Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 16 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.488.2024.2.PS

Ulga badawczo-rozwojowa - zrobotyzowane systemy produkcji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Wyjaśniam przy tym, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga o możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów wynagrodzeń pracowników za czas choroby i urlopu lub innych usprawiedliwionych nieobecności pracowników. W tym zakresie Pana wniosek jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 15 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi badawczo-rozwojowej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 sierpnia 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pan osobą fizyczną, która posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Polski zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1 a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prowadzi Pan działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, posiada Pan miejsce zamieszkania w Polsce i podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych od całości swoich dochodów.

Przedmiotem prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej jest projektowanie i wykonywanie zrobotyzowanych systemów produkcji, tj. projektowanie maszyn i urządzeń, elektryfikacja i cyfryzacja, montaż instalacji przemysłowych, modernizacja i automatyzacja linii produkcyjnych, tworzenie specjalistycznego oprogramowania i technologii kontrolnych.

Zakres działalności w szczególności obejmuje projektowanie (...), tworzenie projektów instalacji elektrycznej, pneumatycznej, programowanie sterowników PLC, tworzenie wizualizacji przemysłowych (...), programowanie robotów, prefabrykację szaf sterowniczych oraz montaż elektro-mechaniczny maszyn prototypowych oraz stacji zrobotyzowanych. Projekty realizowane są od fazy koncepcyjnej, aż do momentu przekazania gotowej maszyny klientowi. Systemy produkcyjne składają się z poszczególnych stacji, nad których zaprojektowaniem, zaprogramowaniem, weryfikacją, optymalizacją i uruchomieniem pracują Pana pracownicy.

Zarówno buduje Pan linie produkcyjne wraz z urządzeniami, jak też projektuje proces produkcji z wykorzystaniem robotów, w tym ich funkcjonalności oraz automatyzuje ich prace.

Realizuje Pan zamówienia w podziale na odrębne projekty. W ramach każdego projektu, w oparciu o oryginalne rozwiązania i pomysły pracowników powstaje autorski system produkcji, który po jego uzbrojeniu w indywidualną warstwę programistyczną i pozytywną weryfikację w procesie symulacji, jest dostarczany klientowi i uruchamiany. Każdy system stanowi nowy, dotychczas nieoferowany przez Pana lub innych dostawców produkt. Informacje dostarczane przez klienta to wiadomości bazowe lub oczekiwania. Nie otrzymuje Pan zewnętrznych wytycznych dotyczących sposobu opracowania nowej linii produkcyjnej (dostępne są jedynie warunki graniczne funkcjonowania linii). Zaprojektowanie poszczególnych zrobotyzowanych procesów pracy linii, ich działania i wzajemnych powiązań oraz przetestowanie - jest w całości zadaniem Pana pracowników.

Stawia Pan na nowatorskie i profesjonalne rozwiązania, przez co nieustannie poszukuje Pan nowych rozwiązań tradycyjnych problemów, dzięki czemu możliwe jest osiągnięcie przewagi nad konkurencją. W tym celu inwestuje Pan w działalność badawczo-rozwojową (B+R). Prowadzenie działalności B+R jest nieodzownym elementem prowadzonego biznesu, z uwagi na postęp technologiczny i wzrastające wymagania klientów. Zatem, niezwykle istotnym jest dla Pana, aby inwestować w rewolucyjne pomysły oraz wprowadzać innowacyjne rozwiązania w procesie produkcji.

Prowadzona przez Pana działalność badawczo-rozwojowa dotyczy projektów, w ramach których pracownicy realizują m.in. takie prace jak: projektowanie, budowa oraz rozwijanie prototypów systemów produkcji, tworzenie oraz rozwijanie systemów sterowania, robotyki, tworzenie oraz rozwijanie nowego oprogramowania PLC, tworzenie oraz rozwijanie środowiska testowego, symulacji, testów, narzędzi walidacyjnych, testów automatycznych, rozwijanie algorytmów, rozwijanie narzędzi IT, integrowanie nowych rozwiązań z istniejącymi systemami, projektowanie kompleksowych rozwiązań z zakresu automatyzacji wspomagane grafiką 3D. Specjaliści zatrudnieni przez Pana, swoją pracę wykonują w środowisku infrastruktury obejmującej specjalistyczny sprzęt wytyczający standardy w dziedzinie projektowania (...), automatyki, robotyki, elektryki, pneumatyki (zarówno sprzęt inżynieryjny, jak i komputerowy, w tym oprogramowanie).

Realizuje Pan swą działalność dzięki zatrudnianiu wykształconych pracowników, na podstawie zawieranych z nimi umów o pracę. jest Pan małym przedsiębiorcą, zatrudniającym nie więcej niż 10 osób. Zarówno Pan oraz każdy z Pana pracowników posiada ściśle określone kompetencje, potwierdzone doświadczeniem, kwalifikacjami lub wykształceniem, które są konieczne dla realizacji procesu projektowania, produkcji jak również programowania.

W ramach swojej działalności na zlecenia klientów:

•tworzył/tworzy i będzie Pan tworzył nowe, nie istniejące na rynku zrobotyzowane systemy produkcji, kładąc przy tym nacisk na tworzenie innowacyjnych rozwiązań i koncepcji ułatwiających pracę przy seryjnej produkcji różnego rodzaju produktów oraz umożliwiających wykonywanie testów produktów. Jest to przeważająca cześć Pana działalności - około 95%;

•modernizował/modernizuje i będzie Pan modernizował istniejące maszyny oraz urządzenia, również w zakresie ich oprogramowania. Tego typu prace stanowią około 5% Pana działalności. W ramach tego typu zleceń na przykład modernizuje Pan maszynę czy linie produkcyjną, która wykorzystywana była dotychczas do produkcji elementu czy też zestawu elementów, których klient zaprzestał wykonywania, w ten sposób, iż dostosowuje Pan taką maszynę tak aby możliwe było wykonywanie przez tą maszynę innego elementu.

Pana działalność opiera się na realizacji innowacyjnych projektów na specjalne zamówienie klientów. Podejmując indywidualne zamówienia od klienta decyduje się Pan na stworzenie nowego, innowacyjnego zrobotyzowanego systemu produkcji. Opracowuje Pan koncepcję funkcjonalności zrobotyzowanego systemu produkcji, wdraża i testuje system i jego funkcjonalności. Po uzyskaniu pozytywnych rezultatów w przeprowadzonych testach, wdraża Pan produkcję do nabywcy takiego zrobotyzowanego systemu produkcji.

Należy podkreślić, że każde zlecenie udzielone przez klienta wymaga indywidualnego i odrębnego podejścia. Realizując kolejne zlecenie nie powiela Pan przyjętych rozwiązań ogólnodostępnych na rynku, gdyż jest to niemożliwe ze względu na znaczne różnice występujące pomiędzy każdym z nich. Kolejne zlecenia nie stanowią też powielenia projektów realizowanych uprzednio w Pana działalności.

Prowadzona przez Pana działalność jest oparta na oryginalnych koncepcjach i hipotezach, a efektem Pana działalności jest projektowanie i tworzenie nowych produktów i procesów które mają innowacyjny, ulepszony charakter. W konsekwencji kolejne zlecenia nie stanowią rutynowych i okresowych zmian produktów, a każdy z produktów odznacza się oryginalnym i twórczym charakterem. Przedmiotem wniosku są wyłącznie prace noszące znamiona pracy twórczej (prac rozwojowych) realizowane w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, realizowane „własnymi siłami” tj. przez czynne uczestnictwo osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę, które faktycznie realizują prace noszące znamiona prac rozwojowych.

Realizuje Pan zlecenia, które zawsze dotyczą opracowywania innowacji w zakresie budowy bądź modernizacji maszyn i urządzeń oraz ich programowania. Stosuje Pan przy tym określony schemat postępowania, w oparciu o który opracowywane są projekty, a następnie ich wykonanie. Raz jeszcze należy zaznaczyć, że realizuje Pan przede wszystkim produkty niepowtarzalne a Pana prace dotyczą indywidualnych zamówień klientów. Realizacja produktów powtarzalnych odbywa się w sytuacji zamówienia przez klienta kolejnych egzemplarzy opracowanego urządzenia w celu ekspansji stacji zrobotyzowanych, natomiast zamierza Pan skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej jedynie w stosunku do kosztów poniesionych na opracowanie produktów prototypowych oraz tych części maszyn ekspansyjnych, która stanowią rozwinięcie prototypu.

Pana klientami są podmioty m.in z branży (...). W ramach działalności badawczo-rozwojowej w latach 2018 – 2023 wytworzył Pan szereg produktów spełniających kryteria działalności badawczo-rozwojowej. W latach kolejnych będzie Pan tworzył produkty spełniające kryteria działalności badawczo-rozwojowej o podobnym rodzaju.

Jednym z przykładowych projektów jakie realizuje Pan jest Robotyzacja i automatyzacja linii produkcyjnej – (...). Większość z zaprojektowanych i wykonanych przez Pana mechanizmów jest niespotykana, ponieważ były projektowane specjalnie pod specyficzne wymagania tego klienta oraz limitowaną dostępną powierzchnię instalacyjną. Również w swojej dotychczasowej w praktyce nie opracowywał Pan projektów takich funkcjonalności w ramach obróbki elementów jakie zażyczył sobie klient w ramach niniejszego zlecenia. Zaprojektował Pan od podstaw zrobotyzowany system produkcji, w skład którego wchodziły między innymi (...).

Schemat działania zrobotyzowanego systemu produkcji jest następujący. (...).

Istotnym oraz trudnym do zrealizowania oczekiwaniem klienta było (...). Do realizacji projektu dobrani zostali wykwalifikowani pracownicy z odpowiednim doświadczeniem i umiejętnościami.

Ze względu na zaawansowany stopień trudności podczas wykonywania prac musieli oni zdobywać nową wiedzę, szczególnie z zakresu projektowania oraz robotyki.

Klient przedstawiał Panu swoje oczekiwania co do efektu końcowego prac, natomiast pracownicy, a w szczególności pracownicy działu projektowego, musieli ocenić czy wszystkie pomysły klienta są możliwe do zrealizowania z punktu widzenia możliwości technicznych wykonania poszczególnych stanowisk w szczególności w zakresie zintegrowania i dostosowania poszczególnych stacji do standardów linii produkcyjnej istniejącej już w zakładzie klienta. Zakres tych prac wymagał od Pana pracowników samodzielnego, profesjonalnego opracowania konceptu stacji oraz analizy wszelkich zalet i wad stacji w procesie produkcyjnym. Pracownicy metodą prób i błędów opracowali nowe innowacyjne rozwiązania i funkcjonalności celem dostarczenia rozwiązań zgodnych z oczekiwaniami klienta. Po uzyskaniu warstwy technicznej, wykwalifikowana kadra projektowa przeprowadziła zakres szerokich testów, w tym sprawdziła, czy zaprojektowane funkcjonalności spełniają zamierzone cele i umożliwiają działanie poszczególnych elementów stanowiska w sposób zgodny z oczekiwaniami klienta. W przypadku, gdy wynik testów był pozytywny nowe funkcjonalności były wdrażane i kontynuowana była realizacji projektu. Gdy wynik ten był negatywny, zespół projektowy podejmował dalsze prace nad rozwojem funkcjonalności, by w jak najwyższym stopniu spełniała oczekiwania klienta.

Proces tworzenia stacji ulegał zmianom zarówno w fazie projektowania, jak również na etapie wykonywania stacji. Pracownicy, tacy jak wykonawcy, konstruktorzy i automatycy, na bieżąco dokonywali niezbędnych modyfikacji, bez zewnętrznych wytycznych. Jest to możliwe dzięki ich wysokiemu wykwalifikowaniu oraz nabytej wiedzy i umiejętnościom, które są sukcesywnie rozwijane w trakcie wykonywanych prac.

(...)

W wyniku prac powstało zatem nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania. Co równie istotne, rozwiązania zaproponowane przez Pana można w przyszłości rozwijać. Do osiągnięcia takich rezultatów Pana pracownicy musieli nabyć nowe i wykorzystać już posiadane wiedzę i umiejętności z zakresu budowy oraz programowania maszyn i urządzeń. Do realizacji prac dobrani zostali pracownicy posiadający niezbędne kwalifikacje, umiejętności i doświadczenie. Oprócz tego pracownicy musieli zdobyć nową wiedzę w celu odpowiedniego przeprowadzenia Projektu – w szczególności w zakresie procesów przemysłowych czy mechaniki i budowy maszyn, programowania.

Realizacja Projektu wymagała przeprowadzenia prac koncepcyjnych, opracowania specyficznych (nowych, dotychczas przez nich nie opracowywanych) projektów, schematów, planów wykonania. Podczas realizacji prac pracownicy stawali przed koniecznością zmierzenia się z sytuacją, w której w danym obszarze (w momencie definiowania wymagań) brakowało określonych informacji.

Sytuacja ta określana jest jako tzw. „niepewność badawcza” i jest charakterystyczna dla prac B+R. Wymagała ona od pracowników samodzielnego opracowania koncepcji danego rozwiązania, w tym rozważenia, czy jego opracowanie jest w ogóle możliwe przy użyciu zakładanych metod. W trakcie Projektu pracownicy musieli zatem poszukiwać nowej wiedzy, sprawdzać, czy jakiś efekt można osiągnąć w inny, nie znany im do tej pory sposób poprzez m.in badanie nowych rozwiązań technologicznych oraz opracowywanie nowych rozwiązań programistycznych pozwalających m.in. na automatyzację procesów, monitorowanie, zarządzanie i optymalizacje produkcją.

Zdarzyło się również, że pracownicy doszli do wniosku, iż osiągnięcie pewnych zakładanych rezultatów nie jest techniczne możliwe przy zakładanych parametrach, co również jest charakterystyczne dla prac B+R. W takich przypadkach pracownicy poszukiwali rozwiązań alternatywnych, które byłyby w stanie spełnić potrzeby Klienta.

A zatem, pozyskanie nowej wiedzy następowało na etapie planowania, a także już w trakcie realizacji dalszych prac, po zdecydowaniu się na wybrane rozwiązanie, w szczególności w momentach, kiedy prowadzone prace nie dawały oczekiwanego rezultatu i konieczna była zmiana czy dostosowanie założeń, parametrów itp. i poszukiwanie alternatywnych do pierwotnie przyjętych rozwiązań.

Kolejnym przykładowym projektem przez Pana realizowanym jest zrobotyzowany system (...).

Jednym z istotnych problemów jakie napotkał Pan w trakcie projektowania robotyzowanego systemu produkcji było (...). Rozwiązanie powyższych problemów wymagało opracowania przez Pana pracowników nie stosowanych dotąd prototypowych koncepcji.

Stworzenie zrobotyzowanego systemu do (...) osobowego, z uwagi na niedostępność wypracowanych sposobów rozwiązania problemu klienta w ramach dotychczasowego Pana warsztatu, wymagało zatem opracowania i wymyślenia od podstaw koncepcji całego rozwiązania, przy uwzględnieniu ww. specyficznych wymogów Klienta co do oczekiwanych funkcjonalności, konieczności zintegrowania stanowiska z całym, już funkcjonującym procesem technologicznym, a także z uwzględnieniem specyficznych warunków przestrzennych w zakładzie Klienta.

Kolejnym przykładowym projektem jakie realizuje Pan jest tester (...).

Całe urządzenie zostało zaprojektowane i zaprogramowane przez Pana dla tego konkretnego elementu i wymagało wymyślenia rozwiązań niewystępujących dotąd w Pana praktyce. Jednym z istotnych problemów jakie Pan napotkał w trakcie projektowania testera było (...). Pracownicy metodą prób i błędów opracowali kompletny, prototypowy system, który umożliwił wykonanie przez maszynę swojego zadania. Pracownicy nie korzystali przy tym z dostępnych na rynku czy w dotychczasowej Pana praktyce rozwiązań, rozwiązanie takie powstało dzięki inwencji Pana pracowników i wymagało przetestowania dziesiątek różnych pomysłów, aby efekt końcowy był w 100% zadawalający. Stworzenie testera (...), z uwagi na niedostępność wypracowanych sposobów rozwiązania problemu klienta w ramach dotychczasowego Pana warsztatu wymagało zatem opracowania i wymyślenia od podstaw koncepcji całego rozwiązania, przy uwzględnieniu ww. specyficznych wymogów Klienta co do oczekiwanych funkcjonalności, a także z uwzględnieniem specyficznych warunków przestrzennych w zakładzie Klienta.

Wszystkie Pana projekty charakteryzują się podobną do opisanej powyżej złożoności w szczególności w zakresie poszukiwania i opracowywania nowych rozwiązań technologicznych i informatycznych, wskutek czego nabywa i rozwija Pan specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Proces wykonania zamówienia zostaje zainicjowany przez zapytanie ofertowe otrzymane od klienta. Zapytanie ofertowe nie zawiera jednak szczegółowego opisu wykonania oczekiwanego produktu, instrukcji lub informacji o sposobie jego realizacji. Oznacza to, że zaprojektowanie oraz stworzenie zrobotyzowanego systemu produkcji, co jest bardzo kompleksowym procesem, leży w całości po Pana stronie. Co istotne, produkowane przez Pana zrobotyzowane systemy produkcji nie występują powszechnie na rynku, ponieważ ich specyfika polega na ścisłym dopasowaniu do potrzeb Klienta, przy zachowaniu nowatorskiego charakteru przez Pana nadawanego. Tym samym, innowacyjny charakter tego obszaru działalności implikuje także ponoszone przez Pana ryzyko porażki, tzn. uznania przez Klienta, że dany produkt nie odpowiada jego oczekiwaniom.

Otrzymuje Pan od klienta opis funkcjonalności jakie ma posiadać wykonana jednostka. W sytuacji wskazanych powyżej przykładowych dwóch pierwszych projektów są to między innymi: lokalizacja w procesie produkcji, dostępna powierzchnia instalacyjna, szczegółowy opis obecnego stanowiska pracy obsługiwanego przez człowieka i zakresu wykonywanego przez niego czynności, opis produktu podlegającego obróbce/montażowi na określonym stanowisku podlegającym automatyzacji, zakres prac jakie mają podlegać automatyzacji czy wytyczne specyfikacyjne strony procesowej takie jak np.: wymagania jakościowe oczekiwana dokładność montażu, wytrzymałość detalu podlegającego obróbce/montażowi, tryby pracy, język, elementy podlegające weryfikacji i notyfikacji niezgodności. Klient przedstawia ponadto wymagania dotyczące, dostępnych mediów, wymogów instalacyjnych czy dokumentacji wykonanego zamówienia.

Klient udzielając zamówienia nie określa zatem sposobu jego wykonania. W konsekwencji całkowite opracowanie zrobotyzowane tego systemu produkcji bądź jego modyfikacja spoczywa na Panu. W rezultacie powyższego to po Pana stronie leży opracowanie koncepcji, następnie całego projektu i zasad jego funkcjonowania, a następnie wyprodukowanie, programowanie i testowanie zrobotyzowanego systemu produkcji.

Jak wskazano powyżej, każdy zrobotyzowany system produkcji realizowany jest przez zatrudnione przez Pana w ramach umowy o pracę, osoby posiadające specjalistyczną wiedzę, doświadczenie oraz kwalifikacje niezbędne do wykonywania swoich obowiązków.

Każde zlecenie wymagające prac badawczo-rozwojowych jest wykonywane według określonego schematu w celu osiągnięcia oczekiwanych przez klientów parametrów, co jednoznacznie wskazuje, iż Pana działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.

Proces ten podzielony jest na etapy:

1) Faza powstania koncepcji projektu.

Klient przedstawia Panu swoje oczekiwania co do funkcjonalności zrobotyzowanego systemu produkcji, natomiast pracownicy, a w szczególności pracownicy działu projektowego, oceniają czy wszystkie pomysły klienta są możliwe do zrealizowania z punktu widzenia możliwości technicznych wykonania zrobotyzowanego systemu produkcji. Jest to faza, w której pracownicy będący projektantami posiadający wiedze z zakresu projektowania i budowy maszyn przystępują do opracowania założeń projektu. Faza ta ma charakter zupełnie autorski i niepowtarzalny, dotyczyć może ona jedynie danego zrobotyzowanego systemu produkcji. Pana pracownicy przygotowują wstępny zarys projektu końcowego. Na tym etapie powstają główne innowacje, tutaj tworzy się pierwsza koncepcja nowego rozwiązania. Zespół projektowy opracowuje oraz na dalszym etapie testuje czy stworzona funkcjonalność zaprojektowana według koncepcji zespołu projektowego realizuje zamierzone cele indywidualnego klienta. Na tym etapie następuje również analiza zdolności, w której sam musi Pan zdecydować, czy jest w stanie zrealizować dane zamówienie klienta.

2) Następnie na podstawie opracowanej koncepcji zostaje przygotowany wstępny projekt zrobotyzowanego systemu produkcji oraz koncepcja jego oprogramowania.

Sam projekt tworzony jest w specjalistycznych narzędziach informatycznych, które w połączniu z innym oprogramowaniem umożliwiają przeprowadzenie symulacji działania zrobotyzowanego systemu produkcji, a przez to pierwsze wykrycie ewentualnych nieprawidłowości. W tym celu, wykwalifikowana kadra projektowa przeprowadza zakres szerokich testów, w tym sprawdza, czy zaprojektowane funkcjonalności spełniają zamierzone cele. W przypadku, gdy wynik testów jest pozytywny nowe funkcjonalności są wdrażane do produkcji. Gdy wynik ten jest negatywny, zespół projektowy podejmuje dalsze prace nad rozwojem projektu, by w jak najwyższym stopniu spełniał oczekiwania klienta. W ramach realizowanych na tym etapie czynności badawczo-rozwojowych pracownicy stają przed zagadnieniami badawczymi, których rozwiązanie pozwoli na opracowanie czy to zupełnie nowych funkcjonalności, które można będzie zaimplementować w istniejących bądź przyszłych zrobotyzowanych systemach produkcji, czy też na połączenie istniejących funkcjonalności w innowacyjny sposób, umożliwiający uzyskanie produktu o cechach spełniających końcowe wymagania klienta. W ramach tych zagadnień badawczych pracownicy rozwiązują poszczególne problemy i weryfikują hipotezy. Muszą przy tym wybrać odpowiednie metody, które pozwolą czy to na tworzenie nowych rozwiązań, czy integrację nowych funkcjonalności z aplikacjami oraz infrastrukturą oraz określić w jaki sposób rozwiązanie to zostanie zbudowane. Koncepcja na tym etapie ma charakter autorski, konstruktor nie korzysta z gotowych szablonów, nie kopiuje dostępnych rozwiązań (jako całości). W szczególności nie wiadomo jak dokładnie będą wyglądały procesy, konstrukcja narzędzi oraz warstwa programistyczna linii produkcyjnej.

Podkreślić należy, iż rezultat prac podejmowanych w prowadzonych przez Pana projektach zawsze jest niepewny. Może dojść do kilku interakcji prac i żadna może nie dać pożądanego rezultatu. Jednak nawet wtedy, gdy nowa funkcjonalność lub proces zostały przekazane do produkcji, nadal często zachodzi konieczność rozwiązywania problemów technicznych, a niektóre z nich mogą wymagać dalszych prac badawczo-rozwojowych. Tego rodzaju prace podejmowane na zasadzie „sprzężenia zwrotnego” (…), zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w podręczniku Frascati z 2015 r., kwalifikowane są również do projektów badawczo-rozwojowych.

Budowanie sekwencji ruchów robotów wymaga ogromnego zaangażowania koncepcyjnego i ma dla procesu produkcyjnego kluczowe znaczenie. To w jaki sposób robot będzie się poruszał definiuje jego położenie oraz czas pracy. Jednocześnie programiści i automatycy analizując zaprojektowane procesy, trajektorie ruchów i planowaną do zastosowania konstrukcję mechaniczną, tworzą całkowicie nowe oprogramowanie (prototyp oprogramowania) do zarządzania funkcjonowaniem zrobotyzowanego systemu produkcji. Takie oprogramowanie jest tworzone w ramach każdego projektu odrębnie (dla każdej linii produkcyjnej indywidualnie), z uwzględnieniem charakterystyki konkretnej linii produkcyjnej i nie jest stosowane w jakiejkolwiek innej linii produkcyjnej niż ta, która ma być efektem realizacji danego projektu (oprogramowanie ma w praktyce charakter niepowtarzalny).

3) Na podstawie opracowanego projektu/koncepcji, pracownicy posiadający doświadczenie, kwalifikacje lub wykształcenie z dziedziny konstrukcji i budowy maszyn oraz urządzeń przystępują do realizacji projektu.

Pracownicy zgodnie z projektem przygotowują elementy i je łączą. W ramach tego etapu pracownicy tworzą również oprogramowanie dla maszyn bądź urządzeń, oparte o indywidualnie przygotowany kod źródłowy, które stanowiło będzie podstawę jej funkcjonowania. Oprogramowanie tworzone jest w specjalistycznym środowisku informatycznym przez pracowników posiadających odpowiednie kompetencje. W ramach każdego realizowanego projektu oraz w oparciu o oryginalne rozwiązania opracowywane w trakcie prac przez pracowników, powstają autorskie metody, które następnie są stosowane w sprzedawanym klientowi zrobotyzowanym tym systemie produkcji. Innowacje oraz nowe rozwiązania wprowadzane są nie tylko na etapie projektowania zrobotyzowanych systemów produkcji, lecz również na etapie ich budowy, z uwagi na wyzwania techniczne i technologiczne pojawiające się w trakcie wykonywania niejednokrotnie zupełnie nowych, z punktu widzenia rozwiązań stosowanych na rynku oraz dotychczasowej Pana praktyki, założeń. Wyzwania te pojawiają się w trakcie bieżącej realizacji prac z uwagi na brak możliwości przewidzenia na etapie projektowania zrobotyzowanych systemów produkcji wszystkich trudności, z jakimi przyjdzie się mierzyć jej wykonawcom na etapie jej budowy.

4) Kiedy cały zrobotyzowany system produkcji jest gotowy następuje faza testów, podczas której przeprowadzane są próby działania zrobotyzowanego system produkcji.

Często początkowe testy kończą się niepowodzeniem co wymaga wprowadzania poprawek i usprawnień. Cechą budowy maszyn i urządzeń jest bowiem nieprzewidywalność i ryzyko niepowodzenia, które w momencie wystąpienia wymaga od Pana pogłębienia analiz oraz nowych prób. Czynności w zakresie ustawiania, kalibrowania parametrów opracowanego i wykonanego prototypu linii produkcyjnej polegają na rozwiązywaniu nietypowych problemów napotkanych w trakcie rozruchu prototypu linii produkcyjnej (np. problemy związane z wykonywanymi procesami, czy dotyczące warstwy programistycznej). Pracownicy - wykorzystując posiadaną wiedzę oraz pozyskując nową wiedzę rozwiązują skomplikowane problemy w działaniu prototypu zrobotyzowanego systemu produkcji. Pracownicy muszą samodzielnie opracować koncepcje rozwiązania tych problemów oraz wdrożyć wszystkie opracowane rozwiązania, aż do momentu prawidłowego ustawienia parametrów linii. Co warto podkreślić - pracownicy w tym zakresie rozwiązują problemy w funkcjonowaniu zrobotyzowanego systemu produkcji, co do których nie wypracowano wcześniej modelowych rozwiązań. Zrobotyzowany system produkcji jest testowany z użyciem dostarczonych przez klienta komponentów, które mają być produkowane na finalnej wersji linii (produkcja testowa). Przeprowadzane testy każdorazowo dotyczą innego rodzaju prototypu linii a także innego komponentu, który ma być produkowany, innych rodzajów stacji i procesów. Wymagają więc zarówno wykorzystywania już posiadanej wiedzy, jak również pozyskiwania wiedzy w zakresie m.in. mechaniki, robotyki, automatyki i tworzenia oprogramowania.

Co istotne - nie występują modelowe rozwiązania określonych problemów z funkcjonowaniem linii na tym etapie. Finalna wersja systemu w ramach każdego projektu - ma charakter niepowtarzalny. W rezultacie realizacji każdego projektu powstaje proces produkcyjny, który stanowi całkowitą nowość w skali rynku.

5) Po zakończonej pozytywnie fazie testów następuje faza kontroli jakości oraz wdrożenia u klienta.

Każdy z powyższych elementów procesu stanowi ciąg przyczynowo – skutkowy. Za opracowanie całego zrobotyzowanego systemu produkcji odpowiada jedynie Pan. To Pan tworzy innowacyjne rozwiązania, które implementuje w ostateczny kształt urządzenia. Dzięki temu jest ono niepowtarzalne i za każdym razem stanowi nowy produkt, nie posiadający elementów odtwórczych. Powyższy opis procesu wykonania zlecenia uzasadnia także wyrażoną powyżej tezę, że produkty trafiające do Klienta nie występują powszechnie na rynku, gdyż każdy produkt posiada cechy charakterystyczne jedynie dla niego.

Realizuje Pan projekty, które nie powielają typowych koncepcji, a zapewniają nowoczesne i innowacyjne produkty w dziedzinie budowy zrobotyzowanych systemów produkcji. Kierunek prac badawczo-rozwojowych nad każdym zamówieniem prowadzonych przez Pana wyznacza zmieniająca się sytuacja na konkurencyjnych rynkach lub konkretne zamówienie klienta, a także dążenie do utrzymania najwyższej jakości produktów i procesów technologicznych.

Stale monitoruje Pan rynek materiałów oraz dostępność nowych rozwiązań technologicznych w zakresie automatyzacji produkcji. Źródłem pomysłów jest analiza rynku oraz potrzeby zgłaszane przez klientów. Twórczy charakter ma zatem nie tylko praca wykonywana przez takich pracowników jak projektanci, lecz również przez jej wykonawców. Innowacje polegają zarówno na tworzeniu nowych, jak i na udoskonalaniu już istniejących rozwiązań, celem dostosowania efektu końcowego zrobotyzowanego systemu produkcji do zamówienia klienta. Pracownicy, tacy jak wykonawcy, konstruktorzy i automatycy, łączą i wykorzystują dostępną wiedzę oraz umiejętności, m.in. z zakresu mechaniki, techniki, robotyki, automatyki, fizyki, inżynierii, sztuki budowlanej, co jest nakierowane docelowo na utworzenie nowatorskiego produktu posiadającego funkcjonalności określone przez klienta. Dany projekt ulega zmianom zarówno w fazie projektowania, jak również na etapie wykonywania zrobotyzowanego systemu produkcji. Pracownicy, tacy jak wykonawcy, konstruktorzy i automatycy, programiści na bieżąco dokonują niezbędnych modyfikacji, bez zewnętrznych wytycznych. Jest to możliwe dzięki ich wysokiemu wykwalifikowaniu oraz nabytej wiedzy i umiejętnościom, które są sukcesywnie rozwijane w trakcie wykonywanych prac.

Przedmiotem prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez Pana są więc prace mające na celu poszukiwanie, projektowanie, opracowywanie nowych i udoskonalonych produktów oraz procesów technologicznych. Prace opisane powyżej, polegające na projektowaniu, budowie i programowaniu zrobotyzowanych systemów produkcji stanowią działalność badawczo-rozwojową w zakresie prac rozwojowych, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Podejmowana działalność:

•ma charakter twórczy - gdyż jej celem jest stworzenie nowych, oryginalnych rozwiązań, niepowielanych wcześniej w Pana praktyce;

•prowadzona jest w sposób systematyczny – w sposób metodyczny, uporządkowany i zaplanowany, a charakter działalności świadczy, iż w taki sam sposób będą prowadzone również w przyszłości;

•obejmuje prace rozwojowe, w ramach których wykorzystuje Pan dostępna i posiadaną wiedzę i umiejętności, łączy je i kształtuje w celu projektowania i tworzenia nowych produktów; wykorzystanie i łączenie posiadanej obecnie wiedzy prowadzi do powstania wartości dodanej w postaci nowej koncepcji;

•nie stanowi rutynowych i okresowych zmian w produktach.

Przedmiot Pana działalności gospodarczej opisany w niniejszym wniosku stanowi działalność twórczą podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania tych zasobów do tworzenia nowych zastosowań.

Działalność badawczo-rozwojowa w zakresie prac rozwojowych prowadzona była w latach, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 oraz planowane jest jej prowadzenie w latach następnych.

W konsekwencji powyższego podejmowane przez Pana działania polegające na projektowaniu, budowie i programowaniu zrobotyzowanych systemów produkcji były, są i będą pracami rozwojowymi. Prace rozwojowe prowadzone są na każdym z etapów od opracowania danego projektu, od etapu koncepcji do etapu testów. Każdy z projektów prowadzony jest oddzielnie, niezależnie od równolegle opracowywanych a przez to prace rozwojowe prowadzone są w zakresie każdego skonkretyzowanego projektu. Każdy z dotychczasowych projektów zakończył się wynikiem pozytywnym polegającym na opracowaniu innowacyjnego zrobotyzowanego systemu produkcji jak również stworzeniu oryginalnego i niepowtarzalnego oprogramowania dla konkretnego zrobotyzowanego systemu produkcji. W związku z realizacją projektów na indywidulane zamówienia klientów, były one następnie sprzedawane kontrahentowi.

Mając na uwadze powyżej opisany stan faktyczny wnioskodawca oświadcza, że:

•nie prowadzi Pan działalności w zakresie badań naukowych;

•w ramach działalności nie prowadzi Pan innych prac niż rozwojowe, które mają być rozliczone w ramach ulgi B+R;

•w ramach realizowanej działalności badawczo-rozwojowej, ponosi Pan koszty uzyskania przychodu stanowiące koszty materiałów i surowców (materiały, części, podzespoły jak w wykazie poniżej). Posiada Pan odrębną dla każdej opracowanej maszyny bądź urządzenia, ewidencję kosztów materiałów i surowców, wykorzystanych podczas budowy maszyny. Koszty te stanowią wartości fakturowe nabytych materiałów. Ewidencja zawiera jedynie koszty materiałów wykorzystywanych do danej budowanej maszyny;

•chce Pan ponadto zaliczyć do kosztów kwalifikowanych wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przez Pana w celu wykonywania działalności badawczo-rozwojowej lub też pracowników, którzy w zakresie swoich obowiązków mają zadania związane z działalnością badawczo-rozwojową zgodnie w prowadzoną przez Pana ewidencją czasu pracy, w której wskazano czas pracy poświęcony na realizację projektów B+R. Koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło stanowią należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 13 ust. 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do zakresu kosztów kwalifikowanych rozliczanych w ramach ulgi badawczo-rozwojowej wskazanych w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT włączył Pan również należności z tytułu: ekwiwalentów za niewykorzystany urlop, wynagrodzenia za czas choroby, urlopu, lub innej nieobecności pracowników. Jako koszty kwalifikowane rozliczane w ramach ulgi B+R będzie Pan rozliczał koszty wynagrodzeń, wraz ze sfinansowanymi przez płatnika składkami z tytułu tych należności określonymi w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz finansowane przez pracodawcę wpłaty na pracownicze plany kapitałowe (PPK); z wyłączeniem składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Solidarnościowy oraz wpłat na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Ponadto oświadcza Pan, że:

•chce Pan skorzystać z możliwości zastosowania ulgi badawczo–rozwojowej za lata 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 oraz lata kolejne;

•nie prowadzi Pan działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej;

•zamierza Pan korzystać z odliczenia kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania;

•prowadzi i będzie prowadził Pan ewidencję pozwalającą wyodrębnić koszty działalności w zakresie opisanym powyżej;

•prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów, w której wyodrębnił Pan koszty kwalifikowane działalności opisanej we wniosku w celu skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w kolumnie 16 podatkowej książki przychodów i rozchodów wpisuje Pan koszty, które chce uznać za koszty kwalifikowane;

•nie posiada Pan/nie posiadał Pan statusu centrum badawczo–rozwojowego;

•koszty kwalifikowane nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym;

•w latach podatkowych, za które chciałby Pan skorzystać z ulgi B+R nie korzystał Pan ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b ww. ustawy;

•nie uzyskał Pan dotychczas żadnych zwrotów wydatków ponoszonych na działalność w zakresie opisanym powyżej;

•pokrywa Pan koszty realizacji prac badawczo-rozwojowych z własnych środków i nie otrzymuje żadnych dotacji unijnych na realizację projektów kwalifikujących się do ulgi badawczo-rozwojowej;

•Pana działalność ukierunkowana jest na nowe odkrycia (działalność nowatorska - umożliwia pozyskanie nowej wiedzy, w szczególności w kontekście rozwoju nowych koncepcji i pomysłów związanych z projektowaniem nowych produktów lub procesów), oparta jest ponadto na oryginalnych koncepcjach i hipotezach (działalność twórcza wykluczająca wszelkie rutynowe, odtwórcze działania związane np. ze zmianami w produkcie), ponieważ przystępując do realizacji każdej z maszyn bądź urządzeń nie znał Pan założeń ich funkcjonowania. To z kolei prowadziło do zdobycia nowej wiedzy w zakresie sposobów funkcjonowania opracowywanych rozwiązań;

•efektem Pana działalności jest projektowanie i tworzenie produktów które - w stosunku do dotychczasowej Pana działalności - mają nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter oraz w znacznym stopniu odróżniają się od tych dotychczas funkcjonujących w ofercie prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej albo w ogóle w praktyce gospodarczej;

•indywidualne zamówienie klienta dotyczące stworzenia nowego zrobotyzowanego systemu produkcji są stałym elementem Pana działalności gospodarczej;

•mając na uwadze podział procesu twórczego na etapy: koncepcja, projekt, realizacja, testy; oraz ilość elementów, od których zależy powodzenie projektu np. możliwości techniczne i wytrzymałościowe opracowanych zrobotyzowanych systemów produkcji na pierwszych etapach brak jest pewności co do wyniku końcowego. Dlatego też na każdym etapie należy liczyć się z niepowodzeniem w realizacji danego projektu, co wymusza weryfikację i przyjęcie nowych założeń. Po fazie realizacji następuje faza testów, podczas której może okazać się, że założenie przyjęte na etapie koncepcji i projektu było błędne. Wówczas może okazać się, że konieczna jest weryfikacja projektu oraz poprawa niektórych elementów lub całości. W konsekwencji słuszne jest stwierdzenie, iż przystępując do realizacji maszyn i urządzeń brak było pewności co do wyniku końcowego;

•przystępując do realizacji zlecenia nie posiada Pan wiedzy na temat zarówno zasad funkcjonowania jak i materiałów koniecznych dla wykonania automatyzacji procesu produkcji. Wiedza ta jest pozyskiwana wraz z tworzeniem koncepcji, rozwojem projektu i opracowaniem jego kolejnych elementów. Otrzymana w ten sposób technologia pozwalająca na automatyzację wyżej wymienionych elementów stanowi nową wiedzę, która swój wyraz znajduje w prawidłowo funkcjonującym prototypie. Wiedza ta może zostać powielona poprzez budowę kolejnych zautomatyzowanych systemów produkcji.

W uzupełnieniu wniosku z 5 sierpnia 2024 r. wskazuje Pan, że działalność w zakresie modyfikacji zrobotyzowanych systemów produkcji stanowi bardzo mały procent Pana działalności i zdecydował Pan o nierozliczaniu kosztów prac badawczo-rozwojowych podejmowanych w celu modernizacji zrobotyzowanych systemów produkcji.

Przedmiotem pytania pierwszego jest wyłącznie działalność w zakresie tworzenia niepowtarzalnych prototypów zrobotyzowanych systemów produkcji.

Wnioskiem nie są objęte czynności w zakresie rozwijania i modernizacji stworzonych uprzednio prototypów zrobotyzowanych systemów produkcji.

Rozliczał się Pan i będzie rozliczał się Pan w formie podatku liniowego.

Koszty będące przedmiotem pytania drugiego stanowiły/stanowią i będą stanowić koszty uzyskania przychodów w latach podatkowych, za które chce Pan skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej.

Przedmiotem wniosku są następujące poniesione przez Pana koszty. Podobne koszty będą rozliczane w ramach prac badawczo-rozwojowych w latach przyszłych.

•Części elektryczne (...);

•Części mechaniczne (...);

•Części mechaniczne prefabrykowane (...) itp.;

•Części pneumatyczne (...) itp.

Zamierza Pan zaliczyć do kosztów kwalifikowanych również koszty wynagrodzeń z tytułu usprawiedliwionej nieobecności pracowników. W Pana opinii zastosowanie znajdzie interpretacja ogólna. Jeżeli w opinii Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej do opisanego we wniosku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego zastosowanie znajdzie wskazana powyżej interpretacja ogólna, uprzejmie wnosi Pan o wydanie stosownego postanowienia.

Pytania (doprecyzowano w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy Pana działalność polegająca na projektowaniu i budowie zrobotyzowanych systemów produkcji oraz podejmowana w sposób przedstawiony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowi/będzie stanowiła działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 i 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 października 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r., a w konsekwencji czy przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 26e ust 2. ustawy?

2.Czy koszty ponoszone przez Pana w związku z projektowaniem i budową zrobotyzowanych systemów produkcji opisane w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym stanowią i będą stanowiły koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 26e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Niniejsza interpretacja nie rozstrzyga o możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów wynagrodzeń pracowników za czas choroby i urlopu lub innych usprawiedliwionych nieobecności pracowników. W tym zakresie Pana wniosek jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

Pana zdaniem czynności podejmowane przez Pana w ramach projektowania i budowy zrobotyzowanych systemów produkcji stanowią działalność badawczo-rozwojową, w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji przysługuje Panu prawo do skorzystania z dodatkowego odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 26e tej ustawy.

Ad 2

Pana zdaniem koszty działalności B+R, w zakresie kosztów wynagrodzeń pracowników, materiałów i surowców ponoszone przez Pana w ramach działalności badawczo-rozwojowej stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 26e ust. 2 ustawy.

Uzasadnienie

Ad 1

Zgodnie z definicją działalności badawczo-rozwojowej zawartą w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oznacza ona działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Natomiast definicja prac rozwojowych zawarta w ustawie w podatku dochodowym od osób fizycznych odsyła do art. 4 ust. 3 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którym prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Pana zdaniem, prace opisywane we wniosku stanowią działalność B+R (prace rozwojowe) i w konsekwencji, koszty kwalifikowane tych prac objęte są ulgą B+R. Wobec powyższego, odnosząc się do kwestii będącej przedmiotem niniejszego wniosku należy wskazać, że w celu skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, należy w pierwszej kolejności przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową.

Jak wskazano powyżej, w Pana ocenie, prowadzone przez Pana prace polegające na wykonywaniu na zamówienie klienta zrobotyzowanych systemów produkcji z poziomem funkcjonalności dostosowanym do oczekiwań klienta z wykorzystaniem innowacyjnych rozwiązań powstających zarówno w fazie projektowej, jak i w fazie wykonawczej procesu wykonywania zamówienia, wpisują się w prace rozwojowe. Opisywana działalność prowadzi do stworzenia nowych produktów, cechujących się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii. Proces produkcji danego produktu nie jest w żadnym stopniu mechaniczny lub zrutynizowany, ale wymaga aktywnego i twórczego podejścia dla umożliwienia wykonania zamówienia, zgodnego z opisem parametrów końcowych zamówienia sporządzonym przez klienta. Każdorazowo realizacja zamówienia, zarówno na etapie jej projektowania, jak i na etapie jego budowy, nieodłącznie związana jest z wykorzystaniem i łączeniem dostępnej pracownikom, takim jak projektanci, konstruktorzy, automatycy, wykonawcy, programiści bądź inni pracownicy, wiedzy oraz umiejętności, i co do zasady wymusza nabycie nowych informacji i umiejętności lub ich twórcze i niekonwencjonalne wykorzystanie i połączenie. Projekt powstający w oparciu o zamówienie klienta jest mu sprzedawany. Podkreślenia wymaga, że każdy wykonywany przez Pana zrobotyzowany system produkcji jest realizowany w oparciu o zamówienie klienta, jest projektowane i dostosowywane z uwzględnieniem jego potrzeb. W Pana ocenie działalność w zakresie projektowania, budowy i uruchamiania zrobotyzowanych systemów produkcji, obejmuje działalność badawczo-rozwojową, stanowiącą prace rozwojowe. Spełnia ona następujące kryteria:

•działalność stanowi działalność twórczą,

•działalność podejmowana jest w sposób systematyczny,

•celem działalności jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań,

•działalność polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług,

•działalność nie stanowi rutynowych i okresowych zmian, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

KRYTERIUM TWÓRCZOŚCI

Odnosząc się do kryterium twórczości, należy zaznaczyć, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "twórczy", co oznacza, iż zgodnie z teorią wykładni prawa należy odwołać się do znaczenia tego słowa w języku słownikowym i potocznym w celu jego zrozumienia i zastosowania. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego charakter twórczy oznacza "tworzący lub mający zdolność tworzenia, mający na celu tworzenie, odkrywczy". Warto również sięgnąć do Objaśnień podatkowych z 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów pochodzących z prawa własności intelektualnej, tj. IP Box. Przedmiotowe objaśnienia dotyczą innej ulgi podatkowej, jednakże definicja działalności badawczo-rozwojowej jest wspólna zarówna dla ulgi IP Box, jak i dla ulgi na działalność badawczo-rozwojową, która została przewidziana w art. 26e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazano w Objaśnieniach podatkowych, za działalność twórczą uznaje się działalność, której rezultat jest odpowiednio ustalony, przez co może odbyć się w dowolnej formie; ma charakter indywidualny, w związku z tym nie jest wynikiem wyłącznie mechanicznych działań, ale kreatywnych procesów myślowych; oraz ma charakter oryginalny tzn. stanowi nowy twór, przy czym oryginalność należy rozpatrywać retrospektywnie (tzn. rezultat pracy nie jest twórczy, w sytuacji, w której istnieje identyczne, uprzednio stworzone już dzieło). Ponadto, zostało wskazane, że: "na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika". (Objaśnienia, s. 12-13).

W doktrynie prawa autorskiego skupiającego się wokół tego zagadnienia podkreśla się, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu (zob. J. Barta. R. Markiewicz, Cecha twórczości i indywidualności, (w:) Prawo autorskie, Wolters Kluwer, rozdział 1.3). Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Rezultat działalności twórczej powinien być odpowiednio ustalony, co może odbyć się w dowolnej formie (niezależnie od sposobu wyrażenia). Przez ustalenie rezultatu działalności twórczej należy rozumieć jego uzewnętrznienie. Rezultat działalności powinien mieć charakter indywidualny, tj. nie może być wynikiem wyłącznie mechanicznych działań, lecz powinien być skutkiem określonych procesów myślowych, wymagających od twórcy kreatywności. Cechować go powinien oryginalny charakter, to jest wnoszący obiektywnie nową wartość, jako nowy wytwór intelektu, przy czym oryginalność należy rozpatrywać wstecznie (co oznacza, że rezultat pracy nie jest twórczy, jeżeli istnieje identyczne, uprzednio stworzone dzieło). W Objaśnieniach wskazano „Twórczy charakter prac to między innymi opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidacje nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony. Twórczym charakterem prac może być w szczególności także, opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku, gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna” (Objaśnienia, s. 13).

Istotą działalności prowadzonej przez Pana jest tworzenie innowacyjnych zrobotyzowanych systemów produkcji więc prowadzenie twórczej działalności, która opiera się na oryginalnych, wypracowanych przez Pana i jej pracowników, niekonwencjonalnych koncepcjach, hipotezach i rozwiązaniach. To te cechy Pana działalności decydują o jego istnieniu, wyznaczając i definiując charakter Pana działalności. Innowacje tworzone przez Pana nie są przypadkowym efektem ubocznym innych projektów, lecz kluczowym elementem prowadzonej przez Pana działalności.

Zarówno działalność dotycząca projektowania i budowy zrobotyzowanych systemów produkcji, jak i prac research and development, opiera się tworzeniu nieszablonowych i twórczych rozwiązań. Działania te nie są rutynowe lub odtwórcze, i w przypadku modyfikacji znacząco wykraczają poza typowe zmiany w produkcie. W świetle powyższego Pana działalność ma charakter twórczy, ponieważ Pana prace składają się na projektowanie i budowę, zrobotyzowanych systemów produkcji w szczególności opracowywanie całościowej koncepcji maszyny bądź urządzenia, tworzenia nowego oprogramowania maszyny bądź urządzenia, tworzenie dokumentacji technicznej, przeprowadzanie testowania, analiz. Działalność ta ma za cel opracowywanie i wdrażanie nowych technologii wykorzystywanych w branży, a każdy projekt jest oryginalny i indywidualny.

Każdy z projektów jest tworzony dla zaspokojenia zindywidualizowanych potrzeb klienta, a to zaś powoduje konieczność sięgania po innowacyjne, dotychczas niewykorzystywane rozwiązania, których zastosowanie pozwoli zbudować zrobotyzowany system produkcji wykonujący funkcje określone każdorazowo przez klienta.

Wobec tego, każdy produkt jako rezultat pracy stanowi nowe rozwiązanie techniczne, dotychczas niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej. Wniosek, iż Pana prace odznaczają się twórczym charakterem wynika również z celu i zakresu realizowanych prac, ponieważ prowadzą one w założeniu do powstania nowego, oryginalnego produktu, lub jego innowacyjnej modyfikacji który znajduje zastosowanie w działalności gospodarczej klientów. Jednocześnie, realizowane prace oparte są o wiedzę, umiejętności i inwencję pracowników oraz o testy i wdrożenie samodzielnie zaprojektowanych i wykonanych maszyn i urządzeń bądź oprogramowania (prace nie polegają na nabywaniu i implementowaniu gotowych rozwiązań). W opisywanym stanie faktycznym, kształt i parametry maszyn są definiowane w całości przez Pana od etapu koncepcyjnego. W przykładzie budowy od podstaw zrobotyzowanych systemów produkcji Klient przedstawia założenia jakie czynności ma wykonywać maszyna i jakie elementy mają podlegać obróbce za pomocą danej maszyny czy urządzenia a do Pana zadań należy zaprojektowanie i wykonanie zrobotyzowanego systemu produkcji, który będzie w stanie wykonać wyszczególnione przez klienta czynności w określonym przez klienta czasie cyklu, z określoną dokładnością.

KRYTERIUM SYSTEMATYCZNOŚCI

Kryterium Systematyczności również nie posiada ustawowej definicji. Systematyczny charakter działalności oznacza, że nie ma ona charakteru jednorazowego, lecz jest prowadzona w sposób zorganizowany, z nastawieniem na jej ciągłe prowadzenie w przyszłości (tak, np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2018 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.330.2017.1.JS, zgodnie z którą: "z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Przesłankę tę należy rozumieć jako zakaz obejmowania ulgą incydentalnych działań podatnika". Warto również wskazać stanowisko Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z 12 stycznia 2021 r. (znak: 0112-KDIL2-1.4011.833.2020.2.KF), który stwierdził, że działalność badawczo-rozwojowa musi być także podejmowana w systematyczny sposób, czyli istotne jest bieżące prowadzenie prac badawczo-rozwojowych podjętych w przeszłości, jak i rozpoczęcie działań badawczo-rozwojowych przy jednoczesnym założeniu, że podatnik w przyszłości będzie dalej podejmował i realizował prace tego rodzaju. Przesłankę tę należy zatem rozumieć jako niemożność uznania za działalność badawczo-rozwojową incydentalnych działań podatnika".

Odnosząc powyższe do przedstawionej przez Pana działalności należy wskazać, że prace badawczo-rozwojowe w Pana strukturze prowadzone są w sposób metodyczny, zaplanowany, zorganizowany i ciągły. Nie mają one charakteru jednorazowego lub przypadkowego, co świadczy o ich systematycznym charakterze. Podejmowane przez Pana działania są wzajemnie powiązane i prowadzą do stworzenia nowego, indywidulanego zautomatyzowanego i zoptymalizowanego procesu produkcyjnego. Działalność prowadzona przez Pana w zakresie realizowanych projektów jest zaplanowana formalnie i uwzględniona w budżecie. Przeprowadzana jest w sposób zaplanowany, przy użyciu określonych zasobów ludzkich i finansowych, z określonym celem w postaci stworzenia konkretnego, autorskiego zautomatyzowanego i zoptymalizowanego systemu produkcyjnego. Realizuje Pan zamówienia klientów w podziale na projekty i według określonego harmonogramu, a prowadzone prace mają charakter systematyczny. Wykonuje Pan zrobotyzowane systemy produkcji (prowadzi tego rodzaju projekty) w sposób zorganizowany, w ciągu każdego roku podatkowego. Proces wykonywania zamówień jest długotrwały. W toku prac wykorzystywana jest wiedza pozyskana przez pracowników w ramach już zrealizowanych projektów, w szczególności do tworzenia nowych rozwiązań technicznych. Należy jednak podkreślić, że zasoby te są każdorazowo pogłębiane na potrzeby realizacji danego projektu pod indywidualne zamówienie, bo – jak wyjaśniano wcześniej – każda realizacja jest zindywidualizowana, jest wyrazem wymagań klienta i wymaga innych rozwiązań. W rezultacie, działalność prowadzona przez Pana, opisana w opisie stanu faktycznego nie ma charakteru incydentalnego, lecz zaplanowany i zorganizowany oraz jest prowadzona w sposób ciągły. Prowadzone prace nad poszczególnym zamówieniem charakteryzują się niepewnością badawczą i nieprzewidywalnością, tj. członkowie zespołu projektowego pracujący nad stworzeniem zindywidualizowanego, dostosowanej do potrzeb klienta zrobotyzowanego systemu produkcji, muszą zmierzyć się z problemem opracowania koncepcji danego rozwiązania/funkcjonalności, która nie posiada jeszcze modelowego sposobu postępowania, w tym rozważenie czy opracowanie rozwiązania jest możliwe przy użyciu zakładanych metod. Na każdym etapie opracowywania jej nowej funkcjonalności istnieje niepewność co do końcowego rezultatu prac, a w rezultacie – co do powodzenia całego projektu. Prace są nieprzewidywalne w zakresie kosztów i czasu. Pana działalność opiera się w głównej mierze na realizacji innowacyjnych projektów na specjalne zamówienie klientów. Pana prace nad poszczególnymi zamówieniami są zindywidualizowane i dopasowane do konkretnego, z góry założonego celu. Każde zamówienie różni się od pozostałych i wymaga indywidualnego podejścia w jej realizacji. Pomimo, że całość realizowanych projektów powstaje na zamówienie konkretnych klientów, to odpowiada Pan za opracowanie koncepcji ich działania oraz za ich wykonanie. Klient zamawiając dany produkt przedstawia swoje oczekiwania co do zarysu efektu końcowego prac, natomiast to Pana zadaniem jest opracowanie takich rozwiązań, które umożliwią jego stworzenie. Przy czym wskazać należy, że po przedstawieniu przez klienta swoich oczekiwań, Pana projektanci oceniają czy i na ile możliwa jest ich realizacja z punktu widzenia możliwości technicznych. Do momentu zakończenia testów mających na celu sprawdzenie czy został osiągnięty zamówiony poziom funkcjonalności, a także czy wszystkie elementy działają sprawnie, nie ma Pan pewności co do wyniku końcowego prowadzonych prac. W toku wykonywania prac zamówionego produktu napotykane są różnego rodzaju trudności i przeszkody techniczne, które skutkują koniecznością modyfikowania przyjętych wcześniej założeń. Założeniem prowadzonych prac research and development jest poszukiwanie nowych, twórczych rozwiązań, mających na celu wypracowywanie oraz wprowadzanie nowych funkcjonalności do wykonywanych zrobotyzowanych systemów produkcji. Prace prowadzone są w oparciu o metodę prób i błędów. Istotą tych prac jest działanie w warunkach niepewności oraz brak pewności co do wyniku końcowego.

ZWIĘKSZENIE ZASOBÓW WIEDZY I WYKORZYSTYWANIE AKTUALNIE DOSTĘPNYCH ZASOBÓW WIEDZY

Pana działania w obszarze B+R dążą również do zwiększenia zasobów wiedzy oraz ich wykorzystania do tworzenia nowych zastosowań. Wraz z każdym projektem, którego opracowanie wymaga indywidualnego podejścia, tworzy nowe zastosowania, a przez to zgłębia zasoby wiedzy, rozwija specyficzną wiedzę oraz umiejętności, które mogą zostać wykorzystane przy kolejnych projektach budowy zrobotyzowanych systemów produkcji. Opisana powyżej działalność prowadzona przez Pana i dotycząca tworzenia nowych zrobotyzowanych systemów produkcji oraz prac research and development, ukierunkowana jest na nowe odkrycia, to jest na tworzenie nowych innowacyjnych produktów oraz rozwiązań w nich wykorzystywanych - działalność ta ma charakter nowatorski, ponieważ umożliwia i polega na pozyskiwaniu nowej wiedzy, w szczególności w kontekście rozwoju nowych koncepcji, pomysłów i rozwiązań związanych z projektowaniem i wykonywaniem nowych zrobotyzowanych systemów produkcji. W toku prac nad danym projektem wykorzystywana jest wiedza pozyskana przez pracowników w ramach już zrealizowanych projektów, w szczególności do tworzenia nowych rozwiązań technicznych. Należy jednak podkreślić, że zasoby te są każdorazowo pogłębiane na potrzeby realizacji konkretnego zrobotyzowanego systemu produkcji, bo - jak wyjaśniano wcześniej - każdy projekt ma charakter zindywidualizowany i wymaga innych rozwiązań. Podobnie, prace research and development mają charakter nowatorski, ponieważ zmierzają do wypracowania nowych lub udoskonalania istniejących rozwiązań, poprawy jakości, stworzenia ich nowych funkcjonalności. W końcu, Pana działalność w pełni wpisuje się w ustawową definicję prac rozwojowych, która polega na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (…). W efekcie prac rozwojowych wystarczy, by podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług. Celem tych prac wykonywanych przez Pana jest znalezienie nowych lub udoskonalanie istniejących rozwiązań, poprawa jakości produktów, opracowywanie ich nowych funkcjonalności, stąd należy stwierdzić, że służą one do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych zrobotyzowanych systemów produkcji. Prace research and development nie stanowią działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany. W swojej działalności wykorzystuje Pan dostępną obecnie wiedzę z dziedzin np. mechaniki, elektryki, elektroniki, informatyki, robotyki, obróbki materiałów, pneumatyki, planowania i projektowania, tylko po to, aby stworzyć nowy, innowacyjny produkt, w sposób zgodny z oczekiwaniami klienta. Nowe rozwiązania powstają dzięki Pana wiedzy i doświadczeniu i Pana pracowników. W efekcie zatem prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej powstaje zarówno nowa wiedza, jak i wykorzystywana jest aktualnie dostępna wiedza i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów i procesów. Przy czym zauważyć należy, że jak wskazuje Minister Finansów w Objaśnieniach, nawiązując do definicji z art. 4 ust. 3 PSWN „w efekcie prac rozwojowych wystarczy, by podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług”.

Analogicznie do zagadnienia odnosi się Podręcznik Frascati wskazując, iż „definicja działalności badawczo-rozwojowej wymaga, aby działania jakie podejmuje podatnik poprzez badania naukowe zwiększały zasoby wiedzy, natomiast w efekcie prac rozwojowych wystarczy, by podatnik zdobył i wykorzystał aktualnie dostępną wiedzę i umiejętności w celu planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia nowych, zmienionych czy usprawnionych produktów, procesów lub usług”.

Stworzenie nowego zrobotyzowanego systemu produkcji każdorazowo wymaga opracowania od podstaw koncepcji całego rozwiązania, przy uwzględnieniu specyficznych wymogów Klienta co do oczekiwanych funkcjonalności, a nie jednokrotnie również konieczności zintegrowania maszynę z całym, już funkcjonującym procesem technologicznym, którego zrobotyzowany system produkcji ma w przyszłości stanowić część składową, a także z uwzględnieniem specyficznych warunków przestrzennych w zakładzie Klienta. W wyniku prac powstaje zatem nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania. Do osiągnięcia takich rezultatów Pana pracownicy muszą każdorazowo nabyć nowe i wykorzystać już posiadane wiedzę i umiejętności. Do realizacji prac dobrani zostają pracownicy posiadający niezbędne kwalifikacje, umiejętności i doświadczenie. Oprócz tego pracownicy muszą zdobyć nową wiedzę w celu odpowiedniego przeprowadzenia projektu – w szczególności w zakresie procesów przemysłowych czy mechaniki i budowy maszyn. Realizacja projektu wymaga przeprowadzenia prac koncepcyjnych, opracowania specyficznych (nowych, dotychczas przez nich nie opracowywanych) projektów, schematów, planów wykonania. Podczas realizacji prac pracownicy często stają przed koniecznością zmierzenia się z sytuacją, w której w danym obszarze (w momencie definiowania wymagań) brakuje określonych informacji. Sytuacja ta określana jest jako tzw. „niepewność badawcza” i jest charakterystyczna dla prac B+R. Wymaga ona od Pana pracowników samodzielnego opracowania koncepcji danego rozwiązania, w tym rozważenia, czy jego opracowanie jest w ogóle możliwe przy użyciu zakładanych metod. W trakcie budowy zrobotyzowanych systemów produkcji pracownicy muszą zatem poszukiwać nowej wiedzy, sprawdzać, czy jakiś efekt można osiągnąć w inny, nie znany im do tej pory sposób poprzez m.in. badanie nowych rozwiązań technologicznych oraz opracowywanie nowych rozwiązań informatycznych pozwalających m.in. na automatyzację procesów, monitorowanie, zarządzanie i optymalizacje produkcją. Zdarzyło się również, że pracownicy doszli do wniosku, iż osiągnięcie pewnych zakładanych rezultatów nie jest techniczne możliwe przy zakładanych parametrach, co również jest charakterystyczne dla prac B+R. W takich przypadkach pracownicy poszukiwali rozwiązań alternatywnych, które byłyby w stanie spełnić potrzeby Klienta. A zatem, pozyskanie nowej wiedzy następowało na etapie planowania, a także już w trakcie realizacji dalszych prac, po zdecydowaniu się na wybrane rozwiązanie, w szczególności w momentach, kiedy prowadzone prace nie dawały oczekiwanego rezultatu i konieczna była zmiana czy dostosowanie założeń, parametrów itp. i poszukiwanie alternatywnych do pierwotnie przyjętych rozwiązań. Rezultaty prac nad danym zamówieniem są odpowiednio dokumentowane, by możliwe było ich późniejsze odtworzenie. Nowa wiedza, powstała w trakcie odpowiednich badań lub opracowywania nowych koncepcji, może być następnie wykorzystywana do tworzenia innych zamówień. Przy czym nie tylko wyniki badań, które są następnie wykorzystywane do tworzenia konkretnych maszyn czy urządzeń stanowią źródło nowej wiedzy. W przypadku opracowania nowego zamówienia o niezadawalających cechach i właściwościach, informacja taka stanowi również nową wiedzę. Należy jednak podkreślić, że zasoby te są każdorazowo pogłębiane na potrzeby realizacji każdego zamówienia, bo – jak wyjaśniano wcześniej – każdy projekt ma charakter zindywidualizowany i wymaga zaprojektowania i zastosowania innych rozwiązań. Analogicznie, zasoby te są pogłębiane w toku prac research and development, co odpowiada specyfice tych prac oraz je warunkuje. Rezultaty prac research and development prowadzą do uzyskania wyników, które mogą być wykorzystane w toku wykonywania danego zamówienia oraz powtórzone poprzez ich odpowiednie zaadaptowanie do danego, kolejnego unikatowego projektu. Wszystkie projekty charakteryzują się podobną do opisanej powyżej złożoności w szczególności w zakresie poszukiwania i opracowywania nowych rozwiązań technologicznych i informatycznych, wskutek czego nabywa i rozwija Pan specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Podręcznik Frascati 2015 do działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio odnosi się do szeregu czynności wykonywanych w ramach Pana prac. Mając na względzie procesy oraz specyfikę jego działalności warto wskazać fragment dotyczący prototypowania. Zgodnie z jego treścią faza koncepcyjna, projektowanie, budowa i testowanie prototypów stanowią działalność badawczo-rozwojową, do momentu wprowadzenia w nich wszelkich niezbędnych zmian i poprawek oraz osiągnięcia zadowalających rezultatów. Zgodnie ponadto z cytowaną publikacją tworzenie nowego oprogramowania użytkowego oraz znaczące ulepszenie systemów operacyjnych i programów użytkowych to prace rozwojowe. Tym samym działalność prowadzona przez Pana wyczerpuje znamiona określone w ww. podręczniku, czyli w ramach prowadzonych projektów i produkcji działalność ta obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Uznanie Pana działalności za działalność badawczo-rozwojową, zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych, m.in. w:

•interpretacji z dnia 12 sierpnia 2021 r. (znak 0111-KDIB1-3.4010.188.2021.2.JKU), w której Organ zgodził się z Wnioskodawcą i uznał, że działalność Wnioskodawcy polegająca na projektowaniu i budowie maszyn i urządzeń, ma charakter twórczy, czynności z nią związane są działaniami podejmowanymi w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy i wykorzystania ich do tworzenia nowych zastosowań. Zatem, w opisanym zdarzeniu przyszłym, działalność Wnioskodawcy będzie spełniała przesłanki uznania jej za działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 4a pkt 26-28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w ramach której dochodzi do tworzenia indywidualizowanych produktów”;

•interpretacji z 9 października 2020 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.357.2020.2.MBD), w której Dyrektor KIS zgodził się z Wnioskodawcą i uznał, że prowadzenie działalności w branży elektrotechnicznej m.in. w zakresie specjalistycznego projektowania, programowania, budowania, instalowania i uruchamiania maszyn, linii produkcyjnych czy robotów przemysłowych, w tym: montaż elektryczny i mechaniczny, symulacja, automatyzacja i robotyzacja nowych procesów, modernizacja istniejących linii produkcyjnych, obliczenia wytrzymałościowe oraz prefabrykacja szaf sterowniczych, stanowi działalność badawczo-rozwojową,

•interpretacji z 27 maja 2020 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.89.2020.1.BM), w której Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy, że prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na projektowaniu i produkcji maszyn, urządzeń, pozostałych narzędzi mechanicznych, a także zajmowanie się ich naprawą i konserwacją, w tym projektowanie zautomatyzowanych systemów produkcji; natomiast realizowane przez Wnioskodawcę zlecenia polegają na projektowaniu, programowaniu oraz uruchamianiu nowoczesnych oraz niezawodnych zrobotyzowanych systemów produkcyjnych na rzecz klientów mieści się w definicji działalności badawczo- rozwojowej, uprawniającej jednocześnie do zastosowania tzw. ulgi B+R,

•interpretacji z 16 listopada 2017 r. (znak: 0111-KDIB1-3.4010.387.2017.1.APO, w której Dyrektor KIS potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, że prowadzenie działalności w zakresie konstruowania urządzeń i maszyn zindywidualizowanych, dostosowanych do specyficznych potrzeb klientów, w tym: projektowanie i wykonawstwo układów sterowań, projektowanie i prefabrykacja szaf sterujących, modernizacja programowalnych sterowników logicznych (PLC) oraz sterowników numerycznych (CNC), wizualizacja i kontrola procesów produkcyjnych, a także programowanie robotów spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej,

•interpretacji indywidualnej z dnia 29 maja 2020 r., znak: 0115-KDIT3.4011.197.2020.1.PS, w której Organ uznał, że realizowane przez podatnika (również wspólnika spółki komandytowej) prace stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 Ustawy o PIT: „W ocenie tut. Organu, realizowane przez Spółkę Prace B+R, są działaniami podejmowanymi w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy i wykorzystania ich do tworzenia nowych zastosowań. Zatem, opisane we wniosku czynności realizowane przez Spółkę w ramach działalności B+R (tj. automatyka przemysłowa; robotyzacja procesów produkcyjnych; remonty i modernizacje maszyn) spełniają przesłanki do uznania ich za działalność badawczo-rozwojową,

•interpretacji indywidualnej z dnia 17 marca 2020 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.18.2020.2.JKU, w której Organ podatkowy uznał, że realizowane przez podatnika prace stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 w zw. z art. 4a pkt 28 Ustawy CIT: „Prowadzona przez Dywizje B+R działalność badawczo-rozwojowa dotyczy projektów, w ramach których pracownicy Spółki realizują m.in. takie prace jak: 1. Tworzenie oraz rozwijanie prototypów systemów produkcji, 2. Tworzenie oraz rozwijanie systemów sterowania, robotyki, 3. Tworzenie oraz rozwijanie nowego oprogramowania PLC, 4. Tworzenie oraz rozwijanie środowiska testowego, symulacji, testów, narzędzi walidacyjnych, testów automatycznych, 5. Rozwijanie algorytmów, 6. Rozwijanie narzędzi IT, 7. Integrowanie nowych rozwiązań z istniejącymi systemami, 8. Projektowanie kompleksowych rozwiązań z zakresu automatyzacji, inżynierii mechanicznej i elektrycznej wspomagane grafiką 3D, 9. Tworzenie i rozwijanie oprogramowania oraz aplikacji na użytek wewnętrzny.10. (...)

W konsekwencji powyższego, w Pana opinii działalność polegająca na projektowaniu i budowie autorskich zrobotyzowanych systemów produkcji stanowi działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jest Pan uprawniony do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 26e ust. 1 ww. ustawy. Ma Pan świadomość, że przywołane w niniejszym wniosku interpretacje nie są dla Organu podatkowego wiążące, zostały bowiem wydane w indywidualnych sprawach innych podatników. Chciałby Pan jednak podkreślić, że ponieważ przedstawione w nich stany faktyczne oraz prawne są podobne do tego przedstawionego przez niego, to stanowić mogą one wskazówkę interpretacyjną przy rozpatrywaniu niniejszej sprawy.

Ad 2

Zgodnie z art. 26e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami kwalifikowanymi są:

•koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

W tym zakresie chce Pan dokonać zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów materiałów i surowców wykorzystanych i niezbędnych do realizacji prac rozwojowych – danej maszyny bądź urządzenia. Jest Pan w stanie wskazać na podstawie ewidencji przypisanej do każdego ze realizowanych zrobotyzowanych systemów produkcji, koszty materiałów i surowców. Pomiędzy każdym z kosztów zachodzi bezpośredni związek z realizacja projektu. Wszystkie materiały, części i podzespoły wykorzystane przy tworzeniu maszyn i urządzeń, w tym wykonane na indywidualne Pana zlecenie, stanowią części składowe urządzeń, do których zostały wykorzystane. W Pana ocenie stanowią one koszty kwalifikowane ponoszone w związku z działalnością badawczo-rozwojową;

•poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

W tym zakresie chce Pan dokonać zaliczenia do kosztów kwalifikowanych kosztów wynagrodzeń pracowników realizujących w jego strukturze opisane w niniejszym wniosku prace badawczo-rozwojowe. Chce Pan dokonać zaliczenia do kosztów kwalifikowanych wydatków związanych z wynagrodzeniem pracowników realizujących prace B+R obejmujące: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, ryczałt za godziny nadliczbowe, premie uznaniowe (z pominięciem tych składników, które przypadają na okresy nieobecności Pracowników), a ponadto składki z tytułu tych należności, w części finansowanej przez Pana jako płatnika składek (składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe), z uwzględnieniem proporcji wskazanej w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie przepracowanym przez pracownika w danym miesiącu. Dodatkowo, do kosztów kwalifikowanych zamierza Pan zaliczyć koszty wypłacanych pracownikom należności z tytułu: ekwiwalentów za niewykorzystany urlop, wynagrodzenia za czas choroby, urlopu, lub innej nieobecności zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w interpretacji ogólnej z 13 lutego 2024 r. znak DD8.8203.1.2021, które w opinii Pana będzie miało zastosowanie do opisanego w niniejszym wniosku stanu faktycznego. Jest Pan w stanie wskazać ww. koszty na podstawie ewidencji przypisanej do każdego z realizowanych zamówień. Pomiędzy każdym z kosztów zachodzi bezpośredni związek z realizacją każdego z zamówień.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie podkreślenia wymaga, że zgodnie z Pana intencjami, wniosek dotyczy lat podatkowych począwszy od roku 2018 i lat przyszłych i wydatków poniesionych w tych latach, które we wskazanych latach stanowiły i będą stanowić koszty podatkowe.

Zgodnie z art. 26e ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym w latach 2018 -2023 (t. j. Dz. U z 2016 r. poz. 2023 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.; t. j. Dz. U z 2019 r. poz. 1387 ze zm.; t. j. Dz. U z 2020 r. poz. 1426 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Podatnik uzyskujący przychody ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 odlicza od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3.

Przepis ten normuje tzw. ulgę badawczo-rozwojową (ulgę B+R). Jest ona szczególnym instrumentem, którego celem jest zachęcanie podatników prowadzących działalność gospodarczą do podejmowania działań o charakterze badawczo-rozwojowym. Ma to wpływać na innowacyjność oferowanych przez nich produktów, usług lub procesów realizowanych w ich przedsiębiorstwach. W dalszej perspektywie ulga badawczo-rozwojowa ma służyć wzrostowi nowoczesności, innowacyjności i konkurencyjności gospodarki.

Mechanizm ulgi sprowadza się do możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania określonej wartości wskazanych rodzajowo kosztów uzyskania przychodów dotyczących działalności badawczo-rozwojowej (kosztów kwalifikowanych). Mając na względzie wysokie koszty działań o charakterze badawczo-rozwojowym ustawodawca zdecydował o możliwości „dwukrotnego” uwzględnienia wartości tych kosztów w rachunku podatkowym podatnika – raz jako kosztów uzyskania przychodów i ponownie jako odliczenia od podstawy obliczenia podatku.

Jak wynika z treści art. 26e ust. 1 ustawy, z omawianej ulgi może skorzystać podatnik, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)uzyskuje przychody ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej;

2)prowadzi działalność badawczo-rozwojową;

3)ponosi na działalność badawczo-rozwojową koszty uzyskania przychodów określone jako „koszty kwalifikowane”.

Pojęcie działalności gospodarczej

W odniesieniu do pierwszej z ww. przesłanek należy wskazać, że pozarolnicza działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy to:

działalność zarobkowa:

a) wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,

b) polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

–prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 (art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej

Definicje ustawowe

Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej - oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie z art. 5a pkt 39 - 40 omawianej ustawy (w stanie prawnym obowiązującym od 2017 r. do 30 września 2018 r.:

Ilekroć w ustawie mowa jest o:

[pkt 39] badaniach naukowych - oznacza to:

a)badania podstawowe - oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

b)badania stosowane - prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,

c)badania przemysłowe - badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych;

[pkt 40] pracach rozwojowych - oznacza to nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:

a)opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,

b)opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.

Ustawą z 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r. poz. 1669) zmieniono przepisy art. 5a pkt 39 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

O ile treść art. 5a pkt 38 ustawy podatkowej pozostała taka sama, to art. 19 ww. ustawy z 3 lipca 2019 r. wprowadzono nowe definicje badań naukowych i prac rozwojowych w ustawie podatkowej, których źródłem stała się ww. ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Zmiana miała na celu zapewnienie spójności definicji badań naukowych i prac rozwojowych z tymi obowiązującymi w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Dokonana zmiana treści art. 5a pkt 39 oraz 40 ustawy podatkowej miała charakter doprecyzowujący i ujednolicający obowiązujące w polskim prawie definicje.

I tak, stosownie do art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć jest w niej mowa o badaniach naukowych - oznacza to:

a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668 ze zm.), a więc:

prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli:

prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Pracami rozwojowymi, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych są natomiast – zgodnie z art. 5a pkt 40 tej ustawy – prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli:

działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Łącząc te elementy można stwierdzić, że działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza obejmująca:

•badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne; lub

•badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń; lub

•prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń,

podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Twórczy charakter działalności badawczo-rozwojowej

Działalność badawczo-rozwojowa musi być działalnością twórczą. Twórczy to „mający na celu tworzenie”. Synonimy pojęcia twórczy (pomysł, praca) to „konstruktywny, kreatywny, kreacyjny, kreatorski, koncepcyjny”. Należy przy tym zwrócić uwagę na różnicę znaczeniową pojęcia „tworzyć” - określające czynność, której istotą jest element kreacyjny i „wytwarzać”, czyli „zrobić, wyprodukować coś”. Wytwarzanie także prowadzi do powstania rzeczy lub praw, ale nie ma w sobie indywidualnego elementu kreacyjnego – jest to proces wymagający wiedzy i umiejętności, ale nie prowadzi do powstania efektów niepowtarzalnych.

Badania podstawowe

Działalność badawczo-rozwojowa może obejmować badania podstawowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc:

•prace empiryczne – czyli prace doświadczalne; lub

•prace teoretyczne – czyli oparte na teorii naukowej, a nie na doświadczeniu;

mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.

Co istotne, aby prowadzone przez podmiot działania miały status badań podstawowych w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.

Nie każde przeprowadzone doświadczenie jest badaniem podstawowym. Prace empiryczne muszą być prowadzone w odpowiednich warunkach (w odpowiednim środowisku), w oparciu o określoną metodę działań. Powinny być przeprowadzone w odpowiedniej próbie, uwzględniać stopień powtarzalność wyników. Prace te powinny być odpowiednio zarejestrowane lub opisane. Szczegółowe standardy prowadzenia prac empirycznych są uzależnione od przedmiotu badania.

Podobnie, nie każde rozważania prowadzone w oparciu o teorie naukowe będą miały status prac teoretycznych w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce. Prace teoretyczne w rozumieniu tej ustawy także muszą spełniać określone standardy, w tym dotyczące metodologii badan naukowych, komparatystyki, zasad wnioskowania.

Badania aplikacyjne

Działalność badawczo-rozwojowa może również obejmować badania aplikacyjne w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Aplikacja to m.in. „zastosowanie czegoś w praktyce”. Przedmiotem badań aplikacyjnych jest więc pozyskanie nowej wiedzy i umiejętności (opartych na wiedzy i doświadczeniu) dla potrzeb praktyki produkcyjnej lub usługowej w określonym zakresie. Podmiot podejmujący prace aplikacyjne – mając wiedzę o określonych produktach, procesach lub usługach (ich cechach, wadach) – podejmuje działalność badawczą, której celem jest zdobycie nowej wiedzy i umiejętności po to, aby:

•opracować nowe produkty, procesy lub usługi lub

•wprowadzić znaczące ulepszenia do istniejących produktów, procesów lub usług.

„Nowy” to „niedawno zrobiony, nabyty lub właśnie powstały, założony”, „taki, który zajął miejsce poprzedniego”, „spotykany po raz pierwszy, dopiero co poznany lub będący od niedawna w jakimś środowisku”, „od niedawna istniejący, właśnie wynaleziony”.

Celem prac aplikacyjnych jest zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności – czyli takiej wiedzy i takich umiejętności, których podmiot prowadzący prace (pomimo bycia specjalistą w danej dziedzinie) wcześniej nie posiadał.

Nowym produktem, procesem lub usługą może być:

•produkt, proces lub usługa, które nie istniały wcześniej, czyli takie, które zostały opracowane po raz pierwszy w wyniku badan aplikacyjnych;

•produkt, proces lub usługi, które istniały już jako rodzaj produktu, procesu lub usługi, ale w wyniku badań aplikacyjnych opracowano ich nową koncepcję.

Ulepszenie natomiast to „to, co usprawniło funkcjonowanie czegoś”. Ulepszać to „zmienić coś tak, żeby stało się bardziej użyteczne lub funkcjonalne”. Celem prac aplikacyjnych dotyczących istniejących produktów, procesów lub usług nie są jakiekolwiek ulepszenia, ale ulepszenia znaczące – czyli mające duże znaczenie, dużą wagę, istotne z punktu widzenia funkcji i dotychczasowych cech ulepszanych produktów, procesów lub usług. Jednocześnie jednak skala zmian wprowadzonych do produktu, procesu lub usługi nie powoduje, że mówimy o nowym produkcie, procesie lub usłudze, ale o produkcie, procesie lub usłudze znacząco ulepszonych.

Analogicznie jak w przypadku badań podstawowych, także badania aplikacyjne muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.

Prace rozwojowe

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy, tj. obejmują:

•nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

•łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;

•kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności; i

•wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

•nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;

•łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;

•kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;

•wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

•planowaniu produkcji oraz

•projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Systematyczność i cele działalności badawczo-rozwojowej

Działalność badawczo-rozwojowa jest podejmowana:

•w sposób systematyczny,

•w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Pojęcie „systematyczny” – w odniesieniu do procesów oznacza „zachodzący stale od dłuższego czasu”; w odniesieniu do działań oznacza „prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; planowy, metodyczny”.

Z uwagi na charakter działań, jakie obejmuje działalność badawczo-rozwojowa, pojęcia systematyczności tych działań nie należy ograniczać wyłącznie do ich zwykłego organizacyjnego uporządkowania i częstotliwości podejmowanych czynności. Znaczenie pojęcia „systematyczności” będzie także wynikową przedmiotu prowadzonych działań (badań naukowych lub prac rozwojowych) – musi uwzględniać specyfikę podejmowanych badań lub prac.

Celem działalności badawczo-rozwojowej jest: zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Punktem wyjściowym dla działalności badawczo-rozwojowej jest więc posiadanie pewnego poziomu (określonych zasobów) wiedzy w konkretnym temacie. Aby stwierdzić, czy podjęte działania prowadzą do zwiększenia poziomu wiedzy oraz służą wykorzystywaniu zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań koniecznym jest określenie poziomu wiedzy „wyjściowej” i „wyjściowego” stanu wykorzystywania zasobów wiedzy, „wyjściowego” stanu jej zastosowań. Bez takiego nakreślenia „punktu wyjścia” dla działalności badawczo-rozwojowej nie da się nakreślić celów podejmowanych działań.

Należy uwzględnić zatem, iż głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo- rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmują szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. (zobacz: 3.2.1.3 Objaśnienia w zakresie IP BOX - Zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań”).

Istotnym jest więc między innymi to:

•jakimi zasobami wiedzy podatnik dysponował przed rozpoczęciem realizacji projektu badawczo-rozwojowego;

•jaki rodzaj wiedzy podlegał następnie selekcji, wykorzystaniu i rozwijaniu pod względem przydatności do realizacji tego projektu.

Ocena charakteru Pana działalności

Jak wynika z Pana wniosku, przedmiotem prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej jest projektowanie i wykonywanie zrobotyzowanych systemów produkcji tj. projektowanie maszyn i urządzeń, elektryfikacja i cyfryzacja, montaż instalacji przemysłowych, modernizacja i automatyzacja linii produkcyjnych, tworzenie specjalistycznego oprogramowania i technologii kontrolnych.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan, przedmiotem pytania pierwszego jest wyłącznie działalność w zakresie tworzenia niepowtarzalnych prototypów zrobotyzowanych systemów produkcji. Wnioskiem nie są objęte czynności w zakresie rozwijania i modernizacji stworzonych uprzednio prototypów zrobotyzowanych systemów produkcji.

W ramach działalności badawczo-rozwojowej w latach 2018 – 2023 wytworzył Pan szereg produktów spełniających kryteria działalności badawczo-rozwojowej. W latach kolejnych będzie Pan tworzył produkty spełniające kryteria działalności badawczo-rozwojowej o podobnym rodzaju.

Jednym z przykładowych projektów jakie realizuje Pan jest robotyzacja i automatyzacja linii produkcyjnej – (...).

Zaproponowane klientowi rozwiązanie powyższego problemu było autorskim pomysłem Pana pracowników i powstało dzięki wykorzystaniu dotychczasowego doświadczenia Pana pracowników w połączeniu z nową wiedzą jaką musieli oni zdobyć, aby móc wypracować odpowiednie, funkcjonalne i bezpieczne rozwiązanie. Zespół pracowników opracował i przetestował koncepcję oraz przygotował projekt mechaniczny wraz z dokumentacją oraz oprogramowanie. Ze względu na zaawansowany stopień trudności podczas wykonywania prac pracownicy musieli zdobywać nową wiedzę, szczególnie z zakresu projektowania oraz robotyki. Zakres tych prac wymagał od Pana pracowników samodzielnego, profesjonalnego opracowania konceptu stacji oraz analizy wszelkich zalet i wad stacji w procesie produkcyjnym. Pracownicy metodą prób i błędów opracowali nowe innowacyjne rozwiązania i funkcjonalności celem dostarczenia rozwiązań zgodnych z oczekiwaniami klienta. Po uzyskaniu warstwy technicznej, wykwalifikowana kadra projektowa przeprowadziła zakres szerokich testów, w tym sprawdziła, czy zaprojektowane funkcjonalności spełniają zamierzone cele i umożliwiają działanie poszczególnych elementów stanowiska w sposób zgodny z oczekiwaniami klienta. Proces tworzenia stacji ulegał zmianom zarówno w fazie projektowania, jak również na etapie wykonywania stacji. Pracownicy, tacy jak wykonawcy, konstruktorzy i automatycy, na bieżąco dokonywali niezbędnych modyfikacji, bez zewnętrznych wytycznych. Jest to możliwe dzięki ich wysokiemu wykwalifikowaniu oraz nabytej wiedzy i umiejętnościom, które są sukcesywnie rozwijane w trakcie wykonywanych prac. W wyniku prac powstało zatem nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania. Do osiągnięcia takich rezultatów Pana pracownicy musieli nabyć nowe i wykorzystać już posiadane wiedzę i umiejętności z zakresu budowy oraz programowania maszyn i urządzeń. Do realizacji prac dobrani zostali pracownicy posiadający niezbędne kwalifikacje, umiejętności i doświadczenie. Oprócz tego pracownicy musieli zdobyć nową wiedzę w celu odpowiedniego przeprowadzenia Projektu – w szczególności w zakresie procesów przemysłowych czy mechaniki i budowy maszyn, programowania. Realizacja Projektu wymagała przeprowadzenia prac koncepcyjnych, opracowania specyficznych (nowych, dotychczas przez nich nie opracowywanych) projektów, schematów, planów wykonania. Podczas realizacji prac pracownicy stawali przed koniecznością zmierzenia się z sytuacją, w której w danym obszarze (w momencie definiowania wymagań) brakowało określonych informacji. W trakcie Projektu pracownicy musieli zatem poszukiwać nowej wiedzy, sprawdzać, czy jakiś efekt można osiągnąć w inny, nie znany im do tej pory sposób poprzez m.in badanie nowych rozwiązań technologicznych oraz opracowywanie nowych rozwiązań programistycznych pozwalających m.in. na automatyzację procesów, monitorowanie, zarządzanie i optymalizacje produkcją. Zdarzyło się również, że pracownicy doszli do wniosku, iż osiągnięcie pewnych zakładanych rezultatów nie jest techniczne możliwe przy zakładanych parametrach, co również jest charakterystyczne dla prac B+R. W takich przypadkach pracownicy poszukiwali rozwiązań alternatywnych, które byłyby w stanie spełnić potrzeby Klienta. A zatem, pozyskanie nowej wiedzy następowało na etapie planowania, a także już w trakcie realizacji dalszych prac, po zdecydowaniu się na wybrane rozwiązanie, w szczególności w momentach, kiedy prowadzone prace nie dawały oczekiwanego rezultatu i konieczna była do pierwotnie przyjętych rozwiązań.

Kolejnym przykładowym projektem przez Pana realizowanym jest (...). Projekt wymagał opracowania przez Pana pracowników nie stosowanych dotąd prototypowych koncepcji. W wyniku prac powstało nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania.

Kolejnym przykładowym projektem jakie realizuje Pan jest tester (...). W wyniku prac powstało również nowe, oryginalne, autorskie, stanowiące nowy wytwór intelektualny rozwiązanie różne od znanych i dotychczasowych, dla którego nikt wcześniej nie opracował żadnego wzorcowego sposobu postępowania. Co równie istotne, rozwiązania zaproponowane przez Pana można w przyszłości rozwijać.

Ponadto wyjaśnił Pan, że:

•wszystkie Pana projekty charakteryzują się podobną do opisanej powyżej złożoności w szczególności w zakresie poszukiwania i opracowywania nowych rozwiązań technologicznych i informatycznych, wskutek czego nabywa i rozwija Pan specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów;

•pracownicy - wykorzystując posiadaną wiedzę oraz pozyskując nową wiedzę rozwiązują skomplikowane problemy w działaniu prototypu zrobotyzowanego systemu produkcji;

•przeprowadzane testy każdorazowo dotyczą innego rodzaju prototypu linii a także innego komponentu, który ma być produkowany, innych rodzajów stacji i procesów. Wymagają więc zarówno wykorzystywania już posiadanej wiedzy, jak również pozyskiwania wiedzy w zakresie m.in. mechaniki, robotyki, automatyki i tworzenia oprogramowania;

•twórczy charakter Pana projektów ma nie tylko praca wykonywana przez takich pracowników jak projektanci, lecz również przez jej wykonawców. Innowacje polegają zarówno na tworzeniu nowych, jak i na udoskonalaniu już istniejących rozwiązań, celem dostosowania efektu końcowego zrobotyzowanego systemu produkcji do zamówienia klienta. Pracownicy, tacy jak wykonawcy, konstruktorzy i automatycy, łączą i wykorzystują dostępną wiedzę oraz umiejętności, m.in. z zakresu mechaniki, techniki, robotyki, automatyki, fizyki, inżynierii, sztuki budowlanej, co jest nakierowane docelowo na utworzenie nowatorskiego produktu posiadającego funkcjonalności określone przez klienta;

•przedmiotem prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez Pana są więc prace mające na celu poszukiwanie, projektowanie, opracowywanie nowych i udoskonalonych produktów oraz procesów technologicznych;

•prace opisane powyżej, polegające na projektowaniu, budowie i programowaniu zrobotyzowanych systemów produkcji stanowią działalność badawczo-rozwojową w zakresie prac rozwojowych, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Wskazał Pan również wprost, że podejmowana działalność:

•nie obejmuje badań naukowych;

•ma charakter twórczy - gdyż jej celem jest stworzenie nowych, oryginalnych rozwiązań, niepowielanych wcześniej w Pana praktyce;

•nie stanowi rutynowych i okresowych zmian w produktach;

•stanowi działalność twórczą podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania tych zasobów do tworzenia nowych zastosowań.

Wskazał Pan również, że prace rozwojowe prowadzone są na każdym z etapów od opracowania danego projektu, od etapu koncepcji do etapu testów. Każdy z projektów prowadzony jest oddzielnie, niezależnie od równolegle opracowywanych a przez to prace rozwojowe prowadzone są w zakresie każdego skonkretyzowanego projektu

Opis zawarty we wniosku oraz jego uzupełnieniu, a w szczególności powyższe twierdzenia, pozwalają uznać, że opisana działalność będąca przedmiotem Pana pytania pierwszego:

•obejmuje prace rozwojowe w rozumieniu art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

•ma twórczy charakter;

•podejmowana jest w systematyczny.

•w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, a także ww. przepisy, należy stwierdzić, że podejmowana przez Pana działalność polegająca na projektowaniu i budowie zrobotyzowanych systemów produkcji oraz podejmowana w sposób przedstawiony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowi/będzie stanowiła działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 października 2018 r. oraz od dnia 1 października 2018 r., a w konsekwencji przysługuje i będzie przysługiwało Panu prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 26e omawianej ustawy.

Pana stanowisko w zakresie pytania pierwszego jest więc prawidłowe.

Przechodząc do kwestii ulgi na działalność badawczo-rozwojową wskazać trzeba, że zgodnie z art. 26e ust. 5 ww. ustawy:

Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy obliczenia podatku.

Ponadto, w myśl art. 26e ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.

Stosownie do art. 26e ust. 7 ustawy koszty kwalifikowane są limitowane

W stanie prawnym obowiązującym od 2018 r. do 2021 r.:

Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1)w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;

2)w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 150% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a, ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;

3)w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2-3.

W stanie prawnym obowiązującym od 2022 r.:

Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1)w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;

2)w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a - 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;

3)w przypadku pozostałych podatników - 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust. 2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.

Zgodnie z art. 26e ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane (…).

Pamiętać trzeba też, że stosowanie do treści art. 24a ust. 1b ustawy:

Podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 26e, są obowiązani w prowadzonej księdze albo w prowadzonych księgach rachunkowych, o których mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.

Reasumując, ulga badawczo-rozwojowa polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania określonej kwoty kosztów podatkowych poniesionych przez podatnika na działalność badawczo-rozwojową, czyli tzw. „kosztów kwalifikowanych”.

Oznacza to, że koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową dwukrotnie wpływają na wysokość podstawy obliczenia podatku dochodowego u przedsiębiorcy inwestującego w taką działalność (raz jako koszty uzyskania przychodu, a drugi raz jako koszty kwalifikowane) i w efekcie znacznie pomniejszają wysokość opłacanego podatku dochodowego.

W oparciu o wskazane wyżej przepisy, należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób fizycznych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym powinny być łącznie spełnione następujące warunki:

1.podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową,

2.koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o PIT,

3.koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2 - 3 ustawy o PIT,

4.ww. koszty uzyskania przychodów stanowiły koszty kwalifikowane w rozumieniu ustawy o PIT, przy czym, jeżeli koszty kwalifikowane zostały poniesione w ramach badań podstawowych, badania te były prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu odrębnych przepisów,

5.jeżeli w roku podatkowym podatnik prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu,

6.w ewidencji, o której mowa w art. 24a ust. 1b ustawy o PIT, podatnik wyodrębnił w sposób prawidłowy koszty działalności badawczo-rozwojowej,

7.podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

8.kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawie o PIT,

9.koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Z wniosku wynika, że:

•chce Pan skorzystać z możliwości zastosowania ulgi badawczo-rozwojowej za lata 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 oraz lata kolejne;

•nie prowadzi Pan działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej;

•zamierza Pan korzystać z odliczenia kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania;

•prowadzi i będzie prowadził Pan ewidencję pozwalającą wyodrębnić koszty działalności w zakresie opisanym powyżej;

•w kolumnie 16 podatkowej książki przychodów i rozchodów wpisuje Pan koszty, które chce uznać za koszty kwalifikowane;

•nie posiada Pan/nie posiadał Pan statusu centrum badawczo-rozwojowego;

•koszty kwalifikowane nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym;

•koszty będące przedmiotem pytania drugiego stanowiły/stanowią i będą stanowić koszty uzyskania przychodów w latach podatkowych, za które chce Pan skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej;

•w latach podatkowych, za które chciałby Pan skorzystać z ulgi B+R nie korzystał Pan ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b ww. ustawy;

•nie uzyskał Pan dotychczas żadnych zwrotów wydatków ponoszonych na działalność w zakresie opisanym powyżej;

•pokrywa Pan koszty realizacji prac badawczo-rozwojowych z własnych środków i nie otrzymuje żadnych dotacji unijnych na realizację projektów kwalifikujących się do ulgi badawczo-rozwojowej.

Zatem przysługuje Panu – co do zasady – prawo do zastosowania ulgi na działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 26e omawianej ustawy.

Przechodząc do możliwości objęcia wskazanych przez Pana kosztów ulgą na działalność badawczo-rozwojową wskazać trzeba, że katalog kosztów kwalifikowanych zawarty jest w art. 26e ust. 2 - ust. 3 omawianej ustawy i jest katalogiem zamkniętym.

Przedmiotem Pana wątpliwości w zakresie pytania nr 2 jest możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych:

•wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przez Pana w celu wykonywania działalności badawczo-rozwojowej lub też pracowników, którzy w zakresie swoich obowiązków mają zadania związane z działalnością badawczo-rozwojową zgodnie w prowadzoną przez Pana ewidencją czasu pracy, w której wskazano czas pracy poświęcony na realizację projektów B+R;

•koszty materiałów i surowców.

Tymczasem zgodnie z art. 26e ust. 2 pkt 1 pkt 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym od 2018 r., za koszty kwalifikowane uznaje się:

(…) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;

(…) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a i c, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.

We wniosku wskazał Pan, że koszty wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło stanowią należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 13 ust. 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pamiętać trzeba, że w przypadku gdy pracownik w ramach świadczonej pracy/wykonywanej usługi wykonuje obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadnym jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzenia oraz świadczeń wypłaconych pracownikom zajmującym się działalnością badawczo-rozwojową, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.

Co do zasady, ponoszone przez Pana wydatki z tytułu wskazanych wynagrodzeń mogą więc w oparciu o treść art. 26e ust. 2 pkt 1 i pkt 1a ustawy stanowić koszty kwalifikowane w stosownej proporcji/części wskazanej w tych regulacjach.

Jak wynika z wniosku, w ramach kosztów z tytułu należności, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy ponosi Pan między innymi koszty ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wraz z kosztami związanymi z ubezpieczeniami społecznymi.

Tymczasem, stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki i nagrody czy ekwiwalenty zostały wymienione wprost w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychody ze stosunku pracy, a zatem mieszczą się one również w katalogu kosztów kwalifikowanych, o których mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast, użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że poszczególne kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Zatem, ww. katalog jest katalogiem otwartym. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Z wniosku wynika ponadto, że w ramach omawianej ulgi zamierza Pan odliczyć także wpłaty na pracownicze plany kapitałowe.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2215, ze zm., dalej: „ustawa PPK”):

Ustawa określa zasady gromadzenia środków w pracowniczych planach kapitałowych, zwanych dalej „PPK”, zawierania umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, finansowania i dokonywania wpłat do PPK oraz dokonywania wypłat transferowych, wypłat i zwrotu środków zgromadzonych w PPK.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy PPK użyte w ustawie określenia oznaczają:

osoby zatrudnione:

a.pracowników, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2018 r. poz. 917, 1000, 1076, 1608, 1629 i 2215), z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, o których mowa w art. 11b ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1374), oraz młodocianych w rozumieniu art. 190 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,

b.osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 303 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,

c.członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, o których mowa w art. 138 i art. 180 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2018 r. poz. 1285),

d.osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

e.członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji,

f.osoby wskazane w lit. a-d przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego

–podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tych tytułów w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.).

Natomiast, w myśl art. 2 ust. 1 pkt 21 tej ustawy:

Przez podmiot zatrudniający należy rozumieć:

a.pracodawcę, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. a,

b.nakładcę - w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. b,

c.rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub spółdzielnie kółek rolniczych - w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. c,

d.zleceniodawcę - w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. d,

e.podmiot, w którym działa rada nadzorcza - w stosunku do osób zatrudnionych, o których mowa w pkt 18 lit. e; Przez uczestnika PPK należy rozumieć osobę fizyczną, która ukończyła 18 rok życia, w imieniu i na rzecz której podmiot zatrudniający zawarł umowę o prowadzenie PPK z instytucją finansową (art. 2 ust. 1 pkt 33 ustawy).

W myśl art. 27 ust. 9 ustawy PPK,

Wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są potrącane z wynagrodzenia po jego opodatkowaniu.

W tym miejscu warto wskazać, że system PPK zakłada powszechność oraz dobrowolność, a wpłaty finansowane są ze środków własnych uczestnika i podmiotu zatrudniającego. Wpłaty na PPK finansowane przez pracodawcę są obliczane jako ustalony procent od wynagrodzenia brutto. Pracodawca realizując obowiązek ustawowy, nie może sam zrezygnować z dokonywania tej wpłaty. Nie wolno mu też potrącać tej kwoty z wynagrodzenia pracownika. Dodatkowo zgodnie z treścią materiałów informacyjnych zamieszczonych na stronie https://www.gov.pl/web/finanse/ppk-pracownicze-plany-kapitalowe „Wpłaty, które w ramach PPK finansuje pracodawca, stanowią w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód pracownika podlegający opodatkowaniu. Pracodawca będzie zobowiązany potrącić stosowny podatek z wynagrodzenia pracownika”. Wpłaty dokonywane przez pracodawcę/zleceniodawcę stanowić będą przychód pracownika jako dodatkowy element wynagrodzenia.

Uwzględniając powyższe należy uznać, że wpłata na PPK w części finansowanej przez pracodawcę, jako dodatkowy element wynagrodzenia pracownika wypełnia przesłankę do jej kwalifikacji do kosztów kwalifikowanych działalności B+R, jako należność z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy, na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1.

W odniesieniu do części składki do PPK sfinansowanej przez pracownika, należy mieć na uwadze, że nie podlega ona odrębnemu (dodatkowemu) zaliczeniu do kosztów kwalifikowanych, gdyż składka taka nie została wymieniona w zamkniętym katalogu wydatków kwalifikowanych działalności B+R zawartym w art. 26e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku pracownik finansuje część składki do PPK z własnych środków, pochodzących z wynagrodzenia. Obowiązek potrącenia z wynagrodzenia składek do PPK finansowanych przez tzw. uczestnika PPK, wynika wprost z art. 27 ust. 9 ustawy o PPK, który wskazuje, że wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są potrącane z wynagrodzenia po jego opodatkowaniu.

Reasumując, wpłaty dokonane przez Pana (pracodawcę) na Pracownicze Plany Kapitałowe, może Pan uznać za koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę, że zakres wniosku obejmuje rok 2018, zastrzec wypada, że ustawa o PPK weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

Odnośnie kosztów materiałów i surowców wskazać trzeba, że zgodnie z treścią art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.

Ponadto, jak wskazano w art.26e ust. 2 pkt 2a ustawy:

za koszty kwalifikowane uznaje się m.in. nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych.

W odniesieniu do kosztów materiałów i surowców zużytych podczas prac badawczo-rozwojowych należy zwrócić uwagę, że w art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca posługuje się pojęciami „materiały” oraz „surowce”, które nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, stanowiąc przy tym, że w podstawie obliczania ulgi uwzględnione mogą być wyłącznie materiały i surowce związane bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową.

Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji niniejszego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi należy posłużyć się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).

Z kolei w zakresie interpretacji pojęcia „materiały” należy odwołać się do interpretacji tego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 tej ustawy: materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.

Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, w tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej.

Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania, itp.

Konstrukcja art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z poczynionymi powyżej uwagami pozwala na zaliczenie do kosztów kwalifikowanych, kosztów wszelkich materiałów i surowców, których definicje słownikowe przytoczono powyżej, stanowiących koszty uzyskania przychodów, niezbędnych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli bez takich elementów niemożliwe będzie jej prowadzenie.

Innymi słowy, kosztami kwalifikowanymi będą wydatki na surowce i materiały, bez których niemożliwe byłoby nie tylko wytworzenie jakichś prototypów, prowadzenie samych badań, wdrażania różnych procesów w ramach prac badawczo-rozwojowych, ale również bez których niemożliwym byłoby wprowadzenie i wykorzystanie odpowiednich narzędzi i oprzyrządowania dla prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że posiada Pan odrębną dla każdej opracowanej maszyny bądź urządzenia, ewidencję kosztów materiałów i surowców, wykorzystanych podczas budowy maszyny. Koszty te stanowią wartości fakturowe nabytych materiałów. Ewidencja zawiera jedynie koszty materiałów wykorzystywanych do danej budowanej maszyny;

We wniosku przedstawił Pan katalog kosztów materiałów i surowców w postaci:

•części elektrycznych;

•części mechanicznych;

•części mechanicznych prefabrykowanych;

•części pneumatycznych.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności, ponoszone przez Pana wydatki na wskazane we wniosku materiały i surowce mogą – w oparciu o treść art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowić koszty kwalifikowane.

Pana stanowisko w zakresie pytania drugiego jest więc również prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe wyłącznie wobec Pana i tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie zaznaczenia wymaga, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania kontrolnego organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Zastrzec należy również, że nie dokonano oceny tej części Pana stanowiska, która wykracza poza treść sformułowanych pytań.

Końcowo zastrzec wypada również, że – stosowanie do istoty Pana wniosku – przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia odpowiedniego limitowania kosztów kwalifikowanych (art. 26e ust. 7 ustawy).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

•Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Co daje cost-segregation w wycenie wartości początkowej instalacji fotowoltaicznej

Ulgi podatkowe na innowacje i rozwój

Dane dokumentu