Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 19 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.232.2024.3.MGO
Opodatkowanie sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntu działek zabudowanych budynkami i prawo do odliczenia przez Kupującego podatku naliczonego z faktur dokumentujących sprzedaż.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
9 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 9 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie uznania:
˗ planowanej sprzedaży za czynność podlegającą przepisom ustawy o VAT,
˗ zwolnienia planowanej sprzedaży na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz możliwości rezygnacji ze zwolnienia i wyboru opodatkowania sprzedaży podatkiem VAT,
˗ prawa do odliczenia przez Kupującego podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących sprzedaż oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 lipca 2024 r. (wpływ 15 lipca 2024 r.).
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania: Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (…);
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:U.(…)
Opis zdarzenia przyszłego
Przedmiot transakcji Wnioskodawca - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w … (REGON: XXX, KRS: XXX, NIP: XXX) („Wnioskodawca” lub „Kupujący”) jest spółką zawiązaną i zarejestrowaną, działającą zgodnie z prawem polskim. Kupujący jest czynnym podatnikiem podatku VAT.
Wnioskodawca zamierza zawrzeć z U. z siedzibą w … (REGON: XXX, NIP: XXX), będącą czynnym podatnikiem podatku VAT („Sprzedający”) umowę sprzedaży („Umowa Sprzedaży”) prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w …, w województwie …, powiecie …, jednostce ewidencyjnej …, Dzielnicy … obrębie …, przy ulicy …, składającej się z działki nr … (…) o powierzchni … ha (… metrów kwadratowych) oraz działki … (…) o powierzchni … ha (… metry kwadratowe), o łącznym obszarze … ha (…. metrów kwadratowych) („Nieruchomość”) wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze budynków oraz innych urządzeń w rozumieniu art. 235 kodeksu cywilnego, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr …, tj.:
i. budynek biurowo-techniczny zbudowany w (…) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności) oraz …. (budynek transportu i łączności) („Budynek 1”);
ii. budynek magazynowo-administracyjny zbudowany w (…) roku, oznaczony … (budynek transportu i łączności) („Budynek 2”);
iii. budynek magazynowy zbudowany w (…) roku, oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 3”);
iv. budynek biurowy zbudowany w (…) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności) oraz … (budynek transportu i łączności) („Budynek 4”);
v. budynek garażowy zbudowany w (…) roku, oznaczony identyfikatorem …. (budynek transportu i łączności) („Budynek 5”);
vi. budynek warsztatowo-biurowy zbudowany w (…) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek przemysłowy), …. (budynek handlowo-usługowy), …. (budynek handlowo-usługowy) oraz … (budynek pozostałe budynki niemieszkalne) („Budynek 6”);
vii. budynek magazynowy zbudowany w (…) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności), … (budynek handlowo-usługowy), … (budynek handlowo-usługowy), … (budynek transportu i łączności), … (budynek handlowo-usługowy) oraz … (budynek handlowo-usługowy) („Budynek 7”);
viii. budynek magazynowy zbudowany w (…) roku, oznaczony identyfikatorem …(budynek transportu i łączności) („Budynek 8”);
ix. budynek magazynowy zbudowany w (…), oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 9”);
x. budynek magazynowy zbudowany w (…), oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 10”);
xi. budynek garażowy, oznaczony identyfikatorem … (budynek handlowo-usługowy) („Budynek 11”); - (łącznie „Budynki”).
Poza przeniesieniem prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków, nie dojdzie do przeniesienia na Kupującego żadnych innych składników majątku Sprzedającego, takich jak wartości niematerialnych i prawnych ani na podstawie Umowy Sprzedaży ani na podstawie odrębnych umów.
Kupujący jest cudzoziemcem w rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 4) ustawy z dnia 24 marca 1920 roku o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 2278), przedsiębiorcą państwa - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a zatem zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 24 marca 1920 roku o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców nie będzie wymagane uzyskanie zezwolenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na nabycie prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości oraz prawa własności Budynków.
Przez Nieruchomość przebiegają sieci przesyłowe należące do zewnętrznych przedsiębiorców przesyłowych, w związku z czym nie są one własnością Sprzedającego ani nie będą przedmiotem Umowy Sprzedaży.
Nabycie oraz wykorzystywanie Nieruchomości przez Sprzedającego
Sprzedający nabył prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków oraz urządzeń na mocy umowy sprzedaży zawartej w dniu …2018 roku z … Spółka Akcyjna z siedzibą w … Niniejsza sprzedaż podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT, z wyjątkiem sprzedaży urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych i dźwigów, które podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Po nabyciu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości, Sprzedający rozpoczął użytkowanie Nieruchomości oraz Budynków i urządzeń na potrzeby własne.
Dodatkowo, w stosunku do wszystkich Budynków, z wyjątkiem Budynku J, zostały zawarte przez Sprzedającego następujące umowy najmu:
i. Budynek 1 wynajmowany jest od (...) 2023 r.,
ii. Budynek 2 wynajmowany jest od (...) 2023 r.,
iii. Część Budynków 1 i 2 była również wynajmowana od (...) 2018 r. do (...) 2023 r., zaś pozostała część od (...) 2020 r. do (...) 2023 r.,
iv. Część Budynku 2 była wynajmowana od (...) 2019 r.,
v. Budynki 3 i 4 wynajmowane są od (...) 2021 r.,
vi. Budynek 5 wynajmowany jest od (...) 2022 r.,
vii. Budynek 5 wynajmowany był od (...) 2020 r. do (...) 2022 r.,
viii. Budynek 6 wynajmowany jest kilku różnym najemcom od (...) 2019 r.,
ix. Budynki 7 i 8 wynajmowane są od (...) 2021 r.,
x. Budynek 9 wynajmowany jest od (...) 2018 r.,
xi. Budynek 10 wynajmowany jest od (...) 2018 r.
Wszystkie Umowy Najmu zostały zawarte na czas nieoznaczony. Wszystkie Budynki wykorzystywane są do celów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.
Uzyskiwane przez Sprzedającego przychody z tytułu Umów Najmu podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wg. stawki 23%. W dacie zakupu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków przez Sprzedającego, na Nieruchomości oprócz Budynków, znajdował się jeszcze budynek kontenerowy, oznaczony identyfikatorem … (budynek handlowo-usługowy), który z uwagi na zły stan techniczny został przez Sprzedającego usunięty. Przed zawarciem Umowy Sprzedaży żadne inne Budynki nie zostaną przez Sprzedającego usunięte ani wyburzone. Po dokonaniu przez Sprzedającego zakupu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków w 2018 roku, nie były dokonywane remonty ani ulepszenia Budynków, których wartość przekraczałaby 30% ich wartości początkowej.
Działalność Kupującego po zawarciu Umowy Sprzedaży
Po zawarciu Umowy Sprzedaży, Kupujący planuje przeprowadzenie inwestycji mieszkaniowej na Nieruchomości. Kupujący będzie wykorzystywał Nieruchomość do czynności opodatkowanych VAT. Kupujący zobowiązał się do uzyskania uchwały Rady Miasta Stołecznego Warszawy o ustaleniu lokalizacji w trybie art. 7 i n. ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących zmieniającej przeznaczenie Nieruchomości na funkcje mieszkaniowo-usługowe, wraz z garażem podziemnym („Uchwała”).
Jeżeli będzie to konieczne do uzyskania przez Kupującego Uchwały, Sprzedający zobowiązał się do wypowiedzenia wskazanych przez Kupującego Umów Najmu w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania żądania Kupującego w tym zakresie oraz do doprowadzenia do zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie wypowiedzianych umów najmu najpóźniej w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia danej umowy najmu lub do przedłożenia Kupującemu innego dokumentu jaki będzie konieczny do potwierdzenia działalności pocztowej na Nieruchomości.
Brak wyodrębnienia Nieruchomości oraz Budynków w przedsiębiorstwie Sprzedającego
Ani Nieruchomość ani Budynki nie zostały wyodrębnione u Sprzedającego jako określone jednostki organizacyjne, takie jak działy czy wydziały. Ponadto, Sprzedający nie posiada i nie będzie posiadał w dniu zawarcia Umowy Sprzedaży, żadnego regulaminu, statutu lub dokumentu o podobnym charakterze, który stanowiłby o formalnym wyodrębnieniu organizacyjnym określonych części Nieruchomości. Dla zbywanej Nieruchomości nie został założony osobny rachunek bankowy, inny niż główny rachunek bankowy Sprzedającego, na który wpływałyby czynsze i inne należności z Nieruchomości. Przychody, koszty oraz należności i zobowiązania związane z Nieruchomością nie są przez Sprzedającego ewidencjonowane za pomocą odrębnych kont utworzonych dla Nieruchomości. Sprzedający nie prowadzi oddzielnych ksiąg rachunkowych jak również nie sporządza odrębnego sprawozdania finansowego dla Nieruchomości.
Pozostałe okoliczności będące przedmiotem transakcji Kupujący i Sprzedający posiadają i będą posiadać na dzień zawarcia Umowy Sprzedaży status podatników VAT czynnych, a Sprzedaż zostanie udokumentowana stosownymi fakturami VAT. Kupujący i Sprzedający zamierzają zrezygnować ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT.
Pytania w zakresie podatku od towarów i usług
1. Czy planowana Umowa Sprzedaży będzie podlegać przepisom ustawy o VAT?
2. Czy planowana Umowa Sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, a Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania z powyższego zwolnienia oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT?
3. Czy Kupujący będzie uprawniony do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z prawidłowo wystawionych faktur dokumentujących Umowę Sprzedaży oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad VAT należnym jeżeli strony Umowy Sprzedaży skorzystają z opcji wyboru opodatkowania Umowy Sprzedaży podatkiem VAT?
Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług
1. Planowana Umowa Sprzedaży będzie podlegać przepisom ustawy o VAT.
2. Planowana Umowa Sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, a Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania z powyższego zwolnienia oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT.
3.Kupujący będzie uprawniony do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z prawidłowo wystawionych faktur dokumentujących Umowę Sprzedaży oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym jeżeli strony Umowy Sprzedaży skorzystają z opcji wyboru opodatkowania Umowy Sprzedaży podatkiem VAT.
Ad. 1
Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Z kolei, stosownie do art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm., „k.c.”), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ponadto, w myśl art. 552 k.c., czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 31.08.2021 r., 0112-KDIL3.4012.229.2021.2.WSC, „daną transakcję można uznać za zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP, jeżeli na moment jej przeprowadzenia spełnione są łącznie następujące kryteria:
- przenoszony na nabywcę zespół składników zawiera zespół składników majątku (zaplecze) umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę wystarczający do prowadzenia tej działalności,
- nabywca - w ramach swojej działalności - ma zamiar kontynuowania działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez zbywcę przy pomocy szeregu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji”.
W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowej Umowy Sprzedaży nie można zakwalifikować jako transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wynika to przede wszystkim z faktu, że Umowa Sprzedaży nie będzie obejmowała istotnych składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej ani przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, które zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Poza przeniesieniem prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków i urządzeń, nie dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży do przeniesienia na Kupującego żadnych innych składników majątku Sprzedającego, takich jak wartości niematerialnych i prawnych. Żadne inne składniki majątku Sprzedającego nie zostaną również przeniesione na Kupującego na podstawie odrębnych umów.
W związku z tym, należy uznać, że będące przedmiotem Umowy Sprzedaży, prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków oraz urządzeń nie będzie stanowiło przedsiębiorstwa w rozumieniu przytoczonych wyżej przepisów k.c. Należy również wskazać, że ani cała Nieruchomość ani jej część, nie została wyodrębniona w przedsiębiorstwie Sprzedającego. W szczególności, dla zbywanej Nieruchomości nie został założony osobny rachunek bankowy, inny niż główny rachunek bankowy Sprzedającego, na który wpływałyby czynsze i inne należności z Nieruchomości. Przychody, koszty oraz należności i zobowiązania związane z Nieruchomością nie są przez Sprzedającego ewidencjonowane za pomocą odrębnych kont utworzonych dla Nieruchomości. Sprzedający nie prowadzi również oddzielnych ksiąg rachunkowych i nie sporządza odrębnego sprawozdania finansowego dla Nieruchomości. Nieruchomość nie jest też wyodrębniona organizacyjnie w przedsiębiorstwie Sprzedającego. Mając na uwadze powyższe, w opinii Wnioskodawcy, wskazany w opisie zdarzenia przyszłego przedmiot Umowy Sprzedaży nie będzie stanowił również zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
W związku z tym, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, nie będzie stanowiła transakcji wyłączonej z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy, planowana Umowa Sprzedaży będzie stanowić odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ad. 2
W przypadku uznania, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, istotnym jest odpowiedź na pytanie czy planowana Umowa Sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. W przypadku odpowiedzi twierdzącej na to pytanie, czy Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania z powyższego zwolnienia oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste i zbycie tego prawa. W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W myśl art. 29a ust. 9 ustawy o VAT, przepisu ust. 8 nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.
W związku z powyższym, należy uznać, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
W związku z powyższym, aby określić czy do przedmiotowej Umowy Sprzedaży będzie miało zastosowanie powyższe zwolnienie, należy ocenić, czy sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, nastąpi w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim.
Przez pierwsze zasiedlenie, stosowanie do art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Wyroku z dnia 14.05.2015 r., sygn. I FSK 382/14, pojęcie pierwszego zasiedlenia „należy rozumieć szeroko jako «pierwsze zajęcie budynku, używanie»”. W związku z tym o pierwszym zasiedleniu budowli może świadczyć faktyczne korzystanie z budowli. Dodatkowo, jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 31.08.2021 r., 0112-KDIL3.4012.229.2021.2.WSC, „aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, budowli lub ich części, ich używania, w tym na potrzeby własne. Pierwsze zasiedlenie budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynek, budowlę lub ich części oddano w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika czy też potrzeby własne osoby fizycznej - bowiem w obydwu przypadkach dochodzi do korzystania z budynku, budowli lub ich części”, a także podkreślił, że „w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu”.
Należy również zauważyć, że pierwsze zasiedlenie może nastąpić jedynie w stosunku do części budynków lub budowli. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w Wyroku z dnia 18.01.2022 r., sygn. I SA/Gd 1091/21, „definicję pierwszego zasiedlenia może spełnić zarówno cały budynek, jak i jego poszczególne części w zależności od tego, czy pierwsze zasiedlenie zaistniało w odniesieniu do całego budynku, czy też jego części. W sytuacji, w której nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynku wyłącznie w części, podatnik powinien więc odpowiednio wyodrębnić części budynku na te podlegające opodatkowaniu VAT oraz te, które podlegają zwolnieniu od VAT i w konsekwencji zastosować do dostawy takiego budynku częściowo zwolnienie oraz częściowo opodatkowanie VAT. Konsekwentnie, aby możliwe było uznanie budynku za zasiedlony w całości musi zostać on w całości zasiedlony w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Zasiedlenie budynku wyłącznie w części nie powoduje, że został on zasiedlony w całości”.
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Budynek 4 został wybudowany w (...) roku, Budynki 1, 2, 3, 5, 7 i 8 zostały wybudowane w (...) roku, Budynki 6 i 10 zostały wybudowane w (...) roku, zaś Budynek 9 został wybudowany w (...) roku. Sprzedający nabył prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków na mocy umowy sprzedaży zawartej w dniu … 2018 roku.
Po nabyciu przez Sprzedającego prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków w 2018 roku, wszystkie Budynki były wykorzystywane przez Sprzedającego na potrzeby własne. Ponadto, w stosunku do wszystkich Budynków, z wyjątkiem Budynku J, zostały zawarte przez Sprzedającego umowy najmu.
Mając na uwadze powyższe należy uznać, że sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim. Wynika to z faktu, że w ocenie Sprzedającego, do pierwszego zasiedlenia doszło najpóźniej w 2018 roku tj. w momencie nabycia prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości przez Sprzedającego oraz jednocześnie rozpoczęcia wykorzystywania Nieruchomości oraz Budynków na potrzeby własne.
W dalszej kolejności, należy ocenić czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą wszystkich Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, nie upłynął okres krótszy niż dwa lata.
Jak wskazano powyżej, po dokonaniu przez Sprzedającego zakupu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków w 2018 roku, wszystkie Budynki były wykorzystywane przez Sprzedającego na potrzeby własne. Mając to na uwadze, należy uznać, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem a Umową Sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków oraz urządzeń, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, będzie podlegała zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
Z uwagi na to, że w stosunku do wszystkich sprzedawanych w ramach Umowy Sprzedaży Budynków i ich części znajdzie zastosowanie zwolnienie z podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, do Umowy Sprzedaży nie będzie miało zastosowania zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10a) ustawy o VAT. Wynika to z faktu, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Należy również dodać, że z uwagi na to, że wszystkie Budynki będące przedmiotem Umowy Sprzedaży były i są wykorzystywane przez Sprzedającego do celów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT, do planowanej Umowy Sprzedaży nie znajdzie zastosowania zwolnienie z podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
W dalszej kolejności należy ocenić, czy Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania ze zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT
Stosownie do art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2) złożą:
a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3) adres budynku, budowli lub ich części.
Mając na uwadze, że Umowa Sprzedaży będzie zwolniona z podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz nie będzie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, a także Kupujący i Sprzedający posiadają i będą posiadać na dzień zawarcia Umowy Sprzedaży status podatników VAT czynnych, należy uznać, że Sprzedający i Kupujący będą uprawnieni do zrezygnowania ze zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT.
Podsumowując, w opinii Wnioskodawcy planowana Umowa Sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, a Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania z powyższego zwolnienia oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT.
Ad. 3
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z kolei, stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W świetle powyższego, należy ocenić czy jeżeli strony Umowy Sprzedaży skorzystają z opcji wyboru opodatkowania Umowy Sprzedaży podatkiem VAT, Kupujący będzie uprawniony do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z prawidłowo wystawionych faktur dokumentujących Umowę Sprzedaży oraz do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym (jeżeli taka nadwyżka wystąpi).
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Kupujący i Sprzedający posiadają i będą posiadać na dzień zawarcia Umowy Sprzedaży status podatników VAT czynnych, a Sprzedaż zostanie udokumentowana stosowną fakturą VAT. Dodatkowo, Kupujący nabędzie prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze znajdującymi się na nieruchomości Budynkami oraz urządzeniami w celu wykonywania działalności opodatkowanej VAT.
W przypadku uznania za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków, do której dojdzie w ramach Umowy Sprzedaży, będzie stanowiła odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Ponadto, w przypadku uznania za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2, Umowa Sprzedaży będzie korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, a Kupujący i Sprzedający będą uprawnieni do zrezygnowania z powyższego zwolnienia oraz do wyboru opodatkowania planowanej Umowy Sprzedaży podatkiem VAT.
W związku z powyższym, w przypadku w którym, Kupujący i Sprzedający zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o VAT zrezygnują ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT i wybiorą opodatkowanie Umowy Sprzedaży, nie będzie miał zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT.
Mając na uwadze powyższe, należy uznać, że w zakresie, w jakim zakupione na podstawie Umowy Sprzedaży prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze Budynków będą wykorzystywane przez Kupującego do wykonywania czynności opodatkowanych: (i) Kupujący będzie uprawniony do obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z prawidłowo wystawionej faktury (faktur) dokumentującej Umowę Sprzedaży oraz (ii) do zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w tym również:
- oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
- zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:
Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W świetle powołanych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunt (prawo użytkowania wieczystego gruntu) spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.
Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku VAT, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), dalej: Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.
Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.
Ponadto art. 552 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 27e ustawy:
Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, żezorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
- istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
- zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
- składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
- zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Schriever „przekazanie całości lub części aktywów” należy interpretować w taki sposób, że obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą. Podobne stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki NSA: z 25 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 955/12 oraz z 21 listopada 2016 r. sygn. akt I FSK 1316/15).
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Z opisu sprawy wynika, że Kupujący zamierza zawrzeć ze Sprzedającym umowę sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działki nr … i … wraz z prawem własności znajdujących się na jej obszarze budynków oraz innych urządzeń w rozumieniu art. 235 kodeksu cywilnego. Na nieruchomości znajdują się następujące budynki:
i. budynek biurowo-techniczny zbudowany w (...) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności) oraz … (budynek transportu i łączności) („Budynek 1”);
ii. budynek magazynowo-administracyjny zbudowany w (...) roku, oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 2”);
iii. budynek magazynowy zbudowany w (...) roku, oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 3”);
iv. budynek biurowy zbudowany w (...) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności) oraz … (budynek transportu i łączności) („Budynek 4”);
v. budynek garażowy zbudowany w (...) roku, oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 5”);
vi. budynek warsztatowo-biurowy zbudowany w (...) roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek przemysłowy), … (budynek handlowo - usługowy), … (budynek handlowo - usługowy) oraz … (budynek pozostałe budynki niemieszkalne) („Budynek 6”);
vii. budynek magazynowy zbudowany w (...)7 roku, na który składają się budynki oznaczone identyfikatorami … (budynek transportu i łączności), … (budynek … (budynek transportu i łączności), … (budynek handlowo-usługowy) oraz … (budynek handlowo-usługowy) („Budynek 7”);
viii. budynek magazynowy zbudowany w (...) roku, oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 8”);
ix. budynek magazynowy zbudowany w (...), oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 9”);
x. budynek magazynowy zbudowany w (...), oznaczony identyfikatorem … (budynek transportu i łączności) („Budynek 10”);
xi. budynek garażowy, oznaczony identyfikatorem … (budynek handlowo-usługowy) („Budynek 11”).
Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy planowana sprzedaż prawa użytkowania wieczystego zabudowanych budynkami działek nr … i … nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa i w konsekwencji sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy stwierdzić, że planowana sprzedaż nie obejmuje istotnych składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej, o których mowa w art. 551 Kodeksu Cywilnego. W analizowanej sytuacji nie można więc uznać, że przedmiot transakcji będzie stanowił przedsiębiorstwo w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego. Przedmiotem transakcji, jak wynika z wniosku, nie będzie m.in. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa przedsiębiorstwa) a także tajemnice przedsiębiorstwa. Transakcji nie będzie towarzyszył transfer składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Okoliczności sprawy wskazują, że przedmiotem transakcji nie będzie „całe przedsiębiorstwo”, gdyż zbywane aktywa stanowią jedynie część przedsiębiorstwa Sprzedającego. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że poza przeniesieniem prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków, nie dojdzie do przeniesienia na Kupującego żadnych innych składników majątku Sprzedającego, takich jak wartości niematerialnych i prawnych ani na podstawie umowy sprzedaży ani na podstawie odrębnych umów.
Planowana sprzedaż nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sprzedającego, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Z okoliczności sprawy podanych przez Zainteresowanych nie wynika bowiem aby przedmiot sprzedaży był wyodrębniony w strukturze organizacyjnej Sprzedawcy tj. stanowił masę majątkową wydzieloną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Sprzedającego, która umożliwiłaby funkcjonowanie jako niezależne przedsiębiorstwo. Przedstawiona we wniosku sytuacja wskazuje, że wybrane składniki będące przedmiotem planowanej sprzedaży nie stanowią autonomicznego, zorganizowanego zespołu składników, które pozostają między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należałoby je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół wyodrębniony w przedsiębiorstwie Sprzedawcy.
Jak Państwo wskazali w opisie sprawy ani nieruchomość ani budynki nie zostały wyodrębnione u Sprzedającego jako określone jednostki organizacyjne, takie jak działy czy wydziały. Ponadto, Sprzedający nie posiada i nie będzie posiadał w dniu zawarcia umowy sprzedaży, żadnego regulaminu, statutu lub dokumentu o podobnym charakterze, który stanowiłby o formalnym wyodrębnieniu organizacyjnym określonych części nieruchomości. Dla zbywanej nieruchomości nie został założony osobny rachunek bankowy, inny niż główny rachunek bankowy Sprzedającego, na który wpływałyby czynsze i inne należności z nieruchomości. Przychody, koszty oraz należności i zobowiązania związane z nieruchomością nie są przez Sprzedającego ewidencjonowane za pomocą odrębnych kont utworzonych dla nieruchomości. Sprzedający nie prowadzi oddzielnych ksiąg rachunkowych jak również nie sporządza odrębnego sprawozdania finansowego dla nieruchomości. Po zawarciu Umowy Sprzedaży, Kupujący planuje przeprowadzenie inwestycji mieszkaniowej na nieruchomości. Kupujący zobowiązał się do uzyskania uchwały Rady Miasta Stołecznego Warszawy o ustaleniu lokalizacji w trybie art. 7 i n. ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących zmieniającej przeznaczenie nieruchomości na funkcje mieszkaniowo-usługowe, wraz z garażem podziemnym. Jeżeli będzie to konieczne do uzyskania przez Kupującego Uchwały, Sprzedający zobowiązał się do wypowiedzenia wskazanych przez Kupującego Umów Najmu w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania żądania Kupującego w tym zakresie oraz do doprowadzenia do zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie wypowiedzianych umów najmu najpóźniej w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia danej umowy najmu lub do przedłożenia Kupującemu innego dokumentu jaki będzie konieczny do potwierdzenia działalności pocztowej na Nieruchomości.
Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wskazuje, że przedmiot planowanej sprzedaży, jakim w istocie jest prawo użytkowania wieczystego gruntu działek … i … oraz prawo własności posadowionych na działkach budynków, nie spełnia kryteriów pozwalających uznać go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa Sprzedawcy.
Podsumowując, w rozpatrywanej sprawie sprzedaż opisanej nieruchomości obejmującej nie będzie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, której definicję zawiera art. 2 pkt 27e ustawy.
Tym samym do transakcji tej przepis art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie miał zastosowania. Sprzedaż ww. nieruchomości będzie stanowić w myśl art. 7 ust. 1 ustawy dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.
Dalsze Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą zastosowania zwolnienia od podatku planowanej sprzedaży na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy oraz prawa Kupującego i Sprzedającego do rezygnacji ze zwolnienia i wyboru opodatkowania sprzedaży.
Należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.
Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Odnosząc się do kwestii sposobu opodatkowania gruntów zabudowanych należy wskazać, że dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Według art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania, zarówno wtedy, gdy po wybudowaniu budynku/budowli sprzedano go/ją lub oddano go/ją w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własne – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:
a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Należy zaznaczyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu), na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w myśl którego:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt (prawo użytkowania wieczystego gruntu) dzieli byt prawny budynków oraz budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu (prawa użytkowania wieczystego gruntu) stosuje się analogiczną stawkę podatku lub zwolnienie, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu (prawa użytkowania wieczystego), na którym obiekt jest posadowiony.
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku” oraz „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Stosownie do treści art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budowli – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Odnosząc się Państwa wątpliwości należy stwierdzić, że sprzedaż opisanych budynków nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia. W opisie sprawy wskazali Państwo, że Sprzedający nabył prawo użytkowania wieczystego nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności budynków oraz urządzeń na mocy umowy sprzedaży zawartej w dniu … 2018 roku z … Spółka Akcyjna. Sprzedaż podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, z wyjątkiem sprzedaży urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych i dźwigów, które podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.
Po nabyciu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości, Sprzedający rozpoczął użytkowanie nieruchomości oraz budynków i urządzeń na potrzeby własne. Dodatkowo, w stosunku do wszystkich budynków, z wyjątkiem budynku 11, zostały zawarte przez Sprzedającego następujące umowy najmu:
i. Budynek 1 wynajmowany jest od (...) 2023 r.,
ii. Budynek 2 wynajmowany jest od (...) 2023 r.,
iii. Część Budynków 1 i 2 była również wynajmowana od (...) 2018 r. do (...) 2023 r., zaś pozostała część od (...) 2020 r. do (...) 2023 r.,
iv. Część Budynku 2 była wynajmowana od (...) 2019 r.,
v. Budynki 3 i 4 wynajmowane są od (...) 2021 r.,
vi. Budynek 5 wynajmowany jest od (...) 2022 r.,
vii. Budynek 5 wynajmowany był od (...) 2020 r. do (...) 2022 r.,
viii. Budynek 6 wynajmowany jest kilku różnym najemcom od (...) 2019 r.,
ix. Budynki 7 i 8 wynajmowane są od (...) 2021 r.,
x. Budynek 9 wynajmowany jest od (...) 2018 r.,
xi. Budynek 10 wynajmowany jest od (...) 2018 r.
Wszystkie Umowy Najmu zostały zawarte na czas nieoznaczony. Wszystkie Budynki wykorzystywane są do celów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.
Po dokonaniu przez Sprzedającego zakupu prawa użytkowania wieczystego Nieruchomości wraz ze związanym z nim prawem własności Budynków w 2018 roku, nie były dokonywane remonty ani ulepszenia Budynków, których wartość przekraczałaby 30% ich wartości początkowej.
Zatem dostawa ww. budynków będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT bowiem nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a planowaną sprzedażą upłynie okres nie krótszy niż 2 lata.
Również dostawa prawa użytkowania wieczystego gruntu działek nr … i … będzie objęta zwolnieniem od podatku w myśl art. 29a ust. 8 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.
W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do art. 43 ust. 10 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2) złożą:
a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:
Oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1) imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2) planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części - w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3) adres budynku, budowli lub ich części.
Zatem ustawodawca daje podmiotom – po spełnieniu określonych warunków – możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Wskazali Państwo we wniosku, Kupujący i Sprzedający posiadają i będą posiadać na dzień zawarcia umowy sprzedaży status podatników VAT czynnych. Zatem, jeśli strony umowy sprzedaży podejmą decyzję o rezygnacji ze zwolnienia od podatku sprzedaży budynków i złożą zgodne oświadczenie, spełniające warunki z art. 43 ust. 10 i 11 ustawy, to dostawa nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu według właściwej stawki podatku VAT.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.
Kolejne Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą prawa do obniżenia przez Kupującego kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu Nieruchomości oraz zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Według art. 86 ust. 11 ustawy o VAT:
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z wniosku wynika, że Kupujący będzie wykorzystywał nieruchomość do czynności opodatkowanych. Zarówno Sprzedający jak i Kupujący będą posiadać na dzień zawarcia umowy sprzedaży status podatników VAT czynnych. Wraz z Nabywcą zamierzają Państwo zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Zatem gdy podejmą Państwo decyzję o rezygnacji ze zwolnienia od podatku sprzedaży budynków i złożą zgodne oświadczenie, spełniające warunki z art. 43 ust. 10 i 11 ustawy, to dostawa nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu według właściwej stawki podatku VAT.
Zatem, po dokonaniu dostawy nieruchomości i otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury potwierdzającej jej sprzedaż, Kupującemu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony z tytułu nabycia nieruchomości, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy.
Przy czym, w myśl art. 86 ust. 10, ust. 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstanie w rozliczeniu za okres, w którym powstanie obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabytej nieruchomości, jednak nie wcześniej niż w okresie rozliczeniowym, w którym Kupujący otrzyma fakturę dokumentującą faktyczne dokonanie przedmiotowej sprzedaży. Jednocześnie w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad podatkiem należnym, zgodnie z art. 87 ustawy, Kupujący będzie miał również prawo ubiegać się o zwrot ewentualnej kwoty różnicy podatku na rachunek bankowy.
W konsekwencji Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Państwa. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu Organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right