Ochrona sygnalistów a kwestie bhp

W dniu 24 czerwca 2024 r. została ogłoszona ustawa z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. poz. 928). Nowe przepisy wejdą w życie 25 września 2024 r. Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 osób będą musieli wdrożyć procedurę zgłoszeń wewnętrznych w swojej organizacji, a ci, którzy zrobili to już wcześniej, powinni sprawdzić jej zgodność z postanowieniami nowej ustawy i odpowiednio ją zaktualizować. Warto również nadmienić, że na skutek modyfikacji pierwotnego projektu omawianej ustawy, prawo pracy zostało wyłączone z katalogu zgłoszeń, przy czym pracodawca – jeśli uzna to za stosowne – może objąć je procedurą wewnętrzną, a tym samym włączyć do tego systemu.

Ochrona sygnalistów w dyrektywie

Ustawa ma na celu implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. Urz. UE L 305 z 26.11.2019, str. 17, z późn. zm.). Dyrektywa wymaga przyjęcia regulacji prawnych związanych ze zgłaszaniem naruszeń, w tym dotyczących ochrony sygnalistów oraz trybu zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych przez podmioty prawne oraz organy publiczne. Powyższe służyć ma lepszemu egzekwowaniu prawa i polityk Unii Europejskiej przez skuteczniejsze wykrywanie przypadków naruszeń, prowadzenie postępowań wyjaśniających i ściganie naruszeń.

Osoby pracujące w podmiotach prywatnych i publicznych lub utrzymujące z nimi kontakt wynikający z działalności zawodowej mogą w związku z taką pracą lub działalnością dowiedzieć się o zagrożeniach lub szkodach dla interesu publicznego, a działając jako sygnaliści odegrać istotną rolę w ujawnianiu naruszeń. 

. Omawiana ustawa ma zapewnić wdrożenie wymaganych Dyrektywą środków ochrony osób zgłaszających oraz osób, których dotyczy zgłoszenie, jak również związanych ze zgłaszaniem rozwiązań organizacyjnych i instytucjonalnych.