Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 12 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.142.2024.1.MD

Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z ulgi na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego tytułem spadku, mimo że jest współwłaścicielem innego lokalu mieszkalnego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek opatrzony datą 13 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej przy nabyciu lokalu mieszkalnego od siostry dziadka. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, posiadającą obywatelstwo polskie, na stałe zamieszkałą w Polsce.

(…) r. zmarła siostra Pani dziadka ze strony matki. Zmarła była osobą niezamężną i bezdzietną. Pozostawiła w spadku mieszkanie o powierzchni (…) m².

Zmarła nie pozostawiła testamentu. Zgodnie z ustawową kolejnością dziedziczenia spadek w pierwszej kolejności przypadł Pani matce. Ta jednak w ustawowym terminie odrzuciła spadek. Następna w kolejności dziedziczenia jest Pani. Jeśli przyjmie Pani spadek, będzie Pani jedynym spadkobiercą, nabędzie spadek w całości. W związku powyższym rozważa Pani przyjęcie spadku po zmarłej ciotce. Chciałaby Pani jednak uzyskać potwierdzenie, czy w związku z nabyciem spadku, jako zstępna rodzeństwa (II grupa podatkowa) będzie Pani mogła skorzystać z ulgi mieszkaniowej, określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W momencie nabycia spadku (w dacie śmierci Spadkodawczyni) wraz z mężem była Pani i pozostaje nadal współwłaścicielem innego lokalu mieszkalnego na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej.

W dacie śmierci Spadkodawczyni ani na dzień złożenia wniosku o interpretację nie jest Pani właścicielem innego budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność. Nie przysługiwało i nie przysługuje Pani również spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym. Nie jest Pani najemcą lokalu lub budynku.

Planuje Pani zamieszkiwać, będąc zameldowaną na pobyt stały, w lokalu mieszkalnym będącym przedmiotem spadku przez okres 5 lat.

Pytanie

Czy będzie Pani mogła skorzystać z ulgi wskazanej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w sytuacji, kiedy będąc współwłaścicielką innego lokalu mieszkalnego nie przeniesie współwłasności tego lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego, zgodnie z treścią art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy, przy założeniu spełnienia pozostałych warunków wskazanych w art. 16 ust. 2?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, okoliczność bycia współwłaścicielem lokalu mieszkalnego na zasadzie współwłasności majątkowej małżeńskiej nie stanowi przesłanki wyłączającej możliwość skorzystania przez Panią z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wynika to z treści przepisu art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy, który wskazuje jedynie na właściciela odpowiedniego prawa majątkowego, nie zaś współwłaściciela. Tym samym ustawodawca pozbawia możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej jedynie osoby, które są wyłącznymi właścicielami określonych nieruchomości. W związku z powyższym, będzie Pani mogła skorzystać z ulgi wskazanej w art. 16 ust. 1 ustawy i nie będzie na Pani ciążył obowiązek przeniesienia Pani udziału we współwłasności innego lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Przywołała Pani treść art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a następnie – powołując się na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek” – przywołała Pani art. 922 § 1 i § 2, art. 924, art. 925 i art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego. Następnie, powracając na grunt ustawy o podatku od spadków i darowizn, przywołała Pani art. 5, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 4 oraz art. 16 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

Wskazała Pani, że zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, do II grupy podatkowej zaliczani są m.in. zstępni rodzeństwa (np. siostrzeńcy, bratankowie i ich dzieci oraz wnuki i prawnuki).

Stosunek pokrewieństwa między zmarłą i Panią powoduje zaliczanie Pani do II grupy podatkowej.

Na potwierdzenie stanowiska przywołała Pani interpretacje indywidualne.

Następnie przywołała Pani art. 16 ust. 2 ww. ustawy wskazując, że mając na uwadze cytowane przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem, czy domem i będą zamieszkiwać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat od dnia, określonego w przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy.

Warunkiem niezbędnym do skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 16 cytowanej ustawy jest także łączne spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków. Można również uznać, iż brak możliwości zastosowania ulgi z art. 16 cytowanej ustawy odnosi się wyłącznie do osób, które są jedynymi właścicielami lokalu lub budynku mieszkalnego czy też spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Zatem, przepis ten nie dotyczy osób, które są współwłaścicielami tych lokali lub budynków czy też wskazanych w ustawie praw.

Biorąc pod uwagę przywołane uregulowania prawne oraz opisany we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że spełnia Pani wszystkie warunki zawarte w art. 16 ust. 2 ustawy. Jako współwłaścicielka innego lokalu mieszkalnego na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej, może Pani skorzystać z ulgi określonej w art. 16 ustawy, w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego w drodze spadku.

Na potwierdzenie stanowiska przywołała Pani kolejne interpretacje indywidualne dotyczące poruszonego we wniosku zagadnienia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Stosownie do art. 924 ww. ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Natomiast stosownie do art. 925 tej ustawy:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.

Stosownie do art. 6 ust. 4 ww. ustawy:

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Na podstawie art. 8 ust. 1 i 3 ww. ustawy:

Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych – w wysokości tych wkładów.

Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1)36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2)27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3)5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

W przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Stosownie do art. 16 ust. 2 ww. ustawy:

Ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1)spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;

2)nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

3)nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

4)nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;

5)będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:

a)od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,

b)od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.

Stosownie do treści art. 17a ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Ze zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku wynika, że (…) r. zmarła siostra Pani dziadka ze strony matki. Zmarła była osobą niezamężną i bezdzietną. Pozostawiła w spadku mieszkanie o powierzchni (…) m². Zmarła nie pozostawiła testamentu. Zgodnie z ustawową kolejnością dziedziczenia spadek w pierwszej kolejności przypadł Pani matce. Ta jednak w ustawowym terminie odrzuciła spadek. Następna w kolejności dziedziczenia jest Pani. Jeśli przyjmie Pani spadek, będzie Pani jedynym spadkobiercą, nabędzie spadek w całości. W momencie nabycia spadku (w dacie śmierci Spadkodawczyni) wraz z mężem była Pani i pozostaje nadal współwłaścicielem innego lokalu mieszkalnego na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. W dacie śmierci Spadkodawczyni ani na dzień złożenia wniosku o interpretację nie jest Pani właścicielem innego budynku lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność. Nie przysługiwało i nie przysługuje Pani również spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym. Nie jest Pani najemcą lokalu lub budynku. Planuje Pani zamieszkiwać, będąc zameldowaną na pobyt stały, w lokalu mieszkalnym będącym przedmiotem spadku przez okres 5 lat.

Po Pani stronie powstała wątpliwość, czy jako współwłaściciel innego lokalu mieszkalnego może Pani skorzystać z ulgi na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jak wynika z przywołanych przepisów, wyłączenie zastosowania ulgi z art. 16 cytowanej ustawy odnosi się tylko do osób, które są właścicielami lokalu lub budynku mieszkalnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub prawa do domu jednorodzinnego albo lokalu mieszkalnego w takim domu. Zatem, przepis ten nie dotyczy osób, które są współwłaścicielami tych lokali lub budynków.

Zatem, ma Pani prawo do skorzystania z ulgi na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego tytułem spadku, mimo że jest Pani współwłaścicielem innego lokalu mieszkalnego. Prawo do skorzystania z ulgi przysługuje jednakże pod warunkiem, że wszystkie pozostałe warunki zawarte w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn będą przez Panią spełnione.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 12 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.142.2024.1.MD