Interpretacja indywidualna z dnia 27 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.551.2024.2.KP

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości otrzymanej w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem złożonym 9 sierpnia 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A.A, pozostająca w związku małżeńskim, w którym panowała wspólność majątkowa, w 1989 r. kupiła wraz z mężem nieruchomość stanowiącą działkę gruntu numer 1.

W 2014 r. A.A zawarła z mężem umowę majątkową małżeńską ustanawiającą ustrój rozdzielności majątkowej. Wspólność praw do działki gruntowej przekształciła się we współwłasność po 1/2 części.

W 2016 r. Sąd rozwiązał związek małżeński przez rozwód. W 2019 r. A.A stała się jedynym właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę gruntu numer 1 na podstawie umowy przeniesienia prawa własności.

Grunt numer 1 został podzielony i z jego podziału powstały działki 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 i 1/6.

W dniu (...) 2020 roku A.A sprzedała firmie X. niezabudowane działki nr 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 i 1/6. Strony uzgodniły cenę sprzedaży na (...) tyś. zł. Jednocześnie ustaliły, że w zamian za zwolnienie z obowiązku zapłaty ceny, firma X przeniesie na rzecz A.A prawo własności lokalu mieszkalnego, wyodrębnionego z budynku mieszkalnego, który posadowi na działce powstałej w wyniku scalenia i podziału geodezyjnego działek od nr 1/1 do 1/6 w terminie do (...) 2023 r. Wskazany termin upłynął bezskutecznie, tj. strony nie dokonały alternatywnego sposobu rozliczenia ceny.

Na podstawie kolejnej umowy (z dnia (...) 2023 roku) strony ustaliły inny sposób rozliczenia. Jako, że firma X w 2023 r. wybudowała na działce gruntu nr 2/1 (która powstała ze scalenia działek numer 1/1 do 1/6) budynek mieszkalny jednorodzinny z (...), strony ustaliły, że własność jednego z lokali mieszkalnych zostanie przeniesiona na A.A za (...) zł.

Należność została uregulowana w ten sposób, że dokonano potrącenia (...) tyś. zł z tytułu wierzytelności przysługującej A.A względem X, a kwota (...) zł została zapłacona przez A.A przelewem.

W dniu (...) 2024 r. A.A zmarła. Spadkobiercami byli Pan oraz Pana siostra B.A, którzy nabyli spadek w udziale po 1/2 części, co znalazło odzwierciedlenie w akcie poświadczenia dziedziczenia z dnia (...) 2024 r. (Repetytorium A nr (...)).

Na podstawie aktu notarialnego (Repetytorium A nr (...)) nabył Pan 1/2 części do udziału 1/14 części w prawie własności nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 (KW nr (...)) oraz 1/2 części udziału prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położoną na działce 4/3 (KW nr (...)).

Wraz z siostrą B.A planuje Pan sprzedaż nieruchomości, tj. lokalu mieszkalnego stanowiącego 1/2 domu posadowionego na działce nr 4/3 wraz z udziałem w gruncie wspólnym, tj. 1/14 części z działek gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej.

Uzupełnienie wniosku

Ad 1

Akt notarialny z dnia (...) 2023 roku (Repetytorium (...)) jest umową „ustanowienia służebności, umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz umowa o ustalenie sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej”. W akcie tym firma X sprzedała A.A:

–prawo własności lokalu mieszkalnego wraz ze związanym udziałem w nieruchomości wspólnej,

–udział wynoszący 1/14 części w prawie własności nieruchomości stanowiące niezabudowane działki gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2.

Powyższy akt powiązany jest z aktem notarialnym z (...) 2020 roku (Repetytorium (...)), w którym to A.A sprzedała ww. niezabudowane działki. W zamian za sprzedany grunt, firma X w umowie tej zobowiązała się przenieść prawo własności lokalu mieszkalnego A.A posadowionego na tej działce. Akt notarialny z dnia (...) 2020 roku (Repetytorium (...)) jest umową „sprzedaży i ustanowienia hipoteki”.

Następnie wskazuje Pan, że nabył prawa do ww. nieruchomości, na podstawie aktu dziedziczenia z (...) 2024 roku (Repetytorium A nr (...)) po zmarłej mamie, A.A.

Ad 2

Umowa z (...) 2023 r. jest aktem notarialnym, w którym to firma X sprzedała A.A prawo własności ww. lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w gruncie wspólnym.

Ad 3

Akt notarialny z dnia (...) 2024 roku (Repetytorium (...)) jest protokołem dziedziczenia, w którym to wraz z siostrą, w udziale 1/2 nabył Pan prawo własności do ww. nieruchomości oraz do:

–lokalu niemieszkalnego w (...) przy ulicy (...);

–lokalu mieszkalnego w (...) przy ulicy (...);

–lokalu mieszkalnego w (...) przy ulicy (...);

–lokalu mieszkalnego w (...) przy ulicy (...).

Ad 4

Nigdy nie dokonał Pan odpłatnego zbycia nieruchomości.

Ad 5

Oprócz ww. nieruchomości, tj. nabytych w drodze dziedziczenia, posiada Pan również inne nieruchomości (dwa lokale mieszkalne w (...)), które posiada Pan wspólnie z małżonką. Na ten moment nie planuje Pan ich sprzedaży.

Pytanie

1.Czy sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym 1/2 domu posadowionego na działce nr 4/3 wraz z udziałem w gruncie w 2024 roku będzie stanowiło dla Pana źródło przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, a w konsekwencji czy będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży 1/2 udziału we współwłasności opisanej nieruchomości?

2.Od jakiego momentu, w przedstawionym opisie zdarzenia, rozpoczyna bieg okres pięciu lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8?

Pana stanowisko w sprawie

W rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę. Spadkodawca nabył grunt w roku 1989 i zgodnie z ww. przepisami od nabycia gruntu, na którym wybudowany został lokal mieszkalny minęło więcej niż 5 lat.

Zgodnie art. 46 paragraf 1 oraz art. 47 paragraf 1-3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również części takich budynków.

W przypadku wybudowania budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość).

Oznacza to, że skoro budynek nie stanowi odrębnej nieruchomości, to nie może być samodzielnym przedmiotem zbycia bez gruntu, na którym został wzniesiony.

Planowana sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym 1/2 domu posadowionego na działce nr 4/3 wraz z udziałem w gruncie obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i udziału w znajdującym się na nim budynku trwale z nim związanym.

Dlatego za datę nabycia nieruchomości w takim wypadku uznać należy datę nabycia gruntu, tj. 1989 r., niezależnie od tego, kiedy na gruncie tym wzniesiono budynek – lokal mieszkalny.

Jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie gruntu, tj. od 1989 r., wówczas sprzedaż przez Pana w 2024 r. udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym 1/2 domu posadowionego na działce nr 4/3 wraz z udziałem w gruncie zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie stanowiła dla Pana źródła przychodu, a w konsekwencji nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości oraz praw określonych w lit. a) – c) ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jest źródłem przychodu podatkowego. Jeżeli ich odpłatne zbycie następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z ich odpłatnego zbycia nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego oraz jego uzupełnienia wynika, że nabył Pan w spadku po zmarłej (...) 2024 r. mamie 1/2 części do udziału 1/14 części w prawie własności nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 oraz 1/2 części udziału prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położoną na działce 4/3.

Spadkodawczyni – Pana mama, pozostając w związku małżeńskim, w którym panowała wspólność majątkowa, w 1989 r. kupiła wraz z mężem nieruchomość stanowiącą działkę gruntu numer 1. W 2014 r. Pana mama zawarła z mężem umowę majątkową małżeńską ustanawiającą ustrój rozdzielności majątkowej. Wspólność praw do działki gruntowej przekształciła się we współwłasność po 1/2 części. W 2016 r. Sąd rozwiązał związek małżeński przez rozwód. W 2019 r. Spadkodawczyni stała się jedynym właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę gruntu numer 1 na podstawie umowy przeniesienia prawa własności. Grunt numer 1 został podzielony i z jego podziału powstały działki 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 i 1/6.

W dniu (...) 2020 roku Spadkodawczyni sprzedała firmie X. niezabudowane działki nr 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 i 1/6. Strony uzgodniły cenę sprzedaży na (...) zł oraz ustaliły, że w zamian za zwolnienie z obowiązku zapłaty ceny, firma X przeniesie na rzecz Spadkodawczyni prawo własności lokalu mieszkalnego, wyodrębnionego z budynku mieszkalnego, który posadowi na działce powstałej w wyniku scalenia i podziału geodezyjnego działek od nr 1/1 do 1/6 w terminie do (...) 2023 r.

Wskazany termin upłynął bezskutecznie, tj. strony nie dokonały alternatywnego sposobu rozliczenia ceny. Na podstawie kolejnej umowy ustanowienia służebności, umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz umowy o ustalenie sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej z dnia (...) 2023 roku strony ustaliły inny sposób rozliczenia.

Jako, że firma X w 2023 r. wybudowała na działce gruntu nr 4/3 (która powstała ze scalenia działek numer 1/1 do 1/6) budynek mieszkalny jednorodzinny z dwoma lokalami mieszkalnymi, strony ustaliły, że własność jednego z lokali mieszkalnych zostanie przeniesiona na Spadkodawczynię za (...) zł. Należność została uregulowana w ten sposób, że dokonano potrącenia (...) zł z tytułu wierzytelności przysługującej Spadkodawczyni względem X, a kwota (...) zł została zapłacona przez Spadkodawczynię przelewem.

Pana wątpliwości dotyczą ustalenia od jakiego momentu, w przedstawionym opisie zdarzenia, rozpoczyna bieg okres pięciu lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy sprzedaż przez Pana 1/2 części do udziału 1/14 części w prawie własności nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 oraz 1/2 części udziału prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położoną na działce 4/3 nabytego w spadku podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, w celu udzielenia odpowiedzi na ww. pytania, należy w pierwszej kolejności ustalić datę nabycia prawa własności ww. lokalu wraz z udziałem w gruncie przez Spadkodawczynię.

Użyty w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych termin „nabycie” oznacza każde uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub każde uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) bez względu na fakt czy jest to nabycie w części ułamkowej, czy w całości. Poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Nawiązując do pojęcia „odpłatnego zbycia” (o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy) oznacza ono każde przeniesienie prawa własności lub praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin ten obejmuje zatem szeroki zakres umów i pozostaje bez znaczenia, czy do odpłatnego zbycia dochodzi w drodze zniesienia współwłasności, działu spadku, umowy zamiany lub sprzedaży. „Płatność” nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci konkretnego przepływu gotówkowego, może oznaczać także uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie należy rozumieć wyłącznie zapłaty w pieniądzu, płatnością może także być zwolnienie z długu, czy potrącenie wzajemnych, wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061):

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W myśl art. 158 ww. ustawy:

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Stosownie natomiast do przepisów art. 535 kodeksu cywilnego:

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Tego rodzaju umowa jest umową wzajemną, kształtowaną oświadczeniami woli stron. W ramach swobody umów (art. 353¹ k.c.) w stosunkach cywilnoprawnych strony mogą kształtować treść umowy, a więc również umowy o przeniesienie własności, w taki sposób, że wykonanie wzajemnych zobowiązań w celu wykonania postanowień umowy nie zawsze musi następować w dniu jej zawarcia. Strony mogą przyjąć, że zapłata ceny, jak również samo wydanie nastąpi w terminie późniejszym, a także wolą stron może być zaliczenie dokonanych zaliczek lub przedpłat na poczet ceny umowy.

Wskazać tu również należy art. 488 § 1 ww. ustawy stanowiący, że:

Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.

Z treści tego przepisu wynika, że od zasady jednoczesnego wykonania wzajemnych świadczeń przez strony umowy dopuszczalne są wyjątki, gdy wynika to między innymi z umowy. W tej sytuacji przy sprzedaży może nastąpić zmiana kolejności świadczeń, to jest najpierw wydanie rzeczy, a potem zapłata ceny lub zapłata całości lub części ceny, a potem wydanie rzeczy. Wola stron zatem jest niezbędnym i istotnym składnikiem umowy.

Z treści powyższych przepisów wynika jednak jednoznacznie, że przeniesienie własności nieruchomości następuje z chwilą zawarcia w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości, a nie z chwilą zapłaty ceny.

Umowa sprzedaży w ujęciu przepisów Kodeksu jest umową dwustronnie zobowiązującą. W związku z jej zawarciem sprzedawca staje się zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz do wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu. Z kolei treścią zobowiązania kupującego jest zapłacenie ceny oraz odebranie rzeczy. Tym samym umowa sprzedaży jest umową wzajemną, gdyż świadczenie jednej strony jest z założenia odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Z istoty umowy sprzedaży wynika jedynie zobowiązanie do spowodowania, aby własność rzeczy została przeniesiona na nabywcę. Za wykonanie tego zobowiązania sprzedawca będzie odpowiadał według przepisów Kodeksu cywilnego o wykonaniu zobowiązań i skutkach ich niewykonania.

Podkreślenia wymaga, że cechą umowy sprzedaży jest także jej konsensualność. W zakresie skutków obligacyjnych umowa sprzedaży dochodzi do skutku mocą samego porozumienia stron, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności realnych. Tym samym z chwilą złożenia zgodnych oświadczeń woli w zakresie zawarcia umowy sprzedaży każda ze stron uzyskuje odpowiednie roszczenie w stosunku do drugiej strony. Przeniesienie własności i wydanie rzeczy, jak również odebranie rzeczy i zapłata ceny są jedynie przejawem wykonania umowy przez strony; nie warunkują natomiast w żadnym wypadku jej ważności lub skuteczności (W. Katner, [w:] System PrPryw., t. 7, Nb 20; Z. Banaszczyk, [w:] Pietrzykowski, Komentarz 2011, t. II, Nb 10).

W przypadku, gdy umowa sprzedaży przyjmuje z mocy prawa charakter czynności zobowiązująco-rozporządzającej, przeniesienie własności następuje bezpośrednio w wyniku zawarcia samej umowy. Taki charakter ma właśnie umowa sprzedaży nieruchomości, co wynika z przywołanego powyżej art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego. W takim przypadku samo zawarcie umowy powoduje skutek rozporządzający. Oznacza to, że umowa sprzedaży rzeczy oznaczonej co do tożsamości jest umową zobowiązującą do przeniesienia własności, która co do zasady przenosi własność – przeniesienie własności następuje z chwilą zawarcia umowy.

Dokonana zatem w przedstawionych we wniosku okolicznościach czynność prawna polegająca na zawarciu przez Spadkodawczynię (...) 2020 r. umowy sprzedaży implikuje określone skutki podatkowe. Dla powstania skutków podatkowych z tytułu sprzedaży nieruchomości istotny jest moment zawarcia umowy sprzedaży przenoszącej własność, niezależnie czy w wyniku tej umowy sprzedaży Spadkodawczyni otrzymała wynikającą z umowy zapłatę, czy też nie. Nie może bowiem decydować o skutkach podatkowych zawartej umowy sprzedaży fakt, że Spadkodawczyni nie otrzymała wynikającej z umowy sprzedaży zapłaty.

Tym samym w przedstawionej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, gdzie w pierwszej kolejności nieruchomość (działki gruntu nr 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5 i 1/6) została skutecznie zbyta przez Spadkodawczynię na podstawie umowy sprzedaży z (...) 2020 roku.

Odrębną kwestią jest natomiast nabycie przez Spadkodaczynię prawa własności do lokalu mieszkalnego wraz z udziałem wynoszącym 1/14 części w prawie własności nieruchomości stanowiące niezabudowane działki gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 w związku z niezrealizowaniem rozliczenia transakcji z (...) 2020 r. na rzecz Spadkodawczyni.

Zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum) jest umową, na mocy której obie strony (dłużnik i wierzyciel) wyrażają zgodę na umorzenie istniejącego dotąd zobowiązania, jeśli dłużnik zamiast pierwotnie ustalonego, spełni inne świadczenie. Przyjmuje się, że umowa, o której mowa w ww. przepisie ma charakter odpłatnej umowy rozporządzającej, gdyż wierzyciel w miejsce dotychczasowego roszczenia uzyskuje inne.

Płatność za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć bowiem charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. I tak, przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy lub prawa w zamian za zwolnienie z długu, jest odpłatnym zbyciem tej rzeczy lub prawa, nie następuje bowiem pod tytułem darmym.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach, nabyciem jest również przeniesienie na rzecz Spadkodawczyni prawa własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem wynoszącym 1/14 części w prawie własności nieruchomości stanowiące niezabudowane działki gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 w ramach uregulowania wierzytelności na rzecz Spadkodawczyni powstałej w wyniku zawartej umowy.

Zatem Spadkodawczyni nabyła prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem wynoszącym 1/14 części w prawie własności nieruchomości stanowiące niezabudowane działki gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 w dacie zawarcia aktu notarialnego (...) 2023 r.

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Na podstawie art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę, za moment nabycia przez Spadkodawczynię prawa własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem wynoszącym 1/14 części w prawie własności nieruchomości stanowiące niezabudowane działki gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 uznać należy datę zawarcia umowy ustanowienia służebności, umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży oraz umowy o ustalenie sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej z (...) 2023 r.

W związku z powyższym, planowane odpłatne zbycie w 2024 roku przez Pana 1/2 części do udziału 1/14 części w prawie własności nieruchomości gruntowej składającej się z działek gruntu numer 3/1, 4/1 i 4/2 oraz 1/2 części udziału prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położoną na działce 4/3, nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc – zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez Spadkodawczynię – tj. 2023 r. i będzie skutkować powstaniem po Pana stronie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a,

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).