Interpretacja indywidualna z dnia 18 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.203.2024.4.DS

Wydanie do fundacji rodzinnej - będącej wspólnikiem Spółki - majątku tej Spółki, z tytułu nabycia którego Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i który służył Spółce do wykonywania działalności opodatkowanej i nadal będzie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej – lecz już przez inny podmiot jakim jest fundacja rodzinna, wypełnia warunki odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, a tym samym czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych przekazania majątku spółki do fundacji rodzinnej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 czerwca 2024 r. (wpływ 14 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką jawną (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”), z siedzibą na terytorium Polski. Spółka jest transparentna podatkowo, a więc jej wspólnikami są osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym wspólnicy podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania w świetle art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.).

Spółka uzyskała wpis do rejestru przedsiębiorców 27 grudnia 2021 r., a jej przeważającym przedmiotem działalności są pozostałe badania i analizy techniczne o kodzie PKD 71.20.B. Ponadto Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, zaś jej wspólnicy rozliczają zyski wygenerowane przez Spółkę w formie podatku ryczałtowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.).

W majątku Spółki znajdują się znak towarowy „A” zastrzeżony na poziomie unijnym w procedurze EUIPO oraz know-how – aktywa te są wykorzystywane przez podmioty powiązane na podstawie umowy dzierżawy. Wspomniane aktywa zostały wniesione do Spółki w formie aportu. Spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy aporcie – prawo to zostało przez Spółkę wykorzystane.

W celu zabezpieczenia majątku oraz ograniczenia ryzyka biznesowego, wspólnicy planują wnieść wskazane składniki majątku Spółki do fundacji rodzinnej.

W ramach opisywanego zdarzenia przyszłego, większościowy wspólnik ma zamiar wnieść swój ogół praw i obowiązków w Spółce do fundacji rodzinnej. Skutkiem czego fundacja rodzinna stanie się większościowym udziałowcem Spółki. Następnie, wspólnicy podejmą decyzję o rozwiązaniu w trybie uproszczonym na podstawie art. 67 § 1 kodeksu spółek handlowych. W uchwale o rozwiązaniu Spółki, wspólnicy podejmą decyzję o przekazaniu majątku Spółki do majątku fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna najprawdopodobniej spłaci udział mniejszościowego wspólnika.

Po przekazaniu znaku towarowego oraz know-how do fundacji rodzinnej nastąpi kontynuacja użytkowania składników majątku do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z uwagi na charakter wskazanych składników majątku oraz ścisłe związanie znaku towarowego z osobą Wspólnika Spółki, składniki te nie zostaną upłynnione. Fundacja rodzinna po otrzymaniu znaku towarowego zamierza udzielać licencji dominującej spółce w grupie kapitałowej (podmiot powiązany).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Fundacja rodzinna nie została jeszcze utworzona. Decyzja biznesowa o momencie utworzenia Fundacji rodzinnej nie została jeszcze podjęta. Wstępne założenia dotyczą 2025 r.

Poza znakiem i know-how spółka posiada środki na rachunku bankowym. Innych składników majątku brak.

Jak wskazano powyżej, majątek Spółki stanowią jedynie znak towarowy (oraz związane z nim umowy) oraz know-how wraz z środkami pieniężnymi. Na podstawie późniejszych uzgodnień związanych z rozwiązaniem Spółki nastąpi wydanie do Fundacji rodzinnej znaku towarowego i know-how. Tym samym, Fundacja rodzinna stanie się ich jedynym właścicielem.

Wszystkie składniki materialne i niematerialne przypisane do Spółki zostaną wniesione do Fundacji rodzinnej.

Fundatorem fundacji rodzinnej będzie obecny większościowy wspólnik spółki jawnej. Beneficjentami fundacji rodzinnej będą obecni wspólnicy spółki jawnej, tj. większościowy wspólnik oraz jego żona będąca drugim wspólnikiem spółki jawnej. W przyszłości do grona beneficjentów dołączą również ich dzieci.

Drugi wspólnik spółki jawnej również nie zamierza wnieść ogółu praw i obowiązków w Spółce do Fundacji rodzinnej.

Zakończenie bytu spółki jawnej odbędzie się, zgodnie z porozumieniem o rozwiązaniu spółki, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w rozumienie przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej jako: Kodeks Spółek Handlowych). Co za tym idzie, nie sposób mówić o majątku likwidacyjnym. W zakresie dystrybucji majątku rozwiązywanej spółki jawnej, rozpatrywane są dwa scenariusze. Spółka rozważa scenariusz, w którym w uzgodnieniu o podziale majątku rozwiązywanej spółki jawnej, wspólnicy postanowią, że znak towarowy i know-how zostaną wydane w całości na rzecz Fundacji rodzinnej. Z uwagi jednak na to, że drugiemu ze wspólników, zgodnie z proporcją udziałów w zyskach spółki jawnej, powinny przypadać udziały w znaku i know-how – wartość pieniężna tej różnicy zostanie spłacona przez Fundację rodzinną na rzecz drugiego wspólnika.

Spółka bierze pod uwagę też scenariusz, w którym majątek spółki jawnej zostanie wydany jej wspólnikom w sposób odzwierciedlający stopień ich partycypacji w zyskach. Następnie, udział w znaku towarowym i know-how mniejszościowego wspólnika zostałby wniesiony do fundacji rodzinnej. Jednak z uwagi na złożoność procesu i aspekty biznesowe jest on mniej prawdopodobny do realizacji.

Przedmiotem zadanego pytania jest wydanie majątku przez Spółkę jawną na rzecz fundacji rodzinnej w momencie rozwiązania spółki jawnej. Wniesienie ogółu praw i obowiązków do fundacji rodzinnej przez większościowego wspólnika nastąpi wcześniej i nie jest przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie zadanego pytania.

Dzierżawienie aktywów spółki, tj. znaku towarowego „A” i know-how podmiotom powiązanym jest jedyną działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę.

Podkreślić należy, że Spółka jawna nie będzie nic wnosić do Fundacji. Majątek do Fundacji zostanie przekazany tytułem uchwały o rozwiązaniu Spółki.

W ocenie Wnioskodawcy majątek jaki zostanie wydany Fundacji w związku z rozwiązaniem Spółki jawnej w postaci znaku towarowego i know-how, może pozwolić na samodzielną realizację dotychczasowych zadań gospodarczych, które ma zamiar kontynuować Fundacja. Fundacja rodzinna będzie jednak musiała zawrzeć w tym zakresie nowe umowy dzierżawy znaku towarowego z podmiotami powiązanymi, na rzecz których znak towarowy jest udostępniany.

Spółka nie zatrudnia pracowników.

Pytanie

Czy wydanie majątku Spółki, który służył do wykonywania działalności opodatkowanej, do fundacji rodzinnej, która będzie wspólnikiem Spółki, będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy wydanie majątku wspólnikom (fundacji rodzinnej) w związku z rozwiązaniem Spółki w przypadku, gdy majątek ten będzie służyć do wykonywania czynności opodatkowanych będzie neutralne na gruncie VAT. W szczególności po stronie Spółki nie powstanie obowiązek dokonania spisu z natury na podstawie art. 14 ustawy VAT, ponieważ na moment rozwiązania nie będzie posiadała żadnego majątku.

W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie treścią art. 7 ust. 1 ustawy VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary w myśl art. 2 pkt 6 ustawy VAT rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Znak towarowy zaliczany jest do wartości niematerialnych i prawnych zatem nie spełnia definicji towaru w świetle art. 2 pkt 6 ustawy VAT, a więc jego przeniesienie stanowi świadczenie usług.

Należy wskazać, że w świetle art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy VAT).

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego fundacja rodzinna będzie zarejestrowana jako czynny podatnik VAT (na moment otrzymania mienia rozwiązywanej Spółki), otrzymany znak towarowy będzie przedmiotem licencji, a więc będzie on wykorzystywany w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Jedną z istotnych cech podatku od towarów i usług jest jego neutralność, co oznacza, że ciężar ekonomiczny tego podatku spoczywa wyłącznie na ostatecznym konsumencie towarów lub usług, będącym końcowym ogniwem w łańcuchu obrotu. Ta neutralność podatkowa wynika z samej natury podatku od wartości dodanej.

Wydanie aktywów rozwiązywanej spółki jawnej bezpośrednio fundacji rodzinnej (większościowemu wspólnikowi), która to będzie wykorzystywała do czynności opodatkowanych – licencjonowanie, nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. Udzielenie licencji stanowi odpłatne świadczenie usług, a więc w opisanym przypadku nie dojdzie do ostatecznej konsumpcji – fundacja rodzinna nadal będzie wykorzystywać znak towarowy do czynności opodatkowanych, wobec tego zdarzenie to powinno być neutralne na gruncie podatku VAT.

Zatem w opisanej sytuacji na gruncie VAT istotne jest przeznaczenie otrzymanego znaku towarowego, tj. udzielenie licencji do korzystania ze znaku przez spółkę kapitałową. Fundacja rodzinna będzie wystawiała z tego tytułu faktury VAT oraz odprowadzała należny podatek VAT na rachunek urzędu skarbowego.

Należy podkreślić, że Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wielokrotnie potwierdzał w wydawanych interpretacjach indywidualnych, że kontynuacja wykorzystywania towarów/WNiP do czynności opodatkowanych w przypadku ich wycofania np. do majątku prywatnego jest neutralne na gruncie VAT.

Takie stanowisko zawarł Dyrektor KIS m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2022 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.885.2021.1.MGO:

• „w przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym nie nastąpi zatem przekazanie wymienionych składników majątkowych na cele osobiste podatnika, ponieważ Nieruchomości będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Wnioskodawca będzie bowiem oddawał je w najem lub dokona ich odsprzedaży. Po Przekształceniu, Wnioskodawca będzie ponownie prowadził działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT i będzie posiadał status czynnego podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji, należy stwierdzić, że art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania w omawianym przypadku. Reasumując, czynność wycofania Nieruchomości z działalności gospodarczej przed jej Przekształceniem, w sytuacji, gdy Wnioskodawca będzie nadal wykorzystywał je do działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, będzie neutralna na gruncie podatku od towarów i usług”.

W podobny sposób Dyrektor KIS orzekł w następujących interpretacjach indywidualnych:

• z 2 lipca 2015 r. o sygn. akt: IPPP1/4512-461/15-2/AŻ
• z 20 czerwca 2017 r. o sygn. akt: 0114-KDIP1-1.4012.110.2017.2.KBR
• z 28 lutego 2020 r. o sygn. akt: 0112-KDIL1-2.4012.710.2019.2.WN
• z 14 lipca 2020 r. o sygn. akt: 0113-KDIPT1-3.4012.379.2020.2.JM
• z 8 września 2020 r. o sygn. akt: 0113-KDIPT1-3.4012.569.2020.1.MK
• z 1 października 2020 r. o sygn. akt: 0114-KDIP1-3.4012.437.2020.1.KK
• z 13 lipca 2022 r. o sygn. akt: 0113-KDIPT1-1.4012.271.2022.3.MGO.

Co prawda powyższe stany faktyczne dotyczyły sytuacji wycofania danych składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, jednakże istota i skutek de facto jest analogiczny jak w opisanym zdarzeniu przyszłym.

W judykaturze oraz doktrynie przyjmuje się, że w prawie podatkowym dopuszcza się stosowanie analogii jedynie na korzyść podatnika. Jak słusznie wskazuje K. Radzikowski „Stosowanie analogii zawsze prowadzi do wyjścia poza możliwy sens ustawy, który – jak się powszechnie przyjmuje – stanowi granicę interpretacji przepisów. Powyższe nie oznacza, że możliwe językowe znaczenie tekstu jest barierą bezwzględną interpretacji tekstu prawnego, lecz do jej przekroczenia niezbędne jest silne uzasadnienie aksjologiczne, odwołujące się przede wszystkim do wartości konstytucyjnych”.

Gdyby przyjąć odmienny tok rozumowania doszło by do nierównego traktowania podatników, tj. ta sama czynność (dalsze wykorzystywanie aktywów do czynności opodatkowanych) wywoływałaby odmienne skutki podatkowe.

Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 października 2020 r., o sygn. II FSK 1610/18 „na tle prawa podatkowego konstytucyjna zasada równości oznacza postulat zachowania równomierności w opodatkowaniu podatkami przez prowadzenie powszechnego i proporcjonalnego opodatkowania. Powszechność opodatkowania oznacza opodatkowanie wszystkich podatników na tych samych zasadach (por. postanowienie NSA z 5 kwietnia 2011 r. I FSK 525/10; CBOSA).

W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wydanie mienia rozwiązywanej Spółki fundacji rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Należy zauważyć, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usługi co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Obydwa warunki muszą być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong‑Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie jest usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy podkreślić, że przepisy dotyczące funkcjonowania podatku od towarów i usług w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE/Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.).

Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

TSUE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-Nord Ost przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że „(…) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I-10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG‑Kraftfahrzeuge‑Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. I-7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).

W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że „(…) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez dokonującego dostawy/świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy odpowiednio za odpłatną dostawę towarów/odpłatne świadczenie usług określone w art. 7 i w art. 8 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Należy również wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy:

Podkreślić ponadto należy, że w ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

I tak, stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy,

Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 ustawy.

Dla stwierdzenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.

Aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, tj. za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika. Konsekwentnie opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów. Są to zatem te wszystkie nieodpłatne świadczenia usług, które odbywają się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Jeżeli natomiast nieodpłatne świadczenie będzie się wpisywało w cel prowadzonej działalności gospodarczej, tzn. nieodpłatne świadczenie usług będzie wykonane w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona.

W świetle powyższego, oceniając, czy dana usługa służy działalności podatnika, należy zbadać, czy jest ona dla tego celu niezbędna, jak również zważyć, czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią drugiej strony, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu.

Zatem za usługi dokonane do celów działalności gospodarczej należy uznać takie, które mają związek z potrzebami tej działalności. Związek z działalnością gospodarczą mają natomiast takie czynności, których wykonanie jest celowe dla osiągnięcia bądź poprawienia efektów tej działalności. Ta celowość istnieć może również wtedy, gdy taka usługa nieodpłatna nie jest niezbędna do osiągnięcia efektu działalności gospodarczej, ale obiektywnie może na te efekty wpływać.

Ponadto należy wskazać, że istotną kwestią dla zastosowania przepisu art. 8 ust. 2 ustawy jest ustalenie, czy występuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Takie podejście znajduje potwierdzenie w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 23 października 2008 r. w sprawie C-371/07, który stwierdził, że:

Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkiego innego nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Zatem brak prawa do odliczenia z uwagi na związek wydatków z czynnościami innymi niż działalność gospodarcza podatnika powoduje, że nie występuje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług nieodpłatnego świadczenia usług.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że są czynnym podatnikiem VAT. W Państwa majątku znajdują się znak towarowy „A” zastrzeżony na poziomie unijnym w procedurze EUIPO oraz know-how – aktywa te są wykorzystywane przez podmioty powiązane na podstawie umowy dzierżawy. Wspomniane aktywa zostały wniesione do Spółki w formie aportu. Przysługiwało Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy aporcie – prawo to zostało przez Spółkę wykorzystane. W celu zabezpieczenia majątku oraz ograniczenia ryzyka biznesowego, wspólnicy planują wnieść wskazane składniki majątku Spółki do fundacji rodzinnej. W ramach opisywanego zdarzenia przyszłego, większościowy wspólnik ma zamiar wnieść swój ogół praw i obowiązków w Spółce do fundacji rodzinnej, skutkiem czego fundacja rodzinna stanie się większościowym udziałowcem Spółki. Następnie, wspólnicy podejmą decyzję o rozwiązaniu w trybie uproszczonym na podstawie art. 67 § 1 kodeksu spółek handlowych. W uchwale o rozwiązaniu Spółki, wspólnicy podejmą decyzję o przekazaniu majątku Spółki do majątku fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna najprawdopodobniej spłaci udział mniejszościowego wspólnika.

Po przekazaniu znaku towarowego oraz know-how do fundacji rodzinnej nastąpi kontynuacja użytkowania składników majątku do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Fundacja rodzinna po otrzymaniu znaku towarowego zamierza udzielać licencji dominującej spółce w grupie kapitałowej (podmiot powiązany). Fundacja rodzinna nie została jeszcze utworzona. Decyzja biznesowa momencie utworzeniu Fundacji rodzinnej nie została jeszcze podjęta. Wstępne założenia dotyczą 2025 r. Na podstawie późniejszych uzgodnień związanych z rozwiązaniem Spółki nastąpi wydanie do Fundacji rodzinnej znaku towarowego i know-how. Tym samym, Fundacja rodzinna stanie się ich jedynym właścicielem. Wszystkie składniki materialne i niematerialne przypisane do Spółki zostaną wniesione do Fundacji rodzinnej.

Fundatorem fundacji rodzinnej będzie obecny większościowy wspólnik spółki jawnej. Beneficjentami fundacji rodzinnej będą obecni wspólnicy spółki jawnej, tj. większościowy wspólnik oraz jego żona będąca drugim wspólnikiem spółki jawnej. W przyszłości do grona beneficjentów dołączą również ich dzieci.

Zakończenie bytu spółki jawnej odbędzie się, zgodnie z porozumieniem o rozwiązaniu spółki, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy wydanie majątku Spółki, który służył do wykonywania działalności opodatkowanej do fundacji rodzinnej, która będzie wspólnikiem Spółki będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wskazać należy, że działalność fundacji rodzinnej uregulowana została przepisami ustawy z dnia 21 lutego 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 326), zwanej dalej ustawą o fundacji rodzinnej.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o fundacji rodzinnej:

Stosownie do art. 17 ustawy o fundacji rodzinnej :

Odnosząc sie do Państwa wątpliwości wskazać należy, że znak towarowy oraz know-how zaliczają się do wartości niematerialnych i prawnych. Z kolei przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych oraz know-how zalicza się do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z przedstawionych powyżej informacji wynika, że większościowy wspólnik ma zamiar wnieść swój ogół praw i obowiązków w Spółce do fundacji rodzinnej. Skutkiem, czego fundacja rodzinna stanie się większościowym udziałowcem Spółki. Następnie, wspólnicy podejmą decyzję o rozwiązaniu w trybie uproszczonym na podstawie art. 67 § 1 kodeksu spółek handlowych. W uchwale o rozwiązaniu Spółki, wspólnicy podejmą decyzję o przekazaniu majątku Spółki do majątku fundacji rodzinnej. Po przekazaniu znaku towarowego oraz know-how do fundacji rodzinnej nastąpi kontynuacja użytkowania składników majątku do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z uwagi na charakter wskazanych składników majątku oraz ścisłe związanie znaku towarowego z osobą wspólnika Spółki, składniki te nie zostaną upłynnione. Fundacja rodzinna po otrzymaniu znaku towarowego zamierza udzielać licencji dominującej spółce w grupie kapitałowej (podmiot powiązany). Z okoliczności sprawy wynika, że wydanie aktywów rozwiązywanej spółki jawnej bezpośrednio fundacji rodzinnej nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. Wspomniane aktywa (znak towarowy i know-how) zostały wniesione do Spółki w formie aportu. Przysługiwało Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy aporcie i z prawa tego Państwo skorzystali.

Jedną z przesłanek wskazanych w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy przesądzających o uznaniu nieodpłatnego świadczenia usług za podlegające opodatkowaniu jest to, że usługi te muszą być świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Nie można bowiem uznać, że wydanie majątku Spółki do fundacji rodzinnej będzie miało zwiazek z prowadzoną przez Państwa działalnoscią gospodarczą skoro wydanie to nastąpi w związku z rozwiązaniem Spółki jawnej. Jedyną działalnością prowadzona przez Spółkę jawną jest dzierżawienie aktywów Spółki – tj. znaku towarowego i know-how podmiotom powiązanym. Po wydaniu ww. majątku fundacji rodzinnej, działalność w zakresie udzielania licencji dominującej spółce w grupie kapitałowej będzie prowadził już inny podmiot jakim jest fundacja rodzinna. Zatem niewątpliwie wydanie majątku przez Spółkę do fundacji rodzinnej będzie stanowić świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (Spółki), o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Mając na uwadze również fakt, że – jak wynika z orzecznictwa TSUE - jedną z przesłanek opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług jest to, aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonywanych zakupów, to ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – znak towarowy i know-how zostały wniesione do Spółki w formie aportu, a Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy aporcie i Spółka z tego prawa skorzystała – w rozpatrywanej sprawie nieodpłatne świadczenie usług przez Spółkę na rzecz fundacji rodzinnej będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, wydanie do fundacji rodzinnej - będącej wspólnikiem Spółki - majątku tej Spółki, z tytułu nabycia którego Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego i który służył Spółce do wykonywania działalności opodatkowanej i nadal będzie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej – lecz już przez inny podmiot jakim jest fundacja rodzinna, wypełnia warunki odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, a tym samym czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja oparta jest na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zakres przedmiotowy wniosku wyznacza przedstawione przez Państwa pytanie. Wydana interpretacja dotyczy zatem tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).