Interpretacja indywidualna z dnia 2 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.277.2024.2.ASK

Ustalenie czy Spółka ma prawo zaliczenia przychodu ze zbycia pochodnych instrumentów finansowych do przychódów z zysków kapitałowych, czy Spółka ma prawo do rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania umowy inwestycyjnej oraz czy wypłacany przez Spółkę Inwestorowi Zwrot z inwestycji stanowi koszt uzyskania przychodu inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• możliwości zaliczenia przychodu z Inwestycji, tj .przychodu ze zbycia pochodnych instrumentów finansowych do przychódów z zysków kapitałowych;
• ustalenia czy Spółka ma prawo do rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania umowy inwestycyjnej;
• ustalenia czy wypłacany przez Spółkę Inwestorowi Zwrot z inwestycji stanowi koszt uzyskania przychodu inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej: „Spółka”) jest producentem (...), czynnym podatnikiem VAT i podmiotem posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce (jest polskim podatnikiem CIT).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zamierza wprowadzić na rynek produkt, który będzie polegał na oferowaniu inwestorom (czyli podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, do której niezbędna jest energia elektryczna), prawa (dalej: „Inwestycja”) do uzyskania w przyszłości określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, w ustalonym w umowie okresie (dalej: „Zwrot z inwestycji”), w zamian za jednorazowe wynagrodzenia za nabycie takiego prawa.

Zwrot z inwestycji wypłacany będzie Inwestorowi w ustalonych w umowie okresach rozliczeniowych (np. tydzień, miesiąc, rok) w formie rozliczenia pieniężnego.

W praktyce, powyższe uprawnienie będzie realizowane w następujący sposób:

1)Spółka zawrze z Inwestorem umowę, na mocy której Inwestor dokona na jej rzecz przelewu określonej kwoty środków pieniężnych (w kwocie pieniężnej), jako wynagrodzenie za nabycie prawa polegającego na zobowiązaniu się Spółki do przekazania Inwestorowi określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, w ustalonym w umowie okresie rozliczeniowym;

2)Wyprodukowana przez Spółkę energia w okresie rozliczeniowym zostaje sprzedana spółce powiązanej zajmującej się dystrybucją energii (dalej: „Sprzedawca” lub „Operator”), skutkiem czego po stronie Spółki powstanie roszczenie o zapłatę przez Sprzedawcę należności za sprzedaną energię;

3)Następnie Sprzedawca (Operator) sprzeda energię Inwestorowi, skutkiem czego po stronie Sprzedawcy powstanie roszczenia o zapłatę przez Inwestora należności za sprzedaną energię;

4)Po stronie Inwestora powstanie roszczenie do Spółki o wypłatę należnego mu Zwrotu z inwestycji oraz zobowiązanie wobec Sprzedawcy z tytułu zapłaty za nabytą energię;

5)W celu uregulowania zobowiązania do wypłaty Zwrotu z inwestycji, Spółka poleci Sprzedawcy przekazanie należnego Spółce wynagrodzenia (z tytułu sprzedaży Sprzedawcy energii) Inwestorowi, na poczet wypłaty Zwrotu z inwestycji (przekaz);

6)Zobowiązanie Sprzedawcy z umowy przekazu zostanie skompensowane z wierzytelnością Sprzedawcy do Inwestora z tytułu sprzedaży energii, w rezultacie dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania Spółki wobec Inwestora.

W przypadku gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie rozliczeniowym będzie niższa od należnego mu Zwrotu z inwestycji, różnica (dalej: „Nadwyżka”) w kwocie obliczonej w oparciu o aktualną cenę energii elektrycznej zostanie wypłacona Inwestorowi w formie przelewu środków pieniężnych.

Zwrot inwestycji kalkulowany będzie w oparciu o faktyczną wielkość produkcji energii elektrycznej przez Spółkę oraz aktualną na dzień rozliczenia rynkową cenę jednostkową 1kWh energii elektrycznej.

Może również zdarzyć się sytuacja, że Spółka wyprodukuje energię o wartości niższej niż wyniesie zapotrzebowanie własne Inwestora. W takiej sytuacji, Inwestor będzie musiał dokupić niezbędną ilość energii elektrycznej potrzebnej do prowadzenia działalności gospodarczej.

Planowany sposób rozliczenia można odzwierciedlić na następującym przykładzie:

1)Umowa (dalej: „Umowa inwestycyjna”) zostaje zawarta na 2 lata lat. Spółka zobowiązuje się do przekazania Inwestorowi 10% wyprodukowanej energii w każdym miesiącu obowiązywania umowy;

2)Inwestor wpłaca Spółce jednorazowo 2.000.000 jednostek pieniężnych w zamian za nabycie prawa do uzyskania w przyszłości 10% wyprodukowanej przez Spółkę energii elektrycznej;

3)Inwestor zgłasza Spółce zapotrzebowanie na energię w danym miesiącu. Spółka sprzedaje energię Operatorowi. W związku ze sprzedażą, Spółka wystawia Sprzedawcy fakturę z tytułu sprzedaży energii;

4)Sprzedawca sprzedaje energię Inwestorowi, za którą wystawia fakturę z tytułu sprzedaży energii;

5)Spółka ustala wartość zrealizowanej sprzedaży w danym miesiącu i wysokość należnego Inwestorowi Zwrotu z inwestycji;

6)Spółka poleca Sprzedawcy przekazanie Inwestorowi należnego Spółce wynagrodzenia (z tytułu sprzedaży energii Sprzedawcy i) w wysokości odpowiadającej Zwrotowi z inwestycji, na poczet wypłaty Zwrotu z inwestycji (przekaz);

7)Zobowiązanie Sprzedawcy do wypłaty świadczenia Inwestorowi z tytułu umowy przekazu zostaje potrącone z należnością Sprzedawcy z tytułu sprzedaży Inwestorowi energii. W efekcie dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki wobec Inwestora z tytułu wypłaty Zysku z inwestycji w formie pieniężnej.

W przypadku gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie rozliczeniowym będzie niższa niż 10% wyprodukowanej przez Spółkę energii, różnicę obliczoną jako: (10% wyprodukowanej energii – zapotrzebowanie Inwestora) x aktualna (rynkowa) cena jednostkowa 1kWh energii, Spółka wypłaci Inwestorowi w formie pieniężnej.

W przypadku natomiast gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie jest wyższa od 10% wartości wyprodukowanej energii przez Spółkę, Inwestor będzie musiał dokupić niezbędną ilość energii elektrycznej potrzebnej do prowadzenia działalności gospodarczej.

Oprócz uzyskania Zwrotu z inwestycji, Inwestor nie będzie uprawniony do jakichkolwiek innych świadczeń od Spółki. W szczególności, Inwestor nie będzie udziałowcem ani też właścicielem jakiejkolwiek części przedsiębiorstwa lub aktywów należących do Spółki, nie będzie miał również prawa do udziału w zyskach Spółki. Co również istotne, sprzedaż energii elektrycznej na rzecz Inwestora będzie oddzielona od wypłaty Zysku z inwestycji (jest ona odrębną czynnością od realizacji Zysku z inwestycji).

Umowa inwestycyjna będzie mieć charakter umowy nienazwanej, której warunki i sposób rozliczania zostały opisane we Wniosku. Celem umowy jest uzyskanie w przyszłości przez Inwestora określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii.

Inwestycja nie zabezpiecza wielkości dostaw energii (Spółka może produkować mniej energii niż wynosi zapotrzebowanie własne Inwestora), jak również nie zabezpiecza cen energii (wysokość Zwrotu z inwestycji kalkulowana będzie w oparciu o aktualną na dzień rozliczenia cenę jednostkową 1kWh energii). Produkt finansowy stanowi zatem instrument finansowy o charakterze niezabezpieczającym.

Przedmiotem wykonywanych w ramach Inwestycji usług będą instrumenty finansowe o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.).

Przedmiotem usług nie będzie przechowywanie instrumentów finansowych i nie będzie zarządzanie nimi.

W ramach Inwestycji nie będzie dochodziło do fizycznej dostawy energii przez Spółkę na rzecz Inwestorów. Fizyczna dostawa energii na rzecz Inwestorów następować będzie przez Sprzedawcę (Operatora posiadającego koncesję na dystrybucję energii elektrycznej), który będzie nabywał tę energię od Spółki.

Sprzedawca jest Operatorem, podmiotem posiadającym koncesję na dystrybucję energii elektrycznej. Sprzedawca (Operator) będzie nabywał energię elektryczną od Spółki (energia wytworzona przez Spółkę), a następnie będzie dokonywał jej dostawy (sprzedaży) do podmiotów trzecich zainteresowanych nabyciem energii elektrycznej (w tym do Inwestora). Spółka produkuje energię elektryczną, niemniej nie posiada koncesji na dystrybucję energii elektrycznej i nie będzie dokonywać jej dostawy/sprzedaży na rzecz Inwestora.

Wykonywane przez Wnioskodawcę usługi nie będą usługami, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361).

Wykonywane w ramach Inwestycji usługi, NIE będą dotyczyły praw i udziałów odzwierciedlających:

a)tytuł prawny do towarów;

b)tytuł własności nieruchomości;

c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

e)prawa majątkowe, które instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane przez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Spółka jest producentem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Spółka nie prowadzi działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi.

Inwestycja stanowi transakcję na instrumencie pochodnym, której instrumentem bazowym jest energia elektryczna. Transakcja nie będzie jednak zrealizowana za pomocą przeniesienia instrumentu bazowego (energii elektrycznej) na Inwestora. Transakcja będzie wykonywana wyłącznie poprzez rozliczenia pieniężne (tzw. transakcja o charakterze nierzeczywistym).

Inwestycja jest instrumentem finasowym, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 lipca 2005 o obrocie instrumentmi fianansowymi tzw. innym instrumentem pochodnym, którego instrumentem bazowym jest towar, tj. energia elektryczna.

W konsekwencji Inwestycja stanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pytania

1. Czy przychód z Inwestycji stanowi dla Spółki przychód z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e) ustawy o CIT, tj. przychód ze zbycia pochodnych instrumentów finansowych, niezaliczany do zysków kapitałowych?

2. Czy z uwagi na okres, na jaki zostanie zawarta Umowa inwestycyjna, Spółka ma prawo rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania umowy?

3. Czy wypłacany przez Spółę Inwestorowi Zwrot z inwestycji stanowić będzie dla Spółki koszt uzyskania przychodów inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami ?

4. Czy Inwestycja stanowi usługi zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania nr 1, 2 i 3 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W opinii Spółki, Inwestycja stanowi przychód z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e) ustawy o CIT.

Ad 2

Mając na uwadze czas, na jaki może być zawarta w przyszłości Umowa inwestycyjna, Spółka ma prawo rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania tej umowy.

Ad 3

Zwrot z inwestycji stanowić będzie dla Spółki koszt uzyskania przychodów, inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami. W konsekwencji, Zwrot z inwestycji stanowić będzie dla Spółki koszt uzyskania przychodów w momencie jego poniesienia, tj. w okresie rozliczeniowym za który powstało zobowiązanie Spółki do wypłaty Inwestorowi Zwrotu z inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Ad 1

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami podatkowymi są w szczególności, otrzymane pieniądze oraz wartości pieniężne.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest natomiast dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów (art. 7 ust. 1 ustawy o CIT).

Zgodnie z art. art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e) ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody ze zbycia praw o których mowa w lit. a-c.

W art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) ustawy o CIT jako przychody z zysków kapitałowych ustawodawca wymienił przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych.

W myśl natomiast art. 4a pkt. 22 ustawy o CIT, pojęcie pochodne instrumenty finansowe oznacza instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c - i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie natomiast z powołanym wyżej przepisem, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy o CIT są:

c) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności, uprawnienie do emisji lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne, z wyłączeniem instrumentów pochodnych, o których mowa w art. 10 rozporządzenia 2017/565;

d) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron (podkreślenie Spółki);

e) opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, pod warunkiem że są dopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi, z wyłączeniem produktów energetycznych będących przedmiotem obrotu hurtowego na OTF, które muszą być wykonywane przez dostawę;

f) niedopuszczone do obrotu w systemie obrotu instrumentami finansowymi opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które mogą być wykonane przez dostawę, a które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych;

g) instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego;

h) kontrakty na różnicę;

i) opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także instrumenty pochodne, o których mowa w art. 8 rozporządzenia 2017/565, i inne, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Pod pojęciem instrumentu pochodnego, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena lub wartość zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników, oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego (art. 3 pkt 28a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi).

Mając na uwadze, że:

• Inwestycja stanowi prawo do przychodów, których wartość zależy od wielkości produkcji i ceny towaru (energii elektrycznej), oraz
• następuje rozliczenie pieniężne pomiędzy Spółką a Inwestorem (Spółka nie dostarcza energii Inwestorowi, lecz zobowiązuje się do przeliczenia kwot pieniężnych jako Zwrot z inwestycji), Inwestycję należy zakwalifikować jako pochodny instrument finansowy, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, i w konsekwencji, pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. art. 4a pkt 22 ustawy o CIT.

W tym kontekście, Inwestycję należy postrzegać jako emisję i zbycie na rzecz Inwestora pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o CIT.

W praktyce pochodne instrumenty finansowe podzielić można na pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym oraz pochodne instrumenty finansowe o charakterze zabezpieczającym.

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym to takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne operacje (nie związane z przedmiotem działalności podatnika), mające na celu osiągnięcie zysku z posiadanego kapitału. Natomiast instrumenty o charakterze zabezpieczającym to instrumenty, nie stanowiące samoistnych, niezależnych operacji zawieranych w celu osiągnięcia zysku z posiadanego kapitału, mające na celu zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podmiotu (w szczególności zabezpieczenie przychodów/kosztów tej działalności).

W opinii Spółki, Produkt finansowy nie służy „zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczonych do zysków kapitałowych” (przesłanka wyłączająca kwalifikację przychodów do zysków kapitałowych). Produkt finansowy bowiem stanowi samoistną operację mającą na celu uzyskanie przez Spółkę zysku z działalności finansowej. Z kolei dla Inwestora, nabyte przez niego prawo ma charakter typowo inwestycyjny, tj. ma generować zyski.

Na powyższą kwalifikację nie wpływa zdaniem Spółki okoliczność, iż Zwrot z inwestycji następuje w formie rozliczenia z tytułu dostawy energii przez Sprzedawcę nabytej uprzednio od Spółki. Wysokość Zwrotu z inwestycji zależy bowiem wyłącznie od możliwości produkcyjnych Spółki (ilości wytworzonej energii) oraz bieżących cen energii. Inwestycja nie zabezpiecza wielkości dostaw energii (Spółka może produkować mniej energii niż wynosi zapotrzebowanie własne Inwestora), jak również nie zabezpiecza cen energii (wysokość Zwrotu z inwestycji kalkulowana będzie w oparciu o aktualną na dzień rozliczenia cenę jednostkową 1kWh energii). Produkt finansowy stanowi zatem instrument finansowy o charakterze niezabezpieczającym.

W tym kontekście, przychód Spółki w postaci środków pieniężnych uzyskanych z tytułu zbycia na rzecz Inwestora prawa do uzyskania w przyszłości określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e) ustawy o CIT.

Ad 2

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami podatkowymi są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl natomiast art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo

2. uregulowania należności. (art. 12 ust. 3a ustawy o CIT).

W opinii Spółki, Spółka ma prawo rozliczenia przychodów z Inwestycji (tj. emisji i zbycia prawa pochodnego instrumentu finansowego) proporcjonalnie do okresu trwania Umowy inwestycyjnej tj. podzielenia otrzymanej kwoty na ilość okresów rozliczeniowych obowiązywania Umowy inwestycyjnej np. miesięcy i wykazania jako przychód podatkowy w każdym z okresów rozliczeniowych (miesięcy) części przychodu przypadającego na ten okres.

Należy mieć na uwadze, że pomimo otrzymania jednorazowej wpłaty z tytułu Inwestycji, zobowiązania Spółki z tytułu Umowy inwestycyjnej tj. wypłaty Zysku z inwestycji będą wykonywane w ustalonych w Umowie okresach rozliczeniowych w trakcie jej trwania. Umowa nie jest zatem wykonana jednorazowo lecz w dłuższym okresie czasu.

Otrzymane środki pieniężne od Inwestora dotyczą zobowiązań kontraktowych Spółki związanych z inwestycją, przekraczających jeden okres rozliczeniowy (np. przekraczających jeden miesiąc), w związku z powyższym zasadnym jest rozliczenie przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresów rozliczeniowych wynikających z Umowy inwestycyjnej.

Ponadto, wykazanie przychodu podatkowego w całości, w momencie otrzymania środków spowodowałoby niewspółmierność przychodów i kosztów. W takim przypadku bowiem przychód podatkowy zostałby wykazany jednorazowo w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano środki, natomiast koszty w postaci Zwrotu z inwestycji zostałyby ujęte dopiero w momencie ich poniesienia, w kolejnych okresach rozliczeniowych Spowodowałoby to powstanie wysokiego zobowiązania podatkowego w okresie rozliczeniowym w którym Spółka otrzymała środki i straty w kolejnych okresach. W efekcie na koniec roku podatkowego mogłaby wystąpić nadpłata w podatku dochodowym.

Podobnie, w przypadku zawarcia Umowy inwestycyjnej na okres przekraczający rok podatkowy, dochody Spółki w roku podatkowym otrzymania środków zostałyby istotnie zawyżone a w kolejnych istotnie obniżone z uwagi na wypłaty Zysku z inwestycji, co prowadziłoby do istotnego zakłócenia płynności finansowej Spółki i wyniku podatkowego, który w praktyce powinien odzwierciedlać dochód realizowany na podstawowej działalności Spółki jaką jest sprzedaż energii.

Podsumowując, w ocenie Spółki, mając na uwadze czas, na jaki zostanie zawarta Umowa inwestycyjna, należy dojść do wniosku, że Spółka ma prawo rozliczenia przychodów z Inwestycji proporcjonalnie do okresów rozliczeniowych wynikających z Umowy inwestycyjnej.

Ad 3

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

• sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
• złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT).

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).

Ustawodawca w przepisach ustawy o CIT nie zdefiniował pojęcia „kosztów bezpośrednio związanych z przychodami” oraz „kosztów uzyskania przychodów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami”. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru. Podobnie traktować należy wydatki na zakup materiałów i produktów, które można przypisać do konkretnego przychodu, a tym samym dokonać identyfikacji i konkretyzacji przychodu uzyskanego w następstwie poniesienia tego rodzaju wydatku.

Natomiast do kosztów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.

Niewątpliwie Zwrot z inwestycji stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, stanowi on bowiem wydatek będący konsekwencją zobowiązania się Spółki do określonych wypłat w zamian za uzyskane wcześniej przysporzenie z tytułu emisji i zbycia pochodnego instrumentu finansowego.

Co więcej, w opinii Spółki, wypłacany Inwestorowi Zwrot z inwestycji stanowi koszt uzyskania przychodów inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami. Co prawda wysokość Zwrotu z inwestycji stanowi określony % udział w sprzedaży energii elektrycznej przez Spółkę, niemniej jednak nie jest to koszt związany ze sprzedażą energii.

Ponadto, w opinii Spółki, charakteru Zwrotu z inwestycji jako kosztu pośredniego, nie zmienia rozliczenie przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do czasu trwania Umowy Inwestycyjnej. Tak jak wspomniano wyżej, przychód z Inwestycji stanowi wynagrodzenie za zbycie prawa tj. instrumentu finansowego, którego kosztem bezpośrednim są wydatki związane z jego zbyciem, natomiast zwrot z Inwestycji jest konsekwencją Inwestycji tj. wcześniejszej emisji i zbycia tego prawa. W tym kontekście ponoszony przez Spółkę wydatek na wypłatę Zwrotu z inwestycji nie stanowi kosztu bezpośredniego Inwestycji, lecz tzw. koszt pośredni. Koszt ten bez wątpienia związany jest z uzyskaniem przez Spółkę przychodów niemniej nie da się go powiązać w sposób bezpośredni z konkretnymi przychodami Spółki.

Związek wydatków na spłatę Zwrotu z inwestycji z przychodami Spółki jest więc pośredni. Spółka ma zatem prawo do zaliczenia Zwrotu z inwestycji do kosztów uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia tj. ujęcia w księgach rachunkowych. Dniem poniesienia kosztu, będzie natomiast dzień ujęcia w księgach rachunkowych zobowiązania Spółki wobec Inwestora z tytułu Zwrotu inwestycji. W praktyce zatem Zwrot z inwestycji zostanie ujęty jako koszt uzyskania przychodów w okresie rozliczeniowym, za który powstało zobowiązanie Spółki do wypłaty Inwestorowi Zwrotu z inwestycji.

Podsumowując, w opinii Spółki, wydatki poniesione na Zwrot z Inwestycji jako związane z działalnością gospodarczą mają charakter pośredni, a więc podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Wstępnie wyjaśnienia wymaga, że organ przyjął za Wnioskodawcą, że Produkt (Inwestycja) stanowi instrument finansowy, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Należy w tym miejscu zauważyć, że przychody podatników podatku dochodowego od osób prawnych zostały rozdzielone na źródła:

• z zysków kapitałowych oraz
• z innych źródeł.

Wydzielając źródło przychodów z zysków kapitałowych na gruncie ww. ustawy, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do tego źródła. Katalog ten został zawarty w art. 7b ustawy o CIT.

Stosownie do art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 4a pkt 22 ustawy o CIT:

Stosownie natomiast do art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.):

Są to instrumenty pochodne, ponieważ ich cena (wartość) jest uzależniona od kształtowania się ceny instrumentu, na który opiewają. Cechą konstytutywną pochodnych instrumentów finansowych jest ich oparcie na tzw. instrumentach bazowych, w tym na walutach obcych.

Zgodnie z § 3 pkt 4-8 rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 277) wynika, że:

Warto w tym miejscu wskazać, że w przypadku transakcji terminowych wyróżniamy transakcje:

• nierzeczywiste, w których nie następuje fizyczna dostawa instrumentu bazowego, natomiast realizacja transakcji jest dokonywana poprzez rozliczenie między stronami różnicy cen, oraz
• rzeczywiste, w których następuje faktyczne przeniesienie prawa własności ze sprzedającego na kupującego w drodze fizycznego dostarczenia instrumentu bazowego kupującemu przez sprzedającego, w określonym terminie i miejscu w zamian za ekwiwalent pieniężny.

Kwalifikując przychody osiągane w związku z transakcjami z udziałem instrumentów finansowych należy więc ustalić, czy spełniają one ustawową definicję pochodnych instrumentów finansowych, o których mowa w art. 4a pkt 22 ustawy o CIT. Jedynie w przypadku instrumentów spełniających ww. definicję można mówić o przychodach z zysków kapitałowych. W odniesieniu natomiast do instrumentów nie spełniających tej definicji, przychody osiągnięte z ich udziałem będą stanowiły przychody z innych źródeł.

Jednocześnie, przy prawidłowym kwalifikowaniu przychodu do odpowiedniego źródła, należy określić również charakter danej transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych.

Z literalnej wykładni przepisu art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT wynika, że co do zasady, przychody osiągane z tytułu transakcji zbycia praw z udziałem pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), powinny być kwalifikowane do źródła „zyski kapitałowe”. Wyjątek dotyczy jednak pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych (tj. instrumentów zabezpieczających przychody/koszty z pozostałej działalności podatnika), które powinny być zaliczane do przychodów z innych źródeł.

W związku z powyższym, do źródła przychodów z innych źródeł (tj. z pozostałej działalności podatnika) powinny być kwalifikowane przychody osiągane przez podatnika z tytułu: realizacji transakcji z udziałem:

(i)instrumentów, które nie posiadają na gruncie ustawy o CIT statusu pochodnych instrumentów finansowych oraz

(ii)pochodnych instrumentów finansowych (w rozumieniu ustawy o CIT), których celem jest zabezpieczenie dochodu z pozostałej działalności podatnika.

Natomiast przychody (straty) z tytułu realizacji transakcji z udziałem pozostałych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o CIT (tj. np. o charakterze niezabezpieczającym przychodów/kosztów podatnika) należy kwalifikować do źródła: „zyski kapitałowe”.

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze niezabezpieczającym to takie instrumenty, które stanowią samoistne, niezależne operacje (nie związane z przedmiotem działalności podatnika), mające na celu osiągnięcie zysku z posiadanego kapitału. Natomiast instrumenty o charakterze zabezpieczającym to instrumenty, nie stanowiące samoistnych, niezależnych operacji zawieranych w celu osiągnięcia zysku z posiadanego kapitału, mające na celu zapewnienie stosownego zabezpieczenia dla określonego rodzaju działalności podmiotu w szczególności zabezpieczenie przychodów/kosztów tej działalności).

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo producentem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Zamierzają Państwo wprowadzić na rynek produkt, który będzie polegał na oferowaniu inwestorom (czyli podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, do której niezbędna jest energia elektryczna), prawa do uzyskania w przyszłości określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, w ustalonym w umowie okresie, w zamian za jednorazowe wynagrodzenia za nabycie takiego prawa.

 W praktyce, powyższe uprawnienie będzie realizowane w następujący sposób:

1) Spółka zawrze z Inwestorem umowę, na mocy której Inwestor dokona na jej rzecz przelewu określonej kwoty środków pieniężnych (w kwocie pieniężnej), jako wynagrodzenie za nabycie prawa polegającego na zobowiązaniu się Spółki do przekazania Inwestorowi określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, w ustalonym w umowie okresie rozliczeniowym;

2) Wyprodukowana przez Spółkę energia w okresie rozliczeniowym zostaje sprzedana spółce powiązanej zajmującej się dystrybucją energii (dalej: „Sprzedawca” lub „Operator”), skutkiem czego po stronie Spółki powstanie roszczenie o zapłatę przez Sprzedawcę należności za sprzedaną energię;

3) Następnie Sprzedawca (Operator) sprzeda energię Inwestorowi, skutkiem czego po stronie Sprzedawcy powstanie roszczenia o zapłatę przez Inwestora należności za sprzedaną energię;

4) Po stronie Inwestora powstanie roszczenie do Spółki o wypłatę należnego mu Zwrotu z inwestycji oraz zobowiązanie wobec Sprzedawcy z tytułu zapłaty za nabytą energię;

5) W celu uregulowania zobowiązania do wypłaty Zwrotu z inwestycji, Spółka poleci Sprzedawcy przekazanie należnego Spółce wynagrodzenia (z tytułu sprzedaży Sprzedawcy energii) Inwestorowi, na poczet wypłaty Zwrotu z inwestycji (przekaz);

6) Zobowiązanie Sprzedawcy z umowy przekazu zostanie skompensowane z wierzytelnością Sprzedawcy do Inwestora z tytułu sprzedaży energii, w rezultacie dojdzie do wygaśnięcia zobowiązania Spółki wobec Inwestora.

W przypadku gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie rozliczeniowym będzie niższa od należnego mu Zwrotu z inwestycji, różnica (dalej: „Nadwyżka”) w kwocie obliczonej w oparciu o aktualną cenę energii elektrycznej zostanie wypłacona Inwestorowi w formie przelewu środków pieniężnych. Zwrot inwestycji kalkulowany będzie w oparciu o faktyczną wielkość produkcji energii elektrycznej przez Spółkę oraz aktualną na dzień rozliczenia rynkową cenę jednostkową 1kWh energii elektrycznej. Może również zdarzyć się sytuacja, że Spółka wyprodukuje energię o wartości niższej niż wyniesie zapotrzebowanie własne Inwestora. W takiej sytuacji, Inwestor będzie musiał dokupić niezbędną ilość energii elektrycznej potrzebnej do prowadzenia działalności gospodarczej. Gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie rozliczeniowym będzie niższa niż 10% wyprodukowanej przez Spółkę energii, różnicę obliczoną jako: (10% wyprodukowanej energii – zapotrzebowanie Inwestora) x aktualna (rynkowa) cena jednostkowa 1kWh energii, Spółka wypłaci Inwestorowi w formie pieniężnej. W przypadku natomiast gdy wartość energii wynikająca z faktycznego zapotrzebowania Inwestora na energię elektryczną w danym okresie jest wyższa od 10% wartości wyprodukowanej energii przez Spółkę, Inwestor będzie musiał dokupić niezbędną ilość energii elektrycznej potrzebnej do prowadzenia działalności gospodarczej. Oprócz uzyskania Zwrotu z inwestycji, Inwestor nie będzie uprawniony do jakichkolwiek innych świadczeń od Spółki. W szczególności, Inwestor nie będzie udziałowcem ani też właścicielem jakiejkolwiek części przedsiębiorstwa lub aktywów należących do Spółki, nie będzie miał również prawa do udziału w zyskach Spółki. Co również istotne, sprzedaż energii elektrycznej na rzecz Inwestora będzie oddzielona od wypłaty Zysku z inwestycji (jest ona odrębną czynnością od realizacji Zysku z inwestycji). Oprócz uzyskania Zwrotu z inwestycji, Inwestor nie będzie uprawniony do jakichkolwiek innych świadczeń od Spółki. W szczególności, Inwestor nie będzie udziałowcem ani też właścicielem jakiejkolwiek części przedsiębiorstwa lub aktywów należących do Spółki, nie będzie miał również prawa do udziału w zyskach Spółki. Co również istotne, sprzedaż energii elektrycznej na rzecz Inwestora będzie oddzielona od wypłaty Zysku z inwestycji (jest ona odrębną czynnością od realizacji Zysku z inwestycji). Umowa inwestycyjna będzie mieć charakter umowy nienazwanej, której warunki i sposób rozliczania zostały opisane we Wniosku. Celem umowy jest uzyskanie w przyszłości przez Inwestora określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii. Inwestycja nie zabezpiecza wielkości dostaw energii (Spółka może produkować mniej energii niż wynosi zapotrzebowanie własne Inwestora), jak również nie zabezpiecza cen energii (wysokość Zwrotu z inwestycji kalkulowana będzie w oparciu o aktualną na dzień rozliczenia cenę jednostkową 1kWh energii). Produkt finansowy stanowi zatem instrument finansowy o charakterze niezabezpieczającym. Przedmiotem wykonywanych w ramach Inwestycji usług będą instrumenty finansowe o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.). Przedmiotem usług nie będzie przechowywanie instrumentów finansowych i nie będzie zarządzanie nimi. W ramach Inwestycji nie będzie dochodziło do fizycznej dostawy energii przez Spółkę na rzecz Inwestorów. Fizyczna dostawa energii na rzecz Inwestorów następować będzie przez Sprzedawcę (Operatora posiadającego koncesję na dystrybucję energii elektrycznej), który będzie nabywał tę energię od Spółki. Sprzedawca jest Operatorem, podmiotem posiadającym koncesję na dystrybucję energii elektrycznej. Sprzedawca (Operator) będzie nabywał energię elektryczną od Spółki (energia wytworzona przez Spółkę), a następnie będzie dokonywał jej dostawy (sprzedaży) do podmiotów trzecich zainteresowanych nabyciem energii elektrycznej (w tym do Inwestora). Spółka produkuje energię elektryczną, niemniej nie posiada koncesji na dystrybucję energii elektrycznej i nie będzie dokonywać jej dostawy/sprzedaży na rzecz Inwestora. Spółka nie prowadzi działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi. Inwestycja stanowi transakcję na instrumencie pochodnym, której instrumentem bazowym jest energia elektryczna. Transakcja nie będzie jednak zrealizowana za pomocą przeniesienia instrumentu bazowego (energii elektrycznej) na Inwestora. Transakcja będzie wykonywana wyłącznie poprzez rozliczenia pieniężne (tzw. transakcja o charakterze nierzeczywistym). Inwestycja jest instrumentem finasowym, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentmi finansowymi tzw. innym instrumentem pochodnym, którym instrumentem bazowym jest towar, tj. energia elektryczna. W konsekwencji Inwestycja stanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 4a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Państwa wątpliwości budzi kwestia czy Inwestycja stanowi przychód z zysków kapitałowych zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT.

Mając na uwadze brzmienie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT, wskazać należy, że rozstrzygnięcia wymaga kwestia charakteru danych transakcji, w których biorą udział pochodne instrumenty finansowe.

Jak bowiem wcześniej wskazano, co do zasady, do przychodów z „zysków kapitałowych” w oparciu o art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT zalicza się wynik podatkowy osiągnięty przez podatnika z tytułu transakcji z udziałem pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o CIT. Przy czym kwalifikacja ta nie ma charakteru bezwzględnego. Z dyspozycji art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT zostały bowiem wyłączone przychody osiągane przez podatnika z tytułu zbycia praw z udziałem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów niezaliczanych do zysków kapitałowych (tj. instrumentów zabezpieczających przychody/koszty z pozostałej działalności podatnika), które powinny być zaliczane do przychodów z pozostałej działalności podatnika/do przychodów z innych źródeł.

Jak zostało wskazane w opisie sprawy, Inwestycja (produkt finansowy) nie służy „zabezpieczaniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych”. Inwestycja (produkt finansowy) stanowi samoistną operację mającą na celu uzyskanie przez Spółkę zysku z działalności finansowej. Z kolei dla Inwestora, nabyte przez niego prawo ma charakter typowo inwestycyjny, tj. ma generować zyski. Inwestycja nie zabezpiecza wielkości dostaw energii (Spółka może produkować mniej energii niż wynosi zapotrzebowanie własne Inwestora), jak również nie zabezpiecza cen energii (wysokość Zwrotu z inwestycji kalkulowana będzie w oparciu o aktualną na dzień rozliczenia cenę jednostkową 1kWh energii). Produkt finansowy stanowi zatem instrument finansowy o charakterze niezabezpieczającym.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że Państwa przychód w postaci środków pieniężnych uzyskanych z tytułu zbycia na rzecz Inwestora prawa do uzyskania w przyszłości określonego procentowo udziału w wyprodukowanej przez Spółkę energii, stanowi przychód z zysków kapitałowych zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. e ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 w podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za prawidłowe.

Kolejna Państwa wątpliwość związana jest z ustaleniem czy Spółka ma prawo rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania umowy inwestycyjnej.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

Regulacja ta pozwala ujmować dla celów podatkowych przychody, które jeszcze nie zostały otrzymane przez podatnika, ale są mu należne, tj. stanowią przedmiot wymagalnych świadczeń. Świadczenie należne podatnikowi musi być przy tym skonkretyzowane i wynikać z treści zobowiązania, którego jest on stroną. O jego wymagalności można natomiast mówić od momentu, gdy podatnik jako wierzyciel ma prawo dochodzenia spełnienia tego świadczenia, a dłużnik obowiązek jego realizacji. Ponadto jako przychody należne – na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT – mogą być ujmowane wyłącznie przychody związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika i z działami specjalnymi produkcji rolnej.

Przepis art. 12 ust. 3a ustawy o CIT stanowi, że:

Jak wynika z powołanego przepisu, dla rozpoznania przychodu osiąganego przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą istotne pozostają daty zaistnienia następujących zdarzeń:

• w zależności od przedmiotu tej działalności – wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi;
• wystawienia faktury;
• uregulowania należności.

Przychód osiągany przez podatnika co do zasady powstaje w dacie zajścia najwcześniejszej z ww. okoliczności.

Wyjątki od reguły określonej w art. 12 ust. 3a ustawy o CIT zostały unormowane m.in. w art. 12 ust. 3c-3g ustawy o CIT.

I tak zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy o CIT;

Natomiast w myśl art. 12 ust. 3f ustawy o CIT:

Z wniosku wynika, że otrzymane środki pieniężne od Inwestora dotyczą zobowiązań kontraktowych Spółki związanych z inwestycją, przekraczających jeden okres rozliczeniowy (np. przekraczających jeden miesiąc). Umowa inwestycyjna nie jest zatem wykonana jednorazowo lecz w dłuższym okresie czasu. Przychód z Inwestycji stanowi wynagrodzenie za zbycie prawa tj. pochodnego instrumentu finansowego.

Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że będą Państwo uprawnieni do rozliczenia przychodów z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania Umowy Inwestycyjnej tj. podzielenia otrzymanej kwoty na ilość okresów rozliczeniowych obowiązywania Umowy Inwestycyjnej, np. miesięcy i wykazania jako przychód podatkowy, w każdym z okresów rozliczeniowych (miesięcy) części przychodu przypadającego na ten okres.

Podsumowując, mają Państwo prawo do rozliczenia przychodu z Inwestycji proporcjonalnie do okresu trwania Umowy Inwestycyjnej.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 w podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości budzi także kwestia czy wypłacany przez Spółkę Inwestorowi zwrot z inwestycji stanowić będzie koszt uzyskania przychodów inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami.

Zgodnie z art. 15 ust. 1ustawy o CIT:

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ww. ustawy), pod warunkiem, że wykaże istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu. Dotyczy to zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki, tj.:

• musi być poniesiony przez podatnika, czyli w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• musi być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• winien pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• musi być poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• musi być właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu.

Zatem, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której celem jest osiągnięcie przychodów bądź zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Kierując się kryterium charakteru powiązania istniejącego pomiędzy kosztem a celem, jakiemu ma służyć, ustawodawca wyróżnia:

• koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, tj. takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów – w ich przypadku możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód (np. wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru handlowego);
• koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), tj. takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia – są to wydatki związane z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczyniające się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów, w przypadku których nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy (np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną).

Innymi słowy – posługując się językowym znaczeniem – przez koszty bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu.

Kosztami zaś innymi niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są wszelkie inne koszty, w tym koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem. W stosunku do tego rodzaju kosztów doszukiwanie się ich bezpośredniości w relacji z przychodami nie wchodzi w rachubę. Takie bowiem koszty, chociaż niewątpliwie związane z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami.

Koszty te jednak są związane z działalnością prowadzoną przez podatnika i przyczyniają się w sposób ogólny do osiągania przez niego przychodów. Nie można jednak ustalić, uzyskaniu jakiego konkretnego przychodu dany wydatek służy.

Natomiast regulacje dotyczące potrącalności kosztów bezpośrednio związanych z przychodami zawarte zostały w art. 15 ust. 4, 4b i 4c ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o CIT:

Stosownie zaś do art. 15 ust. 4b ustawy o CIT:

Zgodnie z art. 15 ust. 4c ustawy o CIT:

Natomiast, art. 15 ust. 4d oraz art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, regulują zasady potrącalności kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami.

Stosownie do treści art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:

W myśl art. 15 ust. 4e ustawy o CIT:

Mając na uwadze dokonaną powyżej wykładnię, należy stwierdzić że wydatki związane ze zwrotem z inwestycji stanowią koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Jak wynika z wniosku zwrot z inwestycji stanowi wydatek będący konsekwencją zobowiązania się Spółki do określonych wypłat w zamian za uzyskane wcześniej przysporzenie z tytułu emisji i zbycia pochodnego instrumentu finansowego. Zwrot z inwestycji nie jest kosztem związanym ze sprzedażą energii, natomiast stanowi określony procentowo udział w sprzedaży energii elektrycznej przez Spółkę. Poniesione przez Państwa wydatki na zwrot z inwestycji mają pośredni związek z prowadzoną przez Państwa działalnością.

Podsumowując, wydatki poniesione na Zwrot z inwestycji związane z działalnością gospodarczą stanowią koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami potrącalne w momencie ich poniesienia zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 w podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).