Interpretacja indywidualna z dnia 14 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.408.2024.1.EW

Ustalenie, czy Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – Spółka (...) Spółka cywilna (dalej: „Spółka” albo „Wnioskodawca”) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, który zajmuje się głównie sprzedażą (...).

Oferowane produkty

Wnioskodawca emituje bony o określonej wartości oraz terminie realizacji, które w zależności od przyjętego modelu sprzedaży przyznają ich posiadaczom będącymi osobami fizycznymi (dalej: „Klient” albo „Klienci”) różne uprawnienia (dalej: „Bon” albo „Bony”).

Różnice w oferowanych produktach sprowadzają się przede wszystkim do różnych zasad wymiany Bonów na dostępne dla Klientów atrakcje, tj. usługi lub towary, które Spółka zamawia na rzecz Klientów u swoich partnerów biznesowych (dalej: „X”). Co do zasady, dla odróżnienia Bony przyjmują również różne nazwy.

Każdy Bon ma określoną wartość oraz termin realizacji, co oznacza, że Klient może dokonać jego wymiany na oferowany przez Spółkę X, którego wartość nie przekracza wartości posiadanego Bonu, a wymiana może nastąpić jedynie w określonym terminie.

Nawet jeśli zgodnie z aktualną strategią marketingową Spółka sprzedaje Bony na konkretne X, to zgodnie z regulaminem serwisu internetowego określającego zasady działania serwisu i realizacji Bonów (dalej: „Regulamin”) są to X jedynie „rekomendowane”. Należy to rozumieć w ten sposób, że w okresie ważności Bonu na konkretny X Spółka gwarantuje, że cena tego X nie ulegnie zmianie. Niemniej w okresie pierwotnego terminu realizacji Bonu na konkretny (rekomendowany) X Klient ma prawo dokonać jego wymiany na inny Bon z innym konkretnym (rekomendowanym) X.

Nazwy aktualnie emitowanych Bonów mogą w przyszłości ulec zmianie, jak również Spółka może kreować nowe Bony o nowych nazwach, funkcjach i zasadach wymiany oraz realizacji.

Charakter Bonów

Zgodnie z Regulaminem oferowane przez Wnioskodawcę Bony mogą być wymienione:

·na dowolny X z oferty dostępnych w serwisie internetowym Spółki X, które to X opodatkowane są różnymi stawkami VAT lub też w przypadku których miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług znajduje się w Polsce, jak i poza Polską,

·na inne Bony.

Przedmiotem wniosku o interpretację nie jest określenie charakteru Bonów na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) (dalej: „ustawa o VAT”), tj. czy są to bony jednego (art. 8a ustawy o VAT) czy różnego (art. 8b ustawy o VAT) przeznaczenia.

Spółka zakłada, że w przyszłości może dojść do zmiany charakteru aktualnie oferowanych Bonów określanego na gruncie ustawy o VAT.

Termin realizacji Bonów oraz możliwość wydłużenia terminu realizacji Bonów

Jak zaznaczono każdy Bon ma termin realizacji, po którym jego wykorzystanie nie jest już możliwe. Standardowym terminem realizacji Bonu jest 12 miesięcy, przy czym jest to jedynie termin przykładowy, który może różnić się w zależności od produktu i warunków jego sprzedaży.

Ze względu na oczekiwania Klientów oraz własne doświadczenia sprzedażowe Spółka planuje wprowadzenie dodatkowej opłaty o charakterze opłaty manipulacyjnej (dalej: „Opłata manipulacyjna”), która pozwoliłaby Klientom wydłużać termin realizacji kupowanych lub zakupionych już Bonów.

Wnioskodawca rozważa umożliwienie Klientom dokonywania wydłużenia terminu realizacji Bonu na dwa sposoby:

·poprzez wniesienie Opłaty manipulacyjnej przy zakupie Bonu, co oznacza, że od początku Klient będzie dysponentem Bonu o wydłużonym terminie ważności,

·poprzez wniesienie Opłaty manipulacyjnej po zakupie Bonu, ale w czasie trwania pierwotnego terminu jego realizacji, co oznacza, że do momentu upływu terminu ważności Bonu, Klient będzie miał możliwość dokonania Opłaty manipulacyjnej i wydłużenia terminu realizacji Bonu.

Podkreślenia wymaga, że pojęcie „Opłata manipulacyjna” używane jest jedynie na potrzeby niniejszego wniosku dla podkreślenia charakteru samej opłaty, natomiast w przypadku jej wprowadzenia może ona przybrać inną nazwę.

Charakter Opłaty manipulacyjnej

Opłata manipulacyjna może mieć charakter opłaty stałej, niezależnej od wartości Bonu albo stanowić ustalony procent wartości Bonu, np. 10% wartości Bonu. Dodatkowo możliwe, że wysokość Opłaty manipulacyjnej będzie różnicowana w zależności od tego, kiedy Klient dokona przedłużenia terminu realizacji Bonu, jak również, na jaki okres.

Opłata manipulacyjna będzie miała charakter dodatkowego świadczenia za wydłużenie terminu realizacji Bonu. W żadnym wypadku nie spowoduje wzrostu wartości Bonu, którego będzie dotyczyła. Z perspektywy Spółki jest to opłata za wydłużony czas gotowości do realizacji Bonu oraz konieczność dokonania czynności o charakterze technicznym, np. wprowadzenia dodatkowych danych w systemie sprzedaży i na koncie Klienta. Opłata manipulacyjna nie będzie miała charakteru odszkodowawczego.

Rabat na kolejne zakupy

Częstą sytuacją, z jaką mierzy się Spółka są Klienci posiadający Bony, których termin realizacji upłynął, a którzy wciąż chcieliby zrealizować swój Bon.

Ze względu na częstotliwość takich sytuacji, Spółka uważa, że pozostawianie posiadaczy przeterminowanych Bonów bez żadnej alternatywy, negatywnie wpływa na jej wizerunek, zmniejsza zainteresowanie jej produktami, powoduje utratę Klientów, a w efekcie obniżenie potencjalnych zysków.

Mając na względzie powyższe Wnioskodawca rozważa wprowadzenie mechanizmu rabatowego dla Klientów, którzy zgłoszą się z przeterminowanym Bonem i prośbą o możliwość jego realizacji w późniejszym terminie. Jeśli prośba zostanie uznana przez Spółkę za zasadną m.in. ze względu na potencjalne korzyści Spółki, to Klient otrzyma kod rabatowy o określonym terminie ważności do wykorzystania na zakup produktów oferowanych przez Spółkę (dalej: „Kod rabatowy” albo „Kody rabatowe”).

Charakter kodu rabatowego

Kod rabatowy będzie miał charakter wartościowy odnoszony do wartości przeterminowanego Bonu. Wartość Kodu rabatowego zawsze będzie niższa od wartości przeterminowanego Bonu, którego dotyczy, przy czym wartość może być stała kwotowa lub procentowa odnoszona do wartości przeterminowanego Bonu, np. 50% wartości przeterminowanego Bonu.

Klient nie będzie mógł dokonać zakupu nowego Produktu w całości za Kod rabatowy. Klient każdorazowo będzie musiał wybrać produkt droższy lub produkty o łącznej wartości wyższej niż przyznany Kod rabatowy, aby móc dokonać stosownej dopłaty.

Kod rabatowy będzie przyznawany po otrzymaniu prośby zainteresowanego Klienta, którego Bon się przeterminował, jednak zasady przyznawania Kodów rabatowych z perspektywy Spółki będą jednolite. Spółka zamierza reagować na wszystkie lub prawie wszystkie prośby poprzez składanie Klientom propozycji przyjęcia punktów w organizowanym programie lojalnościowym lub w sytuacji odrzucenia tej propozycji, poprzez przyznawanie Kodów rabatowych. Spółka dopuszcza, że w przyszłości może od razu oferować:

·albo jedynie Kody rabatowe,

·albo punkty w programie lojalnościowym i alternatywnie Kody rabatowe.

W danym momencie polityka reagowania na zgłoszenia Klientów z przeterminowanymi Bonami będzie taka sama wobec wszystkich zgłaszających się Klientów, przy czym może ulegać wskazanym wyżej modyfikacjom w czasie. Oznacza to, że Klienci będą traktowani przez Spółkę jednakowo, a przyznawanie Kodów rabatowych w sytuacji upływu terminu ważności Bonu będzie powszechne.

Pytanie

Czy Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu.

Uzasadnienie Państwa stanowiska:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT:

„Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej «podatkiem», podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.”

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

„Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)”.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

„Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii”.

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

„Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa”.

Zgodnie z powyżej przedstawionymi przepisami dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Definicyjnie świadczenie usług na gruncie ustawy o VAT oznacza każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, tj. każde zachowanie, które polega zarówno na działaniu (czynienie, wykonywanie), jak i zaniechaniu (tolerowanie, nieczynienie). Podążając natomiast za wykładnią pojęcia dokonaną przez WSA w Warszawie z 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Wa 1371/09 „Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji”. Oznacza to, że pojęcie „świadczenia usług” na gruncie ustawy o VAT jest bardzo szerokie i odbiega od potocznego jego rozumienia.

Dodatkowo definiując pojęcie „usługi” orzecznictwo, w tym orzecznictwo europejskie, zwraca uwagę na konieczność wystąpienia bezpośredniego odbiorcy/konsumenta usługi, tj. osoby odnoszącej z niej korzyści (tak m.in. WSA w Warszawie w wyroku z 9 kwietnia 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 154/09).

Istotnym warunkiem uznania usługi za opodatkowaną podatkiem od towarów i usług jest również jej odpłatność, bowiem zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega jedynie odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W przypadku zdarzeń, które nie mają standardowego charakteru, tj. odpłatność nie rodzi konkretnych namacalnych skutków, powstają wątpliwości, czy na gruncie ustawy o VAT dochodzi w ogóle do powstania zdarzenia powodującego jakiekolwiek skutki podatkowe. Niemniej zgodnie z powszechnym stanowiskiem organów podatkowych oraz sądów, w tym orzecznictwem europejskim, w przypadku zachowania, które nie jest dostawą towarów, jednak znajduje swojego odbiorcę (konsumenta) i ma charakter odpłaty, powinniśmy rozpoznawać je w kategoriach świadczenia usług na gruncie ustawy o VAT. Tak m.in. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 12 lipca 2021 r., nr 0112-KDIL1-1.4012. 246.2021.2.AW, w której stwierdził, że sprzedaż kodów rabatowych jest świadczeniem usług na gruncie ustawy o VAT: „Biorąc pod uwagę wyżej przywołane przepisy dotyczące przedmiotu opodatkowania podatkiem VAT, a w szczególności przepisy definiujące termin «świadczenie usług» należy wskazać, że ustawodawca pojęciem tym objął szerokie spektrum zachowań podatnika, niebędące dostawą towarów w rozumieniu ustawy. Świadczenie usług to nie tylko aktywność podatnika (działanie), lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie na rzecz innego podmiotu, niebędące dostawą towarów w rozumieniu ustawy”.

Opłata manipulacyjna w przypadku Wnioskodawcy ma być dodatkowym świadczeniem pieniężnym należnym jej za wydłużenie terminu realizacji Bonu. Niezależnie od momentu wniesienia Opłaty manipulacyjnej (przy zakupie Bonu albo w czasie pierwotnego terminu jego realizacji) nie wpłynie ona na wzrost wartości Bonu, a jedynie wydłuży termin jego realizacji.

Pobieranie Opłaty manipulacyjnej z perspektywy Spółki uzasadnione jest koniecznością wydłużenia czasu gotowości do realizacji przedłużanego Bonu oraz konieczności dokonania związanych z przedłużeniem czynności o charakterze technicznym, np. wprowadzeniem dodatkowych danych w systemie sprzedaży oraz koncie Klienta. Drugostronnie uiszczając Opłatę manipulacyjną Klient zyskuje dodatkowy czas na realizację kupionego Bonu.

Spółka uważa, że w jej wypadku Opłata manipulacyjna nie będzie miała charakteru odszkodowawczego– wydłużenie terminu na realizację Bonu nie rodzi bowiem po jej stronie uszczerbku o charakterze majątkowym (ani jako wyrządzona szkoda, ani utracone korzyści).

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca określił, że w przypadku jego działalności Opłata manipulacyjna ma mieć charakter opłaty stałej, niezależnej od wartości sprzedawanego Bonu albo stanowić ustalony procent wartości Bonu – Spółka nie wyklucza różnicowania wysokości Opłaty manipulacyjnej w zależności od tego, kiedy Klient dokona przedłużenia terminu realizacji Bonu.

Odnosząc opis i charakter Opłaty manipulacyjnej oraz czynności, za które będzie pobierana do cech warunkujących uznanie danego świadczenia za usługę na gruncie ustawy o VAT należy stwierdzić, że Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi. Przede wszystkim jednoznacznym jest, że świadczenie Spółki, tj. wydłużenie terminu ważności Bonu ma charakter odpłatny. Dodatkowo w przypadku wydłużenia terminu na realizację Bonu istnieje odbiorca/konsument tego świadczenia, jakim będzie Klient (posiadacz Bonu), który dzięki wniesieniu Opłaty manipulacyjnej uzyska możliwość wykorzystania swojego Bonu w terminie dłuższym niż podstawowy. Końcowo wydłużenie terminu ważności Bonu wiąże się z określonymi czynnościami, jakie musi wykonać Spółka, tj. pozostawać w gotowości do realizacji Bonu przez dłuższy okres niż w przypadku Klientów niewnoszących Opłat manipulacyjnych za wydłużenie, jak również dokonać dodatkowych czynności o charakterze technicznym.

Tym samym, Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z przedłużeniem terminu na realizację Bonu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Z treści powołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Należy zatem stwierdzić, że ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy mamy do czynienia w sytuacji, w której dana czynność/zachowanie/zdarzenie posiada następujące cechy:

• stanowi świadczenie dające się wyodrębnić spośród innych czynności dokonywanych przez dany podmiot;
• świadczenie to może mieć charakter czynny lub bierny ‒ tj. może polegać zarówno na podejmowaniu danych czynności/działań jak również na powstrzymywaniu/zaniechaniu tych czynności/działań czy też ich tolerowaniu.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest zatem określenie, czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1)w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2)świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powołany przepis wskazuje, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Nie obejmuje ono wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika – niebędące dostawą towarów – na rzecz innego podmiotu. Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez pojęcie świadczenia usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług lub dostawy towarów, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT jest spełnienie przesłanki odpłatności.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów/świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem, pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Appleand Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.

W konsekwencji, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Taka konstrukcja definicji świadczenia usług jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, który zajmuje się głównie sprzedażą (...).

Oferowane produkty

Wnioskodawca emituje bony o określonej wartości oraz terminie realizacji, które w zależności od przyjętego modelu sprzedaży przyznają ich posiadaczom, będącymi osobami fizycznymi, różne uprawnienia.

Różnice w oferowanych produktach sprowadzają się przede wszystkim do różnych zasad wymiany Bonów na dostępne dla Klientów atrakcje, tj. usługi lub towary, które Spółka zamawia na rzecz Klientów u swoich partnerów biznesowych. Co do zasady, dla odróżnienia Bony przyjmują również różne nazwy.

Każdy Bon ma określoną wartość oraz termin realizacji, co oznacza, że Klient może dokonać jego wymiany na oferowany przez Spółkę X, którego wartość nie przekracza wartości posiadanego Bonu, a wymiana może nastąpić jedynie w określonym terminie.

Nawet jeśli zgodnie z aktualną strategią marketingową Spółka sprzedaje Bony na konkretne X, to zgodnie z regulaminem serwisu internetowego określającego zasady działania serwisu i realizacji Bonów, są to X jedynie „rekomendowane”. Należy to rozumieć w ten sposób, że w okresie ważności Bonu na konkretny X Spółka gwarantuje, że cena tego X nie ulegnie zmianie. Niemniej w okresie pierwotnego terminu realizacji Bonu na konkretny (rekomendowany) X Klient ma prawo dokonać jego wymiany na inny Bon z innym konkretnym (rekomendowanym) X.

Nazwy aktualnie emitowanych Bonów mogą w przyszłości ulec zmianie, jak również Spółka może kreować nowe Bony o nowych nazwach, funkcjach i zasadach wymiany oraz realizacji.

Charakter Bonów

Zgodnie z Regulaminem oferowane przez Wnioskodawcę Bony mogą być wymienione:

·na dowolny X z oferty dostępnych w serwisie internetowym Spółki X, które to X opodatkowane są różnymi stawkami VAT lub też w przypadku których miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług znajduje się w Polsce, jak i poza Polską,

·na inne Bony.

Spółka zakłada, że w przyszłości może dojść do zmiany charakteru aktualnie oferowanych Bonów, określanego na gruncie ustawy o VAT.

Termin realizacji Bonów oraz możliwość wydłużenia terminu realizacji Bonów

Jak zaznaczono, każdy Bon ma termin realizacji, po którym jego wykorzystanie nie jest już możliwe. Standardowym terminem realizacji Bonu jest 12 miesięcy, przy czym jest to jedynie termin przykładowy, który może różnić się w zależności od produktu i warunków jego sprzedaży.

Ze względu na oczekiwania Klientów oraz własne doświadczenia sprzedażowe, Spółka planuje wprowadzenie dodatkowej opłaty o charakterze opłaty manipulacyjnej (dalej: „Opłata manipulacyjna”), która pozwoliłaby Klientom wydłużać termin realizacji kupowanych lub zakupionych już Bonów.

Wnioskodawca rozważa umożliwienie Klientom dokonywania wydłużenia terminu realizacji Bonu na dwa sposoby:

·poprzez wniesienie Opłaty manipulacyjnej przy zakupie Bonu, co oznacza, że od początku Klient będzie dysponentem Bonu o wydłużonym terminie ważności,

·poprzez wniesienie Opłaty manipulacyjnej po zakupie Bonu, ale w czasie trwania pierwotnego terminu jego realizacji, co oznacza, że do momentu upływu terminu ważności Bonu, Klient będzie miał możliwość dokonania Opłaty manipulacyjnej i wydłużenia terminu realizacji Bonu.

Podkreślenia wymaga, że pojęcie „Opłata manipulacyjna” używane jest jedynie na potrzeby niniejszego wniosku dla podkreślenia charakteru samej opłaty, natomiast w przypadku jej wprowadzenia może ona przybrać inną nazwę.

Charakter Opłaty manipulacyjnej

Opłata manipulacyjna może mieć charakter opłaty stałej, niezależnej od wartości Bonu albo stanowić ustalony procent wartości Bonu, np. 10% wartości Bonu. Dodatkowo możliwe, że wysokość Opłaty manipulacyjnej będzie różnicowana w zależności od tego, kiedy Klient dokona przedłużenia terminu realizacji Bonu, jak również, na jaki okres.

Opłata manipulacyjna będzie miała charakter dodatkowego świadczenia za wydłużenie terminu realizacji Bonu. W żadnym wypadku nie spowoduje wzrostu wartości Bonu, którego będzie dotyczyła. Z perspektywy Spółki jest to opłata za wydłużony czas gotowości do realizacji Bonu oraz konieczność dokonania czynności o charakterze technicznym, np. wprowadzenia dodatkowych danych w systemie sprzedaży i na koncie Klienta. Opłata manipulacyjna nie będzie miała charakteru odszkodowawczego.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu.

Przechodząc do Państwa wątpliwości, czy Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT wskazać należy, że biorąc pod uwagę wyżej przywołane przepisy dotyczące przedmiotu opodatkowania podatkiem VAT, a w szczególności przepisy definiujące termin „świadczenie usług” należy wskazać, że ustawodawca pojęciem tym objął szerokie spektrum zachowań podatnika, niebędące dostawą towarów w rozumieniu ustawy. Świadczenie usług to nie tylko aktywność podatnika (działanie), lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie na rzecz innego podmiotu, niebędące dostawą towarów w rozumieniu ustawy.

Zauważyć jednak należy, że usługą na gruncie podatku VAT będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Odnosząc się do przesłanki odpłatności jako jednego z elementów niezbędnych do uznania świadczenia usług za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, w tym miejscu należy przywołać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: TSUE. Z orzecznictwa TSUE wynika, że opodatkowanie tym podatkiem zakłada realizację czynności przez strony, w ramach której ustala się cenę lub świadczenie. W wydawanych wyrokach TSUE, który wielokrotnie zajmował się kwestią odpłatności świadczeń, stwierdził, że kiedy działalność polega wyłącznie na świadczeniu usług bez bezpośredniej zapłaty, nie ma podstawy wymiaru podatku i z tego względu usługi nie są opodatkowane (np. wyrok w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma, EU:C:1994:80, pkt 12). Świadczenie usług tylko wtedy dokonywane jest „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy (obecnie art. 2 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006. str. I ze zm.), jeżeli pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywisty ekwiwalent usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (np. wyrok w sprawie C-246/08 Komisja vs. Republika Finlandii, EU:C:2009:671, pkt 44). Istnienie odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy wyświadczoną usługą a otrzymanym ekwiwalentem świadczenia (pkt 45 ww. wyroku).

Jak wskazali Państwo we wniosku, będą Państwo świadczyć usługę polegającą na wydłużeniu terminu realizacji Bonu. Usługa ta będzie świadczona odpłatnie (opłata manipulacyjna), tym samym sprzedaż ta będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług. Strony tej usługi tworzą stosunek prawny, który sprowadza się do tego, że w zamian za wykonanie usługi (odpłatne wydłużenie terminu realizacji Bonu) zostaje wypłacone wynagrodzenie. Natomiast istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną przez Państwa usługą (wydłużenie terminu realizacji Bonu), a otrzymanym za nią od klienta wynagrodzeniem skutkuje otrzymaniem korzyści przez klienta w postaci dodatkowego czasu na realizację kupionego Bonu.

W opisanej sytuacji mamy do czynienia z określonymi działaniami podjętymi przez Państwa. Oferują Państwo możliwość wydłużenia terminu realizacji Bonu. Tym samym, sprzedaż usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu jest świadczeniem odpłatnym, bowiem istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym za nią wynagrodzeniem.

Odnosząc się do problematyki świadczenia złożonego należy wskazać, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego – na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Należy podkreślić, iż w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje się na konieczność traktowania, dla celów podatkowych, złożonego działania podatnika, jako jednolitej całości bez sztucznych podziałów. Oznacza to, że jeżeli podatnik wykonuje więcej niż jedno świadczenie na rzecz klienta i są one ze sobą powiązane tak, że obiektywnie rzecz biorąc tworzą z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, którą jedynie sztucznie można byłoby podzielić, to te elementy lub świadczenia – dla celów podatku od towarów i usług – stanowią jedną całość lub jedną usługę. Ponadto, jeżeli transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest rozpatrywana transakcja. Po pierwsze zatem, czy są to świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług.

Transakcja składająca się z jednego świadczenia w aspekcie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, gdyż pogarszałoby to funkcjonalność systemu VAT. Stanowisko takie wynika z orzecznictwa TSUE. Pogląd taki został wyrażony m.in. w wyroku z dnia 27 października 2005 r., sygn. akt C-41/04 w sprawie Levob Verzekeringen BV, w którym Trybunał stwierdził, iż jeżeli dwie lub więcej niż dwie czynności (typu: dostawa towarów lub/i świadczenie usług) dokonane przez podatnika na rzecz nabywcy są tak ściśle ze sobą związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku VAT (czyli albo dostawę określonego towaru, albo świadczenie konkretnej usługi), i to nawet wówczas, gdy następuje to za zapłatą dwóch lub wielu odrębnych cen.

Stanowisko takie Trybunał potwierdził w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and Excise, w którym stwierdził, że „w celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące klika części składowych należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iż świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT”. Trybunał wskazał, że „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.

Tak więc, o świadczeniu złożonym można mówić, gdy istnieje funkcjonalny związek pomiędzy poszczególnymi elementami świadczenia na tyle ścisły, by nie można było wydzielić z tego świadczenia jego poszczególnych elementów i potraktować ich jako świadczeń odrębnych. Muszą one stanowić jedną nierozerwalną całość.

W przypadku usług o charakterze złożonym, o wysokości zastosowanej stawki podatku decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się przy tym w oderwaniu od treści umowy łączącej strony, a jedynie w oparciu o to, czy dokonywane przez podatnika czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa oraz przywołane orzecznictwo, należy stwierdzić, że w przypadku usługi wydłużenia terminu realizacji Bonu, w związku z którą pobierana jest Opłata manipulacyjna, należy uznać, że mamy do czynienia ze świadczeniem odrębnym od usługi sprzedaży Bonów. Jak wskazali Państwo we wniosku, Opłata manipulacyjna będzie miała charakter dodatkowego świadczenia za wydłużenie terminu realizacji Bonu. Opłata ta nie spowoduje wzrostu wartości Bonu. Ponadto, jak wynika z opisu sprawy Opłata manipulacyjna będzie opłatą uiszczaną za wydłużony czas gotowości do realizacji Bonu oraz konieczność dokonania czynności o charakterze technicznym, np. wprowadzenia dodatkowych danych w systemie sprzedaży i na koncie Klienta. Opłata manipulacyjna nie będzie miała również charakteru odszkodowawczego.

Usługa wydłużenia terminu realizacji Bonu, w związku z którą pobierana jest Opłata manipulacyjna realizowana jest bowiem w ramach dodatkowego zlecenia i stanowi odrębną usługę od usługi zasadniczej, tj. usługi sprzedaży Bonów. W okolicznościach niniejszej sprawy ww. usługi nie są ze sobą tak ściśle powiązane, aby w sensie gospodarczym tworzyły jedną całość. Zatem, w rozpatrywanym przypadku nie mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, lecz odrębnymi usługami.

Podsumowując,Opłata manipulacyjna będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako wynagrodzenie za świadczenie odrębnej, samoistnej usługi związanej z wydłużeniem terminu realizacji Bonu.

Tym samym, Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy wskazać, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług. W zakresie pytania odnoszącego się do podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania), tym samym w interpretacji nie oceniano kwestii udzielania przez Państwa rabatów.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa w uzasadnieniu własnego stanowiska wyroków sądów należy zaznaczyć, że każdy z wyroków zapada na gruncie unikalnego stanu faktycznego, i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Ocena omawianej kwestii opiera się na wielu przesłankach podnoszonych wyżej przez organ podatkowy i powinna być dokonywana z punktu widzenia każdego odrębnego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Również w odniesieniu do powołanej we wniosku interpretacji indywidualnej, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Także interpretacje powołane przez Państwa na poparcie własnego stanowiska rozstrzygają w odmiennych stanach faktycznych od sytuacji przedstawionej we wniosku.

Zatem, z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa interpretacje indywidualne i orzeczenia sądowe, potraktowano jako element Państwa argumentacji, nie mogą one stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnegow (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).