Interpretacja indywidualna z dnia 14 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.496.2024.2.KR

Skutki podatkowe zawarcia ugody.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody. Uzupełniła go Pani pismem złożonym 19 czerwca 2024 r. oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 czerwca 2024 r. (wpływ 5 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Po rozwodzie i podziale majątku Pani jako samotna matka została z synem bez stałego miejsca zamieszkania.

W dniu 13 października 2008 r. zawarła Pani z (…) z siedzibą w (…) umowę kredytu nr (…). Mimo, że wystąpiła Pani o kredyt złotówkowy, przedmiotowa umowa była umową kredytu hipotecznego, denominowanego (waloryzowanego) kursem waluty CHF. Kwotę kredytu wyrażono w Umowie jako (…) CHF. Kredyt został udzielony z zastrzeżeniem, że jego wypłata nastąpi w złotych polskich (§ 4 ust. 1 pkt 2 Części Ogólnej Umowy). Zgodnie z § 2 ust. 2 Części Szczegółowej Umowy, celem kredytu było nabycie na potrzeby własne lokalu mieszkalnego.

Na skutek powzięcia wiadomości o zawarciu w Umowie Kredytu klauzul niedozwolonych, zdecydowała się Pani w 2020 r. złożyć do sądu pozew przeciwko Bankowi o stwierdzenie nieważności Umowy kredytu oraz o zapłatę kwoty (…) zł. Spór rozstrzygany jest przed Sądem Okręgowym w (…), (…) pod sygn. akt: (…). W dniu 24 sierpnia2020 r. dokonała Pani przedterminowej spłaty kredytu i tym samym, Pani zobowiązanie wobec banku zostało w całości uregulowane. Sędzia prowadząca Pani sprawę naciska na rozwiązanie sprawy poprzez zawarcie ugody pozasądowej. W chwili obecnej ugoda jest na etapie negocjacji z Bankiem.

Według zapisów za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia 13 października 2008 r. stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach:

1)kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła (…) PLN; jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty,

2)oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości (…) %; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło (…)% %, zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła (…) %; pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego.

W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności Umowy, uwzględniając przyjęty przez Strony w Ugodzie sposób rozliczenia Umowy spłatę dokonaną przez Panią w dniu 24 sierpnia 2020 r., Bank zobowiązuje się do zwrotu na rzecz Kredytobiorcy a więc Pani kwoty (…) zł (słownie: (…)) w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody. Wskazać należy, iż w Ugodzie nie jest wskazana podstawa otrzymania przez Panią tej kwoty, a jedynie stwierdzenie, że ją Pani otrzyma. Ugoda nadal nie została przez Panią podpisana. Kredyt wraz z odsetkami, kosztami i innymi należnościami wynikającymi z Umowy kredytu został zabezpieczony w postaci hipoteki zwykłej w wysokości (…) CHF oraz hipoteki kaucyjnej w kwocie (…) CHF ustanowionej na nieruchomości w (…) znajdującej się przy ul. (…), tj. nieruchomości, na której zakup przeznaczony był kredyt. Hipoteka ta została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości. Tak jak zostało to wskazane we wniosku, Kredyt został spłacony w całości i Bank w dniu 31 sierpnia 2020 dokonał wykreślenia hipoteki. Nigdy nie korzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Kredyt został udzielony przez (…) z siedzibą w (…) przy ul. (…), zarejestrowaną w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, dla którego dokumentację prowadzi Sąd Rejonowy dla (…), (…) pod nr KRS (…); NIP: (…); REGON: (…); kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) (…) PLN, zwaną dalej „Bankiem”, a wiec podmiot którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym.

Według zapisów ugody: Bank i Panią łączyła Umowa kredytu mieszkaniowego z dnia 13 października 2008 r. zwana dalej „Umową”. Kredyt mieszkaniowy rozumiany jest jako kredyt udzielony w całości lub w części na finansowanie własnego celu mieszkaniowego. Pomiędzy Stronami powstał spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej Umowy (oraz jej ważności), który zawisł w sprawie o zapłatę toczącej się przed Sądem Okręgowym w (…) z Pani powództwa przeciwko Bankowi.

W dniu 24 sierpnia 2020 r. dokonała Pani przedterminowej spłaty kredytu, na skutek czego w księgach Banku na dzień zawarcia niniejszej Ugody nie figuruje żadne zobowiązanie z tytułu Umowy. Zamiarem Banku i Pani jest polubowne zakończenie sporu i uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających ze spłaconej w dniu 24 sierpnia 2020 r., Umowy, poprzez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym rozliczenia zakończonej Umowy w ten sposób, jakby Strony dokonały zmiany Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Pani jako Kredytobiorca mając pełną świadomość i rozumiejąc skutki dokonywanej czynności prawnej (w tym w szczególności finansowe), dobrowolnie godzi się odstąpić od dochodzenia od Banku roszczeń objętych sporem oraz innych wywodzonych z zarzutu nieważności Umowy lub niedozwolonego charakteru postanowień Umowy w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej ww. Ugodą, w zamian za zmianę postanowień Umowy w zakresie Pani zobowiązań (i odpowiadających im praw Banku) w sposób opisany poniżej Ugody. Zgodnym zamiarem Stron jest również zaniechanie dochodzenia w przyszłości roszczeń w zakresie związanym z postanowieniami dotyczącymi zawarcia i wykonywania Umowy w walucie obcej w okresie poprzedzającym zawarcie niniejszej Ugody. Bank oświadczył, że w księgach rachunkowych Banku na dzień 24 sierpnia 2020 r. wysokość Pani zadłużenia z tytułu Umowy wynosiła 0 CHF: kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): 0 CHF, odsetki skapitalizowane: 0 CHF, odsetki zapadłe niespłacone: 0 CHF, odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0 CHF, odsetki zawieszone: 0 CHF, odsetki bieżące: 0 CHF, co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia 24 sierpnia 2020 r. wynoszącym (…) PLN/CHF, zadłużenie na dzień 24 sierpnia 2020 r. wynosiło 0 zł: kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): 0 zł, odsetki skapitalizowane: 0 zł, odsetki zapadłe niespłacone: 0 zł, odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0 zł, odsetki zawieszone: 0 zł, odsetki bieżące: 0 zł, a zadłużenie Kredytobiorcy z tytułu niezapłaconych kosztów i opłat związanych z Umową wynosiło 0 zł. Ponadto, według zapisów Ugody za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia na dzień 24 sierpnia 2020 r. Strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia 13 października 2008 r. stanowił kredyt złotowy z zachowaniem: pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy, tj. okresu kredytowania - 30 lat licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych, poniesionych wpłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.

Warunki udzielenia kredytu złotowego, zostały określone w sposób następujący:

1)kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła (…) PLN; jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty,

2)oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości (…) %; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło (…)% %, zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła (…) %; pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego,

3)wysokość marży, o której mowa w pkt 2), odpowiada wysokości marży kredytów mieszkaniowych ponad średnią wartość WIBOR dla miesiąca, w którym została zawarta Umowa,

4)rozliczenie kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, o którym mowa, a którego warunki udzielenia zostały określone, nastąpiło w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy została zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie – rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejszała kapitał do spłaty kredytu, od którego naliczane były kolejne odsetki, a niedobór – powiększał kapitał do spłaty, od którego naliczane były kolejne odsetki.

Przed zawarciem ww. Ugody Bank przedłożył Kredytobiorcy (Pani), zestawienie stanowiące podstawę wyliczenia nadpłaty kwoty kredytu w PLN na dzień 24 sierpnia 2020 r., a Kredytobiorca (Pani) potwierdza jego otrzymanie.

W dniu 24 sierpnia 2020 r. Kredytobiorca (Pani) dokonał przedterminowej spłaty kredytu w wysokości (…) PLN. W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności Umowy, uwzględniając przyjęty przez Strony w niniejszej Ugodzie sposób rozliczenia Umowy opisany powyżej oraz wpłatę dokonaną przez Kredytobiorcę (Panią) w dniu 24 sierpnia 2020 r., Bank zobowiązuje się do zwrotu na rzecz Kredytobiorcy (Pani) kwoty (…) zł (słownie: (…)) w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody. W przypadku braku spłaty tej kwoty, w tym terminie zostaną naliczone odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych od następnego dnia po bezskutecznym upływie tego terminu. A więc nie jest wyraźnie wskazana podstawa na jakiej Bank zobowiązał się do zwrotu na Pani rzecz ww. kwoty i stąd pojawiły się wątpliwości jak będą traktować organy podatkowe tę kwotę. Pani pytanie brzmi: czy w związku z zamiarem zawarcia Ugody mającej na celu zakończenie sporu na tle Umowy, otrzymana przez Panią kwota (…) zł stanowić będzie dla Pani przychód i czy w związku z tym, po Pani stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ugoda nie została jeszcze przez Panią podpisana. Ugodę z Bankiem planuje Pani podpisać w 2024 r. jednak po uzyskaniu interpretacji KIS, która, ma Pani nadzieję, że rozwieje wszelkie wątpliwości, dotyczące konieczności zapłacenia ewentualnego podatku od korzyści (przychodu). Pismo kierowane do KIS miało na celu zbadać czy zdaniem KIS spełnia Pani warunki o zaniechanie poboru podatku. W przypadku kiedy Pani interpretacja miałaby być nieprawidłowa, nie podpisze Pani ugody i będzie Pani kontynuować sprawę sądową. Pani zdaniem, zwrot środków otrzymanych na podstawie ugody z bankiem dotyczącej kredytu frankowego nie powinien podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zwrot ten stanowi jedynie odzyskanie nadpłaconych środków, a nie uzyskanie dodatkowego dochodu. Kredyt otrzymany przez Panią na podstawie Umowy kredytu wypełnia przesłanki definicji zawartej w § 3 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 ze zm.), („Rozporządzenie”), jako iż zaciągnięty był na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wydatki na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z art. § 1 ust. 1 Rozporządzenia zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit.a inwestycji mieszkaniowej.

W ugodzie nie ma mowy o umorzeniu Pani jakichkolwiek kwot, gdyż kredyt spłacony był w całości. Jedynie mowa jest o przewalutowaniu-przeliczeniu kwot jakby od początku kredyt udzielony był w złotówkach (faktycznie wypłata kredytu była w PLN) oraz o nadpłacie powstałej na skutek tego przeliczenia.

Pytanie

Czy w związku z zamiarem zawarcia przez Panią z Bankiem Ugody, mającej na celu zakończenie sporu na tle Umowy kredytu denominowanego w CHF, otrzymana przez Panią kwota (…) zł stanowić będzie przychód i w związku z tym, czy po Pani stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, zwrot środków otrzymanych na podstawie ugody z bankiem dotyczącej kredytu frankowego nie powinien podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zwrot ten stanowi jedynie odzyskanie nadpłaconych środków, a nie uzyskanie dodatkowego dochodu. Kredyt otrzymany przez Panią na podstawie Umowy kredytu wypełnia przesłanki definicji zawartej w § 3 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 ze zm.), („Rozporządzenie”), jako iż zaciągnięty był na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. wydatki na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z art. § 1 ust. 1 Rozporządzenia zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Wskazać należy, iż Bank na podstawie Umowy Kredytu udzielił Pani kredytu na łączną kwotę (…) zł, a w wyniku zawarcia w Umowie kredytu przez Bank klauzul abuzywnych pozwalających Bankowi na dowolność ustalania kursu CHF, ostatecznie dokonała Pani na rzecz Banku spłat w łącznej wysokości (…) zł. Tym samym, Bank pobrał od Pani bezpodstawnie świadczenie nienależne, a mająca być zwrócona w wyniku Ugody kwota stanowi zwrot części kosztów, jakie ponosiła Pani w związku z zawarciem z Bankiem Umowy Kredytu denominowanego w CHF.

Pani zdaniem, zwrot środków otrzymanych na podstawie Ugody z bankiem dotyczącej kredytu frankowego nie powinien podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zwrot ten stanowi jedynie odzyskanie nadpłaconych środków, a nie uzyskanie dodatkowego dochodu.

Uzasadnienie:

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podlega dochód, który stanowi nadwyżkę sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. W przypadku zwrotu nadpłaconych środków na podstawie ugody, nie dochodzi do powstania nowego przychodu, a jedynie do odzyskania środków, które zostały wcześniej nadpłacone na skutek niekorzystnych warunków umowy kredytowej. W związku z tym, Pani zdaniem, zwrot ten nie powinien być traktowany jako przychód podlegający opodatkowaniu.

Stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego oparła Pani na Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 ze zm.) oraz art. 10 ust. 1, art. 20 ust. 1, art. 9 ust. 2, art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że:

·W dniu 13 października 2008 r. zawarła Pani umowę kredytu hipotecznego denominowanego (waloryzowanego) kursem waluty CHF, którego celem było finansowanie własnego celu mieszkaniowego, tj. nabycie na potrzeby własne lokalu mieszkalnego;

·W 2020 r. dokonała Pani spłaty ww. kredytu;

·W związku z zawarciem w umowie kredytowej klauzul niedozwolonych (abuzywnych) oraz złożonym przez Panią do sądu pozwem przeciwko bankowi o stwierdzenie nieważności umowy kredytu, planuje Pani podpisać z bankiem w 2024 r. ugodę, na mocy której, kredyt udzielony na podstawie umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy, tj. od dnia 13 października 2008 r. stanowił kredyt złotowy z zachowaniem: pozostałych parametrów kredytu wynikających z umowy, tj. okresu kredytowania - 30 lat licząc od daty zawarcia umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych, poniesionych wpłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych;

·W związku z zamiarem zawarcia przez Panią z bankiem ugody, mającej na celu zakończenie sporu na tle umowy kredytu denominowanego w CHF, otrzyma Pani od banku zwrot kwoty (…) zł;

·W ww. ugodzie nie ma mowy o umorzeniu Pani jakichkolwiek kwot, gdyż kredyt spłacony był w całości. Jedynie mowa jest o przewalutowaniu-przeliczeniu kwot jakby od początku kredyt udzielony był w złotówkach (faktycznie wypłata kredytu była w PLN) oraz o nadpłacie powstałej na skutek tego przeliczenia. Kwota (zwrot) objęta ugodą stanowi jedynie odzyskanie nadpłaconych środków.

Powzięła Pani wątpliwość, czy zwrot tej kwoty będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Skutki podatkowe otrzymanego zwrotu

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też, gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Skoro w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zwrotem nienależnie pobranego świadczenia, to należy uznać, że zwrot ten nie będzie stanowił dla Pani przychodu. W przypadku zwrotu świadczenia klient otrzymuje bowiem z powrotem swój kapitał – zwrot zapłaconych bankowi kwot. Nie ma zatem podstaw, aby zwrócone kwoty uznać za dochód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatkowych zwrot taki jest obojętny podatkowo. W konsekwencji, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zwrotu przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).