Interpretacja indywidualna z dnia 13 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.208.2024.2.MAZ

Skutki w zakresie obowiązku obniżenia podatku naliczonego VAT w przypadku otrzymania przez Spółkę rabatu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 15 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący skutków w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku obniżenia podatku naliczonego VAT w przypadku otrzymania przez Spółkę rabatu, wpłynął 15 maja 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Sp. z o.o. (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podmiotem posiadającym siedzibę działalności gospodarczej w Polsce oraz jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest sprzedaż detaliczna sprzętu prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach (PKD 47.43.Z).

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje w szczególności sprzedaży (...) oraz sprzętu , które nabywa od dostawców krajowych oraz zagranicznych – są to podmioty z UE. Sporadycznie Wnioskodawca dokonuje nabyć towarów od kontrahentów spoza UE, ale są to drobne akcesoria, jak (...). Od wydatków ponoszonych na nabycie sprzętu Spółka dokonuje pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego.

Wnioskodawca, w ramach prowadzonej przez siebie działalności, dysponuje zaakceptowanym przez firmę „E” z siedzibą w (...) (dalej także jako: „Kontrahent unijny”) statusem autoryzowanego sprzedawcy produktów „E”. Celem wyznaczenia Wnioskodawcy na autoryzowanego sprzedawcę firmy „E” jest zakup, magazynowanie i promowanie produktów „E” oraz ich odsprzedaż na terytorium Polski użytkownikom końcowym, tj. nabywcom korporacyjnym i indywidualnym produktów na własny użytek, zarówno do celów osobistych, jak i biznesowych.

Aby zachęcić i promować zakup i odsprzedaż produktów „E”, firma „E” może oferować szereg rabatów i innych korzyści, wynikających z uczestnictwa w Programach firmy „E”. Zgodnie z obecną praktyką korzyści te są określane w „(...)”, wydawanym Spółce na każdy rok handlowy firmy „E”. Dokument ten nie nakłada na Wnioskodawcę żadnych zobowiązań, ale określa dostępne korzyści i warunki, które należy spełnić, aby je uzyskać. W ramach uczestnictwa w Programach firmy „E”, Spółka może nabywać wybrane produkty firmy „E” wyłącznie od autoryzowanych dystrybutorów firmy „E”. Stosunek prawny Spółki z firmą „E” jest stosunkiem pośredniego klienta nabywającego produkt od innych podmiotów (autoryzowanych dystrybutorów), w celu odsprzedaży przez Spółkę w ramach prowadzonej przez nią działalności. Firma „E” nie będzie sprzedawać ani dostarczać produktów bezpośrednio Wnioskodawcy i nie udziela żadnych gwarancji, rękojmi, praw do zwrotu produktów ani innych zobowiązań lub obietnic dotyczących produktów „E” zakupionych od innych członków programów.

Uczestnictwo w Programach firmy „E” wiąże się z przyznawaniem przez Kontrahenta unijnego na rzecz Wnioskodawcy korzyści, których przedmiot oraz szczegółowe warunki ich przyznania zostały uregulowane w „(...)”. Dokument nie nakłada na użytkownika żadnych zobowiązań, ale określa dostępne korzyści i warunki, które należy spełnić, aby je uzyskać. Korzyści nie są przyznawane jako wynagrodzenie za jakiekolwiek usługi świadczone przez Spółkę na rzecz firmy „E”, ale są oparte na zakupach dokonywanych przez Spółkę i jej cechach jako odsprzedawcy.

Firma „E” wypłaca Wnioskodawcy rabaty w każdym kwalifikującym się kwartale, obliczone na podstawie (...) i zależne od osiągnięcia odpowiednich celów. Rabaty są obliczane kwartalnie i wypłacane bezpośrednio przez firmę „E” przelewem bankowym po zakończeniu każdego kwartału. Co do zasady, płatność realizowana jest w ciągu 6 tygodni od zakończenia kwartału, pod warunkiem niezwłocznego otrzymania przez Kontrahenta unijnego wszystkich niezbędnych informacji od Spółki i autoryzowanych dystrybutorów, u których Spółka dokonuje zakupów.

Warunkiem otrzymania rabatu jest spełnienie następujących wymogów:

a) zezwolenie firmie „E” lub wyznaczonemu przez nią wykonawcy na okresowe przeprowadzanie audytu „(...)” i sprzedaży produktów firmy „E” oraz zezwolenie firmie „E” na sprawdzanie wszelkiej dokumentacji niezbędnej do tego celu oraz na dostęp do pomieszczeń, ksiąg i systemów komputerowych użytkownika w tym celu;

b) między początkiem okresu, za który przysługuje rabat, a datą jego wypłaty Spółka nie naruszyła żadnych innych umów zawartych z firmą „E” ani warunków mających zastosowanie do specjalnych cen cennikowych;

c) w dniu, w którym ma nastąpić wypłata rabatu, Wnioskodawca nadal prowadzi aktywną działalność handlową w zakresie produktów firmy „E” i nie jest objęty zarządem komisarycznym, likwidacją ani innym podobnym procesem.

W praktyce przekazanie rabatu na rzecz Wnioskodawcy przebiega w taki sposób, że Spółka otrzymuje od Kontrahenta unijnego dokument „(...)”, następnie dokument płatności „(...)”, odnoszący się do wcześniejszego dokumentu „(...)”, a następnie płatność w walucie Euro. W konsekwencji Kontrahent unijny nie dostarcza na rzecz Wnioskodawcy żadnych towarów. Pomiędzy Spółką a Kontrahentem unijnym występują jedynie rozliczenia związane z wypłacanymi przez Kontrahenta unijnego na rzecz Spółki rabatami w okresach kwartalnych.

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymywane przez Spółkę rabaty stanowią rabaty pośrednie ze względu na fakt, że otrzymywane przez Spółkę środki pieniężne, w zakresie dokonania określonych czynności związanych ze sprzedażą produktów Kontrahenta unijnego, nie są powiązane z obowiązkiem realizacji innych dodatkowych działań lub czynności, jedynymi warunkami ich wypłaty jest spełnienie warunków wynikających z zawartej Umowy (Spółka nie świadczy na rzecz Kontrahenta unijnego żadnych dodatkowych działań czy czynności).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowym od osób prawnych związanych z otrzymywanymi rabatami.

Pytanie (we wniosku pytanie nr 2)

Czy otrzymany przez Wnioskodawcę rabat wywołuje skutki w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku obniżenia odliczonego podatku VAT naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymany rabat od Kontrahenta unijnego – podmiotu, z którym Spółki nie wiążą bezpośrednie transakcje – nie wywołuje dla Spółki skutków w podatku od towarów i usług, w zakresie obowiązku obniżenia odliczonego podatku VAT naliczonego.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361, ze zm.; dalej: „ustawa o VAT”), podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Stosownie do art. 29a ust. 7 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

 1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

 2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

 3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2) wartość zwróconych towarów i opakowań;

3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1 (art. 29a ust. 10 ustawy o VAT).

Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania, o którym mowa w art. 29a ust. 13, lub stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze, o którym mowa w art. 29a ust. 14, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały uzgodnione z dostawcą towarów lub usługodawcą, jeżeli przed upływem tego okresu rozliczeniowego te warunki zostały spełnione. W przypadku gdy warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług lub kwoty podatku wykazanego na fakturze zostały spełnione po upływie okresu rozliczeniowego, w którym te warunki zostały uzgodnione, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym te warunki zostały spełnione. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Należy zwrócić uwagę, że kwestia tzw. rabatu pośredniego i ewentualnej korekty podstawy opodatkowania związanej z udzieleniem takiego rabatu była przedmiotem analizy dokonanej przez TSUE w wyroku z 11 marca 2021 r., sygn. C-802/19. Wyrok ten dotyczy apteki z Niderlandów (pierwszy podmiot w łańcuchu transakcji), która chciała obniżyć podstawę opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dokonanej na rzecz kasy chorych z Niemiec (drugi podmiot w łańcuchu transakcji) z uwagi na rabat wypłacony osobom objętym ubezpieczeniem zdrowotnym (trzeci podmiot w łańcuchu transakcji).

W wyroku z 11 marca 2021 r. w sprawie C-802/19 Trybunał wyjaśnił, że art. 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że apteka mająca siedzibę w jednym z państw członkowskich nie może obniżyć podstawy opodatkowania, w przypadku gdy dokonuje ona dostaw produktów leczniczych - jako dostaw wewnątrzwspólnotowych zwolnionych z podatku od wartości dodanej w tym państwie członkowskim - na rzecz kasy obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego znajdującej się w innym państwie członkowskim oraz przyznaje osobom objętym owym ubezpieczeniem rabat.

W uzasadnieniu ww. wyroku (pkt 42-47) Trybunał zwrócił uwagę, że w analizowanej sprawie, sprzedaż produktów jest przedmiotem dwóch dostaw, tj. dostawy dokonywanej przez aptekę na rzecz kasy obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (pierwsza dostawa) i dostawy dokonywanej przez tę kasę na rzecz osób ubezpieczonych w tej kasie. TSUE wskazał, że: „(...) Z jednej strony pierwsza dostawa jest dostawą wewnątrzwspólnotową, która na podstawie art. 138 ust. 1 dyrektywy 2006/112 jest zwolniona z VAT w Niderlandach. Kasa obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego jako osoba prawna ma zatem na podstawie art. 2 ust. 1 lit. b ppkt (i) tej dyrektywy obowiązek uiszczenia VAT od odpowiadającego tej dostawie nabycia. Z drugiej strony druga dostawa dokonywana przez kasę obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego na rzecz osób w niej ubezpieczonych nie jest - zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a dyrektywy 2006/112 - objęta zakresem stosowania VAT. Skoro zatem Firma Z nie posiada podstawy opodatkowania, która mogłaby podlegać korekcie, należy stwierdzić, że przesłanki zastosowania art. 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112 nie są spełnione. (...)

Z informacji zawartych w postanowieniu odsyłającym wynika ponadto, że Firma Z zamierzała - w związku z rabatem przyznanym osobom objętym obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym - skorzystać z obniżenia podstawy opodatkowania w ramach dostaw na rzecz osób ubezpieczonych prywatnie. Tymczasem, jak słusznie zauważają zarówno sąd odsyłający, jak i Komisja Europejska, na gruncie wspólnego systemu VAT wykluczone jest uwzględnienie obniżenia podstawy opodatkowania dotyczącej danej transakcji przy obliczaniu podstawy opodatkowania innej transakcji. (...) z uwagi na to, że (...) Firma Z nie posiada podstawy opodatkowania, która mogłaby podlegać korekcie, w związku z czym przesłanki zastosowania art. 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112 nie są spełnione, nie ma w takich okolicznościach potrzeby badania istnienia ewentualnego łańcucha transakcji w rozumieniu wyroku z dnia 24 października 1996 r., Elida Gibbs (C-317/94, EU:C:1996:400)”.

W związku z tym TSUE orzekł, że art. 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że apteka mająca siedzibę w jednym z państw członkowskich nie może obniżyć podstawy opodatkowania w przypadku, gdy dokonuje ona dostaw produktów leczniczych - jako dostaw wewnątrzwspólnotowych zwolnionych z VAT w tym państwie członkowskim - na rzecz kasy obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego znajdującej się w innym państwie członkowskim oraz przyznaje rabat osobom objętym tym ubezpieczeniem.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że brak możliwości korekty przez Kontrahenta unijnego podstawy opodatkowania w razie udzielenia rabatu pośredniego jego „niebezpośredniemu” kontrahentowi oznacza, że ten kontrahent, tj. Wnioskodawca nie ma obowiązku obniżenia związanego z taką dostawą podatku naliczonego. Ponieważ Kontrahent unijny nie będzie dokonywać korekty (obniżenia podatku należnego), to brak jest uzasadnienia prawnego oraz ekonomicznego dla obniżenia podatku naliczonego przez Spółkę.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, otrzymany rabat od Kontrahenta unijnego – podmiotu, z którym Spółki nie wiążą bezpośrednie transakcje – nie wywołuje dla Spółki skutków w podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku obniżenia odliczonego podatku VAT naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług (we wniosku pytanie nr 2) jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 361; dalej jako: „ustawa” lub „ustawa o VAT”):

Zarówno dostawa towarów jak i świadczenie usług mieszczą się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, zgodnie z którym:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży oferowanych usług, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie te zostały wypłacone, tzn. czy podatnik otrzymuje je w związku z zachowaniem, stanowiącym usługę w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów.

W praktyce występują sytuacje, w których premia pieniężna jest wypłacana np. z tytułu dokonywania przez nabywcę nabyć o określonej wartości czy ilości w określonym czasie. Wówczas takie działania kontrahentów nie wypełniają definicji świadczenia usług, a wypłacenie w takiej sytuacji premii pieniężnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Osiąganie bowiem określonego pułapu obrotów z danym dostawcą nie może być uznane za usługę w świetle art. 8 ust. 1 ustawy. Premia jest wyliczana w oparciu o osiągane obroty (zakupy), lecz samo osiąganie obrotów nie stanowi usługi.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca posiada status autoryzowanego sprzedawcy produktów „E”. Celem wyznaczenia Wnioskodawcy na autoryzowanego sprzedawcę firmy „E” jest zakup, magazynowanie i promowanie produktów „E” oraz ich odsprzedaż na terytorium Polski użytkownikom końcowym, tj. nabywcom korporacyjnym i indywidualnym. Aby zachęcić i promować zakup i odsprzedaż produktów „E”, firma „E” może oferować szereg rabatów i innych korzyści, wynikających z uczestnictwa w Programach firmy „E”. Korzyści te są określane w „(...)”, wydawanym Spółce na każdy rok handlowy firmy „E”. Dokument ten nie nakłada na Wnioskodawcę żadnych zobowiązań, ale określa dostępne korzyści i warunki, które należy spełnić, aby je uzyskać. W ramach uczestnictwa w Programach firmy „E”, Spółka może nabywać wybrane produkty firmy „E” wyłącznie od autoryzowanych dystrybutorów firmy „E”. Firma „E” nie będzie sprzedawać ani dostarczać produktów bezpośrednio Wnioskodawcy i nie udziela żadnych gwarancji, rękojmi, praw do zwrotu produktów ani innych zobowiązań lub obietnic dotyczących produktów „E” zakupionych od innych członków programów. Korzyści nie są przyznawane jako wynagrodzenie za jakiekolwiek usługi świadczone przez Spółkę na rzecz firmy „E”, ale są oparte na zakupach dokonywanych przez Spółkę i jej cechach jako odsprzedawcy.

Firma „E” wypłaca Wnioskodawcy rabaty w każdym kwalifikującym się kwartale, obliczone na podstawie (...) i zależne od osiągnięcia odpowiednich celów. Rabaty są obliczane kwartalnie i wypłacane bezpośrednio przez firmę „E” przelewem bankowym po zakończeniu każdego kwartału. Co do zasady, płatność realizowana jest w ciągu 6 tygodni od zakończenia kwartału, pod warunkiem niezwłocznego otrzymania przez Kontrahenta unijnego wszystkich niezbędnych informacji od Spółki i autoryzowanych dystrybutorów, u których Spółka dokonuje zakupów. Warunkiem otrzymania rabatu jest spełnienie następujących wymogów:

 a) zezwolenie firmie „E” lub wyznaczonemu przez nią wykonawcy na okresowe przeprowadzanie audytu „(...)” i sprzedaży produktów firmy „E” oraz zezwolenie firmie „E” na sprawdzanie wszelkiej dokumentacji niezbędnej do tego celu oraz na dostęp do pomieszczeń, ksiąg i systemów komputerowych użytkownika w tym celu;

 b) między początkiem okresu, za który przysługuje rabat, a datą jego wypłaty Spółka nie naruszyła żadnych innych umów zawartych z firmą „E” ani warunków mających zastosowanie do specjalnych cen cennikowych;

 c) w dniu, w którym ma nastąpić wypłata rabatu, Wnioskodawca nadal prowadzi aktywną działalność handlową w zakresie produktów firmy „E” i nie jest objęty zarządem komisarycznym, likwidacją ani innym podobnym procesem.

W praktyce przekazanie rabatu na rzecz Wnioskodawcy przebiega w ten sposób, że Spółka otrzymuje od Kontrahenta unijnego dokument „(...)”, następnie dokument płatności „(...)”, odnoszący się do wcześniejszego dokumentu „(...)”, a następnie płatność w walucie Euro. W konsekwencji Kontrahent unijny nie dostarcza na rzecz Wnioskodawcy żadnych towarów. Pomiędzy Spółką a Kontrahentem unijnym występują jedynie rozliczenia związane z wypłacanymi przez Kontrahenta unijnego na rzecz Spółki rabatami w okresach kwartalnych.

Należy więc zauważyć, że Spółka posiada status autoryzowane sprzedawcy produktów „E”, które nabywa wyłącznie od autoryzowanych dystrybutorów firmy „E” (Kontrahenta unijnego), a nie bezpośrednio od tej firmy. Wnioskodawca uczestniczy w Programach firmy „E”, co wiąże się z przyznawaniem przez Kontrahenta unijnego na rzecz Spółki określonych korzyści, których przedmiot oraz warunki przyznania zostały uregulowane w „(...)”. Spełnienie tych warunków powoduje, że firma „E” wypłaca Spółce rabaty kwartalne, zależne od osiągnięcia odpowiednich celów. Przy tym firma „E” nie dostarcza na rzecz Spółki żadnych towarów, a wzajemne rozliczenia obu podmiotów wynikają z wypłacanych kwartalnie rabatów. Wypłata środków przez firmę „E” na rzecz Spółki nie jest związana ze świadczeniem wzajemnym (Spółka nie świadczy na rzecz firmy „E” żadnych działań lub czynności), zatem stanowi rabat pośredni.

W konsekwencji otrzymanie przez Państwa środków w ramach rabatu obliczanego kwartalnie nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Otrzymanie tych środków nie pozostaje w związku z jakąkolwiek czynnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Państwa wątpliwości sformułowane w pytaniu dotyczą skutków podatkowych w podatku od towarów i usług w związku z otrzymanym rabatem od firmy „E” – obowiązku obniżenia odliczonego podatku VAT naliczonego.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy wskazać w pierwszej kolejności, że stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy:

Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy:

Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy:

Rzeczywisty obrót gospodarczy powinien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Podatnik udzielający rabatu powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie sprzedawcy.

Jeżeli rabat został przyznany ostatecznemu odbiorcy przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw, nie zaś przez podmioty transakcji pośrednich lub też tym podmiotom, to podmioty te nie będą mogły wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, bowiem w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, ponieważ między pierwszym sprzedawcą a tym odbiorcą nie doszło do żadnej dostawy, zatem pierwszy sprzedawca nie wystawił temu odbiorcy żadnej faktury.

Jednocześnie szczególnego podkreślenia wymaga fakt, że ani w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, ze zm.; dalej jako: „Dyrektywa 2006/112/WE Rady”), ani też w ustawie, prawodawca nie zdefiniował pojęcia „premia pieniężna”, „bonus” czy też „rabat”. Zatem celem dokonania prawidłowej kwalifikacji wypłacanych kwot, w świetle przepisów o podatku od towarów i usług, należy przeprowadzić obiektywną analizę całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej transakcji, która pozwoli na ocenę skutków takiej transakcji w świetle regulacji dotyczących podatku od towarów i usług.

Z uwagi na powyższe, pojęcie „rabat” należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową. I tak, zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi.

Zauważyć należy, że obniżka ceny, upust – rabat udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży. Natomiast jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej, zmniejszającej wartość towarów i usług, zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy.

W sytuacji, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, to nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jak rabat, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy. Przy czym co istotne, rabat rozumieć należy jako zniżkę od ustalonej ceny określonego towaru lub usługi, wyrażoną procentowo lub kwotowo.

Ponadto cytowany przepis art. 29a ust. 10 ustawy wyraźnie wskazuje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwrotów towarów, zwrotu całości lub części zapłaty otrzymanej przed dokonaniem sprzedaży (zaliczek), jeśli do sprzedaży nie doszło, wartość zwrotu kwot dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze. Zatem każda z tych pozycji stanowi odrębną przesłankę zmniejszenia podstawy opodatkowania i każda z wymienionych czynności powoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania.

Powyższe stanowisko jest zgodne z Dyrektywą Rady 2006/112/WE, która w art. 73 oraz 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Jednocześnie przepisy ustawy, jak i dyrektywy, wyraźnie wskazują, że rzeczywiste kwoty rabatów mają być udokumentowane – podatnik powinien przedstawić dowód rzeczywistej kwoty poniesionych kosztów.

Konstrukcja podstawy opodatkowania w ustawie o podatku od towarów i usług, odpowiadająca w swej istocie konstrukcji określonej w Dyrektywie 2006/112/WE Rady, oparta jest na założeniu proporcjonalności VAT do ceny towarów i usług. Każda bowiem transakcja podlega podatkowi od towarów i usług obliczonemu w sposób proporcjonalny do ceny otrzymanej przez podatnika jako świadczenie wzajemne za dostarczone towary lub usługi, z uwzględnieniem stawki jaka ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia takich usług.

Należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania pozwala zrealizować fundamentalną zasadę neutralności podatku VAT. Ekonomiczny ciężar podatku VAT, co do zasady, powinien bowiem ponosić konsument, a nie podatnik. W ślad zatem za obniżeniem ceny transakcyjnej w formie rabatu powinno następować obniżenie podstawy opodatkowania tej transakcji, aby zachowana została zasada proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. Jeśli podstawa opodatkowania przewyższa kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, przynajmniej w części poniesie on ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby zasadę neutralności tego podatku.

Zwrócił na to uwagę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-317/94 Elida Gibbs, stwierdzając, że podstawą opodatkowania dla producenta jako podatnika musi być kwota odpowiadająca cenie, po jakiej sprzedał on towary hurtownikom lub detalistom, pomniejszona o wartość rabatów, na podstawie których wypłacone zostało wynagrodzenie ostatecznym nabywcom towarów.

Również w sprawie C-427/98 Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec, Trybunał dopuścił możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania w wyniku udzielenia przez podatnika rabatu potransakcyjnego nie bezpośredniemu nabywcy towaru, bez konieczności wystawienia faktury korygującej.

Natomiast kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego, które również stanowią przedmiot Państwa wątpliwości wyrażonych w pytaniu reguluje w pierwszej kolejności przepis art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Stosownie do treści art. 86 ust. 19a ustawy:

Status prawny dostawcy zagranicznego, który udziela tzw. rabatu pośredniego i związanej z udzieleniem takiego rabatu ewentualnej korekty podstawy opodatkowania był przedmiotem analizy przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 11 marca 2021 r. w sprawie C-802/19. Wprawdzie wyrok ten dotyczy możliwości obniżenia podstawy opodatkowania VAT przez aptekę w przypadku dostarczania produktów leczniczych zagranicznej kasie chorych i udzielania rabatu osobom objętym ubezpieczeniem zdrowotnym, to jednak przyjęte w nim oceny są przydatne także w analizowanej sprawie.

W wyroku z 11 marca 2021 r. w sprawie C-802/19 Trybunał wyjaśnił, że art. 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że apteka mająca siedzibę w jednym z państw członkowskich nie może obniżyć podstawy opodatkowania, w przypadku gdy dokonuje ona dostaw produktów leczniczych – jako dostaw wewnątrzwspólnotowych zwolnionych z podatku od wartości dodanej w tym państwie członkowskim – na rzecz kasy obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego znajdującej się w innym państwie członkowskim oraz przyznaje osobom objętym owym ubezpieczeniem rabat.

Przedstawione okoliczności sprawy wskazują, że Kontrahent unijny (firma „E”) nie dostarcza Spółce żadnych towarów. Zatem między Spółką a firmą „E” nie występują relacje gospodarcze właściwe dla nabywcy oraz dostawcy towarów, nie dochodzi do świadczenia usług, nie jest wystawiana faktura przez firmę „E”. Wypłata korzyści przez firmę „E” na rzecz Wnioskodawcy jest poprzedzona otrzymaniem przez Spółkę dokumentu „(...)”, a następnie dokumentu płatności „(...)”. Zatem brak jest możliwości korekty przez Kontrahenta unijnego podstawy opodatkowania w razie udzielenia rabatu pośredniego jego „niebezpośredniemu” kontrahentowi (Spółce). Do czynności występujących w relacji między Spółką a firmą „E”, do opisanego rozliczenia między tymi podmiotami, nie można odnieść pojęcia „podstawa opodatkowania”, jak również nie wystąpi podatek naliczony. W tym wypadku wypłata korzyści na rzecz firmy „E” nie stanowi zapłaty za dostarczony towar lub świadczoną usługę. W konsekwencji Wnioskodawca nie ma obowiązku obniżenia odliczonego podatku VAT naliczonego, ponieważ taki podatek jest związany z nabyciem przez Spółkę produktów „E” od autoryzowanych dystrybutorów firmy „E”, a nie bezpośrednio od tej firmy.

W opisanym we wniosku przypadku nie znajdzie zastosowania art. 29a ust. 13 ustawy, gdyż odnosi się on wyłącznie do tych sytuacji, w których wystawiono fakturę korygującą do pierwotnej faktury. Zatem nie będą Państwo zobowiązani do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 19a ustawy, związanego z zakupem produktów firmy „E” od autoryzowanych dystrybutorów firmy „E”. Korzyści uzyskiwane przez Spółkę są przekazywane bezpośrednio przez firmę „E”, a nie odnoszą się do konkretnych zakupów dokonywanych u autoryzowanych dystrybutorów produktów „E”.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług (we wniosku pytanie nr 2) należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (we wniosku pytanie nr 1) wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zadanego pytania) Wnioskodawcy w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. Zauważyć bowiem należy, że to wyłącznie Wnioskodawca, w treści składanego wniosku, kształtuje jego zakres przedmiotowy. Zatem kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być rozpatrzone – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383, ze zm.; dalej jako: „Ordynacja podatkowa”). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.