Wyrok NSA z dnia 14 lutego 2024 r., sygn. III FSK 4484/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Mirella Łent, po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej D. A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 kwietnia 2021 r., sygn. akt I SA/Gd 1130/20 w sprawie ze skargi D. A. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 21 października 2020 r., nr 2201-IEE.711.2.291.2020.18.KM w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od D. A. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku kwotę 360 (słownie: trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji.

Wyrokiem z 13 kwietnia 2021 r., I SA/Gd 1130/20, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę D. A. (dalej: "Skarżąca") na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z 21 października 2020 r., nr 2201-IEE.711.2.291.2020.18.KM, w przedmiocie zarzutów dotyczących prowadzonego postępowania egzekucyjnego.

Z uzasadnienia wyroku wynika, że wobec Skarżącej prowadzone było postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych w oparciu o decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 27 marca 2017 r., którą określono wysokość zobowiązań zmarłego płatnika K. M. na dzień otwarcia spadku na łączną kwotę 179.166,00 zł oraz orzeczono o odpowiedzialności Skarżącej za zobowiązania spadkodawcy. Skarżąca wniosła zarzuty w sprawie prowadzonego postępowania egzekucyjnego wskazując, że doszło do wykonania obowiązku w części, tj. co do kwoty 1.804,20 zł, wpłaconej na rachunek wierzyciela, a w pozostałej części (177.361,80 zł) obowiązek nie istnieje z uwagi na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, z czego wynika konieczność uwzględnienia interesów wszystkich pozostałych wierzycieli spadkodawcy. Po kilkukrotnym rozpoznaniu sprawy organy odmówiły uwzględnienia zgłoszonych zarzutów. W kwestii zarzutu wykonania obowiązku w części, tj. do kwoty 1.804,20 zł, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku stwierdził, że dokonana przez Skarżącą wpłata w wysokości 1.804,20 zł nastąpiła już w ramach prowadzonej egzekucji. W zakresie drugiego z zarzutów, organ powołał się na treść art. 115 § 1-2 i 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r., poz. 1438 z poźn. zm., dalej "u.p.e.a."), z których wynika kolejność zaspokajania wierzycieli oraz zasady podziału kwoty uzyskanej z egzekucji. Następnie ustalił, że organ egzekucyjny może dochodzić zaległości w toczącym się postępowaniu egzekucyjnym wyłącznie do kwoty 179.113,23 zł za zobowiązania spadkodawcy wynikające z reżimu przyjęcia przez zobowiązaną spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Organ egzekucyjny określił wysokość istniejącego zobowiązania na kwotę 177.361,80 zł, która jest mniejsza. Zdaniem organu odwoławczego, powyższa analiza stanu faktycznego sprawy wskazuje, że zarzut z art. 33 § 1 pkt 1 u.p.e.a. w niniejszej sprawie jest nieuzasadniony. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku podzielił stanowisko organu odwoławczego. Stwierdził, że w sprawie nie jest sporne, że - wobec zawartego w art. 98 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm., dalej "o.p.") odesłania do stosowania przepisów Kodeksu cywilnego o odpowiedzialności za długi spadkowe - zobowiązanie podatkowe spadkodawcy, za które odpowiada Skarżąca jako spadkobierczyni, należy traktować tak samo, jak dług spadkowy w rozumieniu art. 1032 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.