Przesłanki przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku a choroba alkoholowa - Wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2024 r., sygn. III OSK 351/24

Świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane tylko w przypadkach, gdy ubezpieczony, mimo wykazanej woli podejmowania pracy i opłacania składek, nie spełnia warunków z powodu obiektywnych, niezależnych i niezawinionych przez siebie 'szczególnych okoliczności', a trudna sytuacja materialna sama w sobie nie uprawnia do jego przyznania.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Piotr Korzeniowski Sędziowie: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej małoletniej Z. T. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego A. O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 września 2023 r. sygn. akt II SA/Wa 1060/23 w sprawie ze skargi małoletniej Z. T. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego A. O. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21 września 2023 r. sygn. akt II SA/Wa 1060/23 oddalił skargę małoletniej Z. T. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego A. O. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

A. O. wystąpiła jako przedstawiciel ustawowy swoich małoletnich dzieci Z. T. i J. T. podaniem z dnia [...] lipca 2022 r. skierowanym do Naczelnika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w [...] a następnie wnioskiem z dnia [...] lipca 2022 r. do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: "Prezes ZUS", "organ") o przyznanie renty rodzinnej w drodze wyjątku po ich ojcu J. T. We wniosku wskazała, że w dniu [...] maja 2022 r. została wydana decyzja przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] o odmowie przyznania renty rodzinnej po zmarłym J. T. z powodu nie spełnienia warunków wymaganych prawem. A. O. wskazał, że jej dzieci uczą się w szkołach ponadpodstawowych. Ojciec dzieci przepracował 26 lat, nie łożył na ich utrzymanie, pomimo wyroku Sądu z 2015 r. Dopiero w 2018 r. zaczął wpłacać różne kwoty jednak zadłużenie wobec dzieci urosło do kwoty ok. 70 000 zł. A. O. podała, że sama pracuje na ponad 1,75 etatu, co pozwala jej z trudem zaspokoić podstawowe potrzeby dzieci. Jest właścicielem mieszkania, na zakup którego zaciągnęła kredyt, samochód który posiada został zakupiony w leasingu, za który rata wzrasta. Przy obecnej galopującej inflacji, przy podnoszeniu stóp procentowych oraz przy braku podwyżek pensji jest jej coraz trudniej wiązać koniec z końcem. A. O. oświadczyła, że jej dochód z tytułu pracy na stanowisku lektora w Akademii Wojsk Lądowych w [...] za miesiąc czerwiec 2022 r. wynosił brutto 4 303,95 zł. Natomiast z działalności gospodarczej za ostatnie 3 miesiące (kwiecień, maj i czerwiec 2022 r.) jej dochód wynosił 1 756,76 zł.