Interpretacja indywidualna z dnia 1 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.65.2024.2.KK

W zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze darowizny udziału w lokalu mieszkalnym obciążonym hipoteką.

Interpretacja indywidualna –

stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 17 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze darowizny udziału w lokalu mieszkalnym obciążonym hipoteką. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 czerwca 2024 r. (data wpływu: 27 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Będąc w nieformalnym związku z A. L. nabyli Państwo na podstawie ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia własności z (...) 2023 roku lokal mieszkalny w stanie deweloperskim. Każde z Państwa posiada po 50 % udziałów w tym lokalu mieszkalnym. Na ten cel wzięli Państwo wspólnie kredyt w wysokości (...) złotych, zabezpieczony hipoteką na zakupionej nieruchomości. Różnicę pomiędzy ceną zakupu a kwotą kredytu w wysokości (...) złotych wpłacił Pan do dewelopera z własnych środków. Sam złożył Pan wniosek do Sądu Rejonowego o założenie księgi wieczystej oraz wpisanie hipoteki do tej nowozakładanej księgi wieczystej. Przed odbiorem lokalu mieszkalnego związek się rozpadł. Własnymi siłami oraz zasobami finansowymi wykonał Pan prace wykończeniowe w tym lokalu mieszkalnym. W związku z tym, że nie jest Pan już w związku z A. L. wspólnie zdecydowali Państwo, że Pani A. L. przekaże Panu swój udział w nieruchomości, która wciąż obciążona jest hipoteką. W związku z tym, że Pani  A. L. nie poniosła żadnych nakładów finansowych związanych z zakupem i wykończeniem lokalu mieszkalnego zaproponowała, że przekaże Panu swój udział w formie darowizny. Jednocześnie ustalili Państwo, że w związku z darowizną przejmie Pan na siebie w całości zobowiązanie kredytowe. W momencie darowizny nieruchomość będzie wciąż obciążona hipoteką.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan także, że na podstawie oferty dewelopera X z dnia (...) 2024 r. wartość rynkowa analogicznej nieruchomości w stanie surowym wynosi 690 000 złotych. W związku z tym, że nakłady, które poniósł Pan osobiście na częściowe wyszykowanie nieruchomości wyniosły około (...) złotych to wartość nieruchomości jest szacowana na 760 000 złotych. Wartość udziału 1/2 wynosi 380 000 złotych (...). Ponadto wkład własny, który wniósł Pan na poczet kupna lokalu mieszkalnego „z własnej kieszeni” wynosi (...) zł.

Hipoteka ustanowiona na opisanym we wniosku lokalu mieszkalnym wynosi (...) zł.

Pytania

Czy będzie Pan musiał zapłacić podatek od wyżej wymienionej darowizny?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w związku z tym, że darowizna będzie miała nominalnie wartość zerową w Pana ocenie nie będzie podstawy do naliczenia tego podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków

i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Według art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Ustawodawca nie podaje definicji długów i ciężarów. Jednocześnie rozszerza to pojęcie w art. 7 ust. 2 i 3 ww. ustawy, przykładowo wyliczając przypadki, które stanowią długi i ciężary. Oznacza to, iż długi i ciężary w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowią katalog otwarty. Pojęcie „długów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od jego wartości.

„Ciężarem” natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową, np. hipoteka. Odliczenie długów i ciężarów jest wyrazem istoty (elementem konstrukcyjnym) podatku od spadków i darowizn, polegającej na opodatkowaniu przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

Stosownie do treści art. 244 ustawy Kodeks cywilny:

W świetle powyższych przepisów – hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe i regulują ją odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1984).

W myśl art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece:

Na mocy art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 3 ww. ustawy:

Przy obliczeniu podatku od darowizny ma także zastosowanie zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz odliczenia kwoty wolnej od podatku.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 14 ust. 1-3 omawianej ustawy:

Przepis art. 17a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy:

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Pani A. L. przekaże Panu swój udział w nieruchomości (lokalu mieszkalnym) wynoszący 1/2, która obciążona jest hipoteką. W związku z tym, że Pani A. L. nie poniosła żadnych nakładów finansowych związanych z zakupem i wykończeniem lokalu mieszkalnego zaproponowała, że przekaże Panu swój udział w formie darowizny. Jednocześnie ustalili Państwo, że w związku z darowizną przejmie Pan na siebie w całości zobowiązanie kredytowe. Wartość rynkowa nieruchomości wynosi 760 000 zł, a wartość ½ udziału wynosi 380 000 zł. Hipoteka ustanowiona na lokalu mieszkalnym wynosi (...) zł.

Przenosząc powołane powyżej przepisy na grunt przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że opisana darowizna podlegać będzie opodatkowaniu, zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podstawę opodatkowania należy ustalić zgodnie z art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 tej ustawy.

Ustanowiona na nieruchomości hipoteka w wysokości proporcjonalnej do wielkości udziału stanowić będzie obciążenie, które należy zaliczyć do długów i ciężarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy. Zatem wartość 1/2 części lokalu mieszkalnego, nabyta przez Pana w drodze darowizny, powinna być pomniejszona o 1/2 część kwoty hipoteki.

Zatem skoro w przedmiotowej sprawie – jak wynika z wniosku – wartość hipoteki (przypadająca na nabywany udział) przekroczy wartość nabywanego udziału w nieruchomości, to podstawa opodatkowania wyniesie zero. Tym samym w omawianej sprawie obowiązek podatkowy co prawda wystąpi, jednak nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. W związku z powyższym nie będzie na Panu ciążył obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia na podstawie darowizny 1/2 udziału w nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.)