Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 5 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.242.2024.3.PS

Możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 9 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 27 maja 2024 r. (wpływ 31 maja 2024 r.) oraz z 14 czerwca 2024 r. (wpływ 20 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

(doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku z 27 maja 2024 r.)

W dniu xx maja 2021 r., Sąd Okręgowy rozwiązał małżeństwo A i B poprzez rozwód. Sąd orzekł, że wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi powierza obojgu rodzicom, ustalając, że ich miejscem zamieszkania będzie miejsce zamieszkania matki. Sąd orzekł nadto, że strony będą wykonywały naprzemienną opiekę nad dziećmi – każda ze stron w miejscu swojego pobytu (oddzielnie). Strony wykonują orzeczenie Sądu w zakresie sprawowanej opieki. Strony w okresie sprawowania opieki wykonują ją samodzielnie – tj. bez udziału drugiego rodzica.

Wnioskodawca jest ojcem C (urodzona (…) 2009 r.) i D (urodzona (…) 2006 r.). Wnioskodawca jest osobą samotną. Wnioskodawca po orzeczonym rozwodzie nie przebywa w konkubinacie i innym związku. Po orzeczeniu rozwodu Wnioskodawca jest bardziej niż aktywnie odpowiedzialny za wychowywanie córek. W tygodniu przypadającym opiece, Wnioskodawca samodzielnie sprawuje pieczę nad córkami. Dzieci pozostające pod wyłączną opieką Wnioskodawcy (w okresie przypadającym kontaktom), zamieszkują razem z ojcem. Drugi rodzic w zasadzie w ogóle nie partycypuje w żaden sposób w kosztach utrzymania dzieci w tym w czasie, w którym dzieci przebywają u Wnioskodawcy.

Opieka faktycznie realizowana przez Wnioskodawcę następuje w systemie tydzień/tydzień, z tym zastrzeżeniem, że w roku 2023 Wnioskodawca sprawował faktyczną pieczę nad dziećmi przez okres 193 dni. Opieka w powyższym systemie będzie realizowana tożsamo w następnych latach obrachunkowych. Nadto, Wnioskodawca partycypuje w znacznej części utrzymania dzieci – nawet wówczas gdy przebywają one u drugiego rodzica. Wnioskodawca jest odpowiedzialny również za finansowanie dzieciom wszystkich zajęć dodatkowych. W gestii Wnioskodawcy pozostaje również finansowanie lekarzy dzieci, opłat abonamentowych, wakacji (formy wypoczynku), przyborów szkolnych, w tym podręczników.

Wnioskodawca nie jest beneficjentem świadczenia wychowawczego 800 +, gdyż na mocy porozumienia zawartego w dniu xx maja 2021 r. pomiędzy Wnioskodawcą, a byłą żoną, strony ustaliły, że przez czas trwania opieki naprzemiennej nad małoletnimi, była żona będzie każdorazowo uprawniona do pobierania na małoletnie dzieci świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – w pełnej wysokości (§ 1 porozumienia).

Ponadto, treść ust. 2 wspomnianej jednostki redakcyjnej porozumienia wskazywała, że w celu realizacji ust. 1 Wnioskodawca upoważnił byłą żonę do składania corocznie wniosków o przyznanie i wypłatę świadczenia w pełnej wysokości na rachunek byłej żony. Strony ustaliły również, że w sytuacji wypłaty świadczenia w części na rachunek bankowy Wnioskodawcy (pomimo zawartego porozumienia) Wnioskodawca będzie zobligowany do przekazania tych środków w terminie 14 dni na rzecz byłej żony, a w chwili obecnej bezpośrednio na rachunki bankowe dzieci.

Dowód:

1)porozumienie z dnia xx maja 2021 r.

2)wyrok rozwodowy.

Wnioskodawca w okresie sprawowania pieczy nad dziećmi spełnia status osoby samotnie wychowującej dzieci, czyli takiej, która jest osobą m.in. rozwiedzioną.

W uzupełnieniu wniosku z 27 maja 2023 r., doprecyzowanym pismem z 14 czerwca 2024 r. udzielił Pan następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o PIT Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

2.Którego roku podatkowego/lat podatkowych dotyczy Pana wniosek? Czy złożony wniosek dotyczy wyłącznie 2023 r. w związku ze wskazaniem we własnym stanowisku:

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że za rok 2023 przysługiwać mu będzie preferencja podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych o której mowa w treści normy art. 6 ust. 4d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2024.poz.226. z poźn.zm) z tytułu samotnego wychowywania małoletnich dzieci.

Odpowiedź: Złożony wniosek dotyczy roku 2023 i lat następnych (rozliczenie roczne za rok 2023, a w razie potwierdzenia stanowiska Wnioskodawcy, stosowana preferencja będzie dotyczyła lat przyszłych).

3.Kiedy uprawomocniło się orzeczenie sądu o Pana rozwodzie (proszę wskazać dokładną datę)?

Odpowiedź: Wyrok orzekający o rozwiązaniu małżeństwa poprzez rozwód uprawomocnił się w dniu xx maja 2021 r.

4.Wobec wskazania w opisie sprawy:

Wnioskodawca nie jest beneficjentem świadczenia wychowawczego 800 +, gdyż na mocy porozumienia zawartego w dniu xx maja 2021 r., pomiędzy wnioskodawcą, a byłą żoną, strony ustaliły, że przez czas trwania opieki naprzemiennej nad małoletnimi, była żona będzie każdorazowo uprawniona do pobierania na małoletnie dzieci świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r., o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – w pełnej wysokości (§ 1 porozumienia).

Ponadto, treść ust. 2 wspomnianej jednostki redakcyjnej porozumienia wskazywała, że w celu realizacji ust. 1 wnioskodawca upoważnił byłą żonę do składania corocznie wniosków o przyznanie i wypłatę świadczenia w pełnej wysokości na rachunek byłej żony. Strony ustaliły również, że w sytuacji wypłaty świadczenia w części na rachunek bankowy wnioskodawcy (pomimo zawartego porozumienia) wnioskodawca będzie zobligowany do przekazania tych środków w terminie 14 dni na rzecz byłej żony, a w chwili obecnej bezpośrednio na rachunki bankowe dzieci.

Dowód:

1) porozumienie z dnia xx maja 2021 r.

2) wyrok rozwodowy

Proszę podać, jakie ustalenia wynikają z przyjętego porozumienia?

W szczególności, czy porozumienie:

a)wyznacza podział czasu opieki nad córkami oraz kontaktów z córkami, np. wyznacza daty/godziny spotkań z matką?

Odpowiedź: Zgodnie z treścią porozumienia Strony doszły do porozumienia w zakresie alimentów, wykonywania władzy rodzicielskiej i sprawowania opieki naprzemiennej nad córkami (dzieci przebywają zarówno u matki, jak i u Wnioskodawcy w czasie przypadających kontaktów; dzieci pozostają niezależnie (bez udziału jednego rodzica) pod opieką drugiego rodzica. Porozumienie miało na celu przede wszystkim unormowanie kwestii pobierania świadczenia wychowawczego (ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci)).

b)reguluje podział kosztów utrzymania i wychowania córek?

Odpowiedź: Zgodnie z treścią porozumienia Strony doszły do porozumienia w zakresie alimentów, wykonywania władzy rodzicielskiej i sprawowania opieki naprzemiennej nad córkami. Porozumienie określa (poza orzeczonym świadczeniem alimentacyjnym) sposób opłacania przez Wnioskodawcę zajęć dodatkowych dzieci. Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że pokrywa on w zasadzie większość kosztów związanych z wychowywaniem córek.

c)określa, który z rodziców podejmuje istotne decyzje dotyczące córek, np. w zakresie edukacji, leczenia, wyjazdów? Czy decyzje te rodzice podejmują wspólnie?

Odpowiedź: Decyzje dotyczące dzieci rodzice podejmują wspólnie.

d)czy porozumienie było/jest/będzie realizowane przez oboje rodziców?

Odpowiedź: Porozumienie jest realizowane przez oboje rodziców.

5.Jeżeli zgodnie z odpowiedzią na pytanie nr 2 Pana wniosek dotyczy 2024 roku oraz lat kolejnych, proszę wskazać:

a)czy Pana córki w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2), uczą się/będą się uczyć w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie?

Odpowiedź: Córki Wnioskodawcy uczą się i będą się uczyć w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy obowiązujący w RP.

b)czy Pana córki w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2), otrzymują/będą otrzymywały zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną? Jeśli tak, to od kiedy oraz konkretnie, które z ww. świadczeń i na podstawie jakich przepisów?

Odpowiedź: Córki Wnioskodawcy nie otrzymywały zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej. Taki dodatek w latach przyszłych również nie będzie pobierany.

c)czy Pana córki w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2) uzyskują/będą uzyskiwać:

-dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych) lub

-przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót),

w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), z wyjątkiem renty rodzinnej?

Odpowiedź: Córki Wnioskodawcy nie uzyskują ani nie będą uzyskiwać dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wynikających ze zbycia papierów wartościowych, udziałów, akcji, lub pochodnych instrumentów finansowych. Nie uzyskują też i nie będą uzyskiwać przychodów dotyczących ulgi dla młodych i ulgi na powrót. Córki Wnioskodawcy, w okresie którego dotyczy wniosek nie uzyskują i nie będą uzyskiwać dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa).

6.Czy w stosunku do Pana i Pana córek, w okresie którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2), miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: W stosunku do córek Wnioskodawcy nie mają i nie będą miały zastosowania przepisy dotyczące art. 30c ustawy o PIT, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy o podatku tonażowym albo ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W stosunku do Wnioskodawcy, w okresie którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2), nie miały, nie mają i nie będą miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym);

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego;

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r., o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r., o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

7.Czy w okresie, w którym dzieci nie przebywały/nie przebywająz Panem, matka dzieci zajmowała/zajmuje się ich wychowaniem i wykonywała/wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dzieci, tj. dbała/dba o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała/rozwija ich zainteresowania, ponosiła/ponosi wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła/ponosi koszty ich utrzymania, zabezpieczała/zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, troszczyła/troszczy się o ich rozwój fizyczny i duchowy, pomagała/pomaga w edukacji szkolnej, wykazywała/wykazuje zainteresowanie ich wychowaniem, troszczyła się/troszczy się o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, brała/bierze czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, leczeniem itp.?

Odpowiedź: W okresie, w którym dzieci nie przebywają z Wnioskodawcą, matka dzieci zajmuje się wychowaniem ich we własnym zakresie (sprawuje pieczę nad dziećmi, w tym ponosi ich koszty utrzymania).

8.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2), uzyskiwał/uzyskuję/będzie Pan uzyskiwał dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: W okresie, którego wniosek dotyczy Wnioskodawca uzyskuje dochody podatkowe według skali podatkowej.

9.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pytanie nr 2) prowadził/prowadzi/będzie Pan prowadził działalność gospodarczą? Jeśli tak, należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawca prowadził i prowadzi działalność gospodarczą według skali podatkowej.

10.Czy jest Pan ojcem lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku) i względem nich wykonywał/wykonuje/będzie wykonywał w latach, których dotyczy wniosek władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

Odpowiedź: Wnioskodawca nie jest opiekunem innych dzieci. Wnioskodawca nie jest ojcem innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku), a co za tym idzie nie wykonywał, nie wykonuje i nie będzie wykonywał w latach, których dotyczy wniosek władzy rodzicielskiej wobec innych dzieci. Wnioskodawca nie wychowuje innych dzieci niż te, które są wskazane we wniosku.

11.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 10, proszę wskazać czy wychowuje je Pan wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym (partnerem)?

Odpowiedź: Nie dotyczy.

Pytanie

(sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 27 maja 2024 r.)

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawcy w roku 2023 i latach następnych przysługuje i przysługiwać mu będzie preferencyjny sposób rozliczenia podatkowego, jako rodzica samotnie wychowującego dziecko?

Pana stanowisko w sprawie

(sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 27 maja 2024 r.)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że za rok 2023 i za następne lata obrachunkowe przysługiwać mu będzie preferencja podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych o której mowa w treści normy art. 6 ust. 4d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2024 poz. 226. z poźn. zm) z tytułu samotnego wychowywania małoletnich dzieci. Wnioskodawca wskazuje, że nie mają zastosowania do jego osoby wykluczenia preferencyjne dookreślone w art. 6 ust. 4f ww. ustawy.

Stan prawny

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdowa, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie,

4)podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Za stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wyrażonego w wyroku z dnia 10 sierpnia 2023 r., w sprawie I SA/Kr 570/23 cyt. „Sąd podkreśla, że dokonując wykładni przepisu art. 6 ust. 4c u.p.d.o.f. nie można poprzestać na odwołaniu się wyłącznie do reguł wykładni językowej.

Konieczne jest skonfrontowanie jej rezultatów z wynikiem interpretacji uzyskanym przy zastosowaniu reguł wykładni funkcjonalnej czy systemowej, tak by w konsekwencji ich stosowania nie doprowadzić do sytuacji nałożenia obowiązków lub przyznania uprawnień pozostających obiektywnie w sprzeczności z istniejącym porządkiem prawnym, czy niewykonalnych. Zastosowanie literalnej wykładni w niniejszej sprawie prowadzi do absurdalnych wniosków. Nie można odwoływać się wyłącznie do słownikowej definicji pojęcia »samotny« zgodnie z którą oznacza ono (1) »żyjący sam. bez rodziny, przyjaciół«, (2) »znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam«, (3) »spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa«, (4) »znajdujący się na odludziu«, ponieważ prowadziłoby to do konkluzji, że samo posiadanie dziecka wyklucza możliwość bycia samotnym (...).

Zgodnie z art. 6 ust. 4f u.p.d.o.f. preferencyjne opodatkowanie nie przysługuje samotnym rodzicom, którzy wychowują co najmniej jedno dziecko wspólnie, rozumiane także jako »naprzemienne« wykonywanie opieki nad dzieckiem w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze. Należy zauważyć, że taka redakcja przepisu nie modyfikuje rozumienia pojęcia »samotnego wychowywania dzieci«, lecz wyklucza jedynie wspólne opodatkowanie w określonym ustawą przypadku. Regulacja ta nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, że Skarżący nie pobiera żadnego świadczenia wychowawczego (...)”.

Uwzględniając powyższe, wskazać trzeba, że dyskwalifikacją jest natomiast pobieranie świadczenia 800 + zarówno przez matkę, jak i przez ojca dziecka. W rzeczonym stanie faktycznym Wnioskodawca nie jest uprawniony do pobierania świadczenia 800 +.

Kwestia uprawnienia do pobiera świadczenie wychowawczego została wskazana w treści art. 5 ust. 1-2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r., o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, który stanowi, że świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 800,00 zł miesięcznie na dziecko. W przypadku urodzenia dziecka albo ukończenia przez dziecko 18. roku życia kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę tego świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które to świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

W przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. Powyższa regulacja odnosi się do faktyczne pobierania świadczenia wychowawczego. Na kanwie rzeczonej sprawy pomiędzy rodzicami dzieci zostało zawarte porozumienie w zakresie pobierania tego świadczenia. Wnioskodawca — zgodnie z umową stron, nie jest dysponentem 800 +.

Wnioskodawca wskazuje, że w jego sprawie nie zachodzą również okoliczności wykluczające wskazane w treści art. 6 ust. 4 d i e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tytułem końca, Wnioskodawca przytacza orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 kwietnia 2022 r. w sprawie II FSK. 2030/19.

Wnioskodawca wskazuje, że przytoczenie poniżej orzeczenia dotyczy jedynie dokonania wykładni celowościowej definiującej określenia osoby samotnie wychowującej dziecko i tak, cyt.: „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wykładnia literalna art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. nie pozwala na ograniczenie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko wyłącznie do rodzica, który w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowuje dziecko. Ustawodawca nie zastrzegł tego wprost w tym przepisie, wskazując tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi »w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci«.

Należy mieć przy tym na uwadze fakt, że ustawodawca nowelizując ustawę od 1 stycznia 2011 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 226 poz. 1478) uchylił ust. 5 art. 6 u.p.d.o.f., który regulował definicję »osoby samotnie wychowującej dzieci«. Literalna wykładnia nie pozwala na ograniczenie takiego statusu wyłącznie do rodziców wychowujących dzieci bez wsparcia drugiego z rodziców, bowiem przepis wskazuje tylko, że rodzic chcący skorzystać z ulgi musi »w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci«. Rezygnacja z legalnej definicji pojęcia »osoby samotnie wychowującej dzieci« w połączeniu z nowym brzemieniem art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. wskazuje na zamierzony zabieg ustawodawcy, który uwzględnił aktualną sytuację społeczną i preferencje Państwa w zakresie polityki prorodzinnej. Wykładnię literalną art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. wspiera wykładnia celowościowa i systemowa. Należy mieć na uwadze, że celem wprowadzenia ulgi było umożliwienie preferencyjnego rozliczenia podatkowego dla tych osób, które w roku podatkowym doświadczyły samotnej, samodzielnej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywaniem. Cel ten wpisuje się w idee polityki prorodzinnej Państwa.

Zgodnie z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Co prawda wychowywanie dzieci w rodzinach niepełnych nie jest stanem pożądanym, jednak w zmieniających się realiach społecznych, należy uwzględnić szczególną ochronę i pomoc Państwa wobec takich rodzin, np. poprzez umożliwienie rodzicom samotnie wychowującym dzieci skorzystanie z ulgi podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był w tym czasie wyeliminowany z opieki i wychowania dzieci, taki bowiem warunek przeczyłby polityce prorodzinnej Państwa zmierzającej do systemowego wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci, zwłaszcza w samotnym wychowaniu dzieci.

Samotne wychowywanie dzieci przez cały rok podatkowy w rozumieniu, jakie nadaje temu pojęciu organ podatkowy mogłoby być zrealizowane jedynie w odniesieniu do wdów, wdowców i osób rozwiedzionych, którym przyznano wyłączną władzę rodzicielską”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) dalej zwanej ustawą jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 6 ust. 4c ustawy:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Według art. 6 ust. 4e ustawy:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

Wyjaśnić należy, że art. 6 od ust. 4c do ust. 4f ustawy został dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), obowiązują od 1 lipca 2022 r. i mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

  • posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dzieci (dziecko),
  • wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecko),
  • nieuzyskiwania przez rodzica i dzieci (dziecko) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
  • niepodlegania przez rodzica i dzieci (dziecko) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r. poz. 421.):

Świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko.

W myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

Świadczenie wychowawcze przysługuje:

1)matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 2a, albo

2)opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu opiekuna faktycznego, albo

3)opiekunowi prawnemu dziecka, albo

4)dyrektorowi domu pomocy społecznej, albo

5)rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2022 r. poz. 447).

Natomiast stosownie do art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci:

W przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego.

Co do zasady, świadczenie wychowawcze na mocy art. 4 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy przysługuje albo matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu tego rodzica.

W art. 5 ust. 2a cyt. ustawy ustawodawca zastrzegł natomiast, że w przypadku opieki naprzemiennej orzeczonej przez sąd kwotę świadczenia wychowawczego ustala się w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc. Zatem na mocy tego przepisu każdemu z rodziców, który – na mocy orzeczenia sądu – wykonuje opiekę naprzemienną nad małoletnim dzieckiem przysługuje świadczenie wychowawcze ustalone w sposób wskazany w tym przepisie.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Należy jednak wskazać, że art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza to, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Brzmienie ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Należy powtórzyć, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być zatem odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci (posiadająca prawa rodzicielskie i je wykonujące) oraz znajdująca się w stanie wolnym lub w separacji jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Ponadto, wpływ na możliwość skorzystania z omawianej preferencji podatkowej w obecnym stanie prawnym ma również treść art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisu tego wynika, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust 4d nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, zaś szczególną formą wspólnej opieki (która również wyłącza możliwość rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko) jest opieka naprzemienna, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem, osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje dziecko nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Samotne wychowywanie oznacza wychowywanie dziecka (dzieci) bez faktycznego udziału w procesie wychowawczym drugiego rodzica.

Jak wynika z opisu sprawy jest Pan ojcem C (urodzona (…) 2009 r.) i D (urodzona (…) 2006 r.). Jest Pan osobą rozwiedzioną – wyrok orzekający o rozwiązaniu małżeństwa poprzez rozwód z małżonką uprawomocnił się xx maja 2021 r. Sąd orzekł, że wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi powierza obojgu rodzicom, ustalając, że ich miejscem zamieszkania będzie miejsce zamieszkania matki. Sąd orzekł ponadto, że strony będą wykonywały naprzemienną opiekę nad dziećmi – każda ze stron w miejscu swojego pobytu (oddzielnie). Strony wykonują orzeczenie Sądu w zakresie sprawowanej opieki. Strony w okresie sprawowania opieki wykonują ją samodzielnie – tj. bez udziału drugiego rodzica. W tygodniu przypadającym opiece, samodzielnie sprawuje Pan pieczę nad córkami. Opieka faktycznie realizowana przez Pana następuje w systemie tydzień/tydzień, z tym zastrzeżeniem, że w roku 2023 sprawował Pan faktyczną pieczę nad dziećmi przez okres 193 dni. Opieka w powyższym systemie będzie realizowana tożsamo w następnych latach obrachunkowych. Ponadto, partycypuje Pan w znacznej części utrzymania dzieci – nawet wówczas gdy przebywają one u drugiego rodzica. Jest Pan odpowiedzialny również za finansowanie dzieciom wszystkich zajęć dodatkowych. W Pana gestii pozostaje również finansowanie lekarzy dzieci, opłat abonamentowych, wakacji (formy wypoczynku), przyborów szkolnych, w tym podręczników. Nie jest Pan beneficjentem świadczenia wychowawczego 800 +, gdyż na mocy porozumienia zawartego w dniu xx maja 2021 r.. pomiędzy Panem, a byłą żoną, strony ustaliły, że przez czas trwania opieki naprzemiennej nad małoletnimi, była żona będzie każdorazowo uprawniona do pobierania na małoletnie dzieci świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – w pełnej wysokości. Porozumienie jest realizowane przez oboje rodziców. W okresie, w którym dzieci nie przebywają z Panem, matka dzieci zajmuje się wychowaniem ich we własnym zakresie (sprawuje pieczę nad dziećmi, w tym ponosi ich koszty utrzymania). Decyzje dotyczące dzieci rodzice podejmują wspólnie. Pana wniosek dotyczy roku 2023 i lat następnych. W okresie, którego wniosek dotyczy prowadził i prowadzi Pan działalność gospodarczą według skali podatkowej. Pana córki uczą się i będą się uczyć w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy obowiązujący w Rzeczypospolitej Polskiej. Nie otrzymywały również zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej. Taki dodatek w latach przyszłych również nie będzie pobierany. Pana córki nie uzyskują ani nie będą uzyskiwać dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa), dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych wynikających ze zbycia papierów wartościowych, udziałów, akcji, lub pochodnych instrumentów finansowych. Nie uzyskują też i nie będą uzyskiwać przychodów dotyczących ulgi dla młodych i ulgi na powrót. W stosunku do Pana i Pana córek, w okresie którego dotyczy wniosek nie mają oraz nie będą miały zastosowanie przepisy:

a) art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c) ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Dla zastosowania rozliczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotny jest m.in. warunek, że w trakcie roku podatkowego rzeczywiście samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowuje się dziecko. Preferencja ta uzależniona jest nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka. Jak już wskazano, wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie jego osobowości, światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Należy podkreślić, że samodzielna opieka nad dziećmi nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dziećmi w ustalonym czasie, czyli samodzielne i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w ich wychowaniu, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

Wskazać także należy, że rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców może zachodzić taka sytuacja, że w którymś momencie dnia, tygodnia, miesiąca (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach, tygodniach, miesiącach) tylko jeden z rodziców zajmuje się dzieckiem. Jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Tym samym, nie kwestionując faktu, że Pan – jako osoba rozwiedziona – bierze udział w wychowywaniu swoich dzieci – nie sposób uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dzieci w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym konkretnym przypadku, współdziałanie Pana w wychowywaniu dzieci, poprzez opiekę nad dziećmi przez oboje rodziców, nie oznacza, że proces wychowawczy dzieci prowadzony jest tylko i wyłącznie przez Pana. Fakt, że w przedstawionej sytuacji każdy z rodziców zajmuje się dziećmi w ustalonym czasie, czyli samodzielne, i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w ich wychowaniu, nie oznacza, że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dzieci. Należy podkreślić, że samodzielna opieka nad dziećmi nie jest równoznaczna z samotną opieką. Zatem nie kwestionując Pana zaangażowania w proces wychowawczy córek, nie można uznać, że posiadał i posiada Pan status osoby samotnie wychowującej dziecko.

Mając na uwadze opisaną sytuację faktyczną wskazać należy, że w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca doprecyzował, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Należy podkreślić, że zwrot „zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci”, nie odnosi się do tego czy rodzic faktycznie pobiera to świadczenie, lecz czy ma do niego prawo (zostało mu przyznane).

W sytuacji, gdy jeden z rodziców nie pobiera świadczenia wychowawczego nie oznacza, że nie ma prawa do tego świadczenia. Zatem, osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje dziecko nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Jedną z form wspólnego wychowywania dziecka jest tzw. opieka naprzemienna.

Jak wyżej wskazano istotny dla zastosowania omawianej preferencji, a więc możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczania się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko jest fakt samotnego wychowywania dziecka. W rezultacie samotni rodzice, którzy wychowują dziecko wspólnie (w tym samym lub różnym czasie) w tym również w ramach opieki naprzemiennej nie mogą rozliczyć swoich dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Skoro, jak wynika z wniosku w 2023 roku sprawował Pan opiekę naprzemienną nad dziećmi, bowiem jak sam Pan wskazał we wniosku i jego uzupełnieniu m.in., że „zgodnie z treścią porozumienia Strony doszły do porozumienia w zakresie alimentów, wykonywania władzy rodzicielskiej i sprawowania opieki naprzemiennej nad córkami (dzieci przebywają zarówno u matki, jak i u Wnioskodawcy w czasie przypadających kontaktów; dzieci pozostają niezależnie (bez udziału jednego rodzica) pod opieką drugiego rodzica” – to nie może Pan skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Powyższego nie zmienia fakt, że nie jest Pan beneficjentem świadczenia wychowawczego 800 +, gdyż na mocy porozumienia zawartego w dniu xx maja 2021 r. pomiędzy Panem, a Pana byłą żoną, strony ustaliły, że przez czas trwania opieki naprzemiennej nad małoletnimi, Pana była żona będzie każdorazowo uprawniona do pobierania na małoletnie dzieci świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – w pełnej wysokości.

Nie sposób zatem uznać, że w przedstawionym przez Pana opisie sprawy – w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej i opieki przez obojga rodziców – zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka dzieci (Pana była żona) w swoim czasie, gdy dzieci u niej zamieszkują i przebywają z nią, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dzieci przebywają z Panem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców. Dlatego też okoliczność, że wychowaniem dzieci zajmuje się zarówno Pan, jak i Pana była żona w systemie opieki naprzemiennej wyklucza możliwość uznania Pana za osobę samotnie wychowującą dzieci.

Mając na uwadze powyższe – w związku z wychowywaniem naprzemiennym niepełnoletnich córek – nie spełnia Pan warunków określonych w art. 6 ust. 4c w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie może zostać Pan uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko.

Podsumowując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego stanu prawnego, nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dzieci w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie przysługuje Panu prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4c i ust. 4d w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako osoba samotnie wychowująca dzieci w zeznaniu rocznym za 2023 r.

Uprawnienie do omawianego preferencyjnego rozliczania się nie będzie Panu przysługiwać także za 2024 r., jak i lata następne, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Pana wyroków sądów wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00