Interpretacja indywidualna z dnia 25 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.332.2024.2.AKA

Sprzedaż działki nr 1/1 stanowiącej nieruchomość zabudowaną będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 maja 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych dostawy w trybie licytacji komorniczej zabudowanej działki nr 1/1.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 lipca 2024 r. (wpływ 8 lipca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) prowadzi Pan postępowanie egzekucyjne z nieruchomości o nr (…) obejmującą działkę nr 1/1 o obszarze (…), położonej w (…), przy ul. (…), będącej własnością dłużnika – A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji, (…).

Obecnie egzekucja z nieruchomości jest na etapie wyznaczenia I terminu licytacji i sprzedaż licytacyjna nastąpi najszybciej prawdopodobnie w 2024 r. Nieruchomość składa się z działki nr 1/1.

Zgodnie z operatem szacunkowym z (…) na nieruchomości znajdują się następujące budowle:

a) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

b) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

c) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

d) budynek biurowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacji),

e) budynek biurowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacje),

f) budynek handlowo-usługowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

g) budynek pozostały niemieszkalny o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

h) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja).

Dłużna spółka nie jest czynnym podatnikiem VAT - została wykreślona z dniem 12 maja 2023 r. Spółka pozostaje w likwidacji od 2017 r., ostatnie sprawozdanie finansowe dłużna Spółka złożyła w 2013 r. Właściwy do rozliczeń podatkowych jest Urząd Skarbowy w (…).

Wszystkie budynki znajdujące się na zajętej nieruchomości były wcześniej wykorzystywane na cele działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spółka nie prowadzi aktualnie żadnej działalności gospodarczej, zakończenie tej działalności nie było w żaden formalny sposób zgłaszane ani rozliczane z Urzędem Skarbowym.

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik zwrócił się z poniższymi pytaniami, zarówno do byłego pełnomocnika dłużnej Spółki, jak również do obecnego kuratora dłużej Spółki, jednakże nie udało się uzyskać odpowiedzi na następujące pytania:

• Czy nieruchomość o nr (…) obejmująca działkę nr 1/1 o obszarze (…) jest przedmiotem najmu?
• W jaki sposób i kiedy dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość i czy przysługiwało mu prawo odliczenia podatku VAT?
• Jakie i kiedy dłużnik poczynił nakłady na ww. nieruchomość i czy przekraczały one 30% wartości początkowej nieruchomości?
• W jaki sposób przez cały czas posiadania, działka nr 1/1 oraz budynki, budowle lub ich części na niej posadowione były wykorzystywane przez dłużnika?
• Czy były wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Należy się odnieść do każdego budynku, budowli lub ich części oddzielnie. Zaznaczył Pan, że zgodnie z operatem szacunkowym z (…) na nieruchomości znajdują się następujące budowle:

a) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

b) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

c) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

d) budynek biurowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacji),

e) budynek biurowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacje),

f) budynek handlowo-usługowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

g) budynek pozostały niemieszkalny o pow. (…) m² ((…) kondygnacja),

h) budynek przemysłowy o pow. (…) m² ((…) kondygnacja).

• Jeżeli dłużnik wybudował ewentualne budynki, budowle lub ich części na działce nr 1/1 to należy podać kiedy zostały oddane do użytkowania. Należy się odnieść do każdego budynku, budowli lub ich części oddzielnie.
• Czy w odniesieniu do budynków, budowli lub ich części, były ponoszone przez dłużnika wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, jeżeli tak to:

a) kiedy nakłady były ponoszone?

b) czy były równe lub wyższe niż 30% wartości początkowej poszczególnych obiektów?

c) czy dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego od tych ulepszeń? Należy się odnieść do każdego budynku i budowli lub ich części oddzielnie.

• Jeżeli dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej, proszę podać kiedy wskazany budynek oraz ewentualne budowle lub ich części były przedmiotem pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług po ich ewentualnym ulepszeniu i jaki okres upłynie pomiędzy pierwszym zasiedleniem a planowana sprzedażą - czy jest to okres dłuższy niż 2 lata? Należy się odnieść do wskazanych we wniosku budynków, budowli lub ich części oddzielnie.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

W uzupełnieniu opisu sprawy, wskazał Pan, że brak informacji w przedmiotowej sprawie wynikał z podjętych już wcześniej przez Pana działań oraz udokumentowanych informacji, zarówno od dłużnika i obecnego kuratora dłużnej Spółki.

Wszystkie posiadane oraz udokumentowane działania znalazły się w zapytaniu, które do KIS skierował Pan wcześniej. Resumując, w świetle zgromadzonego przez Pana materiału dowodowego oraz posiadanych informacji nie jest Pan w stanie odpowiedzieć na pytania zawarte w piśmie z 2 lipca 2024 r.

Pytania

1. Czy w świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego dłużnik będzie podatnikiem VAT w myśl art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług?

2. Czy sprzedaż ww. nieruchomości, w drodze licytacji publicznej, która nastąpi nie szybciej niż w 2024 r. będzie opodatkowana podatkiem VAT?

3. Czy, jako organ egzekucyjny dokonujący sprzedaży ww. nieruchomości w drodze licytacji, będzie Pan zobowiązany do pobrania i zapłaty jako płatnik podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego wstępnie wnioskuje Pan, że sprzedaż wskazanej nieruchomości w drodze licytacji publicznej, która nastąpi nie szybciej niż w 2024 r., nie będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438 ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części. W świetle przytoczonych powyżej przepisów, zarówno grunt, jak i budynki spełniają definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 ustawy przez odpłatną dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Czyli sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Dłużnik, według swojego oświadczenia oraz danych CEIDG, nie jest zarejestrowany jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Konkludując, zbycie nieruchomości opisanej w niniejszym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do dłużnika.

Mając zatem na uwadze opis sprawy w kontekście powołanych przepisów stwierdzić należy, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży ww. nieruchomości zabudowanej, dłużnik nie będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Gdyby jednak przyjąć odmienną interpretację, to rozważenia wymaga kwestia, czy w niniejszym przypadku zostały spełnione warunki, aby sprzedaż mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, czy znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 2, 3, i 9-10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174).

Z przepisów tych wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne. Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu), których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych - niezależnie od okresu ich używania przez podatnika - wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Dłużnik oświadczył, że w momencie nabycia nie przysługiwało mu prawo odliczenia podatku VAT. Z analizy przepisów i komentarzy wynika, że podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. W rozpatrywanym przypadku nie stwierdził Pan takiej jasności. Jednocześnie, wskazać należy, że z 1 września 2019 r. do ustawy o VAT został dodany art. 43 ust. 21, zgodnie z którym jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Zaznacza Pan, że wzywał przedstawicieli dłużnika do złożenia odpowiedzi na pytania pozwalające na ustalenie statusu dłużnika podatnika i ewentualnych zwolnień od VAT. Udzielono odpowiedzi, jak we wskazanym stanie faktycznym. Formułując swoje wnioski stwierdza Pan, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży ww. nieruchomości zabudowanej, dłużnik nie będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Gdyby przyjąć odmienną interpretację prawną i uznać, że dłużnik jest podatnikiem podatku od towarów i usług to według Pana nie znajdzie zastosowania art. 15 ust. 2 , art. 43 ust. 1 pkt 2, 3, i 9-10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, czyli podatnikowi nie będą przysługiwały zwolnienia od VAT i wówczas komornik, jako płatnik, będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT od sprzedaży licytacyjnej wskazanej nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości stanowi dostawę towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionych przez Pana okoliczności sprawy wynika, że dłużnikiem jest A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Dłużna spółka nie jest od 12 maja 2023 r. czynnym podatnikiem VAT. Wszystkie budynki znajdujące się na zajętej nieruchomości były wcześniej wykorzystywane na cele działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dłużnik nie prowadzi aktualnie żadnej działalności gospodarczej, zakończenie tej działalności nie było w żaden formalny sposób zgłaszane, ani rozliczane z Urzędem Skarbowym.

Wątpliwości Pana dotyczą kwestii, czy sprzedaż egzekucyjna nieruchomości – działki nr 1/1 – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając powyższe na uwadze oraz fakt, że dłużnikiem jest spółka z o.o., która była czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i wszystkie budynki znajdujące się na zajętej nieruchomości wcześniej wykorzystywała na cele działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stwierdzić należy, że w sprawie dojdzie do sprzedaży majątku należącego do przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem przy dostawie nieruchomości (zabudowanej działki nr 1/1) dłużnik będzie podatnikiem podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, ponieważ sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.

W konsekwencji, dostawa nieruchomości (działki nr 1/1) w drodze egzekucji komorniczej będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1. towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2. przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Dodatkowo wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy:

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki, budowle lub ich części na nim posadowione. Oznacza to, że grunt dzieli w VAT los podatkowy obiektów, które się na nim znajdują. Zatem w sytuacji, kiedy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

Wobec powyższego, przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Z okoliczności sprawy wynika, że w toku podjętych przez Pana czynności nie ustalono:

• w jaki sposób i kiedy Dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość, czy była to transakcja opodatkowana podatkiem VAT i udokumentowana fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT,
• czy w momencie nabycia nieruchomości przez Dłużnika była ona zabudowana wskazanymi we wniosku budynkami, czy też Dłużnik wybudował je sam,
• jeśli Dłużnik wybudował sam budynki, to kiedy zostały oddane do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi,
• czy z tytułu nabycia nieruchomości (działki nr 1/1) lub wybudowania budynków Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT,
• czy budynki były środkiem trwałym w prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT,
• czy budynki znajdujące się na działce nr 1/1 były wykorzystywane przez Dłużnika wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT,
• czy w okresie 2 lat poprzedzającym sprzedaż w trybie licytacji komorniczej Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynków znajdujących się na działce nr 1/1 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym przekraczające 30% wartości początkowej każdego budynku.

Brak informacji w przedmiotowej sprawie wynikał z podjętych już wcześniej przez Pana działań oraz udokumentowanych prób uzyskania tych informacji od dłużnika i obecnego kuratora dłużnej Spółki.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzam, że przedstawiony we wniosku opis nie pozwala ustalić, czy sprzedaż w drodze licytacji komorniczej działki nr 1/1zabudowanej budynkami, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym, jak wynika z opisu sprawy, brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika bądź obecnego kuratora dłużnej Spółki.

W związku z powyższym w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy poprzez przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów (nieruchomości) zwolnienia od podatku.

Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.

W związku z powyższym sprzedaż działki nr 1/1 stanowiącej nieruchomość zabudowaną będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy. Zatem skoro transakcja ta nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie ww. przepisów, to należy dostawę tej działki nr 1/1 opodatkować z zastosowaniem właściwej dla przedmiotu dostawy stawki VAT pamiętając, że grunt dzieli byt prawny budynków na nim posadowionych w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tak więc Pan, jako płatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 18 ustawy, będzie zobowiązany do opodatkowania podatkiem VAT dostawy działki nr 1/1.

W związku z powyższym oceniając całościowo Pana stanowisko uznaję je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).