Interpretacja indywidualna z dnia 19 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.255.2024.2.AAR

Sprzedaż prawa własności działki na rzecz użytkowników wieczystych - w związku z tym, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło po 30 kwietnia 2004 r. - nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jako ponowna dostawa towaru).

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 na rzecz obecnych użytkowników wieczystych. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 20 czerwca 2024 r. (wpływ 20 czerwca 2024 r.) oraz pismem, które wpłynęło 21 czerwca 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Umową z 21 maja 2013 r. Gmina (...) oddała w użytkowanie wieczyste na 99 lat - to jest do 21 maja 2112 r. - na rzecz J.K. i A. K. nieruchomość położoną w (...), składającą się z działki nr 1, stanowiącej inne tereny zabudowane, obszar 0,0866 ha, zabudowanej budynkiem drewnianym przeznaczonym do rozbiórki - a małżonkowie J.K. i A K. nieruchomość tą w użytkowanie wieczyste nabyli do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską - w związku z prowadzoną przez J.K. działalnością gospodarczą pod nazwą: Usługi (...): NIP:… REGON:…

Opisana nieruchomość oddana została w użytkowanie wieczyste z przeznaczeniem pod zabudowę usługowo-mieszkalną. Działkę należało zagospodarować zgodnie z koncepcją oraz 3 lata od daty podpisania aktu notarialnego.

Opłata za użytkowanie wieczyste naliczona była wraz z podatkiem VAT.

Nieruchomość położona na działce, gdzie brak było i nadal nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast została wydana decyzja Wójta o ustaleniu warunków zabudowy z 2 marca 2010 r. dla budowy budynku usługowego, budowy zbiornika bezodpływowego na ścieki bytowe wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą.

Gmina (...) chce sprzedać ww. Nieruchomość gruntową na rzecz obecnych użytkowników wieczystych. Nabywcami będą ww. małżonkowie J.K. i A K. (do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską) - w związku z prowadzoną przez J.K. działalnością gospodarczą pod nazwą: Usługi (...).

Nabywcy są podatnikami VAT. Nabywcy są czynnymi podatnikami podatku VAT.

Nieruchomość gruntowa została zagospodarowana zgodnie z celem o oddanie jej w użytkowanie wieczyste.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na dzień sprzedaży działka nr 1 będzie zabudowana istniejącym budynkiem handlowo-usługowym, posadowionym na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych, po oddaniu przez Gminę ww. działki w użytkowanie wieczyste.

Rozbiórka poprzedniego drewnianego budynku, usytuowanego na działce nr 1 nastąpiła przed wybudowaniem przez użytkowników wieczystych istniejącego budynku handlowo-usługowego, o którym mowa powyżej.

Działka nr 1 na dzień sprzedaży użytkowania wieczystego będzie zabudowana istniejącym budynkiem handlowo-usługowym, posadowionym na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych, o którym mowa powyżej. Budynek ten spełnia definicję budynku, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Istniejący budynek handlowo-usługowy, o którym mowa wyżej, na działce nr 1, stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie z art. 235 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz. U. 2023. 1610 ze zm.), budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Istniejący budynek handlowo-usługowy, o którym mowa powyżej, posadowiony został na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Gminę ww. działki w użytkowanie wieczyste.

Starosta, decyzją z 3 grudnia 2014 r., znak: (...) wydał obecnemu użytkownikowi wieczystemu pozwolenie na budowę budynku usługowego oraz bezodpływowego zbiornika na ścieki bytowe na działce nr 1.

W 2016 roku użytkownik wieczysty oddał istniejący budynek do użytkowania.

Rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynku handlowo-usługowego, o którym mowa wyżej, nastąpiło po jego wybudowaniu.

Pomiędzy rozpoczęciem użytkowania budynku handlowo-usługowego, o którym mowa wyżej, a jego dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Budynek handlowo-usługowy, o którym mowa wyżej, po wybudowaniu był i nadal jest wykorzystywany w całym okresie posiadania wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Budynek handlowo-usługowy, o którym mowa wyżej, nie był wykorzystywany w całym okresie posiadania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług.

W związku z wybudowaniem budynku handlowo-usługowego, o którym mowa wyżej, użytkownikowi wieczystemu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Istniejący budynek handlowo-usługowy, o którym mowa powyżej, posadowiony został na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Gminę ww. działki w użytkowanie wieczyste. Wszystkie wydatki ponoszone były również wyłącznie przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Gminę ww. działki nr 1 w użytkowanie wieczyste.

W związku z tym, że istniejący budynek handlowo-usługowy, o którym mowa powyżej, posadowiony został na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Gminę ww. działki w użytkowanie wieczyste, to nie będzie z Gminą żadnego rozliczenia nakładów poniesionych przez użytkowników wieczystych na budowę lub ulepszenie budynku.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym sprzedaż Nieruchomości gruntowej zabudowanej na rzecz użytkowników wieczystych powinna być opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 2 pkt. 33 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Nieruchomości gruntowej zabudowanej na rzecz użytkowników wieczystych, powinna być opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 2 pkt. 33 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle powołanych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie wieczyste, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu właściwego zinterpretowania pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nimi jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”.

Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, ustawodawca uznał, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Aby określić możliwość zastosowania art. 15 ust. 6 ustawy, który wyłącza organy władzy publicznej z grona podatników podatku od towarów i usług, konieczne jest określenie, czy zadania realizowane przez te organy (np. gminę) są zadaniami, dla których zostały powołane w ramach reżimu publicznoprawnego, czy też są to czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Powyższe oznacza, że decydującą przesłanką przesądzającą o uznaniu, bądź nieuznaniu organu władzy publicznej za podatnika tego podatku jest zachowanie się tego organu jako organu władzy publicznej, bądź jako podatnika w stosunku do określonych świadczeń.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo-przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

1)podmiotem jest wyłącznie organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ,

2)wykonywane są czynności, które związane są wyłącznie z realizacją zadań nałożonych na ten podmiot przepisami prawa, do realizacji których został on powołany.

Innymi słowy, organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach - gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Wyłączenie z grona podatników podatku od towarów i usług organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasady konkurencji.

Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).

W świetle art. 233 Kodeksu cywilnego:

W granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

Przepis ten, a także następne Kodeksu Cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel. Zatem z regulacji zawartych w tej ustawie wynika, że użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

Przepis art. 235 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

§ 1. Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

§ 2. Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.):

Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

W myśl art. 27 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej.

Na mocy art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego nie może nastąpić przed upływem 10 lat od dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste.

Stosownie do art. 32 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

W świetle art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu.

Jak stanowi art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Natomiast stosownie do art. 71 ust. 1-3 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

Pierwsza opłata za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu podlega zapłacie jednorazowo, nie później niż do dnia zawarcia umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Pierwszą opłatę za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej można rozłożyć na oprocentowane raty. W sprawach tych stosuje się odpowiednio przepis art. 70 ust. 2-4.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu jest czynnością odpłatną, gdyż ustawodawca w ustawie o gospodarce nieruchomościami przewidział w tym zakresie dwa rodzaje odpłatności, tj. pierwszą opłatę oraz opłaty roczne. Przy czym należy podkreślić, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11 poz. 50 ze zm.), grunt nie był towarem i ustanowienie prawa jego użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zmieniła się definicja towaru oraz zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, od 1 maja 2004 r. ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. 21 maja 2013 r. oddali Państwo w użytkowanie wieczyste nieruchomość położoną w (...), składającą się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem drewnianym przeznaczonym do rozbiórki na rzecz małżonków J.K. i A. K., którzy przedmiotowe prawo użytkowania wieczystego nabyli do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską - w związku z prowadzoną przez J.K. działalnością gospodarczą. Opłata za użytkowanie wieczyste naliczona była wraz z podatkiem VAT.

Opisana nieruchomość oddana została w użytkowanie wieczyste z przeznaczeniem pod zabudowę usługowo-mieszkalną. Rozbiórka poprzedniego drewnianego budynku, usytuowanego na działce nr 1 nastąpiła przed wybudowaniem przez użytkowników wieczystych istniejącego budynku handlowo-usługowego.

Dla działki nr 1 nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast została wydana decyzja Wójta o ustaleniu warunków zabudowy z 2 marca 2010 r. dla budowy budynku usługowego, budowy zbiornika bezodpływowego na ścieki bytowe wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą. Starosta, decyzją z 3 grudnia 2014 r. wydał obecnemu użytkownikowi wieczystemu pozwolenie na budowę budynku usługowego oraz bezodpływowego zbiornika na ścieki bytowe na działce nr 1. W 2016 roku użytkownik wieczysty oddał istniejący budynek do użytkowania.

Na dzień sprzedaży, działka nr 1 będzie zabudowana istniejącym budynkiem handlowo-usługowym, posadowionym na przedmiotowej działce przez użytkowników wieczystych, po oddaniu przez Państwa ww. działki w użytkowanie wieczyste. Budynek ten spełnia definicję budynku, w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane. Istniejący budynek handlowo-usługowy, stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności.

Wszystkie wydatki ponoszone były wyłącznie przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Państwa ww. działki w użytkowanie wieczyste. Rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne użytkowników wieczystych budynku handlowo-usługowego, o którym mowa wyżej, nastąpiło po jego wybudowaniu.

Budynek handlowo-usługowy, o którym mowa wyżej, po wybudowaniu był i nadal jest wykorzystywany w całym okresie posiadania wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Budynek nie był wykorzystywany w całym okresie posiadania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług.

W związku z wybudowaniem budynku handlowo-usługowego, użytkownikowi wieczystemu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

W związku z tym, że istniejący budynek handlowo-usługowy, posadowiony został na działce nr 1 przez użytkowników wieczystych po oddaniu przez Państwa ww. działki w użytkowanie wieczyste, to nie będzie z Państwem żadnego rozliczenia nakładów poniesionych przez użytkowników wieczystych na budowę lub ulepszenie budynku.

Zamierzają Państwo sprzedać ww. Nieruchomość gruntową na rzecz obecnych użytkowników wieczystych. Nabywcy są czynnymi podatnikami VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy planowana transakcja sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz użytkowników wieczystych powinna być opodatkowana podatkiem VAT jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wg właściwej dla tej czynności stawki.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy stwierdzić należy, że w wyniku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste (ustanowienie użytkowania wieczystego) dochodzi do przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Użytkownik wieczysty może więc swobodnie korzystać z gruntu oraz czerpać z niego pożytki w sposób taki, jak w przypadku właściciela gruntu, może również „przenieść władztwo na inny podmiot” w taki sam sposób w jaki właściciel dokonuje sprzedaży gruntu.

Należy zatem stwierdzić, że użytkownik wieczysty otrzymuje prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był jej właścicielem, z chwilą ustanowienia prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości.

Zatem sprzedaż nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego nie może być traktowana jako ponowna dostawa tej samej nieruchomości, bowiem nie została spełniona dyspozycja art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tj. w opisanej transakcji nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W świetle przepisów art. 7 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 ustawy o VAT doszło już do dostawy tej nieruchomości na rzecz obecnego wieczystego użytkownika.

Należy podkreślić, że czynność przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu będącego wcześniej przedmiotem użytkowania wieczystego, dla którego prawo to ustanowiono przed 1 maja 2004 r. nie podlega opodatkowaniu jako ponowna dostawa towarów, ani żadna inna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast, mimo że czynność przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności gruntów, dla których prawo to ustanowiono po wejściu w życie ustawy o VAT, tj. po 30 kwietnia 2004 r., nie podlega opodatkowaniu jako ponowna dostawa towaru, ani żadna inna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT (jest to kontynuacja dokonanej już dostawy towarów), to jednak kwota należna z tytułu przekształcenia prawa własności gruntu podlega opodatkowaniu, jako element ceny za jego dostawę. Wszystkie zatem kwoty należne właścicielowi gruntu (np. jednostce samorządu terytorialnego) pobrane z tytułu ustanowienia i trwania prawa użytkowania wieczystego, w tym również za jego przekształcenie w prawo własności, podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Analiza okoliczności sprawy prowadzi zatem do wniosku, że sprzedaż prawa własności działki nr 1 na rzecz użytkowników wieczystych - w związku z tym, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło po 30 kwietnia 2004 r. (w analizowanym przypadku w 2013 r.) - nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (jako ponowna dostawa towaru). Będzie natomiast podlegała opodatkowaniu opłata, należna Państwu od użytkowników wieczystych ww. działki, z tytułu jej sprzedaży na własność tym użytkownikom, jako pozostająca do zapłaty część kwoty, stanowiącej należność z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego działki od użytkowników wieczystych, według stawki podatku, jaka obowiązywała w momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.

Uważają Państwo, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej zabudowanej na rzecz użytkowników wieczystych powinna być opodatkowana podatkiem VAT, jednak jak wskazano powyżej, sama transakcja sprzedaży tego prawa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem nie stanowi nowej, odrębnej dostawy towarów. Transakcją, która podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT było ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu na rzecz tych użytkowników w 2013 r. Zatem oceniając Państwa stanowisko całościowo, należało uznać je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy podkreślić, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Maja Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).