Interpretacja indywidualna z dnia 22 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.283.2024.2.KC

Możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 8 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości za lata 2021-2023. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 czerwca 2024 r. (data wpływu 28 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 2009 r. do 2019 r. była Pani w związku małżeńskim ze A. A.

W 2013 r. urodziła Pani syna B.

Wyrokiem sądu sygn. akt (...) z 26 listopada 2019 r. małżeństwo zostało rozwiązane a władza rodzicielska przyznana obojgu rodzicom, przy czym miejscem zamieszkania dziecka jest miejsce zamieszkania matki. Kontakty ojca z dzieckiem zostały ustalone ugodą mediacyjną zatwierdzoną przez sąd podczas rozwodu. Wspólnie ustaliła Pani z byłym mężem, że będzie on zabierał dziecko poza Pani miejsce zamieszkania:

-w każdy poniedziałek od godziny 16 do 18;

-w każdy piątek od godziny 16 do 19;

-w II i IV weekend miesiąca począwszy od soboty godziny 11 do niedzieli godziny 17:30;

-w jeden tydzień ferii zimowych;

-w dwa tygodnie lipca w wakacje letnie;

-w Boże Narodzenie:

·w latach parzystych od Wigilii od godziny 14 do Pierwszego Dnia Świąt do godziny 18;

·w latach nieparzystych od Pierwszego Dnia Świąt od godziny 18 do Drugiego Dnia do godziny 19;

-w Wielkanoc:

·w latach parzystych od Pierwszego Dnia Świąt od godziny 10 do Drugiego Dnia Świąt do godziny 16;

·w latach nieparzystych w dniach poprzedzających Święto tj. od piątku od godziny 16 do soboty do godziny 19;

-w dniu urodzin dziecka oraz w Dniu Dziecka 2 godziny;

oraz że Pani z byłym mężem będą oboje dbać o dobro dziecka i jego prawidłowy rozwój.

Od 18 lat pracuje Pani w jednym zakładzie pracy i ma jedno źródło dochodu. B obecnie chodzi do czwartej klasy szkoły podstawowej. Od urodzenia zmaga się z (...), co wiążę się z (...).

W 2020 r. ojciec starał się regularnie wykonywać kontakty z synem. Oprócz „ważnych” dat typu walentynki, andrzejki, sylwester itp. zabierał na wycieczki, spędzał realnie z nim czas.

Od 2020 r. ojciec odlicza sobie od podatku połowę ulgi na B. Ojciec nie ustalał z Panią wysokości odliczenia ulgi, ani też nie próbował tego zrobić. Sam uznał, że to się jemu należy. W 2022 r. – tydzień przed ustawowym terminem złożenia zeznania rocznego za rok 2021 – zapytała Pani ojca dziecka, co z odliczeniem i dowiedziała się, że on rozliczył swoje zeznanie już w lutym 2022 r. postanawiając skorzystać z połowy ulgi na dziecko, która jemu przysługuje.

Uważa Pani, że za rok 2021, 2022 oraz 2023 przysługuje Pani jako matce możliwość odliczenia 100% ulgi na dziecko, ponieważ ojciec zaczął unikać kontaktów z dzieckiem. Ojciec sukcesywnie odmawiał kontaktów wymówkami, że musi gdzieś wyjechać, coś załatwić i nie odbierał straconego kontaktu w innym czasie. Ojciec przestał uczestniczyć w życiu B. Nie chodzi na wywiadówki, nie kontaktuje się z nauczycielami, nie interesuje się postępami w nauce dziecka, nie uczestniczy w przedstawieniach szkolnych syna. Nie chodzi z dzieckiem do lekarza, a gdy dziecko było chore w czasie kontaktu z ojcem – zostawał w domu przy Pani albo odwoził chorego syna do domu, nie interesując się jego stanem zdrowia. (...) (...). Ojciec oprócz alimentów w wysokości kolejno 600 zł, a od roku 2023 – 850 zł, nie partycypuje w innych, incydentalnych, wydatkach jak np. dentysta, wycieczka szkolna, czy organizacja czasu wolnego w wakacje. (...). Ojciec upierał się, że w ugodzie ma zapisane, że zabiera dziecko z miejsca zamieszkania matki. (...).

Od 2021 r. ojciec nie zabiera syna na ustalony ugodą i zasądzony wyrokiem czas w ferie zimowe, wakacje letnie oraz święta, a poniedziałki, piątki i weekendy spędzał czas z dzieckiem według własnego uznania. Z biegiem czasu coraz rzadziej. Od początku 2023 r. nie zabiera syna na weekendy z noclegiem, ani też nie spędza z nim czasu w żaden weekend. Nie dba o rozwój dziecka fizyczny, psychiczny ani duchowy. Nie zabiera dziecka w Dzień Dziecka ani w jego urodziny. Nie dzwoni również z życzeniami do dziecka w te dni. Nie chodzi z dzieckiem ani do kina ani na zakupy ani też na plac zabaw. Przewozi po prostu dziecko z punktu A do punktu B. Z miejsca zamieszkania B lub ze szkoły do swojego miejsca zamieszkania. W ciągu miesiąca, zliczając godziny spędzone z synem, nie wychodzi nawet jeden dzień spędzonego czasu wykonanej władzy ojcowskiej względem syna. Kiedy zabiera dziecko do siebie nie zapewnia żadnego posiłku oraz nie dba o jego higienę osobistą. Nie rozmawia z dzieckiem o jego potrzebach, nie rozwija jego zainteresowań oraz nie pomaga rozwijać się dziecku, nie spełnia swojej władzy rodzicielskiej względem małoletniego. Ojciec nie pyta Panią o rozwój ani potrzeby syna, jak również nie informuje Pani o tym, że kontakt się nie odbędzie. Nie szanuje Pani czasu ani planów. (...).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W latach 2021-2023 nie przysługiwało Pani prawo do odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej na drugie dziecko.

W latach 2021-2023 była Pani matką samotnie wychowującą dziecko, osobą niepozostającą w związku małżeńskim, a Pani dochody wynosiły kolejno:

-w 2021 r. – 60.455,05 zł;

-w 2022 r. – 62.123,95 zł;

-w 2023 r. – 81.013,80 zł.

Wyrokiem sądu sygn. akt (...) z 26 listopada 2019 r. miejscem zamieszkania dziecka jest adres zamieszkania matki. W latach 2021, 2022 oraz 2023 miejsce zamieszkania B było takie samo jak Pani miejsce zamieszkania.

W latach 2021-2023 wyłącznie sama wykonywała Pani władzę rodzicielską względem B, tzn. wykonywała obowiązki, dzięki którym B wychowywany był w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny. Wyłącznie Pani sprawowała faktyczną pieczę nad dzieckiem i jego majątkiem, zajmowała się wychowaniem dziecka, uczestniczyła w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz zabezpieczała wszystkie jego potrzeby bytowe, edukacyjne, rozwojowe jak również emocjonalne. Szukała Pani pomocy od ojca, jednak każdorazowo spotykała się z odmową.

W latach 2021-2023 ojciec dziecka nie wykonywał władzy rodzicielskiej względem małoletniego syna. Nie dbał o prawidłowy rozwój fizyczny, psychiczny, emocjonalny oraz edukacyjny dziecka. Nie troszczył się o jego zdrowie i bezpieczeństwo. Nie interesował się życiem codziennym B.

Syn nigdy nie był umieszczony w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W latach 2021-2023 B nie posiadał orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

W latach 2021-2023 w stosunku do Pani syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym jak również przepisy ustawy o podatku tonażowym czy aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy zgodnie z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma Pani prawo skorzystać z odliczenia ulgi na dziecko w całości za lata 2021, 2022 oraz 2023?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, ma Pani prawo do odliczenia całości ulgi na dziecko, jaka wynika z ustawy o podatku dochodowym.

Pani wozi B do szkoły, na zajęcia pozaszkolne (piłkę nożną), chodzi z nim do kina, teatru, na basen, na łyżwy, sanki i trampoliny. Organizuje Pani wakacje letnie, które są bardzo drogie. Jeden tydzień wakacji to koszt około 700-800 zł. Swój urlop wypoczynkowy też spędza Pani z B. Ojciec swój urlop spędza z obcymi dziećmi, nie zabierając swojego syna nawet na jeden dzień.

Poświęca Pani dziecku 100% swojego czasu, kształtuje jego rozwój oraz dba o jego zdrowie.

Podejmowała Pani próby dogadania się z ojcem w temacie korzystania z ulgi, jednak były one bezskuteczne, dlatego postanowiła Pani wystąpić o interpretację.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 27f ust. 1 ww. ustawy:

·w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

·w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

·w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Stosownie do art. 27f ust. 2d omawianej ustawy:

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1)osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2)osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Na mocy art. 27f ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r.:

Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d.

Z art. 27f ust. 3 ww. ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

§ 1 Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Jak stanowi art. 27f ust. 7 omawianej ustawy:

·w brzmieniu do 31 grudnia 2021 r.

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

·w brzmieniu od 1 stycznia 2022 r.

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Na mocy art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 8 omawianej ustawy – w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.), dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. – stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast, jak wynika z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

§ 1 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2 W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne realizowanie, czyli wykonywanie obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Jednakże – w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b omawianej ustawy – ustawodawca uzależnił możliwość skorzystania z przywołanej ulgi prorodzinnej w związku z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego dziecka od wysokości dochodu uzyskanego przez rodzica w danym roku podatkowym. W przypadku, gdy dana osoba nie pozostaje w związku małżeńskim i wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do jednego dziecka, ma prawo do odliczeń w ramach ww. ulgi tylko wówczas, gdy jej dochód w roku podatkowym nie przekroczył 56 000 zł, zaś gdy jest osobą samotnie wychowującą jedno dziecko – gdy jej dochód nie przekroczył w roku podatkowym 112 000 zł.

Jak wynika z brzmienia art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rodzice mogą odliczyć od podatku:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

W przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Co istotne, ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W świetle opisanego zdarzenia oraz zacytowanych wyżej przepisów prawa uznać należy, że skoro w latach 2021-2023 wyłącznie sama wykonywała Pani władzę rodzicielską względem małoletniego dziecka, i jego ojciec w ww. okresie nie wykonywał względem niego władzy rodzicielskiej, a ponadto w latach tych była Pani matką samotnie wychowującą dziecko, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na małoletnie dziecko w pełnej wysokości, tj. 100% kwoty, ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.