Interpretacja indywidualna z dnia 14 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.164.2024.2.PB

W zakresie skutków podatkowych sprzedaży Działu Dystrybucji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 14 czerwca 2024 r.  o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży Działu Dystrybucji. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…) S.A.

(…);

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

(…);

Opis zdarzenia przyszłego

A S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania, „Nabywca” lub „Wnioskodawca 1”) jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej (…) („Grupa”)  z siedzibą w S. (V.), będącej (...) branży (…). Nabywca pełni w ramach Grupy rolę wyłącznego producenta i dystrybutora (…)  w Polsce, w tym między innymi (…). Jedynym akcjonariuszem Nabywcy jest B SA z siedzibą w S. (dalej również „Akcjonariusz”).

Wnioskodawca 1 podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, jest i na moment planowanej Transakcji będzie czynnym podatnikiem VAT.

(…) sp. z o.o. (Zainteresowany niebędący stroną postępowania, „Wnioskodawca 2” lub „Spółka”) jest polskim dystrybutorem (…). W ramach swojej działalności Spółka nabywa produkty wytwarzane i poddawane testom kontroli jakości w zakładzie produkcyjnym Grupy (…) zlokalizowanym w (...) w stanie (…) w USA. Produkty marki (…) tworzone są w oparciu o innowacyjne rozwiązania oraz najnowszą wiedzę naukową.

Wnioskodawca 2 posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, jest i na moment planowanej transakcji będzie czynnym podatnikiem VAT.

W toku dotychczasowej współpracy Spółki oraz Nabywcy, Spółka pełni rolę dystrybutora (…) produkowanych przez Grupę (…), m.in. w ramach obszaru (…). Sprzedaż i dystrybucja powyższych (…) prowadzona jest  w ramach obszaru działalności dystrybucyjnej Spółki („Dział Dystrybucji” lub „Dział”).

Obecnie Spółka planuje zbycie Działu Dystrybucji na rzecz Nabywcy („Transakcja”). Wskutek Transakcji Spółka zakończy działalność dystrybucyjną co najmniej w segmencie (…), a działalność w tym zakresie będzie kontynuowana wyłącznie przez Nabywcę.

Wnioskodawca 1 oraz Wnioskodawca 2 nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Struktura organizacyjna Spółki.

Dział Dystrybucji stanowi wyodrębnioną jednostkę organizacyjną w strukturze Spółki zatrudniającą wyspecjalizowanych i doświadczonych pracowników i współpracowników oraz kierowaną przez dedykowaną do tego kadrę zarządczą („Zespół specjalistów”). W skład Zespołu specjalistów wchodzi, na dzień złożenia niniejszego wniosku, łącznie 20 osób na następujących stanowiskach:

- Chief Operations Officer (COO; 1 osoba) – który pełni rolę reprezentanta i koordynatora Działu, zarządza działalnością dystrybucyjną Działu, w tym

rozwiązaniami skierowanymi na wzrost efektywności jego prac, sporządza raporty  z bieżącej działalności operacyjnej Działu, zarządza kwestiami kadrowymi dotyczącymi pracowników Działu;

- Key Account Manager (3 osoby) – których główną rolą jest utrzymywanie bieżących relacji z partnerami biznesowymi oraz analiza aktualnego zapotrzebowania na poszczególne produkty marki (…), czuwanie nad prawidłową realizacją zawartych umów oraz negocjowanie warunków nowych umów, uczestniczenie w targach promocyjnych i innych działaniach marketingowych Spółki w zakresie dotyczącym Działu;

- Regional Coordinator (4 osoby) – których rolą jest współpraca z Key Account Managerem w szczególności w obszarze relacji z kontrahentami, monitorowania

aktualnego zapotrzebowania na produkty marki (…) oraz współtworzenia  z partnerami biznesowymi wspólnego forum rozmów i negocjacji; Regional Coordinator aktywnie uczestniczy także w procesie wprowadzenia produktów na rynek, w szczególności (…), i w związanych z tym działaniach marketingowych;

- Specialist for Cooperation with Pharmacies (4 osoby) – dedykowani do kontaktów z przedstawicielami aptek współpracujących ze Spółką, utrzymywania

długoterminowych relacji biznesowych, bieżącej analizy zapotrzebowania na konkretne typy produktów i oferowanie odpowiednich w tym zakresie rozwiązań; rolą takiego specjalisty jest również dbałość o najwyższy standard współpracy z klientami oraz prowadzenie działań promocyjnych w celu zwiększenia zainteresowania produktami marki (…);

- Brand Manager (1 osoba) – który zarządza bieżącą działalnością marketingową Spółki, w tym tworzy strategię rozwoju marek, opracowuje plany marketingowe i nadzoruje ich realizację, współpracuje z agencjami marketingowymi, jak również monitoruje działania konkurencji na rynku;

- Product Manager (1 osoba) – który wspiera Dział Dystrybucji w zakresie planowania popytu i wynikającego z tego zapotrzebowania na towary handlowe z asortymentu (…);

- E-Commerce Project Manager (1 osoba) – który nadzoruje działanie internetowej platformy sprzedażowej (w tym obsługuje zgłoszenia związane z procesem zakupów) oraz działania marketingowe w internecie/social media;

- Science and Education Specialist (2 osoby) – których rolą jest tworzenie materiałów dotyczących oferowanych produktów, w tym weryfikacja oraz konsultowanie ich treści, konsultacje w procesie wdrożenia nowych produktów na rynek oraz bieżąca obsługa klienta;

- Coordinator for the Sales Support Office (1 osoba) – którego zadaniem jest bieżące monitorowanie listy aktualnych i potencjalnych partnerów biznesowych, tworzenie i dystrybucja materiałów dotyczących współpracy, bieżące wsparcie pozostałych jednostek w ramach Działu;

- Pracownicy działu IT (2 osoby) – których zadaniem jest wdrażanie, monitorowanie i utrzymywanie różnych (w tym autorskich) systemów IT, które są używane w procesie dystrybucji, takich jak Baza Raportowa, Zwroty, aplikacje mobilne czy Workspace. Pracownicy IT zapewniają także wsparcie IT pracownikom Działu Dystrybucji. Obejmuje to rozwiązywanie problemów, szkolenia i udzielanie odpowiedzi na pytania. Pracownicy IT badają i wdrażają również nowe technologie, które mogą poprawić proces dystrybucji. Obejmuje to automatyzację, analizę danych i prace programistyczne.

Zespół specjalistów dysponuje samodzielną siecią relacji biznesowych i pełni indywidualną rolę w Spółce, skupiając wieloletnie doświadczenie i unikalną wiedzę zdobyte  w specyficznym obszarze działalności dystrybucyjnej w zakresie (…).

Do daty zawarcia Transakcji skład powyższego zespołu może ulec nieznacznym zmianom  z uwagi na naturalną rotację pracowników i współpracowników w Spółce, jednak nie będą one miały istotnego wpływu na dotychczasowy kształt kompetencji i doświadczenia w Dziale. W szczególności może dojść do powiększenia składu Zespołu specjalistów o nowe osoby, które będą zasilać Dział po jego przejściu na Nabywcę.

Rachunkowość zarządcza Spółki.

Spółka jest w stanie i przygotowuje analizy finansowe dotyczące wyników finansowych Działu dla celów zarządczych.

Funkcjonujący w Spółce system finansowo-księgowy pozwala na wyodrębnienie i przypisanie przychodów, kosztów, należności i zobowiązań odrębnie do Działu Dystrybucji i pozostałych działów Spółki, a także sporządzanie odrębnego planu finansowego dla poszczególnych pionów działalności.

Możliwe jest wyodrębnienie dla Działu kluczowych dla jego funkcjonowania kont bilansowych, takich jak należności, zobowiązania czy zapasy.

Prowadzona przez Spółkę ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych pozwala na oddzielenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych związanych z poszczególnymi rodzajami działalności.

Zakres planowanej Transakcji.

W ramach Transakcji na Nabywcę zostanie przeniesiony samodzielny Zespół specjalistów wraz z kluczową infrastrukturą techniczną oraz innymi składnikami majątkowymi ściśle powiązanymi z Działem Dystrybucji, które umożliwią nieprzerwane kontynuowanie jego działalności.

Przedmiotem Transakcji będą w szczególności (z poniższymi zastrzeżeniami i w granicach dopuszczalnych obowiązującymi przepisami prawa):

1)Zakład pracy:

- Pracownicy (tj. Zespół specjalistów opisany szerzej we wcześniejszej części wniosku) – w ramach Transakcji dojdzie do przejścia na Nabywcę zakładu pracy Spółki w trybie art. 23¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 1465 ze zm.; „Kodeks pracy”);

·Zobowiązania wynikające ze stosunku pracy z pracownikami Zakładu przejętymi przez kupującego w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy;

·Akta osobowe pracowników;

2)Platforma dystrybucyjna oraz związane z nią wartości niematerialne i prawne:

- Kluczowym składnikiem majątkowym będzie System Obsługi Zamówień (SOZ) – platforma umożliwiająca zarządzanie procesem zamówień, obejmującym wszystkie czynności związane z przyjęciem, przetwarzaniem oraz odbiorem i realizacją zamówienia;

- wybrane licencje na oprogramowanie informatyczne niezbędne do funkcjonowania SOZ;

- Autorskie prawa majątkowe do strony internetowej (…) (…) wraz z zamieszczonymi na niej treściami oraz obrazami (w zakresie, w jakim prawa te

przysługują Spółce);

3)Prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez Spółkę:

•Prawa i obowiązki wynikające z umów ściśle związanych z funkcjonowaniem Działu, w tym:

- umów z dostawcami usług marketingowych w portalach społecznościowych (social media) – tj. (…) – wraz z prawami do opublikowanych na tych portalach treści (w zakresie, w jakim przysługują one Spółce);

- umów dystrybucyjnych, w tym ramowych umów dystrybucyjnych zawartych z aptekami prowadzącymi sprzedaż (…) znajdujących się w ofercie Spółki;

- umów zawartych z osobami wchodzącymi w skład Zespołu specjalistów, które nie są pracownikami i nie przejdą automatycznie na Nabywcę w ramach przejścia zakładu pracy;

– które w ramach Transakcji zostaną przeniesione ze Spółki na Nabywcę.

·Zamiarem stron Transakcji jest przeniesienie przez Spółkę na Nabywcę praw i obowiązków wynikających z umów zawartych przez Spółkę w związku z działalnością Działu oraz wstąpienie przez Nabywcę jako stronę takich umów (w miejsce Spółki), z zastrzeżeniem szczegółowych warunków Transakcji oraz postanowień poniżej. Należy mieć jednak na uwadze to, że skuteczne wstąpienie przez Nabywcę we wszelkie prawa i obowiązki Spółki jako strony danej umowy: (i) każdorazowo wymagać będzie uzyskania zgody kontrahenta na przejęcie długu przyszłego (art. 519 Kodeksu cywilnego) oraz (ii) może wymagać uzyskania zgody kontrahenta, jeżeli dana umowa zastrzega konieczność uzyskania zgody na przeniesienie praw i obowiązków strony na inny podmiot (w szczególności na mocy pactum de non cetendo). Transakcja zostanie zrealizowana dwuetapowo, tj. w drodze zawarcia warunkowej umowy przedwstępnej sprzedaży, a następnie – po ziszczeniu się (lub zrzeczeniu) uzgodnionych przez strony umowy przedwstępnej warunków zawieszających – w drodze zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży („Umowa Przyrzeczona”). Intencją stron Transakcji jest jednocześnie: (i) wyłączenie odpowiedzialności Nabywcy za wszelkie długi Spółki powstałe przed datą zawarcia Umowy Przyrzeczonej w drodze uzyskania zgody wierzyciela na podstawie art. 55(4) in fine Kodeksu cywilnego oraz (ii) wyłączenie ze składników zbywanych w ramach Transakcji wierzytelności Spółki, które powstały przed datą zawarcia Umowy Przyrzeczonej, które powinny pozostać w majątku Spółki.

W konsekwencji Nabywca powinien być: (i) odpowiedzialny za długi oraz (ii) uprawniony do wierzytelności jedynie w odniesieniu do, odpowiednio, długów i wierzytelności powstałych (mających swoje źródło) po dacie zawarcia Umowy Przyrzeczonej, zaś Spółka powinna pozostać odpowiedzialna za długi i uprawniona do wierzytelności, które powstały (miały swoje źródło) przed datą zawarcia Umowy Przyrzeczonej. Strony Transakcji będą miały jednocześnie ograniczony wpływ na uzyskanie takich zgód. Zależnie od ostatecznej komercyjnej decyzji stron Transakcji, wyjątkiem od tej zasady mogą potencjalnie być jedynie długi i wierzytelności Spółki, które powstały (mają swe źródło w zdarzeniu mającym miejsce) przed datą zawarcia Umowy Przyrzeczonej, o ile związane są lub dotyczą zobowiązań, długów lub wierzytelności wynikających ze zwrotu, wymiany, reklamacji lub też innych uprawnień (ustawowych, jak i umownych) kontrahentów Spółki (a wskutek Transakcji – kontrahentów Nabywcy) wynikających z gwarancji udzielonej lub rękojmi przysługującej kontrahentom Spółki (a wyniku Transakcji – kontrahentom Nabywcy) i dotyczącej (…) produkowanych przez Grupę (…), które zostały dostarczone kontrahentom Spółki (a wyniku Transakcji – kontrahentom Nabywcy) przez Spółkę w ramach działalności Działu Dystrybucji jeszcze przed zawarciem Umowy Przyrzeczonej (np. obowiązek wymiany towarów na nowe lub pozbawione wad w ramach realizacji obowiązków z tytułu rękojmi za wady, obowiązek wymiany produktów na nowe lub akceptacji zwrotu produktów w ramach wynikających z umów sprzedaży produktów, klauzul umożliwiających rezygnację z zakupu produktów, obowiązku zwrotu ceny lub innych obowiązków wynikających z polityki zwrotów lub polityki reklamacji przyjętej przez Spółkę i obowiązującej przed przejściem tytułu do Działu Dystrybucji ze Spółki na Nabywcę).

·W przypadku umów, w odniesieniu do których kontrahent Spółki nie wyrazi zgody na wstąpienie Nabywcy w prawa i obowiązki Spółki (jako strony umowy) lub zwolnienie Nabywcy z odpowiedzialności za długi Spółki powstałe (mające swoje źródło) przed datą zawarcia Umowy Przyrzeczonej, Nabywca i Spółka dopuszczają wyłączenie takich umów z zakresu Transakcji i jednocześnie zobowiązanie Spółki do wypowiedzenia takich umów.

4)Pozostałe składniki majątkowe (materialne i niematerialne):

·Wszelka dokumentacja związana wyłącznie albo głównie z Działem, w tym w szczególności regulaminy, instrukcje, listy cen, listy klientów, katalogi produktów;

·Banery i inne materiały reklamowe wykorzystywane w aptekach prowadzących sprzedaż produktów (…);

·Część zapasów Spółki, w szczególności produktów gotowych;

5)Inne:

·Spółka nie może wykluczyć, że w ramach Transakcji, może dojść do powstania tzw. wartości firmy (goodwill); wartość firmy w praktyce odzwierciedla przejście na Nabywcę, obok ww. aktywów, m.in. tajemnic przedsiębiorstwa, renomy, reputacji, doświadczenia w prowadzeniu działalności, relacji handlowych, znajomości rynku, znajomości procesów biznesowych itp., które wpływają na zdolności do generowania zysku przez Dział; wszystkie te elementy przejdą na Nabywcę również, gdy w odpowiedzi na niniejszy wniosek nie zostanie potwierdzone, że przedmiotem Transakcji będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa (również jako „ZCP”).

Niezależnie od powyższego, przedmiotem Transakcji nie będą:

- prawa i obowiązki wynikające z umów niezwiązanych wyłącznie z funkcjonowaniem Działu, w tym zawartych z podmiotami powiązanymi ze Spółką oraz umów rachunku bankowego zawartych przez Spółkę;

- prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami innych niż wskazane w ppkt 3

powyżej (co wynika z faktu, że Grupa (…) jest jedynym dostawcą produktów

sprzedawanych przez Spółkę);

- prawa do nieruchomości (w tym do magazynów oraz powierzchni biurowej zlokalizowanych w W. oraz K.) jako niezwiązanych wyłącznie z działalnością dystrybucyjną Spółki;

- gotówka i jej ekwiwalenty – brak takiego transferu nie wpłynie na płynną kontynuację działalności dystrybucyjnej przez Nabywcę; Nabywca zapewni wystarczający poziom kapitału obrotowego do prowadzenia działalności przez Dział, bez konieczności przejęcia środków pieniężnych Spółki; transfer gotówki jest również pozbawiony uzasadnienia biznesowego (nabycie gotówki za wynagrodzeniem pieniężnym);

- aktywa i zobowiązania o charakterze publicznoprawnym (w tym m.in. związane z rozliczeniem pomocy publicznej uzyskanej przez Spółkę, kwoty nadwyżki podatku naliczonego ponad kwotę podatku należnego);

- aktywa i zobowiązania o charakterze bilansowym, których przeniesienie jest niemożliwe; wyłączenie to dotyczy w szczególności aktywów/rezerw z tytułu części

odroczonej podatku dochodowego;

- księgi rachunkowe oraz dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (na Spółce ciąży prawny obowiązek przechowywania dokumentów i ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami prawa podatkowego i ustawy o rachunkowości);

- prawa do domen internetowych związanych z Działem Dystrybucji – z zastrzeżeniem, że przedmiotowe domeny internetowe nabędzie Akcjonariusz, który równocześnie upoważni Nabywcę do korzystania ze wskazanych domen internetowych;

- znaki towarowe związane z Działem Dystrybucji – z zastrzeżeniem, że przedmiotowe znaki towarowe nabędzie Akcjonariusz, który równocześnie udzieli Nabywcy licencji do korzystania ze wskazanych znaków towarowych.

Zgodnie z polityką Grupy (…), prawa własności przemysłowej do znaków towarowych, a także patenty i know-how skoncentrowane są w jednym podmiocie – tj. Akcjonariuszu  z siedzibą w S., który udziela licencji poszczególnym spółkom zależnym (niezależnie od ich lokalizacji geograficznej, w tym w Polsce) odpowiednio do zapotrzebowania. Przyjęcie takiego modelu umożliwia spójne zarządzanie i kontrolę nad znakami towarowymi w ramach całej Grupy realizowane z poziomu jednego podmiotu.

Mając na uwadze, że rozpoznawalność marki jest kluczową wartością w biznesie Grupy (…), jednym z istotnych założeń planowanej Transakcji jest zapewnienie nieprzerwanego korzystania z praw własności intelektualnej związanych z Działem Dystrybucji. Z tego względu, przedwstępna warunkowa umowa sprzedaży oraz przyrzeczona umowa sprzedaży zostaną zawarte pomiędzy Spółką, Nabywcą oraz Akcjonariuszem, a na jej podstawie przeprowadzona zostanie również sprzedaż znaków towarowych oraz praw do domen internetowych związanych z Działem Dystrybucji przez Spółkę na rzecz Akcjonariusza. Docelowo także zawarte zostaną oddzielne umowy, na podstawie których Akcjonariusz upoważni Nabywcę do korzystania ze znaków towarowych oraz praw do domen internetowych związanych z Działem Dystrybucji, które zostały zbyte na rzecz Akcjonariusza przez Spółkę.

Część funkcji o charakterze pomocniczym do podstawowej działalności Spółki jest obecnie świadczona na zasadzie outsourcingu. Dotyczy to w szczególności usług księgowych  i kadrowych, usług świadczonych przez dział prawny, usług IT. Prawa i obowiązki wynikające z tych umów nie będą przedmiotem planowanej Transakcji.

Kontynuacja działalności dystrybucyjnej.

W wyniku Transakcji na Nabywcę zostanie przeniesiona całość działalności dystrybucyjnej  w zakresie dystrybucji produktów pod marką (…), która była dotychczas prowadzona przez Spółkę, a Nabywca będzie prowadził przedmiotową działalność w miejsce Spółki.

Spółka nie będzie kontynuowała działalności prowadzonej przez Dział Dystrybucji  w odniesieniu do produktów marki (…) po Transakcji z uwagi na ustanowiony zakaz konkurencji. Spółka będzie natomiast dokonywała czynności, jakie mogą być konieczne  w związku z zakończeniem dystrybucji (…), takich jak ściągnięcie wierzytelności, które nie są przedmiotem Transakcji, uregulowanie zobowiązań, wykonanie obowiązków sprawozdawczych wobec organów administracji publicznej itp. Spółka będzie także kontynuowała dotychczasową działalność w pozostałym zakresie.

Pytania

1)W przypadku uznania, że Dział Dystrybucji stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w związku z tym jego sprzedaż w ramach Transakcji nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, czy czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych („PCC”)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

2)W przypadku uznania, że sprzedaż Działu Dystrybucji podlega opodatkowaniu PCC, czy nadwyżka ceny nad sumą wartości rynkowych poszczególnych składników wchodzących w skład Działu będzie stanowiła dodatnią wartość firmy (goodwill), która nie podlega opodatkowaniu PCC, więc nie powinna być uwzględniona w podstawie opodatkowania PCC? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych:

Ad. 1)

Sprzedaż Działu Dystrybucji będzie podlegać opodatkowaniu PCC, ponieważ Transakcja nie będzie opodatkowana VAT ani żadna ze stron Transakcji nie będzie zwolniona od VAT z związku z jej zawarciem, a składniki majątku składające się na tę działalność będą znajdowały się w momencie zawarcia umowy sprzedaży Działu na terytorium Polski.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy o PCC opodatkowaniu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Jak zaś wynika z art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 Ustawy o PCC, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

-rzeczy znajdujące się na terytorium Polski lub prawa majątkowe wykonywane na

terytorium Polski;

-rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Polski.

Stosownie do art. 2 pkt 4 Ustawy o PCC, nie podlegają opodatkowaniu PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu

dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Jak wynika z powyższych regulacji, z opodatkowania PCC wyłączone są co do zasady umowy sprzedaży, które podlegają opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, w przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie 1, tj. uznania, że planowana sprzedaż Działu Dystrybucji stanowić będzie transakcję zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie Ustawy o VAT  i nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, należy wskazać, że ta przesłanka pozwalająca na zastosowanie wyłączenia z opodatkowania PCC nie zostanie spełniona.

Potencjalnie więc, sprzedaż Działu Dystrybucji mogłaby podlegać opodatkowaniu PCC.

Ad. 2)

Jeśli sprzedaż Działu Dystrybucji będzie podlegać opodatkowaniu PCC, to nadwyżka ceny nad sumą wartości rynkowych poszczególnych składników wchodzących w skład Działu, będzie stanowiła wartość firmy (goodwill), która nie podlega opodatkowaniu PCC, więc nie zostanie uwzględniona w podstawie opodatkowania PCC.

W części, w jakiej art. 1 ust. 4 pkt 1 i 2 Ustawy o PCC nie ma zastosowania i zawarcie umowy sprzedaży Działu Dystrybucji będzie podlegało opodatkowaniu PCC, zgodnie z art. 6 ust. 1  pkt 1 Ustawy o PCC podstawę opodatkowania stanowić będą wartości rynkowe rzeczy lub praw majątkowych wchodzących w skład Działu.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym cena zapłacona przez Spółkę za Dział Dystrybucji może być wyższa od sumy wartości rynkowych poszczególnych składników wchodzących w skład Działu. Zdaniem Wnioskodawców, ww. nadwyżka ceny nad sumą wartości rynkowych poszczególnych składników wchodzących w skład Działu Dystrybucji będzie zatem stanowiła wartość firmy (goodwill).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy o PCC, opodatkowana jest jedynie sprzedaż rzeczy bądź praw majątkowych. Wartość firmy nie spełnia definicji rzeczy, rozumianej na gruncie prawa cywilnego jako przedmiot materialny. Aby ustalić, czy może ona podlegać opodatkowaniu PCC, należy więc ustalić, czy stanowi ona prawo majątkowe.

W ocenie Wnioskodawców wartość firmy (goodwill) nie stanowi prawa majątkowego. Jest to wartość, która powstaje dopiero w momencie nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ww. stanowisko, zgodnie z którym wartość firmy (goodwill) rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie stanowi prawa majątkowego w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy o PCC jednoznacznie potwierdza uchwała siedmiu sędziów NSA z 21 lutego 2022 r., sygn. akt III FPS 2/21. Ponadto, stanowisko to jest również prezentowane w najnowszych interpretacjach indywidualnych wydanych przez DKIS (np. w interpretacji indywidualnej z 6 lutego 2023 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4014.298.2022.2.MM, czy też interpretacji indywidualnej z 17 października 2022 r. sygn. 0111-KDIB2-2.4014.231.2022.2.PB).

W konsekwencji, jeśli sprzedaż Działu Dystrybucji będzie podlegać opodatkowaniu PCC, to nadwyżka ceny nad sumą wartości rynkowych poszczególnych składników wchodzących  w skład Działu Dystrybucji będzie stanowiła wartość firmy (goodwill), która nie podlega opodatkowaniu PCC, a zatem nie zostanie wliczona do podstawy opodatkowania PCC.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób prawnych, zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) oraz lit. b) ww. ustawy:

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony danej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z niego zwolniona, z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Zainteresowany niebędący stroną postępowania planuje zbycie Działu Dystrybucji na rzecz Zainteresowanego będącego stroną postępowania. Transakcja zostanie zrealizowana dwuetapowo, tj. w drodze zawarcia warunkowej umowy przedwstępnej sprzedaży, a następnie – po ziszczeniu się (lub zrzeczeniu) uzgodnionych przez strony umowy przedwstępnej warunków zawieszających – w drodze zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 sierpnia 2024 r. Znak: 0111-KDIB3-3.4012.253.2024.2.MW wydanej dla Zainteresowanych w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „(…)zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący Dział Dystrybucji, który zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, będzie przedmiotem zbycia w ramach Transakcji, będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT i w konsekwencji jego zbycie na rzecz Nabywcy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, czyli odpowiadając wprost na Państwa pytanie będzie pozostawać poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.”

Skoro przedstawiona we wniosku Transakcja nie będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, to nie znajdzie do niej zastosowania powołany wyżej art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Opisana we wniosku czynność będzie podlegała zatem opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:

Zgodnie z art. 6 ust. 3 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 3 cyt. ustawy:

Stosownie do art. 10 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 535 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061):

Stosownie do art. 555 Kodeksu cywilnego:

Przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych. Zatem przedmiotami sprzedaży w ujęciu Kodeksu cywilnego oprócz rzeczy mogą być również prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie (danemu podmiotowi) prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem ustanowionym na tej rzeczy.

Należy zauważyć, że w przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Dlatego też, w przypadku gdy przedmiotem umowy sprzedaży jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w celu dokonania właściwej kwalifikacji przenoszonych składników należy sięgnąć do rozwiązań prawnych uregulowanych w przepisach ogólnych. W takim przypadku należy zatem posłużyć się definicją „przedsiębiorstwa” zawartą w przepisie  art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny. Takie działanie jest tym bardziej zasadne, że gro czynności wymienionych w katalogu określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zdefiniowanych w Kodeksie cywilnym.

Zgodnie powołanym powyżej art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

W myśl natomiast art. 55² ww. Kodeksu:

W świetle powyższych przepisów jeżeli przedmiotem umowy sprzedaży jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, to podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega umowa sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa na zasadach ogólnych przewidzianych dla umowy sprzedaży. Tak jak w przypadku każdej innej umowy sprzedaży, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na kupującym,  a podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub praw majątkowych, składających się na zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zatem, aby stwierdzić, czy tzw. dodatnia wartość firmy rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych należy ustalić, czy wartość ta stanowi prawo majątkowe.

Zgodnie bowiem z przywołanym już art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowana tym podatkiem jest jedynie sprzedaż rzeczy bądź praw majątkowych. Wartość firmy nie spełnia definicji rzeczy, zdefiniowanej na gruncie prawa cywilnego jako przedmiot materialny. Ocenie należy zatem poddać, czy może zostać uznana za prawo majątkowe. Pozytywna weryfikacja będzie skutkować opodatkowaniem tego elementu zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. Odpowiednio – przeciwna kwalifikacja skutkuje brakiem opodatkowania, w myśl zasady enumeratywnego charakteru wyliczenia zawartego w art. 1 ust. 1 ustawy  o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Naczelny Sąd Administracyjny – celem eliminacji utrzymujących się w judykaturze rozbieżności co do pojmowania „goodwill” oraz możliwości jego opodatkowania na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – 21 lutego 2022 r. podjął uchwałę, sygn. akt III FPS 2/21, w której wskazał: „Dodatnia wartość firmy (tzw. goodwill), rozumiana jako nadwyżka ceny nabycia nad wartością rynkową składników majątkowych przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nie stanowi prawa majątkowego  w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.)”.

Zatem, ze względu na powyższe, opisana we wniosku wartość firmy – zorganizowanej części przedsiębiorstwa – nie może zostać uznana za prawo majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym Nabywca – Zainteresowany będący stroną postępowania nie powinien uwzględniać w podstawie opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych dodatniej wartości firmy  (tzw. goodwill) wykreowanej w wyniku Transakcji, tj. różnicy pomiędzy ceną, którą Nabywca zapłaci za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a wartością rynkową składników majątkowych składających się na tę zorganizowaną część.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(…) S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43–300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).