 19 czerwca 2024 r. Dłużnika, (właściciela nieruchomości), na podstawie art. 761 Kodeksu postępowania cywilnego, wzywano do złożenia wyjaśnień, jednak dłużnik nie udzielił informacji, wymierzona została również grzywna. Czynności te są udokumentowane w aktach sprawy (…). Podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika. Obecnie organ egzekucyjny nie ma możliwości uzyskania takich informacji od dłużnika, gdyż spółka ta nie posiada obecnie władz jak również nie posiadała ich wcześniej, (ustalenie z odpisu KRS ze strony krs.ms.gov.pl), został jedynie powołany przez sąd kurator do reprezentowania spółki w toku prowadzonego postępowania o egzekucję z nieruchomości. Kuratorem ustanowiony został Adwokat B.B. Jak ustalił organ egzekucyjny z Adwokatem B.B. - kuratorem spółki, nie posiada on dokumentacji spółki oraz żadnej wiedzy na temat ewentualnego podatku VAT przy sprzedaży nieruchomości.
Pytanie
Czy planowana sprzedaż w drodze egzekucji z nieruchomości prowadzonej w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego nieruchomości o numerze KW (…) będzie opodatkowana podatkiem VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Planowana sprzedaż licytacyjna, w związku z prowadzeniem egzekucji udziału z nieruchomości posiadającej księgę wieczystą nr KW (…) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 43 ust. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z przepisem art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w Ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Ustawy 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego, są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - gdzie płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Przepisy prawa wskazują więc, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje on czynności egzekucyjne. Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.
Komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów Ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
- przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
- wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
- wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
- wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
- ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
- oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
- zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).
Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy - co do zasady - są rzeczy ruchome i nieruchomości (art. 2 pkt 6 ustawy). Takie zdefiniowanie terminu „dostawa towarów”, odwołujące się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, iż przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale także zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, jak również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.
Zgodnie z brzmieniem art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy o VAT.
W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT - obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
W świetle przedstawionych powyżej przepisów nieruchomości spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Nie każda jednak czynność, stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 wskazanego wyżej artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik - podatnik określony w art. 15 ust. 1 wskazanej ustawy. W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku (podmiotowe lub przedmiotowe).
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Omawiana ustawa w art. 43 ust. 1 pkt 9 przewiduje również zwolnienie z podatku od towarów i usług dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Wymienione przepisy, jak wskazał biegły w treści opinii, dotyczą podatników wymienionych w art. 15 omawianej ustawy.
Art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że: jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione. Jeżeli sprzedaż gruntu dokonywana jest przez podatnika VAT nie zawsze oznacza to konieczność odprowadzenia podatku.
Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Z przepisu powyższego wynika, że aby skorzystać ze zwolnienia, grunt musi być niezabudowany i nie być przeznaczonym pod budowę. Przez tereny budowlane rozumie się przy tym grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP), a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W efekcie kluczowe znaczenie dla możliwości skorzystania ze zwolnienia ma MPZP - zob. wyrok NSA z 1 lipca 2020 r. (sygn. I FSK 1410/17). Zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlega zatem dostawa terenu niezabudowanego, nieobjętego planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (wyrok WSA w Warszawie z 12 lutego 2019 r., sygn. III SA/Wa 1213/18).
O kwalifikacji terenu niezabudowanego dla potrzeb stosowania zwolnienia z VAT decyduje jego podstawowe przeznaczenie - taki wniosek płynie z wyroku WSA w Krakowie z 10 lipca 2018 r. (sygn. I SA/Kr 492/18). Nie uzależnia się natomiast zwolnienia od podatku od wielkości, czy ilości zabudowań na gruncie. Zwolnienie wymaga, aby grunt był niezabudowany.
Zgromadzony materiał wskazuje, że planowana sprzedaż licytacyjna, w związku z prowadzeniem egzekucji udziału z nieruchomości posiadającej księgę wieczystą nr KW (…) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 43 ust. 21 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług albowiem:
Dłużnik nie udzielił komornikowi odpowiedzi na zadane mu pytania dotyczące omawianej nieruchomości, w szczególności dłużnik nie udzielił komornikowi odpowiedzi na pytanie dotyczące ewentualnego uznania nieruchomości jako tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane - nie zaistniała więc przesłanka do zwolnienia planowanej sprzedaży egzekucyjnej z opodatkowania w myśl w art. 43 ust. 1 pkt 9 omawianej ustawy.
Należy więc uznać, stosownie do zapisów art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że: udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a. Dłużnika zaś należy uznać za podatnika stosownie do art. 15 omawianej ustawy, pomimo jego statusu podatnika niefigurującego w rejestrze VAT wg Wykazu podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, albowiem został wykreślony z tego rejestru na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 2 - jednakże nie zlikwidował działalności gospodarczej - jak stanowią zapisy w KRS dłużnik jedynie (…). zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej.
Stanowisko to zostało też poparte opinią biegłej D.D.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.
Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.
Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:
Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.
Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.
Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży − rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W świetle powołanych powyżej przepisów budynki, budowle lub ich części oraz grunt spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.
Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.
Z opisu sprawy wynika, że będzie Pan dokonywał sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości opisanej w księdze wieczystej o numerze KW (…) w sprawie przeciwko dłużnikowi A. Sp. z o.o. Egzekucja i sprzedaż dotyczy prawa własności działki nr 1. Działka nie jest zabudowana, nie jest zagospodarowana, jest użytkowana rolniczo - odłogowana od lat.
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, nabyła działkę na podstawie umowy sprzedaży (…).
Z kopii aktu notarialnego z (…) na podstawie którego spółka nabyła nieruchomość nie wynika, że kwota sprzedaży zawierała podatek VAT, w akcie tym nieruchomość została określona jako nieruchomość rolna - gospodarstwo rolne i sprzedaż podlegała zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Nie posiada Pan wiedzy, czy w związku z nabyciem wskazanej działki przez dłużnika, przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Nie posiada Pan wiedzy w jaki sposób (do jakich celów) dłużnik wykorzystywał działkę. Brak informacji o czynnościach prawnych i finansowych związanych z działką. W toku egzekucji ustalono, iż działka nie jest zabudowana, nie jest zagospodarowana. Nieruchomość od wielu lat nie jest użytkowana, obecnie działka jest zarośnięta krzakami i drzewami. Działka przed jej zakupem przez spółkę w 2015 r. nie była zabudowana i już wtedy nie była użytkowana i była odłogowana.
Nie posiada Pan również wiedzy, czy działka była/jest wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług i jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której wykorzystywana była nieruchomość, wykonywał dłużnik.
Zgodnie z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka numer 1 znajduje się na terenach rolnych oraz terenach zabudowy produkcyjnej i działalności gospodarczych nieuciążliwych poza strefą terenów mieszkaniowych (oznaczonych symbolami P i R). Wskazał Pan, że zgodnie z planem:
- ustala się następujące zasady użytkowania, kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów o symbolu na rysunku planu - P:
1)podstawowym rodzajem zainwestowania w obrębie terenów P są:
a)zabudowa produkcyjno-gospodarcza,
b)tereny magazynów i składów,
c)zabudowa usługowo-rzemieślnicza,
d)obiekty obsługi rolnictwa jak: przechowalnie, przetwórnie płodów rolnych i owocowo-warzywnych itp.,
2)uzupełniającym rodzajem zainwestowania w obrębie terenów P są:
a)zabudowa administracyjno-biurowa,
b)zabudowa pomocnicza związana z podstawowym rodzajem zainwestowania terenu,
c)niezbędne elementy infrastruktury technicznej: sieciowe i kubaturowe,
d)zieleń towarzysząca,
3)dopuszczalnym rodzajem zainwestowania są:
a)obiekty usług towarzyszących,
b)zabudowa mieszkaniowa zabezpieczająca potrzeby inwestora oraz niezbędnych pracowników firmy,
4)istniejąca zabudowa, w obrębie wyznaczonych terenów P, przewidziana jest do utrzymania, modernizacji, wymiany lub zmiany sposobu użytkowania pod warunkiem zachowania wymienionego w pkt 1), 2), 3) zainwestowania terenu,
5)zabudowa, o której mowa w pkt 1), 2), 3) zaliczona jest do zabudowy nierolniczej i może być realizowana wyłącznie na warunkach, o których mowa w ust. 3, pkt 11, 12, 13 i 15,
6)ustala się zasady kształtowania zabudowy jak w ust. 5, pkt 6, ppkt a, b, c, d,
7)zainwestowanie dopuszczalne określone w pkt 3) należy lokalizować na wyodrębnionym fragmencie terenu działki, wśród zieleni izolacyjnej z osobnym wjazdem zewnętrznym,
8)wielkość działki wynikać winna z programu inwestycyjnego i technologii inwestycji,
9)ustala się następujące zasady zagospodarowania działek:
a)zabudowę należy strefować; z frontu wydzielić strefę administracyjno-biurową z parkingami itp. obiektami, a w głębi strefę produkcyjno-gospodarczą; część mieszkaniowo-usługową należy sytuować w strefie całkowicie wydzielonej jak w pkt 7,
b)nieprzekraczalne linie zabudowy jak w § 10 pkt 4 do 8,
c)maksymalna powierzchnia zabudowy działki jak w ust. 5, pkt 8, ppkt b),
d)pozostałe zasady zagospodarowania jak w ust. 3, pkt 18), ppkt d) do f),
10)obsługa terenów w zakresie infrastruktury jak w ust. 3, pkt 19.
- ustala się następujące zasady użytkowania i zagospodarowania terenów otwartych oznaczonych symbolem R:
1)podstawowym rodzajem użytkowania w obrębie terenów R są tereny rolne: upraw polowych i sadowniczych,
2)ochronie podlegają rolnicze przestrzenie produkcyjne oraz przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe wartości terenów,
3)tereny rolne klas bonitacyjnych IV i wyższej oraz pochodzenia organicznego podlegają szczególnej ochronie w zakresie zmiany ich przeznaczenia na cele nierolnicze, zgodnie z obowiązującymi przepisami szczególnymi i odrębnymi,
4)istniejąca rozproszona zabudowa zagrodowa podlegać może:
a)przebudowie, rozbudowie oraz wymianie,
b)uzupełnieniu o niezbędne elementy infrastruktury technicznej z dopuszczeniem lokalnych rozwiązań w zakresie odprowadzania i oczyszczania ścieków i zaopatrzenia w wodę,
5)uzupełniającą formą użytkowania terenów rolnych mogą być:
a)nowe budynki gospodarcze o max. pow. użytkowej 30 m2 dla właścicieli zamieszkałych daleko od areału po uzyskaniu opinii Rady Gminy,
b)nowe budynki mieszkalne i siedliska dla rolników w przypadku posiadania w miejscu lokalizacji areału uznanego przez Radę Gminy za wystarczający do funkcjonowania gospodarstwa lub w przypadku realizacji gospodarstwa specjalistycznego, o charakterze uciążliwym w stosunku do zwartej zabudowy osadnictwa wiejskiego,
c)budynki mieszkalne i siedliska dla rolników, jeżeli stanowią one uzupełnienie istniejącej rozproszonej zabudowy zagrodowej i nie wymagają budowy nowych dróg dojazdowych,
d)budynki mieszkalne i gospodarcze, jeżeli stanowią uzupełnienie istniejącej zagrody,
6)na terenach rolnych dopuszcza się przeznaczenie gruntów rolnych na cele leśne. Należy uregulować granice rolno-leśne poprzez wskazanie terenów do zalesień nieprzydatnych dla gospodarki rolnej,
7)istniejące trasy komunikacji publicznej do utrzymania, przebudowy, modernizacji, poszerzenia do normatywnych parametrów oraz o tereny parkingów dla celów turystycznych.
Na terenach otwartych, o których mowa w ust. 5 i 6 dopuszcza się realizację:
1)obiektów służących intensywnej gospodarce rolnej jak: przechowalnie, szklarnie, deszczownie, obiekty przetwórstwa oraz obiekty przemysłowe, o ile ich lokalizacja jest niemożliwa na terenach strefy zabudowy określonej w § 7 i uzyska pozytywną opinię Rady Gminy oraz pozytywne uzgodnienia wymagane przepisami szczególnymi i odrębnymi,
2)nowych obiektów uzbrojenia terenów: drogi, linie energetyczne, telekomunikacyjne, gazociągi, sieci wod.-kan. wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi,
3)urządzeń melioracyjnych i regulujących stosunki wodne,
4)obiektów niekubaturowych, obsługi turystyki i wypoczynku,
5)wysypisk odpadów,
6)lokalnych punktów poboru surowców mineralnych,
7)obiektów sakralnych, cmentarzy, kapliczek (dopuszcza się także lokalizację kaplic, jeżeli uwarunkowane jest to względami widokowymi i funkcjonalnymi) oraz obiektów Służby Zdrowia, wymagających specjalnych warunków klimatycznych,
8)urządzeń i obiektów obsługi tras komunikacyjnych, np. stacje paliw, stacje obsługi, motele, zajazdy itp.,
9)obiektów obsługi turystyki, obiektów sportowych o otwartym charakterze pod warunkiem zachowania i wykorzystania walorów krajobrazu naturalnego.
Wymienione w pkt 1) do 9) obiekty zaliczone do inwestycji nierolniczych mogą być realizowane na warunkach określonych jak dla zabudowy nierolniczej w § 7 ust. 3 pkt 11, 12, 13 i 15 oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami szczególnymi i odrębnymi.
Pana wątpliwości dotyczą skutków podatkowych sprzedaży ww. nieruchomości niezbudowanej w drodze egzekucji.
Z powołanych powyżej przepisów wynika, że opodatkowanie danej czynności podatkiem od towarów i usług uwarunkowane jest łącznym spełnieniem dwóch przesłanek. Po pierwsze konkretna czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, po wtóre - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zatem w pierwszej kolejności należy rozważyć kwestię, czy w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości dłużnik będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług, a tym samym sprzedaż ta wykonywana będzie w ramach działalności gospodarczej.
Mając na uwadze, że nieruchomość - działka o nr 1 stanowi mienie dłużnika - A. Sp. z o.o., majątek spółki kapitałowej zawsze będzie wykazywał bezpośredni związek z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą jako nabyty na skutek świadomego działania organów spółki w okresie jej istnienia i właśnie w celu wykorzystania go do prowadzenia działalności spółki.
Zatem przy dostawie ww. nieruchomości spełnione będą przesłanki do uznania dłużnej spółki za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem dostawa ww. nieruchomości w drodze egzekucji będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:
Zwalnia się od podatku VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
Oznacza to, że zwolnienie od podatku przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.
Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:
Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane - są zwolnione od podatku.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1130):
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie gminnych aktów planowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych ustalonych przez organ inny niż minister właściwy do spraw transportu, należy do zadań własnych gminy.
Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy:
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:
1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku, decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.
W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę. Zatem, także w świetle orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, za teren budowlany uznać można jedynie taki, który regulacjami prawa krajowego został przeznaczony pod zabudowę.
W związku z tym, ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.
Analiza powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy wskazuje jednoznacznie, że zwolnienie od podatku obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) innych niż tereny budowlane.
W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości niezabudowanych, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
I tak, według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych - niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
1)towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
2)przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie jednego z powołanych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:
Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9‑10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.
Wobec tego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.
W przedmiotowej sprawie wskazał Pan, że działka nr 1 znajduje się na terenie, dla którego obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka ta znajduje się na terenach rolnych oraz terenach zabudowy produkcyjnej i działalności gospodarczych nieuciążliwych poza strefą terenów mieszkaniowych (oznaczonych symbolem P i R). Zgodnie z planem tereny oznaczone symbolem P przeznaczone są pod zabudowę. Z kolei z zasad użytkowania i zagospodarowania terenów oznaczonych symbolem R wynika m. in., że uzupełniającą formą użytkowania terenów rolnych mogą być:
- nowe budynki gospodarcze o max. pow. użytkowej 30 m2 dla właścicieli zamieszkałych daleko od areału po uzyskaniu opinii Rady Gminy,
- nowe budynki mieszkalne i siedliska dla rolników w przypadku posiadania w miejscu lokalizacji areału uznanego przez Radę Gminy za wystarczający do funkcjonowania gospodarstwa lub w przypadku realizacji gospodarstwa specjalistycznego, o charakterze uciążliwym w stosunku do zwartej zabudowy osadnictwa wiejskiego,
- budynki mieszkalne i siedliska dla rolników, jeżeli stanowią one uzupełnienie istniejącej rozproszonej zabudowy zagrodowej i nie wymagają budowy nowych dróg dojazdowych,
- budynki mieszkalne i gospodarcze, jeżeli stanowią uzupełnienie istniejącej zagrody.
Zatem, działka nr 1 stanowi teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy i w konsekwencji jej dostawa nie może zostać objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to trzeba przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie cyt. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W analizowanej sprawie przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego nie pozwala jednak stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana w drodze egzekucji nieruchomości - działki nr 1 - będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów.
Przy czym, jak wynika z wniosku brak informacji, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie zwolnienie od podatku jest wynikiem podjętych przez Pana działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji. Wskazał Pan, że Dłużnik - właściciel nieruchomości - był wzywany do złożenia wyjaśnień, jednak nie udzielił informacji. Czynności te są udokumentowane w aktach sprawy (…). Podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika.
W związku z powyższym w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy - podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy przedmiotowej nieruchomości zwolnienia od podatku.
Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.
Zatem opisana we wniosku sprzedaż działki nr 1 w trybie egzekucji będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz pkt 2 ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.
Pana stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Zakres przedmiotowy wniosku wyznacza pytanie przedstawione przez Wnioskodawcę. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (pytania).
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).