Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 22 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.86.2024.1.MM

Skutki podatkowe otrzymywania po zawarciu umowy darowizny płatności, które były należne nabytemu w darowiźnie przedsiębiorstwu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 maja 2024  r. wpłynął Pani wniosek z 21 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania Nowych płatności w ramach umowy darowizny przedsiębiorstwa.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni (dalej również: „Obdarowana”) - P.B., zamieszkała przy: ul. … jest osobą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, NIP: …, REGON: … . Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą pod firmą X, pod ww. adresem. Wnioskodawczyni podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP w myśl art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm., dalej: „Ustawa o PIT”).

Na mocy aktu notarialnego z (...) 2023 r. Obdarowana nabyła od swojej matki – B.B. (dalej również: „Darczyńca”) w drodze darowizny przedsiębiorstwo prowadzone pod firmą Y, zarejestrowanej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, NIP: …, REGON: … pod adresem ul. … . Darczyńca także podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP w myśl art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a Ustawy o PIT. Profilem prowadzonej działalności gospodarczej przez Y było … . Działalność Przedsiębiorstwa jest obecnie kontynuowana przez Obdarowaną.

Przed dokonaniem darowizny w drodze aktu notarialnego majątek Przedsiębiorstwa objęty był wspólnością majątkową małżeńską Darczyńcy oraz jej męża …, zamieszkałego przy ul. …, z wyjątkiem nieruchomości, które zostały nabyte przez B.B. do majątku osobistego, za fundusze pochodzące z jej majątku osobistego. Mąż Darczyńcy podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP w myśl art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a Ustawy o PIT. Mąż Darczyńcy udzielił zgody na przeniesienie własności Przedsiębiorstwa na rzecz Obdarowanej w drodze darowizny.

Obdarowana włączyła otrzymane Przedsiębiorstwo do swojej struktury działalności oraz prowadzi je obecnie w ramach swojej jednoosobowej działalności gospodarczej. Po dokonaniu darowizny i przeniesieniu na Obdarowaną całego majątku Przedsiębiorstwa, Darczyńca dokonała wykreślenia działalności gospodarczej Y z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Strony darowizny określiły wartość Przedsiębiorstwa na kwotę … zł. W treści aktu notarialnego wskazano, iż transakcja zbycia Przedsiębiorstwa korzysta z wyłączenia z art. 6 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.). Ponadto, w umowie darowizny strony wskazały, że przedmiotem darowizny jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2023.1610 t.j.). W skład darowanego Przedsiębiorstwa wszedł zespół wszystkich składników materialnych i niematerialnych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą Y, w tym rzeczy i prawa według stanu na 31 grudnia 2023 r., w tym w szczególności:

-oznaczenie indywidualizujące Przedsiębiorstwo, tj. Y i znaki towarowe związane z Przedsiębiorstwem;

-wyposażenie, w tym urządzenia, materiały, sprzęt, meble, zapasy i inne materialne składniki majątkowe, a także środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, w tym nieruchomości i pojazdy;

-prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych: koncesje, licencje, zezwolenia oraz interpretacje urzędowe;

-patenty i inne prawa własności przemysłowej;

-majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne związane z Przedsiębiorstwem;

-tajemnice przedsiębiorstwa oraz know-how;

-regulaminy, instrukcje i zasady dotyczące współpracy z kontrahentami Przedsiębiorstwa;

-prawa do domen internetowych dotyczących Przedsiębiorstwa;

-wszelka dokumentacja związana z prowadzeniem Przedsiębiorstwa, tj. dokumentacja obejmująca całość informacji oraz dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością, w tym dokumenty dotyczące majątku przedsiębiorstwa, Kontraktów Handlowych oraz pozostałych umów z kontrahentami, Umów Serwisowych oraz pozostałych umów dotyczących nabywanych towarów i usług, umów licencyjnych, a także faktury, księgi rachunkowe oraz księgi podatkowe, protokoły kontroli, decyzje organów i urzędów oraz wszelka pozostała dokumentacja związana z prowadzeniem Przedsiębiorstwa;

-wierzytelności, kontrakty handlowe, należności w windykacji oraz środki pieniężne będące na stanie Przedsiębiorstwa na dzień 31.12.2023 r., w tym w szczególności:

1)wszystkie wierzytelności powstałe do dnia 31.12.2023 r., jak również wierzytelności, co do których windykacja lub egzekucja komornicza zakończyła się przed dniem 31.12.2023 r.;

2)wierzytelności przyszłe, które mogą wynikać z działalności Przedsiębiorstwa, w tym z istniejących lub przyszłych uprawnień lub zawartych umów;

3)wierzytelności należne Darczyńcy, w tym jako koproducentowi od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi np. … itp.

4)wierzytelność objęta postępowaniem sądowym, w którym pozwany kontrahent uznał roszczenie Darczyńcy w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 22.10.2023 r., który wpłynął do Sądu w dniu 26.10.2023 r.;

Darowizną są objęte uprawnienia wynikające z wytoczenia przez Darczyńcę powództwa, jak również wszelkie uprawnienia związane z wytoczonym powództwem przewidziane przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.

-wszelkie inne prawa podmiotowe, uprawnienia i sytuacje prawne związane z Przedsiębiorstwem.

W celu doprecyzowania zasad odnoszących się do przekazania Obdarowanej przez Darczyńcę niektórych składników wchodzących w skład Przedsiębiorstwa, strony w umowie darowizny przewidziały, że:

- w przypadku, gdy po 31.12.2023 r. (tj. po dokonaniu darowizny Przedsiębiorstwa) Darczyńca otrzyma jakąkolwiek płatność związaną z prowadzonym Przedsiębiorstwem, która była należna Przedsiębiorstwu przed 31.12.2023 r. (tj. przed dokonaniem darowizny Przedsiębiorstwa), wówczas Darczyńca, po potrąceniu kwoty należnych podatków oraz innych zobowiązań publicznoprawnych od tej płatności, zobowiązuje się w ramach umowy darowizny do nieodpłatnego przekazania Obdarowanej takiej płatności w ciągu 20 dni roboczych od daty otrzymania tej płatności,

- w przypadku, gdy po 31.12.2023 r. Darczyńca otrzyma jakąkolwiek płatność związaną z prowadzonym Przedsiębiorstwem, która będzie należna Przedsiębiorstwu po 31.12.2023 r., w tym także należności będące przedmiotem windykacji, wówczas Darczyńca zobowiązuje się w ramach zawartej umowy darowizny do nieodpłatnego przekazania Obdarowanej takiej płatności w ciągu 20 dni roboczych od daty otrzymania tej płatności,

(łącznie zwane dalej „Nowymi płatnościami”).

Przywołane postanowienie umowy darowizny miało na celu uregulowanie zasad technicznego przekazania płatności należnych Przedsiębiorstwu, które po 31.12.2023 r. trafią na konto bankowe Darczyńcy zamiast na konto bankowe Obdarowanej. Dla uniknięcia wątpliwości, Strony w umowie wskazały, że taka płatność, co do zasady, powiększy wartość darowanego Przedsiębiorstwa. W załącznikach do umowy darowizny zostały dodatkowo wskazane kategorie płatności, które Darczyńca spodziewa się przekazać Obdarowanej w ramach Nowych płatności. Darczyńca i Obdarowana nie będą dokonywać zmiany pierwotnie zawartej umowy darowizny, która miałaby odzwierciedlać zaktualizowaną wartość Przedsiębiorstwa wynikającą z rzeczywiście przekazanych Nowych płatności. We wskazanym stanie faktycznym, Wnioskodawczyni rozważa skutki podatkowe w zakresie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 z późn. zm., dalej: „Ustawa o PSiD”).

Pytanie

Czy w celu skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD również w odniesieniu do Nowych płatności, Obdarowana będzie obowiązana do dokonania zgłoszenia nabycia darowizny w postaci Nowych płatności lub dokonania innych formalności wynikających z Ustawy o PSiD?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, w celu skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD również w odniesieniu do Nowych płatności nie będzie obowiązana do dokonania zgłoszenia nabycia darowizny w postaci Nowych płatności ani do dokonania innych formalności wynikających z Ustawy o PSiD.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD: „Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym”.

Natomiast, zgodnie z art. 4a ust. 2 Ustawy o PSiD: „Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu”.

Zgodnie z art. 4a ust. 4 Ustawy o PSiD: „Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron”.

Zdaniem Wnioskodawczyni, Nowe płatności stanowią prawo majątkowe będące składnikiem otrzymanego Przedsiębiorstwa stanowiącego przedmiot darowizny nabytej na podstawie umowy darowizny z 31.12.2023 r. Wskazaną darowiznę Wnioskodawczyni otrzymała od swojej matki. Oznacza to zdaniem Wnioskodawczyni, że Obdarowana będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 ustawy o PSiD również w odniesieniu do Nowych płatności. W ocenie Wnioskodawczyni, w przedmiotowym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania art. 4a ust. 2 Ustawy o PSiD. Regulacja ta bowiem odnosi się do sytuacji, w których obdarowany nie miał wiedzy na temat wszystkich składników majątkowych nabytych w drodze darowizny. Natomiast w przedmiotowym stanie faktycznym, w treści aktu notarialnego z 31.12.2023 r. wskazany został zespół składników majątkowych i niemajątkowych składających się na Przedsiębiorstwo, w skład którego wchodziły również, między innymi, wierzytelności, kontrakty handlowe, należności w windykacji oraz środki pieniężne będące na stanie Przedsiębiorstwa na dzień 31.12.2023 r. opisane szczegółowo w stanie faktycznym.

Z kolei, postanowienia umowy w zakresie Nowych płatności miały stanowić doprecyzowanie zasad odnoszących się do przekazania Obdarowanej przez Darczyńcę niektórych wierzytelności i należności, które po 31.12.2023 r. trafią na konto bankowe Darczyńcy zamiast na konto bankowe Obdarowanej. Zdaniem Wnioskodawczyni, oznacza to, że już w momencie zawarcia umowy darowizny w dniu 31.12.2023 r. Obdarowana wiedziała o nabyciu wierzytelności i należności, które mogą być później przekazane jako Nowe płatności, dlatego nie znajdzie zastosowania art. 4a ust. 2 Ustawy o PSiD.

Z uwagi na powyższe, dokonując wykładni art. 4a ust. 4 pkt 2 Ustawy o PSiD, Obdarowana stoi na stanowisku, że przepis ten będzie miał zastosowanie w odniesieniu do Nowych płatności, a Obdarowana będzie zwolniona z obowiązku zgłoszenia darowizny w postaci Nowych płatności. Jak wskazano bowiem w treści stanu faktycznego niniejszego wniosku, darowizna Przedsiębiorstwa na rzecz Obdarowanej została dokonana w formie aktu notarialnego (umowa darowizny z 31.12.2023 r.). W jej treści znalazły się również postanowienia dotyczące przekazania przez Darczyńcę na rzecz Obdarowanej Nowych płatności. Biorąc pod uwagę literalne brzmienie art. 4a ust. 4 pkt 2 oraz powiązanego z nim art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD, brak jest dokładnego wskazania, iż istnieje obowiązek zgłaszania nabycia rzeczy lub praw majątkowych nabytych przez obdarowanego po dacie zawarcia darowizny w formie aktu notarialnego, w sytuacji gdy płatności te zostały przewidziane w treści umowy darowizny. Wnioskodawczyni zwraca uwagę w tym miejscu na cel regulacji art. 4a ust. 4 pkt 2 Ustawy o PSiD, który niewątpliwie przyświecał ustawodawcy. W ocenie Wnioskodawczyni, celem tej regulacji jest skorzystanie ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn przy braku obowiązku zgłaszania nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, w sytuacji, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. W przedmiotowej sprawie miała właśnie taka sytuacja, a otrzymane Nowe płatności przez Obdarowaną po 31.12.2023 r. zostały objęte umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego. Tym samym Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że bez znaczenia pozostaje fakt, iż część płatności (przewidzianych postanowieniami umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego) otrzyma ona po 31.12.2023 r., a więc po dacie zawarcia umowy darowizny. W efekcie, Wnioskodawczyni nie będzie również zobligowana do zgłoszenia otrzymania darowizny w rozumieniu art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD, w celu skorzystania ze zwolnienia z podatku, bowiem umowa darowizny została zawarta w formie aktu notarialnego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe w podobnych sprawach można spotkać się ze stanowiskami potwierdzającymi ocenę Wnioskodawczyni. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lutego 2024 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4015.235.2023.4.MD, Organ potwierdził stanowisko, iż obdarowany (syn) może skorzystać ze zwolnienia z PSiD w odniesieniu do otrzymanej w drodze darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa, którą dokonał jego ojciec w formie aktu notarialnego. Organ wskazał, iż: „Z treści art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn [...] co prawda wynika, iż jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia jest zgłoszenie przez nabywcę właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek taki nie obejmuje jednak przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem dla celów skorzystania [...] ze zwolnienia podatkowego nie wystąpi obowiązek zgłoszenia nabycia ww. ZCP właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego”. Identyczne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej z 8 lutego 2024 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4015.236.2023.4.MD.

Z uwagi na fakt zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego w dniu 31.12.2023 r., Obdarowana spełniła wszystkie przewidziane przez ustawodawcę formalności konieczne w celu skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD. Zdaniem Wnioskodawczyni, oznacza to, że przy braku zmiany umowy darowizny zawartej pierwotnie w formie aktu notarialnego Obdarowana nie będzie zobligowana do zgłoszenia nabycia darowizny w postaci Nowych płatności ani dokonania innych formalności wynikających z ustawy o PSiD. W literaturze prawniczej wskazuje się, że: „Z uwagi na znaczenie formy aktu notarialnego i jej zastosowania do oświadczenia woli złożonego przez co najmniej jedną ze stron umowy ustawodawca zasadnie uznał za zbędne wprowadzanie warunku obowiązku zgłoszenia. W tych zatem przypadkach osoby uprawnione korzystają ze zwolnienia, nie mając obowiązku zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego faktu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych” - (P. Borszowski [w:] K. J. Musiał, A. Nita, K. StelmaszczykBorszowska, J. Wantoch-Rekowski, P. Borszowski, Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2022, art. 4(a). W innej pozycji wskazano natomiast, że: „Obowiązek złożenia zgłoszenia nie występuje również w przypadku, gdy nabycie własności rzeczy lub prawa majątkowego odbywa się na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Chodzi więc o każdy przypadek nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych z art. 1 ust. 1 pkt 1-6 i ust. 2, o ile możliwe jest prawne zrealizowanie tego nabycia na podstawie umowy. Może to być zarówno umowa nazwana, jak i nienazwana. Przykładowo może to być umowa darowizny praw do wkładu oszczędnościowego, w tym także praw do wkładu nabytych na skutek dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, albo umowa nieodpłatnego użytkowania samochodu na oznaczony okres czasu. Nie jest natomiast umową, mimo że sporządza się go w formie notarialnej, zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia” - S. Babiarz [w:] A. Mariański, W. Nykiel, S. Babiarz, Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz, Warszawa 2010, art. 4(a). Powyższe stanowiska przedstawicieli doktryny prawa podatkowego jednoznacznie wskazują, iż brak jest dodatkowych warunków formalnych w celu skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD, w sytuacji, gdy nabycie odbywa się na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Nie wskazują oni bowiem na inne warunki formalne, które musi spełnić obdarowany w celu skorzystania z ww. zwolnienia poza sporządzaniem umowy w formie aktu notarialnego. Na powyższe wskazuje również literalne brzmienie art. 4a ust. 4 pkt 2 Ustawy o PSiD.

Podsumowując, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż sporządzenie pierwotnej umowy darowizny w dniu 31.12.2023 r. w formie aktu notarialnego jest wystarczające do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego z art. 4a ust. 1 Ustawy o PSiD również w odniesieniu do Nowych płatności i nie jest obwarowane innymi warunkami formalnymi w tym zakresie. Wnioskodawczyni nie będzie zatem zobowiązana do dokonania jakichkolwiek dodatkowych formalności przewidzianych w Ustawie o PSiD, w tym w szczególności Obdarowana nie będzie zobowiązana do zgłoszenia otrzymania darowizny w postaci Nowych płatności w celu objęcia ich zwolnieniem z art. 4a ust. 1 ustawy o PSiD.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z art. 4a ust. 2 tej ustawy wynika, że:

Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

 Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 31 grudnia 2023 r. na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego nabyła Pani od matki przedsiębiorstwo. W skład darowanego przedsiębiorstwa wszedł zespół wszystkich składników materialnych i niematerialnych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym m.in. wierzytelności, kontrakty handlowe, należności w windykacji oraz środki pieniężne będące na stanie przedsiębiorstwa na dzień 31 grudnia 2023 r., w tym w szczególności:

1)wszystkie wierzytelności powstałe do dnia 31.12.2023 r., jak również wierzytelności, co do których windykacja lub egzekucja komornicza zakończyła się przed dniem 31.12.2023 r.;

2)wierzytelności przyszłe, które mogą wynikać z działalności Przedsiębiorstwa, w tym z istniejących lub przyszłych uprawnień lub zawartych umów.

Ponadto w umowie darowizny zastrzeżono, że w przypadku gdy darczyńca otrzyma jakąkolwiek płatność, która należna była przedsiębiorstwu przed 31 grudnia 2023 r. oraz która należna będzie przedsiębiorstwu po 31 grudnia 2023 r. (Nowe płatności), darczyńca zobowiązuje się w ramach zawartej umowy darowizny do nieodpłatnego przekazania tej płatności obdarowanej. Dodatkowo w załącznikach do umowy darowizny zostały wskazane kategorie płatności, które darczyńca spodziewa się przekazać obdarowanej w ramach Nowych płatności.

Pani wątpliwość budzi to, czy w odniesieniu do Nowych płatności, które otrzyma Pani po zawarciu umowy darowizny, konieczne będzie dokonanie zgłoszenia do urzędu skarbowego lub dokonanie innych formalności w celu skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ww. ustawy.

Z treści ww. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia jest zgłoszenie przez nabywcę właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek taki nie obejmuje jednak przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Istotne w omawianej sprawie jest zatem to, czy Nowe płatności były przedmiotem umowy darowizny zawartej 31 grudnia 2023 r. w formie aktu notarialnego.

Zgodnie z art. 551 powołanego powyżej Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Stosownie natomiast do art. 552 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych

Z powyższych przepisów wynika, że wierzytelności wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Otrzymując w darowiźnie przedsiębiorstwo, otrzymała więc Pani także przysługujące przedsiębiorstwu wierzytelności, kontrakty handlowe, należności w windykacji, w tym w szczególności:

1)wszystkie wierzytelności powstałe do dnia 31.12.2023 r., jak również wierzytelności, co do których windykacja lub egzekucja komornicza zakończyła się przed dniem 31.12.2023 r.;

2)wierzytelności przyszłe, które mogą wynikać z działalności Przedsiębiorstwa, w tym z istniejących lub przyszłych uprawnień lub zawartych umów.

Ponadto jak wskazała Pani we wniosku, w umowie darowizny strony dodatkowo doprecyzowały zasady przekazania obdarowanej przez darczyńcę niektórych wierzytelności i należności, które po 31 grudnia 2023 r. trafią na konto bankowe darczyńcy zamiast na konto bankowe obdarowanej.

Darowizna przedsiębiorstwa udokumentowana aktem notarialnym obejmowała zatem także Nowe płatności w postaci wierzytelności należnych przedsiębiorstwu.

Dla skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn nie jest więc konieczne dokonywanie jakiegokolwiek zgłoszenia do urzędu skarbowego, ponieważ umowa darowizny zawarta została w formie aktu notarialnego. Bez znaczenia pozostaje w tym wypadku fakt późniejszej realizacji wierzytelności (przedmiotu darowizny) czyli otrzymania należnych płatności związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem (Nowych płatności). Przedmiotem darowizny przekazanym Pani w formie aktu notarialnego były składniki niematerialne i materialne przeznaczone do prowadzenia przedsiębiorstwa czyli także wierzytelności należne przedsiębiorstwu.

Reasumując, nabycie przez Panią w drodze darowizny od matki przedsiębiorstwa korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zwolnieniem objęta jest darowizna, której przedmiotem zgodnie z zawartą umową jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny a więc wszystko, co wchodzi w jego skład, w tym wierzytelności. Ponadto nie ma Pani obowiązku zgłoszenia darowizny do naczelnika urzędu skarbowego, ponieważ umowa darowizny została sporządzona w formie aktu notarialnego.

Tym samym Pani stanowisko, zgodnie z którym w stosunku do Nowych płatności nie jest Pani zobowiązana do dokonywania zgłoszenia do urzędu skarbowego ani żadnych innych formalności jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00